Rota

Różne ujęcia sprawy narodowej w XIX i XX w.

Polski my naród…

Na dzisiejszych zajęciach zapoznamy się z trzema utworami podejmującymi problematykę patriotyczną. Utwory te, to: „Rota” Marii Konopnickiej, list biskupów polskich do biskupów niemieckich oraz piosenka Grzegorza Ciechowskiego „Nie pytaj o Polskę”. Wszystkie utwory zostały napisane w ważnych okolicznościach historycznych: „Rota” Konopnickiej powstała w czasie antypolskich represji dokonywanych przez Niemców w znajdującej się pod zaborem pruskim Wielkopolsce, list polskiego episkopatu został napisany w roku poprzedzającym uroczystości tysiąclecia chrztu Polski, a piosenka Ciechowskiego powstała w 1988 r., tuż przed ważnymi przemianami politycznymi w Polsce.

Wprowadzenie

Geneza roty

Dawne polskie hymny

www.futuristpresentation.com

Rota to pieśń patriotyczna, którą doskonale zna każdy Polak. Utwór ten posiada silne nawiązanie do historii naszego kraju, dlatego tekstu „Roty” uczą się już dzieci w pierwszych klasach szkół podstawowych. Pierwotnie jednak „Rota” funkcjonowała jako wiersz, który miał być przejawem buntu i sprzeciwu wobec zaborców. Czy wiesz, kiedy powstała najstarsza wersja „Roty”? Kto napisał tekst wiersza, a kto jest autorem linii melodycznej znanej pieśni patriotycznej? Co sprzyjało napisaniu utworu i w jakich warunkach do tego doszło? Historia jest naprawdę ciekawa, dlatego należy ją poznać!

1. Wykaż, że podmiot mówiący w wierszu jest podmiotem zbiorowym. 2. Znajdź w ,,Rocie" archaizmy leksykalne, określ ich funkcje. 3. Wyjaśnij sens i pochodzenie symbolu z wersu 23. 4. Nazwij i scharakteryzuj pojawiające się w wierszu grupy ,,my" i ,,oni". 5. Wskaż wydarzenia historyczne, do których odwołuje się autorka wiersza. 6. Jak Konopnicka rozumie pojęcie narodu? 7. Dlaczego model patriotyzmu budowany jest na postawie antyniemieckiej? 8. Oceń przydatność formuły patriotyzmu Konopnickiej we współczesnym świecie.

Maria Konopnicka,,Rota"

Tekst!

Orędzie biskupów polskich

Orędzie

4.

3.

2.

1.

Podsumujmy!

Różnice w ujmowaniu stosunków polsko-niemieckich w Rocie i w Orędziu biskupów polskich… wynikają z kontekstu historycznego powstania tych tekstów. W pierwszym, powstałym w 1904 r., Konopnicka wzywa naród polski do walki z pruskim zaborcą, który germanizuje polskie dzieci. Z tego powodu poetka odwołuje się do historii, by ukazać odwieczny konflikt między Polakami i Niemcami, przywołuje czas zwycięskich wojen Polaków z Krzyżakami. W drugim tekście, z 1965 r., pisanym podczas Soboru Watykańskiego II, biskupi polscy chcą załagodzić stosunki polsko-niemieckie, które nie były dobre po II wojnie światowej, i pojednać obydwa narody przed obchodami tysiąclecia chrztu Polski. Odwołując się do historii, wydobywają nie tylko momenty konfliktów i tragedii, lecz także budowania wspólnoty doświadczeń narodów polskiego i niemieckiego: polska księżna niemieckiego pochodzenia, św. Jadwiga, czczona była na Śląsku i przez Polaków, i przez Niemców; wysiedlenia, w których ucierpieli zarówno Polacy, jak i Niemcy.

Piosenka Ciechowskiego stała się hymnem pokoleniowym, który doskonale wyrażał atmosferę tamtych czasów: oczekiwanie na radykalne zmiany polityczne, które nastąpiły w 1989 r. ( Okrągły Stół).

Nie pytaj o Polskę

Kontekst!

Dziękuję!Zuzanna Fijałkowska