Want to make interactive content? It’s easy in Genially!

Over 30 million people build interactive content in Genially.

Check out what others have designed:

Transcript

Malarstwo baroku

Cechy malarstwa barokowego:

  • różnorodna tematyka – religijna, mitologiczna, portrety, pejzaże, martwa natura
  • zastosowanie światłocienia,
  • zastosowanie perspektywy,
  • bogata kolorystyka; przeważają kolory ciepłe,
  • dynamika,
  • ekspresja – postacie wyrażają emocje,
  • punktowe światło, które wydobywa postacie z cienia – silny kontrast między światłem a cieniem,
  • realizm przedstawianych postaci.

Michelangelo Caravaggio

Złożenie do grobu (1602-1604) Dzieło Caravaggia cechuje typowe dla artysty ciemne tło pozbawione jakichkolwiek szczegółów. Kompozycja obrazu jest zamknięta, głowy przedstawionych postaci tworzą półelipsę, która podkreśla dynamikę całości przedstawienia. Pierwszoplanowe ciało Jezusa jest bezwładne, zdaje się być w ruchu i wysuwać się z rąk niosących je mężczyzn. Jego twarz wyraża spokój, opuszczona prawa ręka dotyka płyty grobu, a nogi są zgięte w kolanach i uniesione powyżej tułowia. Chrystus pozbawiony jest jakichkolwiek oznak boskości, jedynie wyidealizowane ciało, skąpo okryte białą tkaniną i oświetlone jaskrawym, bocznym światłem, wyodrębnia go z grupy zwykłych ludzi. Na obrazie Caravaggio przedstawił sześć postaci. Ciało Zbawiciela unoszą św. Jan Apostoł i św. Nikodem, za nimi stoją trzy Marie, Matka Boża, Maria Kleofasowa (z rekoma uniesionymi ku górze) i Maria Magdalena.

El Greco

Obnażenie z szat ( 1577–1579) Jest to drugi obraz El Greca wykonany po przybyciu do Hiszpanii. Został zamówiony przez diakona kanoników w katedrze w Toledo, Diega de Castila i był przeznaczony do zakrystii tejże katedry. Zilustrowany motyw nie występuje w Nowym Testamencie, pochodzi z apokryficznej Ewangelii Nikodema. Temat był bardzo rzadko podejmowany przez XVI-wiecznych malarzy. Być może tematyka miała nawiązywać do miejsca przeznaczenia obrazu (zakrystii) i do czynności jakie wykonuje tam kapłan. El Greco kompozycję obrazu oparł na scenie z Pojmania Chrystusa. Obecnie znanych jest siedemnaście replik obrazu.

Rembrandt van Rijn

Lekcja anatomii doktora Tulpa, 1632 Obraz przedstawia doktora Tulpa tłumaczącego widzom szczegóły anatomiczne ludzkiej ręki. Dokładniej prezentuje on mięsień zginacz powierzchowny palców. Osoby przypatrujące się sekcji to wysoko postawieni mieszkańcy Amsterdamu. Na obrazie nie pojawia się postać tzw. preparatora, nie przedstawia również żadnych instrumentów służących do cięcia. Zamiast tego widzimy w prawym dolnym rogu wielką otwartą księgę – prawdopodobnie jest to De Humani Corporis Fabrica (1543) autorstwa Andreasa Vesaliusa. W głębi obrazu, na ścianie, widnieje podpis artysty: Rembrandt f 1632. Świadczy on, że Rembrandt był już w tym czasie świadom swojej wartości jako artysty. Dodając do swojego imienia literę f (od łacińskiego słowa fecit), podpisywali obrazy wielcy mistrzowie, tacy jak: Tycjan, Rafael, Leonardo da Vinci, czy Michał Anioł.

Peter Paul Rubens

Porwanie córek Leukippa Obraz jest różnie datowany przez badaczy, którzy czas jego powstania sytuują w drugim dwudziestoleciu XVII wieku (np. w latach 1615-1618, 1619-1620). Obraz poświęcony jest wydarzeniu z życia Dioskurów, zrodzonych z Ledy. Jeden z nich, Kastor, był śmiertelnym synem króla Spartan Tyndareosa, drugi, Polluks (Polideukes), był nieśmiertelny dzięki boskiemu ojcu Zeusowi. Historia opowiada o nierozłączności braci i o porwaniu córek ich wuja Leukipa (Leukippos), Ilairy (Hilajra, Hilaejra) i Febe (Fojbe). Obie siostry miały wyjść za mąż za Idasa i Linkeusa. Podczas porwania wywiązała się walka pomiędzy dwiema parami braci, w wyniku której zginął Kastor. Nieśmiertelny Polluks zapragnął połączyć się z bratem w krainie śmierci i poprosił ojca Zeusa o umożliwienie mu tego. Pan Olimpu nie zgodził się na prośbę syna, ale postanowił, iż Dioskurowie razem będą spędzać dnie na przemian w Podziemiu i na Olimpie. Rubens z tej historii wybrał scenę próby porwania córek. Mocne ramiona braci chwytają zaskoczone dziewczyny, jednocześnie próbując ujarzmić rumaki. Postacie zostały wpisane w kształt rombu, przez co wydają się wciśnięte ciasno w ramy obrazu. Ciała kobiet są skręcone w przeciwne do siebie strony. Poprzez taką kompozycję postacie kobiet nawzajem się uzupełniają, tj. jedna ukazuje tę część ciała, którą druga zasłania. Braciom towarzyszą dwa amorki trzymające się końskich grzyw.

Jan Veermer

Dziewczyna z perłą albo Dziewczyna w perłowych kolczykach, ok. 1664 Obraz uznawany za jeden z najwybitniejszych przykładów XVII-wiecznego malarstwa. Znajduje się obecnie w muzeum Mauritshuis w Hadze; bywa często nazywany Mona Lisą Północy lub Holenderską Mona Lisą. Dzieło jest sygnowane IVMeer, jednak nie jest znana dokładna data jego powstania. Przedstawiona na obrazie dziewczyna, której tożsamość jest nieznana (może córka malarza, Maria?), sprawia wrażenie jakby odwróciła się na dźwięk znajomego głosu. Jej sylwetka odcina się od czarnego tła. Z czernią kontrastują kolory jej stroju – brąz kubraczka, biel kołnierza oraz błękit i żółć turbanu. Turban jest elementem egzotycznym, jednak popularnym w Europie już w XV wieku. W uchu ma zawieszony kolczyk z perłą w kształcie łezki.

Diego Velazquez

Panny dworskie, 1656 Jedno z najważniejszych dzieł Velázqueza, kwintesencja malarstwa barokowego. Obraz przedstawia pięcioletnią infantkę Małgorzatę Teresę w uroczystym stroju w otoczeniu dworzan. Jedna z dwórek, klęcząc, podaje napój na tacy, druga, w ukłonie, pochyla się ku infantce. Z boku znajduje się para karzełków stojących przy potężnym, znoszącym cierpliwie dziecięce zabawy psie. Na drugim planie znajdują się jeszcze dwie niezbyt wyraźnie widoczne postacie zajętych rozmową ochmistrza i ochmistrzyni. Po lewej stronie przy sztalugach z paletą i pędzlem w ręce stoi malarz w stroju Zakonu Santiago, którym jest sam Velázquez. Uwagę przyciąga jednak niezauważony w pierwszej chwili odbijający się w lustrze w głębi obraz pary królewskiej. W głębi obrazu po prawej widać stojącego w otwartych drzwiach majordomusa odsłaniającego kotarę, jakby w oczekiwaniu na kogoś. Na ścianach w tyle sali wiszą znacznych rozmiarów obrazy ukazujące sceny mitologiczne.

Michelangelo Merisi da Caravaggio (157 – 1610) Był reformatorem malarstwa europejskiego na przełomie XVI i XVII wieku. W swoich obrazach wyrzekł się piękna ludzkiego ciała, idealizowanego przez malarzy renesansowych. W celu ukazania realizmu wprowadził do swych dzieł ostry światłocień. Malowidła Caravaggia cechuje połączenie fizycznej formy i psychologicznej treści. Jego styl stał się wzorem dla malarzy epoki baroku. Caravaggio był zapomniany w wiekach XVIII i XIX, został na nowo odkryty w XX stuleciu; obecnie jest uznawany za wielkiego artystę barokowego.

El Greco, właściwie Domenikos Theotokopulos (1541 - 1614), hiszpański malarz, rzeźbiarz i architekt pochodzenia greckiego, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli manieryzmu. Jego twórczość ukształtowały idee kontrreformacji i wizje hiszpańskich mistyków. Obrazy El Greca są pełne ekstazy, mają żywą kolorystykę i wyróżniają się ekspresją form. Ekspresja jego dzieł czy charakterystyczne wydłużone postacie aż do XIX wieku nie znajdowały zrozumienia wśród krytyków. Wydłużenie postaci, będące wyrazem artystycznej transformacji, było interpretowane w XIX wieku jako konsekwencja wady wzroku, a nie jako świadomy zabieg artystyczny, indywidualizm i uduchowienie wizji malarskiej. Jego prace odkryto na nowo dopiero pod koniec XIX wieku, kiedy doceniono jego silny indywidualizm i ekspresję.

Rembrandt Harmenszoon van Rijn (1606-1669) Holenderski malarz, rysownik i grafik. Uważany powszechnie za jednego z największych artystów europejskich i światowych. Jeden z najważniejszych malarzy w sztuce holenderskiej „złotego wieku” – okresu, w którym kultura, nauka, gospodarka, potęga militarna i wpływy polityczne Holandii osiągnęły apogeum. Rembrandt pozostawił po sobie około 300 obrazów olejnych, 300 grafik i około 1000-2000 rysunków. Charakterystyczną cechą jego dzieł jest zafascynowanie efektami światła i głębokich cieni. Jego styl i technika ewoluowały z biegiem lat, jednak zamiłowanie do dramatycznego oświetlenia malowanych scen zajmowało centralną pozycję w jego całej twórczości, tak malarskiej jak graficznej. Rembrandt zwany jest „malarzem duszy” w przeciwieństwie do Rubensa, malarza ciała. Ujmuje on wszystkie zjawiska głęboko: początkowe dzieła jego cechuje dramatyczne napięcie, jednak prace późniejszego okresu twórczości są coraz spokojniejsze i bardziej pełne duchowego pogłębienia.

Peter Paul Rubens (1577 - 1640) Flamandzki malarz, jeden z najwybitniejszych malarzy baroku. Twórczość malarska artysty obejmuje 2000 obrazów. W swojej twórczości skupił takie cechy epoki jak: wybujałość, żywiołowość, dynamikę, niepokój i zmysłowość. Dzięki niezwykłej indywidualności narzucił swój styl całemu malarstwu flamandzkiemu na kilkadziesiąt lat. Malarstwo religijne realizował interpretując ze spontaniczną pasją chrześcijańskie tematy cierpienia, chwały, cudów, ekstazy. Tworząc dzieła o tematyce mitologicznej dał wyraz kultowi zdrowego i silnego ciała człowieka – odznaczające się obfitością kształtów akty rubensowskie stały się jednym z synonimów malarstwa barokowego. Rubens malował także portrety kobiece, męskie wizerunki reprezentacyjne, ponadto sceny z polowań oraz nastrojowe krajobrazy o bogatym kolorycie. Wykonywał też kartony do tkanin, liczne rysunki przeznaczone do rytowania, szkice dla architektów i dekoracje miejskie. W zakresie stosowanych środków malarskich Rubens ewoluował od śmiałych kontrastów ciepłych i zimnych barw do palety bardziej umiarkowanej. Przejrzyste warstwy farb tonował grą światła, którą skupiał na zgrubieniach warstwy malarskiej. Były to wartości nowatorskie, stawiające Rubensa wśród najwybitniejszych kolorystów w dziejach sztuki.

Diego Rodríguez de Silva y Velázquez (1599 - 1660) Hiszpański malarz, przedstawiciel baroku, portrecista, nadworny malarz króla Filipa IV. Obok van Dycka i Rembrandta był najwybitniejszym portrecistą XVII w. Malował też obrazy religijne i mitologiczne, a także sceny rodzajowe. Obrazy sewilskie cechuje silny modelunek światłocieniowy, intymny nastrój, oszczędność środków wyrazu, ciemna nasycona tonacja barwna. Kiedy został malarzem nadwornym króla Filipa IV. Zarzucił tematykę rodzajową i zajął się przede wszystkim portretem. Wykonywał portrety reprezentacyjne i dworskie, głównie króla Filipa IV (ponad 30) i członków jego rodziny, dworzan (seria karłów i błaznów) oraz znanych postaci bywających na dworze hiszpańskim. Były to najczęściej figury pojedyncze, całopostaciowe i dość statyczne. Artysta unikał patosu, gwałtownych ruchów i wyszukanych póz.

Jan Vermeer van Delft, właściwie Johannes Vermeer (1632 - 1675) Malarz holenderski - Malował przede wszystkim sceny rodzajowe, wykorzystując mistrzowsko grę świateł. Na początku swojej kariery stworzył także dwa płótna historyczne. W dorobku malarza dominują przedstawienia kobiet we wnętrzach mieszkalnych, zajętych m.in. muzyką, lekturą listu lub rozmową. W wielu obrazach badacze doszukują się ukrytych alegorii lub symbolicznych przesłań.