Want to make interactive content? It’s easy in Genially!

Over 30 million people build interactive content in Genially.

Check out what others have designed:

Transcript

S6

YRBOD EIZDŃ

DZIEŃ DOBRY

LEKTURA, KTÓRA INSPIRUJE

1. Krętymi uliczkami Wokarku. Gra planszowa z instrukcją. 2. Album Wokark – Kraków. 3. Co wydarzyło się dalej? Słuchowisko. 4. Poradnik dla osób, które przeniosły się z Wokarku do Krakowa.

TATRY

TEMAT: IMPRESJONIZM POETYCKI KAZIMIERZA PRZERWY-TETMAJERA
Tadeusz Kamil Marcjan Żeleński, pseudonim „Boy”, znany jako Boy-Żeleński (ur. 21 grudnia 1874 w Warszawie, zm. 4 lipca 1941 we Lwowie) – polski tłumacz, krytyk literacki i teatralny, poeta-satyryk, kronikarz, eseista i działacz społeczny, z wykształcenia lekarz.

Temat: Poplotkujmy jak Boy- Żeleński

WASZE ZADANIE BĘDZIE POLEGAŁO NA PRZYGOTOWANIE MATERIAŁU DO MAGAZYNU INFORMACYJNO-PLOTKARSKIEGO W OPARCIU O TEKSTY ŹRÓDŁOWE. ZADANIA DLA GRUPY: 1. Przeczytajcie przygotowane teksty 2. Nadajcie nazwę swojemu serwisowi informacyjno-plotkarskiego (w konwencji epoki, pamiętając o miejscu wydarzeń) 3. Opracujcie INFORMACJĘ DNIA – nadając jej tytuł Notatka powinna zawierać skrót wydarzeń w oparciu o teksty oraz nazwiska uczestników. Można wybiec fabularnie poza przedstawione informacje. W relacji powinny pojawić się pojęcia: bohema, inteligencja krakowska, chłopomania/ ludomania. 4. Podzielcie się zadaniami: główny prowadzący, świadkowie uroczystości, weselnicy (przydział ról)

SKANDAL OBYCZAJOWY

LISTOPAD, 1900

BRONOWICE NEWS

TĘSKONOTA ZA TRADYCJĄ, CZY KOLEJNY PRZEJAW CHŁOPOMANII

LISTOPAD, 1900

CHOCHOŁEK

WIELKIE WESELE

LISTOPAD, 1900

PLOTKA BRONOWICKA

WESELE, KTÓRE WSTRZĄSNĘŁO KRAKOWEM

LISTOPAD, 1900

KRAKOWSIE PLOTKI

KOSZMAR NA WESELU W BRONOWICACH

LISTOPAD, 1900

NEWSPAPER BOY

DZIEŃ DOBRY :)

TEMAT:

JAK WESELE, TO WESELE...

Akt Inazywany jest realistycznym(miano komedii obyczajowej)

JAKI PANUJE NASTRÓJ W BRONOWICKIEJ CHACIE?
portretchłopstwa
portretinteligencji

23 października

DZIEŃ DOBRY :)

TEMAT:

O mitach narodowych w Weselu.

MIT NARODOWY

MIT NARODOWY= MIT SPOŁECZNY

Rozpoznajesz?
Tylko sojusz panów i chłopów dawałby szansę na pokonanie zaborcy, tymczasem, jak mówi Poeta: my do Sasa, wy do lasa.Chłopów nie da się jednoznacznie przedstawić jako bojowników o wolność ojczyzny.
Mit ten uosabia nadzieje polskiej inteligencji na sojusz z chłopstwem. Gospodarz, Pan Młody i inni „miastowi” niekiedy idealizują chłopów, widzą w nich siłę, która może przynieść odnowę duchową narodu i zwycięstwo walki niepodległościowej. Wyspiański prezentuje jednak także obraz chłopów pijanych, awanturujących się, skłonnych do bijatyki, głupich i samolubnych.
Ludwik de Laveaux często bywał w Bronowicach i zaręczył się tam z gospodarską córką, Marią Mikołajczykówną. Do ślubu jednak nie doszło. Wyspiański uwiecznia ich później w Weselu. On to „Widmo”, ona to „Marysia”. Przed wyjazdem na stałe do Paryża, gdzie de Laveaux umarł na gruźlicę w wieku 26 lat, jako jeden z pierwszych krakowskich twórców zainteresował się życiem mieszkańców polskiej wsi, czego dowodzi obraz powstały 1889 roku
Postacią uosabiającą mit pojednania ponad stanami jest Wernyhora, legendarny ukraiński lirnik, który ostrzegł polskich panów przed zemstą ruskiego chłopstwa pańszczyźnianego (koliszczyzna z 1768 r.). Symbolizuje wiarę w porozumienie stanów (obecną także między innymi w Panu Tadeuszu i w Potopie)

wyspiański DEMITOLOGIZuje MITy NARODOWe W swoim dramacie

Mit poety wieszcza
Mit przywódczej roli inteligencji
Mit narodu wybranego, umiłowanego przez Matkę Boską

24 października

DZIEŃ DOBRY :)

AKT II, SCENA XVI

ZAGADKA

TEMAT:

WESELE JAKO DRAMAT SYMBOLICZNY

„CO SIĘ KOMU W DUSZY GRA, CO KTO W SWOICH WIDZI SNACH.”

„CO SIĘ KOMU W DUSZY GRA, CO KTO W SWOICH WIDZI SNACH.”

Czemu służy symbolizm w „Weselu”?

DIAGNOZA STANU POLAKÓW, KTÓRA TKWI W ŚWIADOMOŚCI OD POKOLEŃ

WYSPIAŃSKI KOMPROMITUJE MITY NARODOWE
ALUZJE
NIEDOPOWIEDZENIA
WIELOZNACZNOŚĆ

WARSTWA REALNA-WESELE W BRONOWICACH

5 listopada 2024

DZIEŃ DOBRY :)

Akt IINazywany jest symbolicznym

Rachela

W akcie II panuje nastrój zadumy, nostalgii, patosu, tajemniczości i mistycyzmu.

TEMAT:

STRACONE NADZIEJE...

Akt III realistyczno- symboliczny

Cytat wszedł do polszczyzny na określenie sytuacji, kiedy nie wy- korzystano sprzyjających warunków, aby podjąć pewne działania, nie wykorzystano okazji. Złoty róg jako symbol pobudzenia do walki miał moc obudzenia śpiących weselników, jednak ta szansa została utracona przez nieroztropnego Jaśka. Słowa „cham” używano w dawnej Polsce jako pogardliwego określenia chłopa (człowieka prostego, rolnika). Współcześnie to inwektywa.

GŁÓWNE PROBLEMY:
  • WALKA NARODOWOWYZWOLEŃCZA
  • ROZRACHUNEK Z PRZESZŁOŚCIĄ (ZAMIAST WALKI NIEPOROZUMIENIA I MARAZM
  • SŁOMIANY ZAPAŁ SPOŁECZEŃSTWA

FAKTY

Autor dramatu próbował jakoś się pogodzić z Rydlem, poprosił nawet o pośrednictwo Wandę Siemaszkową (1867-1947), odtwórczynię roli Panny Młodej. Rydel odpisał na jej list, że życzy Wyspiańskiemu "największych triumfów Wieszcza, a gdy umrze, najwspanialszego pogrzebu z rozkołysanym dzwonem Zygmunta, ale o zgodzie słyszeć nie chce".

12 listopada 2024

DZIEŃ DOBRY :)

TEMAT: WESELE- PODSUMOWANIE WIADOMOŚCI

Jeżeli uczeń uzbiera 6 symboli- zostaje zwolniony z testowej części formy sprawdzenia wiadomości z "Wesela". (wartość 31 pkt/41)
Przed kolejną turą- po poprawnej odpowiedzi- można poprosić o kolejne pytanie dla siebie. Jednakże negatywna odpowiedź skutkuje odebraniem symbolu szczęścia.
Po udzieleniu poprawnej odpowiedzi otrzymuje symbol złotej podkowy.
Każdy uczeń otrzymuje pytanie. (droga losowa)

ZASA DY GRY

JEDEN Z 49, CZYLI WIELKA WESELNA GRA!

TEMAT:

Stylizacja i styl w języku.

STYLIZACJA(naśladownictwo, udawanie)

Mazurzenie – wymowa spółgłosek sz, ż, cz, dż jak s, z, c, dz, np. lepsze = lepse, czas = cas, żeby = zeby. Rz nie podlega mazurzeniu, np. rzeka – nie zeka, przypali – nie psypali.

STYL BIBLIJNY

Styl biblijny Pisma Świętego jest zróżnicowany. Wynika to m.in. z faktu, że teksty poszczególnych ksiąg powstawały w ciągu ponad tysiąca lat i były przekazywane najpierw ustnie, a potem utrwalane w piśmie. Zadaniem autorów ksiąg biblijnych było przede wszystkim przekazywanie Bożej myśli. Musieli przy tym trafić do prostego słuchacza, dlatego teksty nasycili symbolami i analogiami, a abstrakcyjne pojęcia zastąpili obrazami. Bibliści wskazują na kilka głównych stylów typowych dla Pisma Świętego:

Zwróć uwagę na powtórzenia we fragmencie Wypisz wszystkie zdania, które powtarzają tę samą treść.

Wskaż środki stylistyczne w tekście

Stylizacja humorystyczna ma za zadanie rozbawić odbiorcę i wywołać uśmiech na jego twarzy poprzez komizm. To umiejętne dostosowanie do sytuacji odpowiedniej konstrukcji zdań, zabawnych zwrotów, form czy słów, które w połączeniu mogą wywołać śmiech. Można ją podzielić na parodię, groteskę, pastisz czy trawestację (odmiana parodii).

Stylizacja humorystyczna

W JAKIM CELU PISARZE STOSUJĄ STYLIZACJĘ W SWOICH UTWORACH?

Dziś pytanie- dziś odpowiedź...

12:00

ZADANIE

Styl potoczny Styl urzędowy Styl informacyjno-publicystyczny Styl naukowy Styl artystyczny

OPRACUJ NOTATKĘ GRAFICZNĄ:STYLE JĘZYKA

ZADANIE DOMOWE

14 listopada 2024

DZIEŃ DOBRY :)

TEMAT:

Dobra teza -to dobra rozprawka.

PRACA W PARACH

Ćwiczenia redakcyje: Postaw po dwie tezy do podanych tematów

Temat 1: Jakie znaczenie mają elementy fantastyczne w "Weselu" Stanisława Wyspiańskiego?

Temat 4: Obraz artysty w "Weselu" Stanisława Wyspiańskiego.

Temat 3: Konflikt między inteligencją a chłopstwem w "Weselu" Stanisława Wyspiańskiego.

Temat 2: Rola symboli w "Weselu" Stanisława Wyspiańskiego.

Temat 7: Obraz społeczeństwa polskiego na przełomie XIX i XX wieku w "Weselu" Stanisława Wyspiańskiego.

Temat 6: Rola tradycji i obrzędów ludowych w "Weselu" Stanisława Wyspiańskiego.

Temat 5: Motyw tańca w "Weselu" Stanisława Wyspiańskiego.

TRUDNE?

26 listopada 2024

DZIEŃ DOBRY :)

Temat 1: Lekcja odwrócona o deszczu.

Temat 1: Lekcja odwrócona o deszczu.

W oparciu o materiały, które otrzymacie- przygotujecie konspekt lekcji dla Pana Jacka zgodnie z wytycznymi.Lekcja powinna zawierać wszystkie przedstawione elementy i pojęcia.Zadbajcie o atrakcyjność i oryginalność lekcji.

ZADANIE NA DZISIAJ

Środki stylistyczne w wierszu (np metafora, przenośnia)Kluczowe pojęcia literackie: Dekadentyzm: nurt w literaturze Młodej Polski wyrażający pesymizm, poczucie schyłku i kryzysu wartości. Utwory dekadenckie cechuje melancholia, wyobcowanie i rezygnacja.Psychizacja krajobrazu: nadawanie elementom przyrody cech emocji i nastroju podmiotu lirycznego, np. deszcz i wiatr w wierszu odzwierciedlają smutek i melancholię. Symbolizm: kierunek literacki, w którym ważną rolę odgrywają symbole jako środki wyrażania uczuć, idei lub doświadczeń duchowych. Kontekst epoki: Młoda Polska: dekadentyzm, nastrojowość, silne emocje i pesymizm.

NIEZBĘDNE POJĘCIA, KTÓRE MUSZĄ POJAWIĆ SIĘ NA LEKCJI

POMYSŁY NA FORMY PRACY
  • Indywidualna analiza,
  • Praca w parach,
  • Dyskusja w grupach,
  • Plastyczna interpretacja,
  • Twórcze pisanie.
INNE

PRACY

KARTA

LEKCJA POWINNA BYĆ CIEKAWA I KREATYWNA

25:00

CZAS NA PREZENTACJE

DZIEŃ DOBRY!

28.11.2024

TEMAT:

WIZERUNEK WSI W MŁODEJ POLSCE.

OBRAZ PIÓREM MALOWANY ...

Wszystkie te cytaty ukazują trudne realia życia najuboższych warstw społecznych w Polsce przełomu XIX i XX wieku, podkreślając nierówności społeczne, brak perspektyw oraz dehumanizację jednostki w obliczu biedy i wyzysku.

„Człowiek i natura – symbioza czy odwieczna walka?”.

5 GRUDNIA 2024

DZIEŃ D BRY

WSZELKIEJ POMYŚLN0ŚCI W NOWYM ROKU!

DZIEŃ DOBRY!

7.01.2025

TEMAT:

OMÓWIENIE EGZAMINÓW.

1 PRACA 26 PKT

4 PRACE 23 PKT

3 PRACE 22 PKT

3 PRACE 21 PKT

6 PRAC DO 20 PKT

CZYTANIE ZE ZROZUMIENIEM

NAJCZĘSTSZE BŁĘDY, CZ.1

CYTOWANIE, GDY NIE WYMAGA TEGO PYTANIE (PRZEPISYWANIE TEKSTU ŹRÓDŁOWEGO)BRAK CUDZYSŁOWU W CYTACIE ( MINUS 1 PUNKT)POZOSTAWIANIE ZADAŃ BEZ ODPOWIEDZI (PYTANIA ZAMKNIĘTE)ROZPOCZYNANIE ZDANIA MAŁĄ LITERĄBRAK REALIZACJI POLECENIA (PYTANIE PODPOWIADA ODPOWIEDŹ)

ŚREDNIA:

ROZPRAWKA

WSKAZYWANIE: NAJWAŻNIEJSZĄ ZJAWĄ W "WESELU" JEST...
ZAPOMINANIE O CUDZYSŁOWIE ORAZ WIELKIEJ LITERZE W TYTULE: " WESELE" ( 2 BŁĘDY- INTERPUNKCYJNY I ORTOGRAFICZNY)
ZAPEWNIANIE O PRZEKONANIU SWOJEJ RACJI
BRAK ODWOŁANIA DO CAŁOŚCI UTWORU
POWTARZANIE SFORMUŁOWAŃ: DUCHY, ZJAWY, WIDMA...
PRZEPISYWANIE TEMATU

NAJCZĘSTSZE BŁĘDY, CZ.2

PROSIŁEM O SPRAWDZENIE...

WSPOMINAŁEM,

A MÓWIŁEM,

KLUCZ ODPOWIEDZI

14

13

12

10

DZIEŃ DOBRY!

8.01.2025

TEMAT:

Rok na czterzy części rozdzielon...

Zadanie na jutro:Zapisz skąd pochodzi temat lekcji i krótko uzasadnij jaki ma związek z omawianą lekturą.

Lekturę znam i kartkówki się nie lękam!

ŻYCIE CHŁOPÓW WEDŁUG PÓR ROKU

W języku prasłowiańskim chłop – oznaczał poddanego lub niewolnika.W literaturze i kulturze słowo „chłop” bywało synonimem wytrwałości i trudu, ale także przypisania do określonego trybu życia związanego z wsią i ciężką pracą. Do XIX wieku chłop było nacechowane pogardliwie. W Polsce ważną rolę w literackim przedstawieniu życia chłopów odegrała powieść „Chłopi” Władysława Reymonta. Obecnie słowo "chłop" jest używane także jako synonim "mężczyzny" w języku potocznym.

CHŁOP

Czym jest zdeterminowane życie chłopów?

Przywiązanie do ziemi: Ziemia stanowi podstawę egzystencji chłopów, determinując ich codzienną pracę, rytm życia oraz relacje społeczne.Tradycja i obyczaje: Społeczność wiejska kieruje się ustalonymi normami i zwyczajami, które regulują życie rodzinne, obrzędy religijne oraz relacje międzyludzkie.Religia: Wiara odgrywa istotną rolę w życiu chłopów, wpływając na ich postrzeganie świata, moralność oraz uczestnictwo w obrzędach kościelnych.Struktura społeczna: Hierarchia wsi, z wyraźnym podziałem na bogatszych gospodarzy i biedniejszych chłopów, kształtuje relacje w społeczności oraz determinuje możliwości jednostek.Praca i cykl przyrody: Codzienna praca na roli, uzależniona od pór roku i warunków atmosferycznych, wyznacza rytm życia chłopów i wpływa na ich byt materialny.

UROBOR, UROBOROS

DZIEŃ DOBRY!

8.01.2025

TEMAT:

Trzy oblicza narratora w Chłopach Reymonta.

TO:

GDY:

EPIKA

NARRATOR

CO WIEMY O NARRATORZE CHŁOPÓW?

STYLIZATOR MŁODOPOLSKI

WSIOWY GADUŁA

REALISTYCZNY OBSERWATOR

WNIOSEK

Dzięki wykorzystaniu trzech różnych perspektyw narracyjnych: uczestnika- wsiowego gaduły, realistycznego obserwatora i poetyckiego stylizatora, autor stworzył panoramiczny, wielowymiarowy obraz wiejskiej egzystencji.

DZIEŃ DOBRY!

15.01.2025

TEMAT:

O przestrzeni realistycznej i mitologicznej w Chłopach.

Mityzacja rzeczywistości to zjawisko takiego kreowania świata przedstawionego, by sprawiał wrażenie tajemniczego, magicznego. Jest chętnie wykorzystywana w reklamach, np. Hestia jako Towarzystwo Ubezpieczeniowe wzbudza większe zaufanie niż Pandora jako nazwa firmy z biżuterią, którą zwykle daje się w prezencie. Bardziej zaufam firmie ochroniarskiej, która nazywa się Cerber niż takiej, która niefortunnie nazwała się Ikar. Ciekawym przykładem mityzacji było centrum handlowe Arkadia, które miało wywoływać skojarzenia z rajem. Mitologizacja to proces tworzenia się mitu, a także widoczne odwołania do mitów lub archetypów, czyli wzorców postaw i zachowań, np. Boryna z “Chłopów” to siewca, Balladyna ma plamę na czole, jak Kain, który zabił Abla, a Konrad z “Dziadów cz. III” buntuje się przeciwko Bogu, robi to jednak z miłości do ludzi – tak samo jak Prometeusz.

REALIZM

Ma on związek z codziennością lipeckiej gromady. Codzienność ta wynika z rytmu natury, ustalonego porządku społecznego, obyczajów i zwyczajów. Realizm dotyczy zarówno czynności zwyczajnych i odświętnych, wynikających z rytmu tygodnia, dnia, pracy i odpoczynku. Obserwujemy mieszkańców Lipiec podczas prac na roli (kiedy orzą, sieją, zbierają kapustę, pracują przy żniwach), w gospodarstwie (kiedy doglądają inwentarza, ogacają chałupę, rżną sieczkę), domu (gdy gotują, sprzątają, kiszą kapustę, drą pierze, przyjmują gości). Towarzyszymy im w niedzielnych nabożeństwach, podczas wesel, chrzcin i świąt religijnych.

MITOLOGIZACJA

Powieściowe Lipce to przestrzeń trudna do geograficznego zlokalizowania, podobnie jak inne miejsca w ich pobliżu (np. Tymowo). Wszystko, co znajduje się poza obszarem wsi, nazywane jest po prostu „światem”. Wieś i „świat” dzielą wyraźne naturalne granice (las, wzgórza). Akcja powieści jest również umieszczona poza konkretnym czasem historycznym. Ten swoisty „bezczas” nie wynika wyłącznie z braku dat rocznych, bowiem nieobecność w tekście kalendarza i zegara uniemożliwiają nawet określenie dnia miesiąca czy pory dnia wyrażonej godziną. W ten sposób powieściowa przestrzeń nabiera cech przestrzeni mitycznej, co tłumaczy fakt, że wieś Reymontowska nie stanowi wiernego odwzorowania rzeczywistych

Chłopi są apoteozą ludzkiego trudu.

DZIEŃ DOBRY!

16.01.2025

TEMAT:

Ile ważą "Chłopi"?

EPOPEJA... CZYLI CO?

PRZYCHODZI EPOPEJA DO DOKTORA...

ZATEM: EPOPEJA CHŁOPSKA, NIE -NARODOWA.

DZIEŃ DOBRY!

22.01.2025

TEMAT:

KTO RZĄDZI W LIPCACH I DLACZEGO?

HIERARCHIA MIESZKAŃCÓW W LIPCACH

Wasze zadanie polega na stworzeniu mapy myśli, na której znajdą się najważniejsze informacje dotyczące statusu odpowiednio:

USIĄDŹCIE W GRUPACH- ZGODNIE ZPRZYZNANYM BOHATEREM DO OMÓWIENIA

DZIEŃ DOBRY

4.02.2025

TEMAT:

Jądro ciemności z okrutną historią w tle.

DLACZEGO WARTO PRZECZYTAĆ?

Jean Jacques Rousseau. Filozof ten twierdził, że: człowiek jest z natury dobry, tylko cywilizacja jest zła – to ona zniszczyła podstawową dobroć w człowieku (idea szlachetnego dzikusa), cywilizacja, instytucje i nauki (wytwór działalności społecznej) doprowadziły do rozwinięcia się takich przywar jak lenistwo, chciwość, umiłowanie zbytku, upadek moralny, utrata wolności i szczęścia, a także powstania nierówności społecznych, Należy kierować się sercem, ponieważ: Wartość prawdziwego człowieka nie leży w rozumie, lecz w sercu, a wartość serca jest niezależna od wartości rozumu.

DZIEŃ DOBRY

11.02.2025

TEMAT:

Jądro ciemności - jak to się wszystko zaczęło?

Tekst ukazał się po raz pierwszy po jego ukończeniu w trzech odcinkach w numerach luty- kwiecień 1899 r. w Blackwood’s Magzine. Należał do pierwszych głosów, jakie dotarły do europejskiej opinii publicznej na temat okrucieństw w Kongo- prywatnej posiadłości Leopolda II. Conrad, dzięki podróży do Wolnego Państwa Kongo, dokładnie poznał sposób funkcjonowania Belgijskiej Spółki Akcyjnej do Handlu z Górnym Kongo, która zajmowała się przede wszystkim pozyskiwaniem kauczuku i kości słoniowej. Wiedział, że jej działalność doprowadziła do spustoszeń gospodarczych i demograficznych ( wyniszczono 40 % ludności). Znał stosowane w Kongo praktyki- palenie wsi, przymusowe ściąganie danin, brutalne i nieludzkie kary ( między innymi obcinanie kończyn ), egzekucje na opornych tubylcach, Była to, jak pisał później Conrad; „Najwystępniejsza pogoń za zyskiem jaka kiedykolwiek oszpeciła sumienia ludzkości.” Jądro ciemności ukazało się drukiem w 1902

PROBLEMATYKA

MOTYW PODRÓŻY

TYTUŁ JAKO METAFORA

KONSTRUKCJA

NARRACJA

Ilu jest narratorów? Kim są? W jakich okolicznościach Marlow toczy swoją opowieść? Jak słuchacze na nią reagują O czym i jak opowiada Marlow?

KOMPOZYCJA

BYŁ KONTRAST - JEST I ANALOGIA

Obie opowieści osnute są na motywie podróży w górę rzeki, czyli do źródeł. Może to znaczyć, że powieść opowiada o ludzkim dążeniu do odkrycia prawdy. • W obu występuje ten sam bohater – Marlow - archetyp Europejczyka – białego dżentelmena.• Motyw ciemności: Marlow zaczyna swoją opowieść o zmroku, mówi o dawnej „mroczności” obecnie cywilizowanej krainy (ma na myśli Londyn), szczególne znaczenie motywu ciemności sugeruje tytuł dzieła. Ostania refleksja narratora dotyczy krainy w górze rzeki Tamizy, krainy znanej i oswojonej, która nagle zdaję się ukrywać „jądro ciemności”. Nic więc nie jest jednoznaczne.

DZIEŃ DOBRY

11.02.2025

TEMAT:

Jasne i ciemne drogi człowieka.

Ten fragment przedstawia dramatyczny los chłopskiej rodziny. Mężczyzna umiera w karczmie, dzieci zostają oddane na służbę, a wdowa, pozbawiona środków do życia, wędruje od wsi do wsi, żebrząc i popadając w alkoholizm. Kasprowicz ukazuje tu beznadzieję i degradację społeczną najuboższych warstw wiejskich, podkreślając brak wsparcia i perspektyw na poprawę sytuacji.

Stylizacja młodopolska: stylizacją młodopolską narrator posługuje się w opisach przyrody i uczuć bohaterów. Te partie narracji są bardzo liryczne, bogate w środki stylistyczne, nacechowane subiektywizmem, plastyczne i barwne (np. impresjonistyczne opisy jesiennego pola, symboliczny obraz śmierci Boryny). Język, typowo młodopolski, pozbawiony jest praktycznie cech gwary: "Ale Jagna nie wiedziała już o Bożym świecie, padła kajś w piasek i zanosiła się takim żałosnym płaczem, jakby to na nią sypały się te ciężkie, sypkie strugi ziemi, jakby to nad nią huczały te posępne głosy dzwonów, jakby to nad nią płakali...".

Wiejski gaduła: jest to narrator, którego sposób myślenia, język i wyobraźnia maja cechy mentalności chłopskiej. Ten typ narracji jest bogaty w wyrażenia gwarowe, "wiejski gaduła" opowiada barwnie, z zaangażowaniem emocjonalnym, prostymi zdaniami, jego horyzonty myślowe nie są jednak zbyt szerokie: "Zaczęli się wnet rozchodzić z wolna, kto tam jeszcze gdziesik po drodze przyklękał, kto i ten pacierz mówił za pomarłe, kto zaś się błąkał wśród mogił i smutnie deliberował, a drugie ruszali ociągliwie ku chałupom obzierając się wyczekująco, gdyż kowal z Hanką spraszali poniektórych na ten chleb żałobny, jak to zwyczajnie bywa po pochowku".

Conrad posługuje się kontrastem (antynomia): znane – nieznane, jawne – owiane tajemnicą, statyczne – dynamiczne, spokój – niepokój.

Narracja autorska – trzecioosobowa, osoba opowiadająca – mniej lub bardziej obiektywna – jest umieszczona poza światem przedstawionym. Taki narrator jest często wszechwiedzący, nie tylko opowiada o wydarzeniach, ale może też je interpretować, oceniać.Zmienia perspektywę narracyjną.Ma wgląd w odczucia i emocje.Niekiedy się emocjonuje lub może dystansować.Wnikliwie przygląda się i opisuje bohaterów.

Narracja realistycznego obserwatora: ten rodzaj narracji jest najbardziej obiektywny i rzeczowy. Narrator przedstawia wydarzenia z dystansem, ma nieograniczoną wiedzę na temat bohaterów. Występuje sporadycznie, zaznacza swoja obecność głównie w toku fabularnym (przedstawienie struktury społecznej wsi). Mówi językiem literackim, niekiedy tylko odwołuje się do gwary: I kiej oklepali mogiłę, a nad nią wkopali czarny krzyż, wzięli pomiędzy siebie sieroty i pociągnęli sporą gromadą poredzając z cicha, a wyżalając się nad nimi, a popłakując niekiedyk...".

ZŁO

DUSZA

AFRYKA

Powieść szkatułkowa to specyficzny rodzaj narracji literackiej, w której fabuła składa się z wielu opowieści wplecionych w główną historię. Przypomina ona strukturę szkatułki, w której znajdują się kolejne mniejsze szkatułki. Ten typ powieści, nazywany również powieścią ramową, charakteryzuje się złożoną kompozycją i wielowątkowością. Każda z opowieści ma swój własny początek, rozwinięcie i zakończenie, a jednocześnie łączy się z główną narracją, tworząc spójną całość.

Wypowiedź ta wyraża marzenie o zdobyciu majątku i statusu społecznego. Pragnienie posiadania "złotego wora" i "pawich piór" symbolizuje dążenie do awansu społecznego i chęć imponowania innym. Wyspiański ukazuje tu aspiracje chłopstwa do lepszego życia i przełamania barier klasowych.

Reymont przedstawia zróżnicowaną strukturę społeczną wsi, gdzie obok zamożnych gospodarzy żyją biedacy, komornicy i bezrolni. Ukazuje to nierówności społeczne oraz różnorodność statusu materialnego mieszkańców wsi, co wpływa na relacje między nimi i dynamikę społeczności wiejskiej.

INTROSPEKCJA

AUTOPOZNANIE

Opis ten dotyczy postaci mężczyzny, którego ciało, zniekształcone przez ciężką pracę fizyczną, przypomina narzędzie. Żeromski zwraca uwagę na dehumanizację człowieka, sprowadzonego do roli maszyny, co jest efektem wyzysku i nieludzkich warunków pracy.

Ten fragment ukazuje stopniowe zobojętnienie doktora na cierpienie i biedę pacjentów. Początkowa empatia ustępuje miejsca apatii, co odzwierciedla trudności w niesieniu pomocy w obliczu powszechnej nędzy i bezradności. Żeromski krytykuje tu postawę rezygnacji i brak zaangażowania w poprawę losu najuboższych.

KOLONIALIZM,DOBRO I ZŁO,