Want to create interactive content? It’s easy in Genially!
GENERO-KLAUSULAK KONTRATAZIO PUBLIKOAN
santiago.lesmes
Created on October 2, 2021
Start designing with a free template
Discover more than 1500 professional designs like these:
Transcript
KONSTITUZIO AUZITEGIA
LEHIAREN EUSKAL AGINTARITZAREN TXOSTENA
AAEE-ETAKO JUSTIZA AUZITEGI NAGUSIAK
Egilea: Santiago Lesmes Zabalegui
Legeen eta jurisprudentziaren araberako legezkotasunari buruzko txosten juridikoa.
LEGEAK ARAUAK DEKRETUAK ERABAKIAK JARRAIBIDEAK
KONTRATU ERREKURTSOEN ORGANOA
Europar Batasuneko zuzentaraua Sektore Publikoko Kontratuen Legea
EB-REN ERREFERENTZIAK SOFT LAW-A
AUZITEGI GORENA
ONDORIOAK GOMENDIOAK ARGUDIOAK
EB-KO JUSTIZA AUZITEGI NAGUSIA
LEGERIA
OHARRAK
HELBURUA EGOERAREN ANALISIA
GENERO-KLAUSULAK KONTRATAZIO PUBLIKOAN
HASIERA
03.
Oharrak, argudioak eta ondorioak azaltzea klausulon aplikazioaz, segurtasun juridikorik handiena izateko.
02.
Legeen eta jurisprudentziaren arabera, sakontasunez aztertzea horren legezkotasuna, eta bereziki aztertzea klausula horiek sartzearen kontra izandako sententziak.
01.
Kontratazio publikoan genero-klausulak gehitzeko aukerak azaltzea.
TXOSTENAREN XEDEA
HASIERA
TXOSTENAREN XEDEA
Kontratuen adjudikazio-irizpideak eta exekuzio-baldintza bereziak.
TXOSTENAREN XEDEA LEGEZKOAK AL DIRA GENERO-KLAUSULAK KONTRATU PUBLIKOETAN?
- Lana eta familia bateragarri egiteko neurriak hartzea balioetsi edo derrigortzea.
- Kontratu publikoen prestazioan diharduten emakumeen lan-baldintzak zaindu eta hobetzea (soldata-hobekuntzak, lurraldeko eta sektoreko hitzarmen kolektibo bat aplikatzea, langileen subrogazioa, kontratu mugagabeak, etab.).
- Genero-ikuspegia zeharkakotasunez sartzea kontatu-exekuzioan (hizkuntzan, diagnostikoan, ebaluazioan eta jazarpenaren prebentzioan, etab.).
- Berdintasunaren arloan gaikuntza, esperientzia eta prestakuntza balioestea. Kontratua betetzen duten langileak behartzea berdintasuneko prestakuntza jasotzera.
- Prestazioaren emakumezko onuradunen gutxieneko ehuneko edo kopuru bat balioetsi edo eskatzea.
- Enpresak edo entitateak genero-berdintasunari buruzko ziurtagiri bat izatea balioestea.
01
DESKRIBAPENA
hasiera
Eta halere...
- Hor jarraitzen dute legezkotasunari buruzko zalantzek, eta haiek sartzearen kontrako epaiak eta ebazpenak agertzen dira.
- Baldintza-agirietan sartzea sustatzen duten langile tekniko eta juridikoen artean ziurgabetasuna ageri da.
Esparru erabat aldekoa
- Europar Batasuneko zuzentarauak eta Kontratuen Legea.
- Testuinguru erabat mesedegarria eta gizarte-sentsibilitate handia.
- Toki- eta erkidego-mailako araudi-garapen oparoa.
- Orokorrean, baldintza-agirietan txertatuta.
EGOERAREN ANALISIA
02
EPAIMAHAIEN ERAGOZPENAK
hasiera
Indarrean dauden aurkako argudio juridikoak
- Enpresaren askatasunean eskua sartzen dela.
- Konpetentzia askea mugatzen dela.
- Kontratazio-organoek lan-arloan eskumenik ez dutela.
- Prestazioaren errendimendua hobetu behar dutela klausulek.
Gaindituta dauden gaiak
- Kontratuaren objektuarekin zuzenean lotuta egotea.
- Eskaintza ekonomiko onuragarriena.
- Gaizki idatzitako edo proposatutako klausulak.
- Exekuzio-baldintzek mugatutako klausulak.
EGOERAREN ANALISIA
EGOERAREN ANALISIA
Argudiatu da zenbait gizarte- edo genero-klausulek ez dutela kontratuaren prestazioa hobetzen, eta ez diotela baliorik eransten prestazioari.
Gizarte- edo genero-klausulak kontratuaren errendimendua handitu edo prestazioaren kalitatean hobetzeko eskakizuna.
Lan-alderdiei buruzko klausulak: enpresaren askatasunean eskua sartzea, kontratazio-organoek lan-arloan eskumenik ez izatea.
Auzitegietan, gehienbat hauek aurkaratzen dira: hitzarmen kolektiboen aplikazioari, langileen subrogazioari, soldata-hobekuntzari, kontratu mugagabeei edo gutxieneko soldata jakin batzuen aplikazioari lotutako klausulak.
03
ARAZO ZEHATZAK
HASIERA
hasiera
Genero-klausulak idazterakoan beti kontuan hartu beharrekoak
Kontratu-prestazioarekiko lotura.
Proportzionaltasuna
Diskriminazio geografikoa debekatzea.
Kontratazio publikoaren printzipioak errespetatzea.
Diskrezionalitatearen kontrola
Publizitatea eta gardentasuna: berariazko aipamena.
06.
03.
05.
02.
04.
01.
oharrak
hasiera
Kontratuaren prestazioaz kanpo eta kontratua betetzen duten langileez kanpo, ezin daiteke balioetsi edo derrigortu inolako gizarte- edo genero-alderdirik. Hala ere, beharrezkoa da kontuan izatea «kontratuaren objektuarekin zuzenean lotuta egotea» kontzeptua gaindituta dagoela, eta orain lotura hori zentzu zabalean ulertzen dela, SPKLren 145.6 artikuluaren arabera. 6. Honako kasu honetan egongo da loturik adjudikazio-irizpide bat kontratuaren objektura: adjudikazio-irizpidea kontratu horren bidez egingo diren prestazioei lotuta dagoenean edo barne hartzen dituenean, edozein alderditan eta bizi-zikloko edozein etapatan, honako prozesu hauetan parte hartzen duten faktoreak barne: a) obren, horniduren edo zerbitzuen produkzio-, prestazio-edo merkaturatze-prozesu zehatzean parte hartzen duten faktoreak, erreferentzia berezia eginez ingurumenaren eta gizartearen ikuspuntutik jasangarriak eta bidezkoak diren produkzio-, prestazio-edo merkaturatze-moduei; b) edo bizi-zikloaren beste etapa bateko prozesu zehatzean parte hartzen duten faktoreak, baita faktore horiek substantzia materialaren parte ez direnean ere.
KONTRATUAREN PRESTAZIOAREKIKO LOTURA
BETI KONTUAN HARTU BEHARREKOAK: (1)
HASIERA
Genero- edo gizarte-irizpideari ematen zaion puntuazioak prestazioaren edukiarekiko eta ezaugarriekiko proportzionala, arrazoizkoa, justifikatua eta koherentea izan behar du. Ohikoak dira genero- edo gizarte-irizpideari puntuazio osoarekiko gehiegizko haztapena emateagatik sortzen diren errekurtsoak. Europako jurisprudentziak xedatuko lukeen gisan esanda, gizarte irizpideak ez du «distortsio bidegaberik» eragin behar. Adjudikazio-irizpideek proportzionaltasun-printzipioa errespetatu behar dutela berariaz adierazten da SPKLren 145.5.b) artikuluan.
PROPORTZIONALTASUNA
BETI KONTUAN HARTU BEHARREKOAK: (2)
hasiera
Diskriminatzeko debekua oinarrizko eskakizun funtsezkoetako bat da kontratazio publikoan eta bereziki eragiten die adjudikazio-irizpideei, kontratuaren enpresa adjudikazioduna nor izango den irizpide horiek ebazten dutelako. Horri dagokionez, jurisprudentzia guztiak aho batez debekatzen du zuzenean edo zeharka diskriminatzailea izan daitekeen irizpide edo baldintza oro kontratuan sartzea. Irizpide bat diskriminatzailea da tokiko edo herrialdeko enpresek bakarrik bete badezakete, edo horientzat betetzeko errazagoa bada beste eskualde edo estatu kide batzuetako lizitatzaileentzat baino.
TOKI- EDO GEOGRAFIA-ARRAZOIENGATIK DISKRIMINATZEKO DEBEKUA
BETI KONTUAN HARTU BEHARREKOAK: (3)
hasiera
EBJANren jurisprudentziak oinarriak ezarri zituen gizarte- eta genero-irizpideek publizitate egokia izan zezaten. Hala, 1988tik (Beentjes afera) aurrera betebeharretako bat da gizarte-irizpideak aipatzea kontratuaren lizitazio-iragarkian. EEJAren 2003ko epaiak (C-421/01, Traunfellner GmbH afera) honako hau zehazten du: «Lizitatzaileak informatuta egon daitezen ahalbidetzen du baldintza-agirian aipatze hutsak. Izan ere, gardentasuneko betebehar bat da, zeinaren helburua baita lizitatzaileei emandako tratuan berdintasun-printzipioa bermatzea, bete beharrekoa baita kontratu publikoak adjudikatzeko prozedura orotan». Betebehar hori finkatu egin da eta SPKLk eta 2014/24/EB Zuzentarauak barne hartu dute; eskatzen dute baldintza-agirian edo lizitazio-iragarkian berariaz aipatzeko eta, gainera, ahal denean, esleitzen zaien garrantziaren arabera beheranzko hurrenkeran argitaratzeko, kontratistek jakin ahal izateko hor daudela eta zer irismen daukaten. Hala, kontratua aukeratu eta adjudikatzeko irizpide guztiak gardenak izatea bermatu nahi da, eta enpresa lizitatzaileei tratu berdina ematen zaiela.
PUBLIZITATEA ETA GARDENTASUNA
BETI KONTUAN HARTU BEHARREKOAK: (4)
hasiera
EBJANk botere adjudikatzailearen diskrezionalitatea kontrolatzeko eta mugatzeko eskatzen du, hala eskaintzen balorazioan, nola alderdi ekonomikoetan, baina gizarte-irizpideetan egiten du azpimarra. Hori dela eta, EBJANk, Bus Concordia Finland aferan (2002), adierazi zuen irizpideak ezin direla konfiguratu botere adjudikatzaileari aukeratzeko askatasuna ematen dioten eran, eta gizarte-irizpideak sar daitezkeela, baina botere adjudikatzailearen diskrezionalitatea mugatu egin behar dela. Beharrezkoa da aipatutako irizpideen balorazioari mugak jartzea. Botere adjudikatzailearen diskrezionalitatea mugatzeko eskakizunari dagokionez, EBJANren jurisprudentziak adierazten du sartzen diren irizpide ez-ekonomikoak kontrolatzeko modukoak izan behar direla, baita proportzionatuak ere (EVN and Wienstrom afera [2003]). Ondorioz, irizpideak konfiguratzen diren moduak aukera eman behar du lizitatzaileek emandako informazioen zehaztasuna modu eraginkorrean kontrolatu ahal izateko. Diskrezionalitateak kontrol-parametro nahikoak izan behar ditu, erabakiaren gaineko kontrola nahikoa eta egokia dela ziurtatuz, Horren harira, gure gomendioa da beti irizpide objektiboak ezartzea (eta ez balio-iritzien mende daudenak) eta sistema objektiboak ezartzea betetze-maila egiaztatu eta kontrolatzeko.
DISKREZIONALITATEAREN KONTROLA
BETI KONTUAN HARTU BEHARREKOAK: (5)
HASIERA
Lehia aske, tratu-berdintasun eta kokatzeko askatasunaren printzipioei dagokienez, honako bi alderdi hauek ditu:
- Batetik, ez ezartzea abantailarik enpresa edo entitate mota jakin batzuentzat, izan arrazoi geografikoengatik (tokiko enpresei laguntzea), izan sozietate tipologiagatik (kooperatibak edo elkarteak sozietate mugatuen aurrean), helburu sozial edo estatu-helburuengatik, edo irabazi-asmorik ez dutelako.
- Bestetik, ez mugarik ezartzea enpresa edo entitateak sartzeari, alderdi sotilagoa izan daitekeena eta aipatutako diskriminazio mota ororen debekuarekin lotura duena.
KONTRATAZIO PUBLIKOAREN PRINTZIPIOEI DAGOKIENEZ
BETI KONTUAN HARTU BEHARREKOAK: (6)
Legezkoak al dira genero-klausulak?
Eta bi gomendio ezarriko ditugu baldintza-agirietan sartzeko.
Bai, legezkoak dira, zalantzarik gabe.
Lehenengoa: Klausula motak bereiztea izan ditzaketen zailtasunen arabera
Prestazioaren onuradunekin lotutako klausulak
- Kontratu-prestazioaren onuradun edo erabiltzaile diren emakumeen kopurua edo ehunekoa.
- Sexuaren arabera bereizitako datuak.
03
Enpresa lizitatzaileari buruzko klausulak
- Kualifikazioa eta esperientzia berdintasun-arloan.
- Ziurtagiria edo bereizgarria berdintasun-arloan.
Kontratuaren prestazioan berdintasunari dagozkien ekintzei buruzko klausulak
- Kontratua betetzen duten langileentzako berdintasuneko prestakuntza.
- Kontratu-prestazioaren barruan sexu-jazarpena eta sexu arrazoiengatiko jazarpena saihestu eta horiei aurre egiteko protokoloa edo neurriak.
- Prestazioan hizkera eta irudi inklusiboak eta ez-sexistak erabiltzea edo horretarako protokoloa edo neurriak.
- Genero ikuspegiarekin egindako laneko segurtasun eta osasunerako prebentzioa kontratua betetzen duten langileentzako.
- Lana, familia eta bizitza pertsonala bateragarri egiteko neurriak kontratua betetzen duten langileentzat, edo onuradun zein erabiltzaileentzat.
- Kontratu-prestazioa genero-ikuspegiarekin diseinatu eta ebaluatzea.
Emakumeen kontratazioarekin lotutako klausulak
- Emakumeen ehunekoa kontratua betetzen duten langileen artetik.
- Emakumeak kontratatzea erantzukizuneko edo kudeaketako lanpostuetarako.
- Kontratazio berrietan emakumeak kontratatzea.
- Indarkeria matxistaren biktima izan diren emakumeak edo gizarte-desabantailako egoeran dauden emakumeak kontratatzea.
04
02
01
EZTABAIDA JURIDIKORIK SORTZEN EZ DUTEN KLAUSULAK
hasiera
Kontratu publikoa betetzen duten langileen lan-alderdiei buruzko klausulak
- Erreferentziako hitzarmenak hala eskatu ezean, langileak subrogatzea.
- Hitzarmenak edo legeriak ezartzen duena baino gutxieneko soldata altuagoa aplikatzea.
- Soldataren edo lan-baldintzen hobekuntzak aplikatzea.
- Aldi baterako kontratuak mugagabe bihurtzea edo enplegu mugagabetzat hartzea.
- Lanaldi partzialeko kontratuak lanaldi osoko bihurtzea, edo lanaldi osokotzat hartzea.
ZALANTZA JURIDIKOAK SORTZEN DITUZTEN KLAUSULAK
hasiera
Bigarrena: Argudio juridiko egokiak erabiltzea.
HASIERA
Jurisprudentzia oparoa du alde.
EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak bermatzen du.
Lehiaren Euskal Agintaritzak egiaztatzen du.
Europako erreferentziek eta arauek gomendatzen eta baimentzen dute.
Lege-derrigortasun bat eratzen du desberdintasun iraunkor baten gainean.
Auzitegi Gorenak berresten du.
Europar Batasuneko jurisprudentziak baieztatzen du.
Hainbat eta hainbat arau eta baldintza-agirik jasotzen dute.
Kontratuen Legeak berariaz arautzen du.
GENERO-KLAUSULAK EZARTZEAREN ALDEKO ARGUDIO JURIDIKOAK
hasiera
LEGEAK EZ DU BAIMENTZEN
Kontrako epai gehienak Kontratuen Lege berria baino lehenagokoak dira.
HASIERA
Kontrako epai gehienak Kontratuen Lege berria baino lehenagokoak dira.
LEGEAK EZ DU BAIMENTZEN
hasiera
LEGEAK EZ DU BAIMENTZEN
Ez al duzue SPKL berria irakurri?
Kontratu Errekurtsoen Administrazio Auzitegi Nagusiaren 480/2021 Ebazpenak honako hau dio:
«Sektore Publikoko Kontratuei buruzko Legeak (9/2017 Legea) ezarritakoari bagagozkio, ikusiko dugu nola ez den espresuki baliozkotzat jotzen hizpide dugun adjudikazio-irizpidea: sektoreko hitzarmen kolektibo aplikagarrian ezarritakoa baino soldata handiagoa».
hasiera
Ez al duzue SPKL berria irakurri?
LEGEAK EZ DU BAIMENTZEN
Kontratu Errekurtsoen Administrazio Auzitegi Nagusiaren 972/2018 Ebazpenak honako hau dio:
«Baietsi egiten da aurkeztutako errekurtsoa. eta baliogabetu administrazio-klausula partikularren agiriaren 10.1 klausulan jasotako adjudikazio-irizpidea, hots, Berdintasuna Enpresan bereizgarriaren jabe izatea, ez baitago zuzenean lotuta kontratuaren objektuko prestaziora».
HASIERA
LEGEAK EZ DU BAIMENTZEN
Administrazio publiko guztiak ote dabiltza gaizki genero-klausulak beraien baldintza-agirietan sartzen? Ala arauak, dekretuak edo jarraibideak onartu dituzte gizarte- eta genero-klausulak modu orokorrean eta nahitaez sartzeko baldintza-agirietan?
+ info
HASIERA
EUROPAR BATASUNEKO ZUZENTARAUEK ETA EUROPAKO JURISPRUDENTZIAK EZ DUTE BAIMENTZEN
Justu kontrakoa gertatzen da, gizarte- eta genero-klausulak Europako legeek eta jurisprudentziak onartu zituen lehenik.
HASIERA
Euskal Autonomia Erkidegoko ANren 603/2014 Epaia, 2014ko abenduaren 30ekoa.
KONTRATAZIO-ORGANOEK EZ DUTE ESKUMENIK LAN-ARLOAN
«Ez dira partikularren eta enpresen eremu juridikoan zuzenean eta nahitaez eragiten duten arlo juridikoko eta lan-arloko arau-xedapenak. Foru-arauak kontratuei buruzko irizpide batzuk zehazten ditu, edo klausula orokorrak, aipatu erakunde horren mendeko sektore publikoari zuzenduta daudenak. Hala, enpresa lizitatzaileei sinatu dezaketen kontratuaren bidez eragingo liekete, kontratu horretan ageri diren betebeharren kariaz, baina ez legeek edo arau juridikoek horretara derrigortuta».
hasiera
KONTRATAZIO-ORGANOEK EZ DUTE ESKUMENIK LAN-ARLOAN
179/2017 Ebazpena, Madrilgo Erkidegoko Kontratazio Publikoko Administrazio Auzitegiarena.
«Kasu horretan ez dira arautzen adjudikazioduna izango den enpresako langileen lan-baldintzak, ezta lizitatzaileentzat derrigortasun orokor bat ezarri ere; guztiz kontrakoa baizik, baldintza-agiriak saritu egiten du, puntuazio jakin baten bidez, gutxienez, estatuko hitzarmenak ezartzen dituen adinako soldatak ordaintzea, eta lizitatzaileak aukera du...».
hasiera
LEHIAREN EUSKAL AGINTARITZAKontratazio publikoan genero-klausulak aplikatzeari eta horrek lehian dituen ondorioei buruzko txostena.
«Genero-ikuspegia duten adjudikazio-irizpideak ezartzeak ez luke, berez, lehia mugatu behar, ez baitu lizitazioan sartzea mugatzen duen hesirik sortzen».
210/2016 Ebazpena. KONTRATU ERREKURTSOEN ADMINISTRAZIO AUZITEGI NAGUSIA.
«... gizarte-hobekuntzak aztertu ondoren, kontratuaren objektuarekin lotura dutela eta puntuazioan beharrezkoa den proportzionaltasuna gordetzen dutela ikusirik (0 eta 5 punturen artean), ondorioztatu behar dugu ez direla zuzenbidearen aurkakoak, ez dutelako berdintasuna eta lehia desitxuratzen dituen elementurik...».
Gizarte- eta genero-klausulei buruzko epai askok ez diote gauza bera
LEHIA ASKEA URRATZEN DA
hasiera
LEHIA ASKEA URRATZEN DA
«Halako klausulek, lehia ez mugatzeaz gain, berdintasun-printzipioa bermatzen dute».
2016ko uztailaren 14ko 72/2016 Erabakia, Aragoiko Kontratazio Publikoaren Administrazio Auzitegiarena.
40/2018 Ebazpena, Madrilgo Erkidegoko Kontratazio Publikoaren Administrazio Auzitegiarena.
«Berdintasuna agerian geratzen da, baldin eta eskaintzak kostu-berdintasunean konparatzen badira; berdintasun gutxiago dago “atzean geratu diren” hitzarmenetatik eratorritako soldata desberdinekin lehiatzen denean, lehia benetan desitxuratu daitekeelako».
«[errekurtsogileak] ez du zehazten zergatik eragotziko lukeen lehia askea foru-arauak aipatzen dituen gizarte-klausulak kontratuen baldintza-agirietan sartzeak, ezta zeintzuk diren tokiko hitzarmenetik datozen baldintzak ere».
Kontrara: berdintasuna bermatzen da eta dumping soziala saihesten da
Auzitegi Gorenaren Epaia, 2016ko ekainaren 2koa (852/2015 Errekurtsoa).
hasiera
LEHIA ASKEA URRATZEN DA
«Halako klausulek, lehia ez mugatzeaz gain, berdintasun-printzipioa bermatzen dute».
2016ko uztailaren 14ko 72/2016 Erabakia, Aragoiko Kontratazio Publikoaren Administrazio Auzitegiarena.
40/2018 Ebazpena, Madrilgo Erkidegoko Kontratazio Publikoaren Administrazio Auzitegiarena.
«Berdintasuna agerian geratzen da, baldin eta eskaintzak kostu-berdintasunean konparatzen badira; berdintasun gutxiago dago “atzean geratu diren” hitzarmenetatik eratorritako soldata desberdinekin lehiatzen denean, lehia benetan desitxuratu daitekeelako».
«[errekurtsogileak] ez du zehazten zergatik eragotziko lukeen lehia askea foru-arauak aipatzen dituen gizarte-klausulak kontratuen baldintza-agirietan sartzeak, ezta zeintzuk diren tokiko hitzarmenetik datozen baldintzak ere».
Kontrara: berdintasuna bermatzen da eta dumping soziala saihesten da
Auzitegi Gorenaren Epaia, 2016ko ekainaren 2koa (852/2015 Errekurtsoa).
hasiera
ENPRESA-ASKATASUNEAN ESKU HARTZEA DAKAR
Exekuzio-baldintza funtsezko baten gaineko errekurtso bat bideratu da, kontratuaren iraunaldian segurtasun-enpresen estatuko hitzarmen kolektiboan jasotako soldata-taula aplikatzeko eskatzen duena.
972/2018 Ebazpena, Madrilgo Erkidegoko Kontratu Errekurtsoen Administrazio Auzitegiarena.
«Exekuzio-baldintza hori ere ez da sartzen langileen eta enpresaren arteko harremanetan, ezta enpresaren politika orokorrean ere (enpresa-hitzarmenak edo banakako kontratuak sinatu ditzake lan-erregulazioaren arabera). Baldintza horren xede bakarra da prestazioa gizarte-baldintza jakin batzuetan eman dadila, baita, behar bada, zerbitzua ingurumen-baldintza jakin batzuetan ere. Horretarako, ez da beharrezkoa enpresak politika orokorrean aipatu alderdia barnean hartzea, eta enpresa ezin daiteke diskriminatu hala ez egiteagatik edo politika zehatz hori inposatzeagatik. Baldintza-agiriek ezin dute kontratu-exekuzio egokia neurriz gain arautu, eta enpresaren antolamenduan eragin, baina elkarte errekurtsogileak ez du azaltzen zer-nola mugatu dezakeen enpresa-askatasunerako eskubidea edo merkatu-jarduera kontratuaren aurrekontuaren edo prezioaren kontura soldata-maila jakin bat ordaintzeak, zeina administrazioak ordainduko baitu».
Noski ezetz, kontratazio-organoak lizitazio publiko guztietan ezartzen baitu zer kontratatu nahi duen eta zer baldintzatan.
hasiera
Ez da ezer inposatzen enpresa-politikan, baizik eta kontratu publiko jakin bat betetzeko modu zehatzean.
ENPRESA-ASKATASUNEAN ESKU HARTZEA DAKAR
33/2018 Ebazpena, Madrilgo Erkidegoko Kontratazio Publikoaren Administrazio Auzitegiarena.
«Hala, adibidez, onargarria litzateke energia-hornidurako kontratu batek adjudikazio-irizpide gisa ezartzea energia iturri berriztagarrietakoa izan behar dela, CO2-rik ez aireratzeko, baina ezingo du inposatu enpresa-politika horixe izatea, enpresak bere funtzionamenduan iturri emisio-sortzaileetako energia-banaketa barne hartzea eragotziz».
hasiera
Bada ez, SPKLk ez dio halakorik, ezta zuzentarauak ere; kalitate-prezioa dute mintzagai biek eta irizpide kualitatiboak onartzen dituzte, gizarte-irizpideak barne.
GENERO-KLAUSULEK ERRENDIMENDUA HOBETU BEHAR DUTE EDO ABANTAILA EKONOMIKO BAT EKARRI
145. artikulua. Adjudikazio-irizpideak. 1. Kontratua adjudikatzeko, adjudikazio-irizpide ugari erabiliko dira, kalitate-prezio erlazio onenean oinarrituta. 2. Kalitate-prezio erlaziorik onena irizpide ekonomiko eta kualitatiboen arabera ebaluatuko da. Kalitate-prezio erlazio onena ebaluatzeko kontratazio-organoak ezartzen dituen irizpide kualitatiboek ingurumen-alderdiak edo alderdi sozialak jaso ahalko dituzte.
9/2017 Legea, azaroaren 8koa, Sektore Publikoko Kontratuena.
hasiera
GENERO-KLAUSULEK ERRENDIMENDUA HOBETU BEHAR DUTE EDO ABANTAILA EKONOMIKO BAT EKARRI
«Baiki, ezin daiteke baztertu aldagai erabat ekonomikoak ez direnek eragina izatea erakunde adjudikatzaileak eskaintza bati eman diezaiokeen balioan».
Concordia Bus afera (2002). C-513/99).
Bada ez, eta estatuko eta Europako jurisprudentzia ugari dago argudio horiek bertan behera uzten dituena.
«Administrazioa ez dago behartuta prezio hoberena onartzera, baizik eta interes publikorako mesedegarriena den eskaintza onartzera».
Extremadurako JANren Epaia, 2009ko uztailaren 16koa.
«Ez zaio jarraitu eskaintza ekonomiko onenaren adjudikazio-irizpideari, baizik eta interes orokorrarentzat onuragarriena izateari; legegileak, interes orokor horiek aintzat hartuz, erabaki du lan-eginkizunetan emakumeak dauzkaten enpresak hobestea».
Auzitegi Gorenaren Epaia, 1997ko maiatzaren 23koa.
hasiera
GENERO-KLAUSULEK ERRENDIMENDUA HOBETU BEHAR DUTE EDO ABANTAILA EKONOMIKO BAT EKARRI
208/2019 Ebazpena. Madrilgo Erkidegoko Kontratazio Publikoaren Administrazio Auzitegiarena..
«Klausula sozialak balorazio-irizpide gisa txertatuta, araudiaren xedea ez da kontratuen kostua handitzea, baizik eta kalitate/prezio erlazio onuragarrieneko eskaintza gainerako irizpideekin batera identifikatzen laguntzea. Prezioaz bestelako irizpideak daudenez, gerta liteke kontratua adjudikatzea eskaintza ekonomikoena ez denari. Izan ere, eskaintza onena eta eskaintza merkeena ez dira gauza bera. Esan gabe doa, eskulan masiboa duen kontratu batean soldatak igoz gero, adjudikazioaren amaierako kostua handitzen da nahitaez, baina horrek ez du esan nahi, a priori, eskaintza hori ez denik onena kalitate/prezio erlazioaren ikuspuntutik. Kontratazio publikoaren ikuspegi berriarekin bat, bete nahi den beharra behar bezala betetzeak izan behar du xedea, eta, beraz, pentsatzekoa denez, kalitate onenarena uko egin ezineko printzipioa izan behar da erabakia hartzean. Are gehiago, administrazio onaren printzipioa behar bezala aplikatzeko elementuetako bat da (2018ko otsailaren 28ko EBJAE, Vakakiskai Synergates, eginbidearekin lotzen duena). Ez dira nahasi behar prezioa eta balioa. Efizientzia-printzipioa ezin da interpretatu eredu ekonomizistetatik bakarrik; aitzitik, zerbitzua ematean kalitate-estandar egokia bermatzeko ahalegina egin behar da. Hau da, efizientzia-printzipioa egituratzeko, prestazioaren kalitatea bermatzea izan behar da xedea, hori baita funts publikoak egoki bideratzen direlako adierazpena. Hori horrela, kalitate hobeak lotura garbia du efizientzia hobearekin, eta, beraz, administrazio onarekin, funtsezko eskubidea den heinean».
hasiera
GENERO-KLAUSULEK ERRENDIMENDUA HOBETU BEHAR DUTE EDO ABANTAILA EKONOMIKO BAT EKARRI
«“Ekonomiko” kontzeptua oso zentzu zabalean ulertu ezean, uste dut oso zaila dela irizpide estetiko batek izaera ekonomikoa izatea. A fortiori, ez dut ulertzen zer zentzutan izan litekeen zuzeneko abantaila ekonomiko bat erakunde adjudikatzailearentzat».
Mischo abokatu nagusiaren ondorioak, Concordia Bus Finland, C-513/99 aferakoak, 2001eko abenduaren 13an aurkeztuak.
Beraz: Legezkoa al da estetika baloratzea eta ez baloratzea emakumeen eta gizonen arteko berdintasunerako eskubide funtsezkoa jorratzen duten genero-klausulak?
hasiera
Ez da egia, eta balio beza adibide gisa desgaitasuna duten pertsonen kontratazioak.
EZIN DA LEGEZKO GUTXIENEKOETATIK GAIN DERRIGORTU EDO BALORATU
Kontratu Errekurtsoen Administrazio Auzitegi Nagusiaren 480/2021 Ebazpenak honako hau dio:
«Baina ez du berariaz esaten adjudikazio-irizpide bat zuzenean kontu horiei buruzkoa izan daitekeenik, baizik eta helburu horiei buruzkoa, eta are gutxiago ahalbidetzen duenik legezko gutxieneko atalaseek eskatutakoaren gainetik egitea».
hasiera
EZIN DA LEGEZKO GUTXIENEKOETATIK GAIN DERRIGORTU EDO BALORATU
Europar Batasuneko Zuzentarauko beste adibide bat
hasiera
EZIN DA LEGEZKO GUTXIENEKOETATIK GAIN DERRIGORTU EDO BALORATU
Absurdoa da. Beti hala balitz, genero-klausulak lege-betebehar bat errepikatzera mugatuko lirateke.
Logikarik sinpleena erabiliz eta prozedura-teknika ezagutuz gero, argudio zentzugabea da adjudikazio-irizpideek edo exekuzio-baldintza bereziek ez dutela baimentzen nahitaezko betebeharrak gainditzen dituzten gizarte- , lan- eta genero-irizpideak ezartzea. Horietatik haratago joatea da kontua, hain zuzen ere. Horixe bakarrik behar genuen, enpresa adjudikaziodunek derrigorrezko legeak ere ez betetzea! Lege-betebeharrak betetzea bera ezarrita dago SPKLren 129. artikuluan eta 2014/24/EB Zuzentarauaren 18. artikuluan. Adjudikazio-irizpideek eta exekuzio-baldintzek ahalbidetzen dute gutxieneko estandarretan zehaztutakoa baino gehiago gaindi eskatu eta baloratzea.
hasiera
Kontu hau jada duela hamar urte argitu zen Europako jurisprudentzian
Juliane Kokott EBko abokatu nagusiaren ondorioak, EBJANren C-368/10 aferari buruzkoak.
«... azukrearen zaporea, zentzu hertsian, hura eskuratzeko modua bidezkoa izateak edo ez izateak aldatzen ez duen arren, merkatura bidezkoa ez den modu batean iritsitako produktu batek zapore mikatzagoa uzten du bezeroen ahoan, beraien erantzukizun soziala zein den baitakite».
«... ez da beharrezkoa adjudikazio-irizpide bat produktuaren ezaugarri propio bati buruzkoa izatea, hots, materialki produktuan txertatutako elementu bat izatea».
KONTRATUAREN OBJEKTUAREKIN LOTURA ZORROTZA.
C-368/10 Afera, Europar Batasuneko Justizia Auzitegiarena. (2012)
hasiera
KONTRATUAREN OBJEKTUAREKIN LOTURA ZORROTZA.
33/2018 Ebazpena, Madrilgo Erkidegoko Kontratazio Publikoaren Administrazio Auzitegiarena.
«Kontratuaren objektuarekiko loturari dagokionez, 2014/24/EB Zuzentarauan eta 2017ko SPKLren 145.6 artikuluan argi eta garbi adierazita dago kontzeptu tradizionalari gehitutako ohar bat, zeina ulertzen baita kontratuaren objektuari gehitutako eduki material gisa. Egia esan, jurisprudentziari buruzko aurretiko interpretazioa jaso eta kodetu egiten da, izan ere, aurrez aipatutako EBJANren 2012ko maiatzaren 10eko Epaiak (Batzordea/Herbehereak 368/10 afera) kontratuaren objektuaren eta irizpidearen arteko loturari buruzko interpretazio hertsia gainditzen du. Kontzeptu hori malguago eta zabalagotzat hartzen da, eta ez da eskatzen fisikoki prestazioan sartzeko. Ez da beharrezkoa enpleguaren kalitateari dagozkion hobekuntzek eragina izatea kontratuaren objektu diren prestazioak ematean, nahikoa da prestazio-prozesuan eragina duten alderdiei buruzkoak izatea, objektuarekiko lotutzat hartu ahal izan daitezen».
Legeak argiak dira zentzu horretan, eta ebazpen gutxi dira oraindik ez direnak jabetu.
hasiera
KONTRATUAREN OBJEKTUAREKIN LOTURA ZORROTZA.
Buying Social: una guía para tener en cuenta las consideraciones sociales en la contratación pública (bigarren edizioa) 2021. Europako Batzordeak idatzia eta editatua:
hasiera
KONTRATUAREN OBJEKTUAREKIN LOTURA ZORROTZA.
Ez al duzue SPKL berria irakurri?
Auzitegi Gorenak justu kontrakoa dio
«Hala, enpresako enpleguaren nolakotasunak eragin argia du aurkeztutako eskaintzaren kalitate, efikazia tekniko eta bermean, baita jarduleak adierazitako langileen ezagutza tekniko eta esperientzian ere. Ondorioz, administrazioak arazorik gabe baloratu ditzake alderdi horiek eskaintza abantailatsuena zehazteko garaian, eta ez bakarrik administrazioak onartutako eta sustatutako gizarte- edo enplegu-helburuen adierazpen soila edo horiek lortzeko tresna izateagatik. Horrenbestez, ulertu behar da enpresa jakin baten plantillaren egonkortasuna eskaintza baten baremazio osoaren ehuneko zuhur baten bidez baloratzea (% 20, dekretu aurkaratuan) ezin daitekeela kalifikatu kontratu-adjudikaziorako oinarrizko irizpide objektiboez bestelakotzat, ez eta baloratu ezin daitekeen irizpidetzat edo arbitrarioki aplikatzeko modukotzat ere».
SOLDATAREN HOBEKUNTZEK EZ DUTE ERAGITEN KONTRATUAREN PRESTAZIOAREN KALITATEAN
Auzitegi Gorenaren Epaia, 2006ko ekainaren 27koa.
hasiera
SOLDATAREN HOBEKUNTZEK EZ DUTE ERAGITEN KONTRATUAREN PRESTAZIOAREN KALITATEAN
«Soldata prekaritateak, orokorrean, kontratuaren objektua betetzea arriskuan jar dezaketen gatazkak sortzen ditu, eta jarduera ekonomikoaren susperraldietan bestelako ondorio kaltegarri bat ere izan dezake kontratu-exekuzioan: beste enpresa batzuek eskainitako soldata hobeek langilez “hustu” dezakete martxan dagoen kontratua, eta zailtasunak egon daitezke horiek baldintza-agirietan eskatutako esperientzia eta prestakuntza duten langileekin ordezkatzeko».
179/2017 Ebazpena, Madrilgo Erkidegoko Kontratazio Publikoko Administrazio Auzitegiarena.
Madrilgo KPAAk ere alde argudiatzen du, lan-gatazkak eta giza kapitalak ihes egitea saihesten dutelako.
hasiera
«EBJANk bermatzen du kontratu baten exekuzio-baldintza gisa ezarri ahal izatea langileei gutxieneko soldata bat ordaintzea, Regiopost aferaren Epaian (C-115/14, 2015eko azaroaren 17koan), udalerriko posta-zerbitzuarekin lotutako kontratu baten adjudikazioaren barruan, lizitatzaileei eta haien azpikontratistei ezarri zitzaien betebeharrari dagokionez; alegia, kontratuaren objektuko prestazioak egiten zituzten langileei gutxieneko soldata bat ordaintzea».
Estatuko eta Europako zenbait epaik onartzen dute zehaztutako gutxieneko soldata ordaintzera behartzea.
EZIN DA SOLDATA- EDO LAN- HOBEKUNTZARIK EZARRI
40/2018 Ebazpena, Madrilgo Erkidegoko Kontratazio Publikoaren Administrazio Auzitegiarena.
hasiera
«Sektore Publikoko Kontratuei buruzko legearen (9/2017, azaroaren 8koaren) 145. artikuluak berariaz aurreikusten du adjudikazio-irizpide kualitatibo bat ezarri daitekeela kalitate-prezio erlazio onena ebaluatzeko, betiere kontratu-exekuzioari atxikitako langileen soldata-baldintzak hobetzeko bada, sektoreko hitzarmen kolektibo aplikagarrian xedatzen diren soldata-baldintzen aldean. Soldata-hobekuntzak balioetsiko dituen adjudikazio-irizpide bat lotuta egon daitekeen arren eskulana osagai funtsezkoa den kontratu-objektuetara, irizpide hori sartzeko, enpleguaren kalitatea hobetzeko helburu sozialari egiten dion ekarpena egoki justifikatu beharko da (horretan oinarritzen baita); beraz, beste kontratu-inguruabar batzuez gain, kontuan hartu beharko da zein jarduera-sektoretan izango duen eragina».
Berariaz baliozkotzen du Kataluniako Aholku Batzordeak, SPKL berriarekin bat eginez
EZIN DA SOLDATA- EDO LAN- HOBEKUNTZARIK EZARRI
6/2018 txostena, azaroaren 16koa, Kataluniako Generalitatearen Administrazio Kontratazioaren Aholku Batzordearena.
«Irizpide hau adjudikazio-irizpideen artean sartzeari emandako ezetza, 2014/24 (EB) Zuzentarauan berariaz jasota ez egoteagatik, deuseza da estatuko legearen edukiari erreparatuta. Hizpide dugun auzigaian, kontratua beteko duen langile bakarraren soldata hobetzearen asmoa da langileak batetik bestera ez ibiltzea, horrek kontratuaren xede diren eta behar bezala justifikatu diren helburu sozialak lortzea eragotziko lukeelako. Horregatik guztiagatik, ezetsi egin da errekurtsoa, goian aipatutako arrazoiak direla eta».
Errekurtsoa aurkeztu da sektoreko hitzarmenaren gainetik % 5era arteko soldata-hobekuntza emateagatik 20 puntura arte ematen dituen adjudikazio-irizpidearen aurka. Argudioen artetik, honako hauek azpimarratuko ditugu:
MADRILGO ERKIDEGOKO KONTRATAZIO PUBLIKOAREN ADMINISTRAZIO AUZITEGIA. 208/2019 Ebazpena.
EZIN DA SOLDATA- EDO LAN- HOBEKUNTZARIK EZARRI
hasiera
10
Nafarroako Kontratu Publikoen Legeak subrogazioa derrigortzen du zerbitzu-kontratu guzti-guztietan.
SEKTOREKO HITZARMENAK HALA ESKATZEN EZ BADU, EZIN DIRA LANGILEAK SUBROGATU
hasiera
4. Kontuz lan-alderdiei buruzko klausulekin (baina ez egin uko).
3. Kontratazio publikoko printzipioak errespetatu behar dira (ikus oharrak)
2. Aldeko argudioak ugariak eta zabalak dira.
1. Genero-klausulak guztiz legezkoak dira.
AZKEN ONDORIOA
hasiera
Prozeduraren fase guztietan sartzen ditu gizarte-, genero- eta lan-klausulak. Gomendio estrategiko eta efiziente gisa nabarmentzen da.
02.
2014/24/EB Zuzentaraua, Europako Parlamentuaren eta Kontseiluarena, Kontratazio publikoari buruzkoa.
Prozeduraren fase guztietan sartzen ditu gizarte-, genero- eta lan-klausulak. Zeharkako eta nahitaezko betebeharra sartzen du.
01.
9/2017 Legea, azaroaren 8koa, Sektore Publikoko Kontratuena.
LEGeria
Legea
Esperientzia, ezagutza eta gizarte- zein genero-ibilbidea bermatzen duen kaudimena eskatu daiteke.
90. artikulua
KAUDIMENA
Kontsiderazio sozialak kontratuaren gutxieneko edukian barne hartuta egongo dira.
35. artikulua
EDUKIA
Efizientzia xede, gizarte-irizpideak sartzea baloratuko da.
28. artikulua
BEHARRA
Kontratazio publiko orotan, zeharkako eta aginduzko eran, helburu sozialak sartzea.
1. artikulua
HELBURUA
Kontratuen lege gizarte-, lan- eta genero-asmo argi, handi eta zeharkakoa.
HITZAURREA
GIZARTE-, GENERO- ETA LAN-ALDERDIAK
9/2017 Legea, azaroaren 8koa, Sektore Publikoko Kontratuena
hasiera
GIZARTE-, GENERO- ETA LAN-ALDERDIAK
9/2017 Legea, azaroaren 8koa, Sektore Publikoko Kontratuena
Kontratuaren objektua helburu sozialen bidez definitzea.
Baldintza-agiriek kontsiderazio sozialak jasoko dituzte, baita erreferentziako hitzarmen kolektiboa betetzeko betebeharra ere.
122 124
BALDINTZA-AGIRIAK
Kontuan hartuko dira zerbitzuaren prestazioa egiten den estatuko, erkidegoko eta probintziako sektoreko hitzarmen kolektiboen lan-kostuak.
101 102
BALIOA. PREZIOA
Aurrekontuan soldata-kostuak generoaren eta kategorien arabera banakatuko dira, erreferentziako lan-hitzarmenaren arabera.
100
AURREKONTUA
99
KONTRATUAREN OBJETUA
Ezingo dira kontratatu arlo sozialean edo lan-arloan arau-hausteren bat egiteagatik zehatutako enpresak.
71
DEBEKUA
GIZARTE-, GENERO- ETA LAN-ALDERDIAK
9/2017 Legea, azaroaren 8koa, Sektore Publikoko Kontratuena
Gizarte- eta genero-etiketak eta -ziurtagiriak, preskripzio, betebehar edo balorazio gisa.
ETIKETAK
145
BALORAZIOA
Gizarte- eta genero-alderdiei eta lan- eta soldata-hobekuntzei buruzko adjudikazio-irizpideak.
130
Hitzarmen kolektiboen arabera, subrogazioa behartzea.
129
SUBROGAZIOA
Genero-, lan- eta gizarte-araudiari buruz informatzea eta arauak betetzea.
127
INFORMAZIOA
Lanean duen eragina ezarri ahalko da preskripzio edo zehaztapen tekniko gisa.
125
PRESKRIPZIO TEKNIKOAK
GIZARTE-, GENERO- ETA LAN-ALDERDIAK
9/2017 Legea, azaroaren 8koa, Sektore Publikoko Kontratuena
Hitzarmen kolektiboa aplikatzearen ondoriozko kostuak ez betetzea eskaintza nabarmenki baxuegitzat hartzen da.
ESKAINTZA NABARMENKI BAXUEGIAK
Kontratazio-organoek behar diren neurriak hartuko dituzte gizarte- eta lan-arloko betebeharrak betetzen direla bermatzeko.
201
BETEBEHARRAK
«Genero-berdintasuna defendatzen duten» erakundeek parte hartuko dutela aurreikusten da.
157
PROPOSAMENAK AZTERTZEA
149
Berdinketa ebazteko gizarte-irizpideak:
147
BERDINKETA EBAZTEA
GIZARTE-, GENERO- ETA LAN-ALDERDIAK
9/2017 Legea, azaroaren 8koa, Sektore Publikoko Kontratuena
Gizarte-baldintzak ez betetzea kontratuak suntsiarazteko kausa izateaz.
SUNTSIARAZPENA
Kontratu publikoa Espainiatik kanpo bete arren, gizarte- eta lan-betebeharrak bete egin behar dira.
1.X.G.
KONTRATUA ATZERRIAN EGIKARITZEA
Las obligaciones sociales, laborales y de género son extensibles a las empresas subcontratadas.
215
AZPIKONTRATAZIOA
211
Legez bete beharrekoetatik haragoko gizarte-, lan- eta genero-betebeharrak.
202
EXEKUZIO-BALDINTZA BEREZIAK.
hasiera
GIZARTE-, GENERO- ETA LAN-ALDERDIAK
Obligaciones sociales, laborales y de género más allá del cumplimiento legal
Gizarte-alderdiei loturiko adjudikazio-irizpideak.
Gizarte- eta genero-etiketak eta -ziurtagiriak, preskripzio, betebehar edo balorazio gisa.
Zuzentarau
CONDICIONES DE EJECUCIÓN
67
ADJUDIKAZIO-IRIZPIDEAK.
43
ETIKETAK
Gizarte- eta lan-arloko legeak betetzea.
18
PRINTZIPIOAK
Kontratuen zuzentarau gizarte-, lan- eta genero-asmo argi, handi eta zeharkakoa.
HITZAURREA
2014/24/EB Zuzentaraua, kontratazio publikoari buruzkoa.
hasiera
GIZARTE-, GENERO- ETA LAN-ALDERDIAK
2014/24/EB Zuzentaraua, kontratazio publikoari buruzkoa.
Alderdi sozialen balorazio estrategikoa..
PRINTZIPIOAK
Legez bete beharrekoetatik haragoko gizarte-, lan- eta genero-betebeharrak.
69
EXEKUZIO-BALDINTZAK
76
74
Gizarte-zerbitzuetarako kontratuen araubide berezia.
70
GIZARTE-ZERBITZUAK
Ez dira onartuko lan-betebeharrak, hitzarmen kolektiboak barne, betetzen ez dituzten eskaintzak.
AUSARKERIAZKO ESKAINTZAK
hasiera
hasiera
EUSKO JAURLARITZA ETA LEGEBILTZARRA
4/2005 Legea, otsailaren 18koa, Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerakoa.
6/2008 Ebazpena, ekainaren 2koa, Jaurlaritzaren Idazkaritzako eta Legebiltzarrarekiko Harremanetarako zuzendariarena, zeinaren bidez argitaratzea erabakitzen baita Gobernu Kontseiluak «Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioaren eta bere sektore publikoaren kontratazioetan gizarte- eta ingurumen-irizpideak eta beste politika publiko batzuk sartzeko» hartutako erabakia.
3/2016 Legea, apirilaren 7koa, zenbait klausula sozial kontratazio publikoan sartzekoa (Eusko Legebiltzarra).
Erabakia, 2019ko martxoaren 5eko akordioa, Eusko Jaurlaritzaren Gobernu Kontseiluarena, soldata-arrakalaren aurkako neurriak eta gizonek eta emakumeek ordainsari bera jasotzeko klausulak kontratazio publikoan sartzekoa.
+ ikusi
+ ikusi
+ ikusi
+ ikusi
LEGEAK, ARAUAK, DEKRETUAK, ERABAKIAK, JARRAIBIDEAK
hasiera
35/2018 Zirkularra, ekainaren 25ekoa, Bizkaiko Foru Aldundiarena, zeinaren bidez zabaltzen baita «Kontratazio administratiborako gida praktikoa: gizarte-klausulak, ingurumenekoak eta beste politika publiko batzuei dagozkienak sartzeko irizpideak eta jarraibideak».
Bizkaiko Foru Aldundia
3/2017 Foru Dekretua, urtarrilaren 17koa, Bizkaiko Foru Aldundiarena, Bizkaiko Foru Aldundiaren kontratazio-prozeduran gizarte- eta ingurumen-klausulak, eta beste politika publiko batzuei dagozkienak sartzeko erregelamendu betearazlea onartzen duena.
5/2015 Foru Araua, otsailaren 11koa, foru-sektore publikoaren kontratazioan erosketa publiko sozialki arduratsuari buruzko kontratu-klausulak txertatzekoa.
1/2014 Foru Araua, otsailaren 12koa, Arabako Batzar Nagusiak onartutakoa, foru-sektore publikoko obra-kontratuetan gizarte-klausulak txertatzekoa.
Arabako Foru Aldundia
Gipuzkoako 11/2014 Foru Araua. Erosketa publiko sozialki arduratsuari buruzko kontratu-klausulak foru-sektore publikoko kontratazioan txertatzekoa.
Gipuzkoako 4/2013 Foru Araua. Foru-sektore publikoko obra-kontratuetan klausula sozialak sartzekoa.
Gipuzkoako 2/2015 Foru Araua, martxoaren 9koa, Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerakoa.
Erabakia, 2012ko urriaren 16koa, Gipuzkoako Foru Aldundiko Gobernu Kontseiluaren erabakia: Esleitu eta egiten diren foru-aldundiaren obra-kontratu guztietan sartu beharreko lan, Gizarte Segurantza eta laneko segurtasun eta osasuneko nahiz izaera sozialeko baldintzak.
Gipuzkoako Foru Aldundia
Erabakia, 2011ko ekainaren 21ekoa, Gipuzkoako Foru Aldundiko Gobernu Kontseiluarena, kontratu eta dirulaguntzetan emakumeen eta gizonen berdintasunari buruzko klausulak sartzekoa.
FORU-ALDUNDIAK
LEGEAK, ARAUAK, DEKRETUAK, ERABAKIAK, JARRAIBIDEAK
hasiera
Donostiako Udalaren kontratazioetan, gizarte- eta ingurumen-irizpideak, lan-, hizkuntza- eta berdintasun-irizpideak eta irizpide etikoak txertatzeko jarraibideak (2013ko ekainaren 10ekoak).
Jarraibidea, Irungo Udalaren kontratazioetan gizarte-irizpideak sartzekoa (2011).
Vitoria-Gasteizko Udalaren kontratazio sozialki arduratsu eta jasangarrirako jarraibidea (2015eko urriaren 16koa).
Bilboko Udaleko gobernu-batzarraren erabakia, 2016ko abuztuaren 24koa, zeinaren bidez onartu baitzen apirilaren 7ko 3/2016 Legeko gizarte-klausulak sartzea.
UPV/EHUko gobernu-kontseiluaren erabakia, 2012ko abenduaren 22koa, UPV/EHUren kontratazioetan gizarte-, etika- eta ingurumen-irizpideak sartzeari buruzkoa.
UDALAK ETA EHU
LEGEAK, ARAUAK, DEKRETUAK, ERABAKIAK, JARRAIBIDEAK
hasiera
Balear Uharteak
Kantabria
Asturias
Aragoi
Extremadura
Andaluzia
Madril
Gaztela-Mantxa
Kanariak
Katalunia
Valentzia
Galizia
Gaztela eta León
LEGEAK, ARAUAK, DEKRETUAK, ERABAKIAK, JARRAIBIDEAK
Nafarroa
15 autonomia-erkidegok garatu dituzte lege, arau, dekretu, jarraibide, zirkular edo gidaliburuak gizarte- edo genero-irizpideak kontratu publikoetan aplikatzeko.
AUTONOMIA-ERKIDEGOAK
hasiera
Gijón
Eivissa
Menorca
Logroño
Granada
kordoba
Salamanca
Cádiz
Jaen
Castelló
Palma Mallorcakoa
Avilés
Zaragoza
Sevilla
Madril
Murtzia
La Palma
Bartzelona
Valentzia
A Coruña
Valladolid
LEGEAK, ARAUAK, DEKRETUAK, ERABAKIAK, JARRAIBIDEAK
Iruñea
Hainbat administrazio publikok onartu dituzte arauak edo jarraibideak gizarte- eta /edo genero-irizpideak apika daitezen beraien kontratu publikoetan. Hona hemen nabarmenenak:
UDALAK ETA TOKI-ADMINISTRAZIOA
hasiera
- Enpresa bat eskualdatzea barne hartzen zuen kontratu baten adjudikazioari buruzkoa da.
- Epaiak adierazten du ezin direla erakunde adjudikatzaileak salbuetsi arlo sozialean aplikatu beharreko legeditik, eta, beraz, eskaintzek aintzat hartu behar dituztela arau horiek.
C-172/99 afera.
Concordia Bus afera (2002). C-513/99.
Epaia autobusen erosketa baterako ingurumen-irizpideei buruzkoa da, eta Beentjesen betekizunak aipatu eta errepikatzen dira, eta gaineratzen da gizarte- eta ingurumen-irizpideek «ere lotura izan behar dutela kontratuaren objektuarekin».
Nord-Pas-de-Calais afera (2000). C 225/98.
- Baldintza-agiriak (eskola-jantokiak eraikitzea) langabeziaren kontra borroka egiteko tokiko ekintza bati buruzko adjudikazio-irizpide bat zuen.
- EBJANk baliozkotzat hartzen du klausula hori, baldin eta kontratazio publikoko printzipioak urratzen ez baditu. Errepikatu egiten da adjudikazio-irizpide gisa zuzenean ekonomikoak ez diren alderdiak erabiltzearen baliozkotasuna.
Beentjes afera (1988). C 31/87.
- Baldintza-agiriak barne hartzen zuen luzaroko langabeak enplegatzeko betebeharra.
- Gizarte-klausulei buruzko lehen epaia izan zen EBn eta onartu egin zen eskaintza ekonomiko onuragarrienarekin loturarik ez zuten gizarte-irizpideak txertatzea.
EBJAN-REN JURISPRUDENTZIA(1)
hasiera
«Garrantzitsua da jakitea artikuluak bidezko baldintzetan erosiak izan zirenetz [...] azukrearen zaporea, zentzu hertsian, hura eskuratzeko modua bidezkoa izateak edo ez izateak aldatzen ez duen arren, merkatura bidezkoa ez den modu batean iritsitako produktu batek zapore mikatzagoa uzten du bezeroen ahoan, beraien erantzukizun soziala zein den baitakite».
Juliane Kokott. EBko abokatu nagusia. Max Havelaar aferan eman zituen argudioen laburpena:
Max Havelaar afera (2012) C-368/10.
- Epai horrek aztertzen du etiketa ekologikoa (EKO) eta bidezko merkataritzari buruzko etiketa (MAX HAVELAAR) Europar Batasuneko legeriarekin bateragarriak diren, te eta kafe hornidura-kontratu baten adjudikazio-prozeduraren esparruan.
- Epaia bereziki interesgarria da, izan ere, etiketa horiek (izaera sozialekoak nahiz ekologikokoak) espezifikazio tekniko, adjudikazio-irizpide eta gaitasun teknikoko betekizun gisa onartu daitezkeela ezartzen duelako.
- 91. kontuan hartuzkoa: «Ez da beharrezkoa adjudikazio-irizpide bat produktuaren ezaugarri propio bati buruzkoa izatea, hots, materialki produktuan txertatutako elementu bat izatea».
Wienstrom afera (2003). C-448/01.
- Epaiak adierazten du Europar Batasuneko arauek aukera ematen dutela elektrizitatearen hornidura-kontratu batean elektrizitate-iturri berriztagarriei buruzko balorazio-irizpide bat ezartzeko, betiere kontratuaren objektuarekin lotura baldin badu, aukera-askatasun baldintzarik gabekoa eskaintzen ez badu eta baldintza-agirian berariaz aipatzen bada.
EBJAN-REN JURISPRUDENTZIA(2)
hasiera
- EBJANren Regiopost aferari buruzko Epaiak (C-115/14, 2015eko azaroaren 17koa) irizpidea eta bere legezkotasuna berresten ditu. Auzitegiak baliozkotzat jotzen du lizitatzaileak eta haien azpikontratistak behartzea udalerriko posta-zerbitzuari buruzko kontratu publikoaren objektu diren prestazioak egiten dituzten langileei gutxieneko soldata ordaintzeko konpromisoa hartzera.
- EBJANren Bundesdruckerei aferari buruzko Epaiak (C-549/13, 2014ko irailaren 18koak) aurrekoa zuzendu eta Europar Batasuneko zuzenbidearekin bateragarritzat hartu zuen Alemaniako arau bat, zeinak lizitatzaileei eta haien azpikontratistei inposatzen baitie kontratu publikoaren objektu diren prestazioak egiten dituzten langileei gutxieneko soldata ordaintzeko konpromisoa hartzea.
- Epai horretan jasotako doktrina zuzentarauaren 38. kontuan hartuzkoan txertatu da, zeinaren bidez ulertu behar den kontratu-prestazioak betetzen diren lekuan ematen direla zerbitzuak.
Eztabaida: gutxieneko soldata ezarri beharra.
- EBJANren Rüffert aferari buruzko Epaiak (C-346/06, 2008ko apirilaren 3koak) Europar Batasuneko zuzenbidearekin bateraezina deklaratu zuen enpresa adjudikaziodunak enplegatu beharreko langileen soldatari buruzko exekuzio-baldintza bat.
EBJAN-REN JURISPRUDENTZIA(3)
hasiera
«Zuzentarauak ez die trabarik egingo gizonen eta emakumeen aukera-berdintasuna sustatzea xede duten neurriei, bereziki, emakumeen aukeretan izatezko desparekotasunak desagerraraztea xede dutenei; izan ere, haren xede zehatz eta mugatua da gizonen eta emakumeen gizarte-bizitzan egon litezkeen izatezko desparekotasunak desagerrarazi edo murrizteko neurriak baimentzea, itxuraz diskriminatzaileak izanda ere».
C-450/93 afera, «Eckhard Kalanke vs. Freie Hansesdat Bremen» (1995).
- Epai hau ez da kontratazio publikoari buruzkoa, lanpostu publiko bat betetzeari buruzkoa baizik. Zehazki, Bremengo land-eko lege bat epaitzen da, emakumeak eta gizonak berdin tratatzeari buruzkoa.
- Funtzio publikoko lanpostu bat betetzera bideratutako hautaketan gaitasun berdineko izangai gizonezkoen aldean emakumezkoak lehenestea xedatzen zuen, emakumeak azpiordezkatuta dauden sektoreetan bederen.
- Aukera-berdintasunaren printzipioaz emandako argudioak interesatzen zaizkigu:
EBJAN-REN JURISPRUDENTZIA(4)
hasiera
IKUSI EPAIAREN LABURPENA IKUSI EPAIA OSORIK
5377/1999 Errekurtso zenbakia.
12365/1991 Errekurtso zenbakia.
AGren Epaia, 2012ko uztailaren 17koa.
AGren Epaia, 1997ko maiatzaren 23koa.
02.
- Eraikuntzako Konfederazio Nazionalak sustatutako errekurtsoa da, Extremadurako Juntako Sustapen Sailaren kontrakoa.
- Baldintza-agiriek «berdintasuna» izeneko adjudikazio-irizpide bat zuten, zeinak puntuazio jakin bat ematen baitzuen «enpresan dauden emakumezko langile finkoen ehunekoagatik».
- Auzitegi Gorenak zuzenbidearen araberakotzat jotzen du klausula, eta errekurtsoa ezetsi.
«Administrazioa ez dago behartuta prezio hoberena onartzera, baizik eta interes publikorako mesedegarriena den eskaintza onartzera».
01.
AUZITEGI GORENA(1)
Salak Madrilgo Justizia Auzitegi Nagusiko Administrazioarekiko Auzien Salako Hirugarren Atalaren bi mila eta hiruko urriaren seiko Epaia ebazten du, zeinak ezetsi egin baitzuen administrazioarekiko 541/1999 Errekurtsoa, Madrilgo Eraikuntzako Enpresen Elkarteak 1999ko otsailaren 18ko ebazpenaren kontra ezarritakoa, ebazpenak baldintza-agiri batzuetan Madrilgo Erkidegoko abenduaren 17ko 213/1998 Dekretua aplikatzen zuelako; dekretu hark gizarte-klausulak barne hartzen zituen eta enpresa lizitatzaileen plantillako langile mugagabeen ehunekoa baloratzen zuen. Auzitegi Gorenak baliozkotzat jotzen ditu klausula sozialak eta epaitik honako argudio hauek dira aipagarrienak:
IKUSI EPAIA OSORIK
337/2004 Errekurtso zenbakia
AGren Epaia, 2006ko ekainaren 27koa.
Horrenbestez, ulertu behar da enpresa jakin baten plantillaren egonkortasuna eskaintza baten baremazio osoaren ehuneko zuhur baten bidez baloratzea (% 20, dekretu aurkaratuan) ezin daitekeela kalifikatu kontratu-adjudikaziorako oinarrizko irizpide objektiboez bestelakotzat, ez eta baloratu ezin daitekeen irizpidetzat edo arbitrarioki aplikatzeko modukotzat ere. Hala, enpresako enpleguaren nolakotasunak eragin argia du aurkeztutako eskaintzaren kalitate, efikazia tekniko eta bermean, baita jarduleak adierazitako langileen ezagutza tekniko eta esperientzian ere. Ondorioz, administrazioak arazorik gabe baloratu ditzake alderdi horiek eskaintza abantailatsuena zehazteko garaian, eta ez bakarrik administrazioak onartutako eta sustatutako gizarte- edo enplegu-helburuen adierazpen soila edo horiek lortzeko tresna izateagatik.
03.
AUZITEGI GORENA(2)
hasiera
Kontratu Publikoen Lege berria. Kasurako, Nafarroako kontratu-legeriaren arabera, sektoreko hitzarmenak hala ezarri ez arren, lizitazio guztietan derrigorrezkoa da plantilla subrogatzea.
AGren Epaia, 2016ko ekainaren 8koa, 1602/2015 Errekurtsoa. Baliogabetu egin zen kontratua uzten zuen enpresako langileak subrogatzera konprometitzen zen enpresari puntuak emateko klausula. Baliogabetzeko arrazoia izan zen laneko legeriak ez zuela subrogazio hori derrigorrezkotzat xedatzen hitzarmen kolektiboetan. AGren Epaia, 2015eko martxoaren 16koa, 1009/2014 Errekurtsoa. Baliogabetzat jotzen du, arau edo hitzarmen batek hala ezartzen ez duen kasuan, langileak subrogatzeko betebeharra ezartzen duen exekuzio-baldintza berezia. AGren 227/2017 Epaia, 2017ko urtarrilaren 23koa, 1874/2015 Errekurtsoa. Klausula berdina, eta zuzenbidearen aurkakotzat jotzen da hori ere. AGren 1988/2019 Epaia, 2019ko ekainaren 12koa, 702/2016 Errekurtsoa. Aurrekoetako gauza beza. Kasu guztietan baliogabetu ziren klausulak, eta emandako arrazoia izan zen derrigorrezko subrogazioaren klausula baldintza-agirietan ezarri daitekeela, baldin eta arau –lege edo hitzarmen kolektibo– batek hala ezartzen badu.
EZTABAIDA: LANGILEEN SUBROGAZIOA
AUZITEGI GORENA(3)
hasiera
Bi foru-arau dira hizpide, batetik, 4/2013 Foru Araua, uztailaren 17koa, foru-sektore publikoaren obra-kontratuetan klausula sozialak sartzekoa, Gipuzkoako Batzar Nagusiek onartua; bestetik, 1/2014 Foru Araua, otsailaren 12koa, foru-sektore publikoaren obra-kontratuetan klausula sozialak sartzekoa, Arabako Batzar Nagusiek onartua. Bietan eskatzen zen Eraikuntza eta Obra Publikoen Hitzarmen Kolektiboan edo haren ondoz ondoko berrikuspenetan ezarritako lan-baldintzak errespetatzea. Ondorioz, soldata-kostuak errespetatu behar ziren eta, eskainitako prezioa kostu horiek baino txikiagoa bazen, eskaintza neurrigabetzat jotzea.
AGren 2016 ekainaren 2ko Epaiak (852/2015 Errekurtsoa), aldiz, baliozkotzat jotzen du Gipuzkoako Foru Araua, ez hautemategatik «zertan eragotzi dezakeen lehia askea foru-arauan aipatzen diren klausula sozialak nahiz tokiko hitzarmenetik eratorritako baldintzak kontratuen baldintza-agirietan sartzeak».
AGren 2016ko maiatzaren 23ko Epaia, 1383/2015 Errekurtsoa. Baliogabetu egiten da 11/2014 Foru Araua, otsailaren 12koa, foru-sektore publikoko obra kontratuetan klausula sozialak txertatzekoa eta Arabako Batzar Nagusiek onartua. Argudioa eskuduntzari buruzkoa da: Batzar Nagusiek ezin dituzte arautu lan-legeriako alderdiak.
EZTABAIDA: HITZARMEN KOLEKTIBOAK BETETZEA
AUZITEGI GORENA(4)
hasiera
Erreferentzia orokorrak dira, berdintasunaren printzipioari eta ekintza positiboari buruzkoak. Konstituzio Auzitegiak ez ditu jorratu klausula sozialak eta genero-klausulak kontratazio publikoan.
KAren 3/1993 Epaia, urtarrilaren 14koa.
KAren 128/1987 Epaia, uztailaren 16koa.
Berdintasunaren printzipioak aukera ematen du tratu desberdina emateko izatez desberdinak diren egoeretan.
KAren Epaia, 1992ko azaroaren 9koa.
KAren 128/1987 Epaia, uztailaren 16koa.
KAren 22/1981 Epaia, uztailaren 2koa.
Izatezko hipotesia, hots, diskriminazio-jardunbidea, nabarmena baldin bada, hura zuzentzeko jardunbidea (tratu desberdina ematea) konstituzionalki justifikatua egongo da.
Desberdintasun oro ez da, bere horretan, diskriminazio bat, izan ere, legearen aurreko berdintasunak ez dakar tratamendu berdinzale absolutua.
Berdintasun-printzipioaren urraketa egoera berdinetan soilik gertatzen da, ez desberdintasuna justifikatzeko justifikazio objektibo eta arrazoizko bat dagoenean.
Konstituzioaren 9.2 artikuluak berdintasun-baldintzak sustatzeari buruz dioena dioela ere, ez da diskriminaziotzat hartzen emakumeen eta gizonen arteko benetako parekidetasuna sustatzeko emakumearen aldeko ekintza positiboko neurriak hartzea.
KONSTITUZIO AUZITEGIA(1)
hasiera
KAren 128/1987 Epaia, uztailaren 16koa.
«Beraz, ezin daiteke berdintasun-printzipioaren urraketatzat hartu botere publikoen jarduketa, horren helburua bada gizartean sakon errotutako eta nekez desagertu daitezkeen tradizio- eta ohitura-arrazoiengatik lan-arloan desabantaila-egoera ukaezinean dauden talde sozial jakin batzuen egoera hobetzea, ezta talde horiei tratu hobea emateko betebeharra ezarrita ere, benaz desberdinak diren egoerei tratu desberdina ematea da eta. Ikuspegi horretatik, laneratzeko edo lanean jarraitzeko desabantaila-egoera nabarmenean dauden langile-kategoriak babesteko neurriak ezin dira berdintasun-printzipioaren aurkakotzat hartu, baizik eta diskriminazio-egoerak desagerrarazteko neurritzat».
KONSTITUZIO AUZITEGIA(2)
hasiera
- Iritzi antzekoa eman zuen Madrilgo Justizia Auzitegi Nagusiak urriaren 6ko 1414/2003 Epaian ere (541/1999 Errekurtsoa).
- 213/1998 Dekretuak administrazioarekiko auzi-errekurtso ugari ekarri zituen eta Madrilgo Justizia Auzitegi Nagusiaren maiatzaren 30eko 606/2003 Epaiak aztertu zuen lehenik, haren legezkotasuna baieztatuz, eta honako hau argudiatu zuen: «Administrazio-klausula partikularren agirietan txertatu beharreko irizpide batzuk baino ez ditu ezartzen, eta kontratuaren adjudikazioan parte hartu nahi duten enpresek irizpide horiek bete ahalko dituzte edo ez, baina ez dute lehia mugatzen edo debekatzen, hura betetzeak baremazio osoaren haztapen jakin bat lortzea (% 20) eragin badezake ere».
- Auzitegiak, orobat, argudiatu zuen «langabeziari aurre egitearekin lotutako irizpide bat ezarri daitekeela adjudikazio-irizpide gisa, eta ez soilik enpresak hautatzeko irizpide gisa».
KASU HISTORIKO BAT: MADRILGO ERKIDEGOKO 213/1998 DEKRETUA.
- Gure antolamendu juridikoan, oso adierazgarria da Madrilgo autonomia-erkidegoko 213/1998 Dekretuaren inguruan eraikitako jurisprudentzia, zeinak enpleguaren egonkortasuna eta kalitatea hobetzeko neurriak ezarri baitzituen kontratazio publikoan. Zehazki, adjudikazio-irizpideen % 20 enpresa lizitatzailearen plantilla mugagabeen ehunekoaren balorazioari zegokion.
AUTONOMIA-ERKIDEGOETAKO JUSTIZIA AUZITEGI NAGUSIEN JURISPRUDENTZIA (1)
hasiera
- Euskal Autonomia Erkidegoko ANren 603/2014 Epaia, 2014ko abenduaren 30ekoa.
EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO AUZITEGI NAGUSIA:
- EAEko Auzitegi Nagusiaren 344/2014 Epaia, 2014ko uztailaren 11koa.
- Bizkaiko Foru Aldundiko Gobernu Kontseiluaren 2013ko urriaren 29ko Jarraibidearen legezkotasuna aztertzen du. Jarraibidea lan-baldintzak eta neurri sozialak eusteari buruzko irizpideei eta kontratazio-prozeduretan aplikatzeari buruzkoa da. Epaiak zuzenbidearen kontrakotzat jotzen du, haren esanetan, lan-arloan eskumenik ez duelako eta, zehazki, enpresen lan-baldintzak zehazten dituelako.
AUTONOMIA-ERKIDEGOETAKO JUSTIZIA AUZITEGI NAGUSIEN JURISPRUDENTZIA (2)
hasiera
AUTONOMIA-ERKIDEGOETAKO JUSTIZIA AUZITEGI NAGUSIEN JURISPRUDENTZIA (3)
Madrilgo AGren epaia, 2011ko otsailaren 23koa. Baliogabetu egiten du lehengo kontratistaren langileen subrogazio-konpromisoari buruzko adjudikazio-irizpidea, lan-legerian eta hitzarmen kolektiboetan ezarritakoaren kon.akotzat hartzen delako. Madrilgo JANren 220/2017 Epaiak adierazten du segurtasuneko langileei estatuko hitzarmen kolektiboa aplikatzeko konpromisoari buruzko balorazio-irizpide batek ez duela lotura zuzenik kontratuaren objektuarekin. Madrilgo JANren 136/2018 Epaiak, hitzarmen kolektiboa aplikatzeko klausula berari buruzkoak, kontuan hartzen du estatuko hitzarmenak arautzen ez dituen enpresekin diskriminatzailea izan daitekeela, enpresa-hitzarmen propioa duten parte-hartzaileen eskaintzen kaltetan. Gainera, aipatzen du soldatak igotzeak eskaintza ekonomiko handiagoak egitea bultzatuko duela, eta, ondorioz, eskaintzak garestiagoak izango direla, eta ekonomikoki ez hain onuragarriak administrazioarentzat, baina zerbitzuari onurarik eragin gabe. Horrek, ordea, adjudikazioduna hautatzeari buruz SPKLTBren 150. artikuluan eta hurrengoetan arautzen den eskaintza-haztapenaren xedeari kontra egiten dio, izan ere, haztapenaren helburua da administrazioari abantaila ekonomiko handiena dakarkion eskaintza egin duen lizitatzailea hautatzea.
KLAUSULA SOZIALEN KONTRAKO EPAIAK
- Gaztela-Mantxako JANren 2702/2018 Epaia, 2018ko azaroaren 5ekoa, 532/2016 Errekurtsoa. Zuzenbidearen kontrakotzat jotzen Gobernu Kontseiluaren Agindua, 2016ko urriaren 18koa, eskualdeko sektore publikoko kontratazioan gizarte-, genero- eta ingurumen-klausulak txertatzeari buruzkoa. Argudiatzen da horretarako eskumenik ez dagoela eta baldintza-agiriak ezin direla izan lan-zuzenbidearen iturri.
hasiera
AUTONOMIA-ERKIDEGOETAKO JUSTIZIA AUZITEGI NAGUSIEN JURISPRUDENTZIA (4)
Madrilgo JANk errekurtsoa baietsi du, eta baliogabetu egin ditu klausula horiek, bere iritzian, neurriz kanpokoak eta kontratuaren xedearekin loturarik gabekoak direlako eta lan-zuzenbideko iturrien sistema asaldatzen dutelako. Kontuan hartu behar da epaiak Sektore Publikoko Kontratuen Legea (azaroaren 8ko 9/2017) baino lehenagoko legedia aztertzen duela.
KLAUSULA SOZIALEN KONTRAKO EPAIAK
- MADRILGO JUSTIZIA AUZITEGI NAGUSIA. 2019ko martxoaren 14ko epaia. Errekurtso-zenbakia: 1/2018. Ebazpen-zenbakia: 181/2019.
- Garbiketa-kontratu bat da, eta baldintza-orrietan 10 puntura arte ematen dira enplegu-egonkortasuneko irizpideagatik, eta 20 puntura arte, lan-baldintzak hobetzeagatik.
hasiera
AUTONOMIA-ERKIDEGOETAKO JUSTIZIA AUZITEGI NAGUSIEN JURISPRUDENTZIA (5)
KLAUSULA SOZIALEN ALDEKO EPAIAK
KATALUNIAKO JUSTIZIA AUZITEGI NAGUSIA. ADMINISTRAZIOAREKIKO AUZIEN SALA. BOSGARREN ATALA. 344/2016 Errekurtso arrunta. 1745/2020 EPAIA. Berariaz onartzen du kontratu bat egikaritzean sektoreko hitzarmen kolektibo batean ezarritako lan-baldintzak ez betetzea kontratu publiko batetatik eratorritako kontratu-harreman juridikoaren urraketa larri eta funtsezkoa izan daitekeela, eta, beraz, langileen eskubideak babestu eta bermatzeko klausula sozial garrantzitsu bati abala ematen dio. «Egun indarrean dagoen araudiak, Sektore Publikoko Kontratuen Legeak (9/2017, azaroaren 8koak), errekurtsogileak egindako ez-betetzeak zorroztasun handiagoz jasotzen ditu. Arau hori, jakina denez, Europar Batasuneko 2014/24 eta 2014/23 zuzentarauen transposizioa egin behar izatearen ondorio da. Zuzentarauon berritasuna da ingurumen-, gizarte- eta lan-alderdiak kontratazio publikoan txertatzeko ahalegin handia egin dela, lizitazio-prozeduretan eta, bereziki, kontratu-exekuzioaren prozeduretan eraginez. Izan ere, helburu horiek lortzeko bitarteko efikaz irizten zaie kontratuei, penalizazioak ezar ditzaketelako, tartean, kontratuaren suntsiarazpena bera. Ildo horretatik, hain zuzen, administrazio-baldintza partikularren agirian adierazten da zaintza- eta segurtasun-zerbitzuak suntsiarazteko arrazoia txertatzearen helburua dela zerbitzua “gizarte-erantzukizunez” eskainiko dela bermatzea».
hasiera
AUTONOMIA-ERKIDEGOETAKO JUSTIZIA AUZITEGI NAGUSIEN JURISPRUDENTZIA (6)
Errekurtsoaren oinarria zen desegoki zeritzona kontratuaren adjudikazio-irizpideen artean «berdintasun-irizpide» bat txertatzeari; 100 puntutik, gehienez 5 jaso zitzakeen emakumezko langile finkoen ehuneko handiena zuen enpresa lizitatzaileak. Eta auzitegiak honako hau argudiatu zuen: «Hala, manuak batera interpretatuta, uler liteke emakumeen eta gizonen lan-berdintasuna xede, legegileak “diskriminazio positiboko” neurri sorta bat txertatu nahi izan duela emakumeak laneratzeko eta lanbideratzeko, administrazioei horretan eragiteko aginduz. Europar Batasuneko esparruan ere, 2002/73, 76/207 edo 2004/113 zuzentarauak hizpidera ekarri behar dira. Ondorioz, aipatutako manuak hitzez hitz eta modu teleologikoan interpretatu behar dira, eta, horregatik, administrazio-kontratuen esparruan, zentzugabea litzateke lizitazio-, adjudikazio- eta exekuzio-faseak bereiztea. Asmoa da emakumeak kontratatu dituzten kontratistak arrazoizko maila batean saritzea.
KLAUSULA SOZIALEN ALDEKO EPAIAK
Extremadurako Justizia Auzitegi Nagusiaren 535/2009 Epaia, ekainaren 16koa.
hasiera
Kasu horretan, KEAANek ulertzen du baduela zerikusirik kontratuaren objektuarekin, eta, proportzionaltasunari dagokionez, ez da indargabetzen eskaintza ekonomiko onuragarrienari adjudikatzeko printzipio orokorra: «Ondoriozta dezakegu ez direla zuzenbidearen kontrakoak; izan ere, ez dute berdintasuna eta lehia desitxuratzen duen elementurik, eta ez dute indargabetzen eskaintza ekonomiko onuragarrienari adjudikatzeko printzipio orokorra, haiexek gidatzen baitute administrazio-kontratazioaren adjudikazio-fasea».
Ez du ezartzen eragozpenik desgaitasuna duten pertsonen, genero-indarkeria jasan duten emakumeen, gizarte-bazterketako egoeran daudenen edo lan-merkatuan babesik gabe daudenen kontratazioari buruzko klausuletan.
KONTRATU ERREKURTSOEN ADMINISTRAZIO AUZITEGI NAGUSIA (KEAAN) (1)
KEAANren 210/2016 Ebazpena, martxoaren 19koa:
«Xativako eraikin publikoen, ikastetxeen eta kirol-instalazioen garbiketa» zerbitzu-kontratuaren kasuan, baliozko iritzi zitzaion desgaitasuna duten pertsonak edo bazterketa-arriskuan daudenak kontratatzeko irizpidea (100 puntutik, 5 lortu daitezke) kontratu-exekuzioa adjudikatzeko irizpideen artean txertatzeari.
hasiera
Ez dio eragozpenik jartzen lana lortzeko zailtasun bereziak dituzten pertsonak kontratatzeari buruzko baldintza bereziari.
KONTRATU ERREKURTSOEN ADMINISTRAZIO AUZITEGI NAGUSIA (KEAAN) (1 bis)
489/2019 Ebazpena, 2019ko maiatzaren 9koa.
Baliozkotzat jo da honako klausula hau: Adjudikaziodunak konpromisoa hartzen du, kontratazio berriak, bajak edo ordezkapenak gertatzen badira esparru-hitzarmen honetan oinarritutako kontratuen objektu diren zerbitzuak betetzean, enpresak zerbitzu horiek betetzera bideratzen dituen langileei dagokienez, lan-merkatura sartzeko zailtasun bereziak dituzten pertsonak kontratatuko ditu, kontratazioen % 5eko ehunekoan edo handiagoan.
hasiera
Ez du eragozpenik jartzen kontratua beteko duten langileen prestakuntzari buruzko adjudikazio-irizpidearekiko.
KONTRATU ERREKURTSOEN ADMINISTRAZIO AUZITEGI NAGUSIA (KEAAN) (1 tris)
123/2021 Ebazpena, 2021eko otsailaren 23koa.
Hain zuzen ere, zerbitzuen kalitatea hobetzeko, bi baldintza bete behar dira aldi berean; lehenengoa, prestakuntza zerbitzua ematen duten langileei zuzenduta egotea, eta, bigarrena, prestakuntzaren gaia kontratuaren zerbitzuetako batekin lotuta egotea. Aurkaratutako klausulak berariaz ezartzen du «kontratuak betetzeaz arduratzen diren langileei zuzendutako» prestakuntza-ekintzak edo -ikastaroak eta «kontratu honetan aplikagarri diren alderdi zehatzei buruzkoak» baloratzeko betebeharra; hortaz, aipatu bi baldintzak betetzen dira.
hasiera
KONTRATU ERREKURTSOEN ADMINISTRAZIO AUZITEGI NAGUSIA (KEAAN) (1 quatris)
Zehazki, honako puntu hauek kontuan hartuz esleitzen dira puntuak: 1. Baimena, gaixotasun larriagatik. 2. Baimena, amatasunaren ondoren oporrak hartzeko eta edoskitze-orduak metatzekoa. 3. Lanpostua gordetzea mendeko pertsonen zaintzagatiko eszedentzian. 4. Ordutegi-malgutasuna mendeko pertsonak ardurapean dituzten langileentzat. 5. Aitatasun-baimenaren luzapena, mendeko pertsonak ardurapean dituzten langileentzat. 6. Ezkontza-baimenaren luzapena, mendeko pertsonak ardurapean dituzten langileentzat.
Errekurtso bat bideratzen da baldintza-agiri honen aurka: «Etxez etxeko laguntza-zerbitzua, laneratzeko zailtasunak dituzten pertsonentzako enplegua sortzeko, enplegu-kalitateko eta emakumeen eta gizonen aukera-berdintasunerako neurriak sustatuz».
140/2014 Ebazpena, otsailaren 21ekoa.
Zuzenbidearen araberakotzat hartzen dira 8 puntuko haztapena ematea «Emakumeen eta gizonen berdintasunerako eta lana eta familiako bizitza bateragarri egiteko neurriak» adjudikazio-irizpideari:
hasiera
1059/2016Ebazpena
KONTRATU ERREKURTSOEN ADMINISTRAZIO AUZITEGI NAGUSIA (KEAAN) (2)
Ikusi ebazpenen argudioen laburpena.
Baina soldata- eta lan-baldintzen hobekuntzarekin, hitzarmen kolektiboa aplikatzearekin eta plantilla mantentzearekin lotutako klausulen kontrakoa da.
663/2017 Ebazpena
468/2017 Ebazpena.
235/2019 Ebazpena
897/2019Ebazpena
474/2017 Ebazpena
hasiera
1155/2020Ebazpena
907/2020 Ebazpena
KONTRATU ERREKURTSOEN ADMINISTRAZIO AUZITEGI NAGUSIA (KEAAN) (2 bis)
Azken ebazpenetan ere, soldatak hobetzeari, handizkako puntuak emateari buruzko klausulen aurka huts egiten jarraitzen dute. plantillaren ehuneko mugagabea, ez betetzeko konpromisoa kontratua indarrean dagoen bitartean kaleratzea, edo langileen subrogazioa, arau edo hitzarmen batek eskatzen ez duenean.
298/2021Ebazpena
hasiera
4 puntos a “la empresa que se comprometa a asignar para la Coordinación y/o gestión del contrato a mujeres en puestos de responsabilidad (Directivas, técnicas, encargadas, inspectoras, responsables de supervisión y/o del contrato, etc.).”
480/2021 Ebazpena
6 puntos por el compromiso de contratar para la ejecución del contrato a un mayor número de mujeres en puestos de responsabilidad. El Tribunal considera que falta concreción y que es inadecuado conforme al objeto del contrato.
378/2019 Ebazpena
«Genero-ikuspegiari» buruzko irizpidea: ehunetik, lau puntu emango zaizkio «emakumeak kontratuaren koordinazio edo kudeaketarako erantzukizuneko postuetara (zuzendariak, teknikariak, arduradunak, ikuskatzaileak, ikuskatzaileen edo kontratuaren arduradunak, etab.) esleitzeko konpromisoa hartzen duen enpresari». «Kontratuari atxikitako langileen lan-baldintzak eta baldintza pertsonalak eraginkortasunez hobetzen laguntzeko neurriei» buruzko irizpidea: 1 puntu.
KONTRATU ERREKURTSOEN ADMINISTRAZIO AUZITEGI NAGUSIA (KEAAN) (3)
Orobat, emakumeak erantzukizun-lanpostuetan kontratatzeko genero-irizpidearen aurka daude.
480/2021 Ebazpena
hasiera
427/2021 Ebazpena
Kasu honetan auzitegiak egiten duen arrazoiketa logikoa da; izan ere, diskriminazioa eragiten du legez behartuta dauden enpresen eta ez daudenen artean. Gainera, SPKLn berariaz aipatutako kontratatzeko debekuetako bat da.
KONTRATU ERREKURTSOEN ADMINISTRAZIO AUZITEGI NAGUSIA (KEAAN) (4)
Berdintasun-plan bat izatea eta aplikatzea baloratzearen edo horretarako betebeharra ezartzearen aurkako ebazpenak.
719/2019 Ebazpena
hasiera
976/2020
139/2021
133/2019
Ebazpen horiekiko desadostasun osoa adierazi behar da, azkena emandako bien kasuan bereziki, SPKL17rekin bat, irizpide hori berariaz eta hitzez hitz aurreikusita baitago Sektore Publikoko Kontratuei buruzko 9/2017 Legearen 127. artikuluan.
KONTRATU ERREKURTSOEN ADMINISTRAZIO AUZITEGI NAGUSIA (KEAAN) (5)
Berdintasunaren alorreko bereizgarri bat baloratzearen aurkako ebazpenak.
972/2018
hasiera
Lizitatzaileak bizitza pertsonala, lanekoa eta familiakoa uztartzearen arloan hartzen dituen neurri zehatzak balioetsiko dira. Neurri horiek kontratua egikaritzen duten langileei aplikatu beharko dizkie, eta emakumeen eta gizonen berdintasun eragingarrirako martxoaren 22ko 3/2007 Legean ezarritako gutxienekoak hobetuko dituzte.
Kontrako boto partikularra: Egia esan, hori ezartzeak, itxuraz, ez du urratzen lehen aipatutako Europako eta estatuko araudietako kontratu-printzipioetako bat ere; betiere, proportzionala bada, eta ez badu diskriminazio zuzeneko edo zeharkakorik eragiten gainerako lizitatzaileekiko. Aztertutako kasuan, irizpide horri ehunetik bost puntu ematen zaizkio guztira, deskribatutako kontziliazio-neurri bakoitzeko puntu bat, eta hori ez zaigu neurriz kanpokoa iruditzen, ez eta diskriminatzailea ere gainerako lizitatzaileentzat. Lizitatzaileek askatasunez hartu ahal izango dituzte neurri horiek, egoki baderitzote, eta, horregatik, ezetsi egiten dugu apartatu honen harira jarritako errekurtsoa. Ondorio gisa, nire iritzian, ez da bidezkoa bizitza pertsonala eta familiakoa uztartzeari buruzko adjudikazio-irizpidearen aurka jarritako errekurtsoa baiestea, irizpideari zuzenbidearen araberako deritzodalako.
KONTRATU ERREKURTSOEN ADMINISTRAZIO AUZITEGI NAGUSIA (KEAAN) (6)
Kontziliatzeko neurriak baloratzearen aurkako ebazpena.
235/2019 Ebazpena
hasiera
KONTRATU ERREKURTSOEN ADMINISTRAZIO AUZITEGI NAGUSIA (KEAAN) (6 bis)
Lizitatzaileak neurri hauei buruzko proposamena aurkeztu beharko du: - Zerbitzuak eta ordutegiak kontziliazio-beharren arabera malgutzea, egokitzea edo berresleitzea. 3 puntu. - Zerbitzu-txekeak edo adingabeei edo mendeko pertsonei arreta emateko baliabideetarako sarbidea. 3 puntu. - Aitatasun- edo amatasun- eta edoskitze-baimenak luzatzea. 3 puntu.
Gehienez ere 9 punturekin baloratuko dira lan-bizitza, familia-bizitza eta bizitza pertsonala kontziliatzea errazteko neurri eta zerbitzu zehatzak, lizitatzaileak kontratua egikarituko duen plantillan aplikatzeko konpromisoa hartzen badu.
Ebazpenak bazter uzten ditu estatuko eta Batasuneko legedia nahiz jurisprudentzia, eta horien kontrakoa da. Ikus argudio juridikoen zati bat: Irizpide hori kontratuaren objektuarekin lotzea falta da. Ez da errendimendu-mailaren hobekuntza adierazgarririk hautematen... Ez eta kontziliazio-neurriok zertan eragiten dioten eskaintzaren balio ekonomikoari. «Enpresa-ezaugarri» baten balorazioaren aurrean gaude.
Kontziliatzeko neurriak baloratzearen aurkako ebazpena.
1065/2020 Ebazpena
hasiera
660/2018Ebazpena
KONTRATU ERREKURTSOEN ADMINISTRAZIO AUZITEGI NAGUSIA (KEAAN) (7)
Egokia da berdintasun-plan bat eta enpresako plantillako emakumeen ehunekoa baloratzeari buruzko klausulak baztertu dituzten bi xedapen aipatzea. Dena den, kasu bietan klausulak modu desegokian xedatu ziren, kontratuaren objektuarekin loturarik izan gabe; izan ere, kontratua egikarituko zuten langileekin zuzenean loturik ez zeuden kontuak baloratzen baitziren.
972/2018 Ebazpena
hasiera
16/2016 84/2016 85/2016 86/2016 188/2016 206/2016 211/2017 291/2017 331/2017 196/2017 354/2017 33/2018. 40/2018
Lan-alderdiekin lotutako klausulen baliozkotasuna eta, batez ere, hitzarmen kolektiboa betetzeko eskatzearen baliozkotasunari buruzko jurisprudentzia, ahobatezkoa, errepikatua eta ugaria.
MADRILGO ERKIDEGOKO KONTRATU ERREKURTSOEN AUZITEGIA
Ikusi lege-argudioen laburpena
hasiera
Bermatzen du subrogatzeko obligazioaren eta bazterkeria-egoeran dauden pertsonen kontratazioa baloratzearen legezkotasuna.
Kontratu-prestazioa egingo zuen talde teknikoan emakumeak egotea baloratzen zuen adjudikazio-irizpidearen deuseztasuna.
Kontratazio berrietan emakumeak kontratatzeko eta aldi baterako kontratuak mugagabe bihurtzeko obligazioaren legezkotasuna.
Kontratu-exekuzioan ordainsaria mantentzeko obligazioa bermatzen du. «Halako klausulek, lehia ez mugatzeaz gain, berdintasun-printzipioa bermatzen dute».
Kontratuaren prestazioan ziharduen plantilla subrogatzeko klausulak baliogabetzen ditu.
95/2013 Ebazpena (Madril). 27/2014 Ebazpena (Madril). 2016ko uztailaren 14ko 72/2016 Erabakia, Aragoiko Kontratazio Publikoaren Administrazio Auzitegiarena. 266/2015 Ebazpena, 2015eko uztailaren 23koa, Andaluziako Kontratu Errekurtsoen Administrazio Auzitegiarena 45/2016 Erabakia, Nafarroako Kontratu Publikoen Administrazio Auzitegiarena. 2016ko abuztuaren 30eko 80/2016 Erabakia, Aragoiko Kontratazio Publikoaren Administrazio Auzitegiarena
Laneko alderdiei lotutako klausula sozialei buruzko xedapen kontrajarriak
AUTONOMIA-ERKIDEGOETAKO KONTRATU ERREKURTSOEN ADMINISTRAZIO AUZITEGIAK
11
hasiera
Komunikazioa, «Kontratazio publikoa Europar Batasunean» (COM(1998) 143, 1998ko martxoaren 11koa).
01
03
02
Kontratazio publikoa Europar Batasunean: etorkizunerako hausnarketak liburu berdea, 1996ko azaroaren 26koa, COM (96) 583 amaiera.
BATZORDEA. KONTRATAZIO PUBLIKOA. Eskualde-alderdiak eta alderdi sozialak, COM(89) 400amaiera (Batzordearen Komunikazioa, 1989ko irailaren 22koa).
EUROPAR BATASUNEKO ERREFERENTZIA GARRANTZITSUAK
EUROPAR BATASUNEKO ERREFERENTZIA GARRANTZITSUAK
«Erosketa sozialak. Kontratazio publikoan alderdi sozialak kontuan hartzeko gidaliburua» (SEC (2010) 1258 amaiera, 2010eko urriaren 19koa).
Batzordearen Komunikazioa: «Kontratu publikoei buruzko Batasuneko legeria eta kontratu horietan alderdi sozialak sartzeko aukerak» ((2001) COM, 566 amaiera, 2001eko urriaren 15ekoa).
05
04
hasiera
EBko kontratazio publikoa modernizatzeari buruzko Liburu Berdea. Kontratazio publikoa efizienteagoa izango den Europako merkatu baterantz (COM (2011) 15 amaiera, 2011ko urtarrilaren 25ekoa).
06
08
07
«Europan eta Europarentzat kontratazio publikoak funtziona dezan lortzea» komunikazioa, Europako Batzordearena, COM (2017), 572 amaiera.
Europako Parlamentuaren Ebazpena, 2010eko maiatzaren 18koa, kontratazio publikoko alderdi berriei buruzkoa (2009/2175(INI)).
hasiera
EUROPAR BATASUNEKO ERREFERENTZIA GARRANTZITSUAK
Hacer que la contratación pública socialmente responsable funcione gidaliburua. 2020.Making Socially Responsible Public. Procurement Work: 71
09
10
Europako Batzordearen gidaliburua: Comprando con impacto social. Buenas prácticas en la UE: Buying for social impact. Good practice from around the EU. 2019.
hasiera
EUROPAR BATASUNEKO ERREFERENTZIA GARRANTZITSUAK
11
Good Practice Cases. #WeBuySocialEU. 2020 Buying Social: una guía para tener en cuenta las consideraciones sociales en la contratación pública (bigarren edizioa). 2021.
hasiera
EUROPAR BATASUNEKO ERREFERENTZIA GARRANTZITSUAK
“El objetivo de gastar bien el dinero de los contribuyentes está adquiriendo nuevas dimensiones que trascienden la mera satisfacción de las necesidades básicas de las entidades públicas. Cada adquisición pública despierta, con razón, el interés de la opinión pública por saber si la solución contratada no solo es formalmente conforme, sino también si reporta el mejor valor añadido en términos de calidad, rentabilidad e impacto ambiental y social, y si brinda oportunidades para el mercado de los proveedores”.
12
Bruselas, 18.6.2021 C(2021) 4320 final COMUNICACIÓN DE LA COMISIÓN Orientaciones sobre la contratación pública en materia de innovación
hasiera
hasiera
LEHIAREN EUSKAL AGINTARITZA(1)
hasiera
LEHIAREN EUSKAL AGINTARITZA (2)