FEUDALISMOA

ALISA SOKOLAJ

Feudalismoa

NEKAZARIAK

KLEROA

NOBLEZIA

GIZARTE ESTAMENTALA

Aurkibidea

<----Pribilegiogabekoak

<---Pribilegiodunak(erregea, noblezia eta kleroa)

------------------

-----------------------

Langileak

Kleroa

Erregea

Noblezia

GIZARTE ESTAMENTALA

1.

AISIALDIA:Denbora pasatzeko ;adibidez, heizialdiak, torneoak edo banketeak egiten zituzten.

ELIKADURA:Noblezian ez zuten ogia eta ardoa kontsumitzen mugatzen, baraien oturuntzetan haragi tipo askoak jaten zituzten eta hoberen jaten zuten multzoan zeuden.

JANZKERA:Bi sexuek mahuka luzeko tunikak erabiltzen zituzten, lepo baxuarekin edo irekidura batekin aurrean burua jartzeko eta lepoan lotu ahal izateko. Tunika belaunetaraino edo orkatiletaraino iritzitekeen jantzi formalen kasuan.

JARDUERA NAGUSIA: Nobleen jarduera nagusiak gerra zen eta zaldi gainean borrokatzen zuten.

NORTZUK OSATZEN ZUTEN? Noblezia zaldunez eta haien familiez osatuta zegoen.

Noblezia

Omenaldi-dorrean jauna bere familiarekin bizi zen. Aneto nagusia beste zaldun batzuei haurrera egiteko, justizia banatzeko, bere jabetza kudatzeko eta oturuntza handiak egiteko erabiltzen zuen jaunak. Orokorrean, gazteluko bizimodua aspergarria zen. Gazteluko gelak ez ziren erosak, eta neguak hotzak ziren. Hotzari haurre egiteko, tximinia handiak eraiki zituzten eta tapizak zintzilikatu zituzten.

Gazteluak nobleen bizilekuak ziren. Bertan bizi ziren beren familiarekin, zerbitzariekin eta soldaduekin batera.Eskulangile batzuk ere bizi ohi ziren gazteluan, armak eta zaldien ferrak ondo mantentzeko.Gaztelua feudoaren erdian zegoen. Gazteluak harresi sandoz eta lubanarro sakonez inguratuta zeuden. Setioek zenbait hilabete iraun zezaketenez, gazteluan ur-putzuak eta janaritegiak zeuden. Kortak, labeak, kaperak...

ETXEBIZITZA:GAZTELUA

Noblezia

Nobleziako damen eginkizun nagusia ezkontza eta seme-alabak izatea zen, leihuak iraun zezan. Aitak hitzartzen zuen alabaren ezkontza oraindik haurra zenean. Behin ezkondutakoan, damak senarraren mende zeuden. Emakumeak gutxietan ireteten ziren gaztelutik. Seme-alabak zaintzen, zerbitzaiei agintzen eta bordatzen ematen zuten denbora. Emakume nobleek gizartean moldatzen jakiteko heziketa jasotzen zuten normalean. Senarrak kanpoan zeudenean, emazteek zuzentzen zuten jauregia haien izenean. Emakume ezkongabeak monasterioetan sartzen ziren. Moja-etxeetan kanpoan baino heziketa eta ardura handiagoko lor zitzaketeen emakumeek. Hala, moja batzuk lur-jabe izatea eta botere handia eskuratzea irirtsi ziren.

DAMAK

Noblezia

ELIKADURA: Barazkiak, haragiak, lekaleak eta arrainak jaten zituzten.

JANZKERA:Tunikak, elizatorrak, kapak eta birreta zen beraien janzkera

JARDUERA NAGUSIA: Haien egiteko nagusia otoitz egitea zen, pertsonen salbazio espirituala lortzekoarren, baratzea lantzen ere aritzen ziren, abadearen edo abadesaren mendeko hainbat jopuk lagunduta.

NORTZUK OSATZEN ZUTEN?:Monjeek, mojek eta apaizek osatzen zuten.

Kleroa

Monasterioak kulturaguneak ere baziren; izan ere, monjeek eskuizkribuak eskuz kopiatzen zituzten liburutegian, eta miniatura izeneko irudi txikiz apaintzen zituzten. Monje horien lanari esker, antzinako grekoen eta erromatarren izkribu asko gorde ziren. Garai hartan klerikoek eta laiko gutxi batzuek baino ez zekiten irakurtzen eta idazten. Liburu gehienek latinez idazten jarraitu zuten, hura baitzen Elizaren hizkuntza.

Monasterioak leku bakartuetan egoten ziren, leku horietan errazagoa zela kontzentratzea eta Jainkoarekin harremanetan jartzea. Monasterioak zenbait eraikinez osatuta zauden. Eliza eta klaustroan, meditatu egiten zuten paseatzen zuten bitartean. Baina gune asko zituzten: errefektorioa, kapitulu-gela...

Monasterioak komentuak eta abadiak otoitzerako lekuak ziren, eta monjeak eta mojak bizi ziren haietan. Hor , otoitza, meditazioa eta eskulana uztartzen ziren.

MONASTERIOA

Kleroa

ETXEBIZITZA: Nekazari askeak herrixketan bizi ziren beraien lurrak landatzeko. Etxe txikietan bizi ziren beraien familiarekin.

JANZKERA: Emakumeak ehundutako arropak janzten zituzten. Ehundurak kolore sabekoak ziren. Kamisoiak, alkandora, sayak eta eskalapoiak erabiltzen zituzten.

AISIALDIA: HItz egiten zuten, kantatzen zuten, antzerkiak egiten eta ikusten zuten...

ELIKADURA: Lekaleak, zerealak eta barzkiak jaten zituzten. Nekazari- familia batzuek oiloak eta behiak ere bazituzten, arrautzak eta esnea lortzeko.

JARDUERA NAGUSIA: Beraien jarduera nagusia gizarteak behar zituzten produktuak ekoiztea eta saltzea zen. Bi motatako nekazariak zeuden; jopuak eta libreak. Jopuak pribilegiodunentzat lan egiten zuten eta lantzen zuten zati bat haiei eman behar zioten edo ordaindu behar zioten; eta libreak ordaintzen zuten baina ustaren denarekin garatzen ziren

NORTZUK OSATZEN ZUTEN: Langileak ziren eta biztanle gehienak nekazariak ziren, baina bazeuden eskulangileak eta merkatariak.

Nekazariak

Eskerrik Asko!