"NAD NIEMNEM"
LEKTURA UZUPEŁNIAJĄCA
WYBRANE FRAGMENTY
ELIZA ORZESZKOWA
"Nad Niemnem" to epicka trzytomowa powieść, która przedstawia panoramę polskiego społeczeństwa lat 80. XIX w., w części nawiązuje również do czasów powstania styczniowego (23 lata po powstaniu). Wydarzenia w powieści obejmują lato 1886 roku, ale w utworze istnieje podwójna perspektywa czasowa. Obok wydarzeń współczesnych równie ważne są zdarzenia wcześniejsze, powracające we wspomnieniach bohaterów i legendach. Czas przedakcji sięga do XVI w. (legenda o Janie i Cecylii), obejmuje także najważniejsze fakty polityczne i historyczne XIX w.: wyprawę Napoleona na Rosję w 1812 r., powstania listopadowe i styczniowe. Akcja rozgrywa się w okolicach głównej rzeki Grodzieńszczyzny – Niemna.
ELIZA ORZESZKOWA
01
INFORMACJE WSTĘPNE
02
NADNIEMEŃSKA EPOPEJA
03
MIEJSCE AKCJI
04
Przestrzeń i czas w „Nad Niemnem” są niezwykle ważne i tworzą skomplikowaną strukturę; w teraźniejszość i świat realny zostały wpisane elementy czasu i przestrzeni mitycznej, historycznej.
CZAS AKCJI "NAD NIEMNEM"
05
Czas w powieści Orzeszkowej można podzielić na przeszły i teraźniejszy.
Jest jeszcze czasokres martwy nie związany ze światem wartości i bohaterów.
Czas przeszły – to czas sakralny (podobnie jak przestrzeń), wyznaczony w oparciu o przywoływane zdarzenia, funkcjonuje w powieści w przekazie ustnym. Należą do niego wspomnienia zdarzeń łączące się z wartościami i kształtujące postawy bohaterów:
Teraźniejszość – czas współczesny w powieści (właściwy czas akcji).
GŁÓWNI BOHATEROWIE - KORCZYŃSCY
06
GŁÓWNI BOHATEROWIE - BOHATYROWICZE
07
POZOSTAŁE WAŻNE POSTACIE
O CZYM TO POWIEŚĆ?
08
W SZLACHECKIM DWORKU
09
Jan Kochanowski (np. „Pieśń Świętojańska o Sobótce”, „Na dom w Czarnolesie”)
Adam Mickiewicz „Pan Tadeusz”
Eliza Orzeszkowa „Nad Niemnem”
Czy „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej można określić- podobnie jak „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza - mianem epopei?
ŁĄCZENIE GATUNKÓW
10
Orzeszkowa starała się połączyć elementy dwu wielkich nurtów twórczości epickiej: epopei heroicznej (rycerskiej, bohaterskiej) i powieści. W literaturze europejskiej gatunki te znajdują się na dwu krańcach – początku i końcu– linii rozwojowej wielkich form narracyjnych. Podobieństwa między klasycznym eposem bohaterskim a powieścią dają się sprowadzić tylko do cech najogólniejszych: epickiego, tzn. narracyjnego i fabularnego charakteru obu gatunków oraz ich dużych rozmiarów, co w obu przypadkach wyraża się wielowątkowością i rozległą akcją.
11
"NAD NIEMNEM" A "PAN TADEUSZ"
RÓŻNICE
RÓŻNICE
PODOBIEŃSTWA
PODOBIEŃSTWA
MIĘDZY POKOLENIAMI - WITOLD I BENEDYKT
12
PYTANIA DO TEKSTU 1
PYTANIA DO TEKSTU 2
MIĘDZY POKOLENIAMI - ZYGMUNT KORCZYŃSKI I ANDRZEJOWA KORCZYŃSKA
13
WITOLD A ZYGMUNT
14
Porównaj Witolda z Zygmuntem jako przedstawicieli młodego pokolenia. Uzupełnij informacje.
WYCHOWANIE I EDUKACJA
STOSUNEK DO LUDZI
WYZNAWANE WARTOŚCI
Napisz charakterystykę porównawczą Witolda i Zygmunta.
MEZALIANS I JEGO KONSEKWENCJE
15
Jan i Cecylia
Justyna Orzelska i Jan Bohatyrowicz
Marta Korczyńska i Anzelm Bohatyrowicz
W IMIĘ MIŁOŚCI
16
ZADANIA DO TEKSTU 1
ZADANIA DO TEKSTU 2
ZADANIA PODSUMOWUJĄCE
HISTORIA ZATOCZYŁA KOŁO
17
EMILIA KORCZYŃSKA
JUSTYNA ORZELSKA
MARTA KORCZYŃSKA
CECYLIA- PROTOPLASTKA RODU BOHATYROWICZÓW
ZYGMUNT CZY JAN?
18
Justyna miała romans z Zygmuntem Korczyńskim. W jakiej sytuacji postawiłoby bohaterkę kontynuowanie tego związku? Jaki świat wartości prezentują Zygmunt i Jan? Jakie konsekwencje poniesie Justyna wiążąc się z którymś z nich?
JAN BOHATYROWICZ
ZYGMUNT KORCZYŃSKI
DWA MODELE PATRIOTYZMU - PRACA I WALKA
16
JAN I CECYLIA
17
POWSTAŃCZA MOGIŁA
18
WPŁYW POWSTANIA NA BOHATERÓW
19
wpływ powstania na losy Bohatyrowiczów
wpływ powstania na losy rodu Korczyńskich
stosunek młodego pokolenia do powstania
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ!
ELIZA ORZESZKOWA "NAD NIEMNEM"
Paweł Domzalski
Created on December 31, 2020
ELIZA ORZESZKOWA "NAD NIEMNEM"
Start designing with a free template
Discover more than 1500 professional designs like these:
View
Women's Presentation
View
Vintage Photo Album
View
Geniaflix Presentation
View
Shadow Presentation
View
Newspaper Presentation
View
Memories Presentation
View
Zen Presentation
Explore all templates
Transcript
"NAD NIEMNEM"
LEKTURA UZUPEŁNIAJĄCA
WYBRANE FRAGMENTY
ELIZA ORZESZKOWA
"Nad Niemnem" to epicka trzytomowa powieść, która przedstawia panoramę polskiego społeczeństwa lat 80. XIX w., w części nawiązuje również do czasów powstania styczniowego (23 lata po powstaniu). Wydarzenia w powieści obejmują lato 1886 roku, ale w utworze istnieje podwójna perspektywa czasowa. Obok wydarzeń współczesnych równie ważne są zdarzenia wcześniejsze, powracające we wspomnieniach bohaterów i legendach. Czas przedakcji sięga do XVI w. (legenda o Janie i Cecylii), obejmuje także najważniejsze fakty polityczne i historyczne XIX w.: wyprawę Napoleona na Rosję w 1812 r., powstania listopadowe i styczniowe. Akcja rozgrywa się w okolicach głównej rzeki Grodzieńszczyzny – Niemna.
ELIZA ORZESZKOWA
01
INFORMACJE WSTĘPNE
02
NADNIEMEŃSKA EPOPEJA
03
MIEJSCE AKCJI
04
Przestrzeń i czas w „Nad Niemnem” są niezwykle ważne i tworzą skomplikowaną strukturę; w teraźniejszość i świat realny zostały wpisane elementy czasu i przestrzeni mitycznej, historycznej.
CZAS AKCJI "NAD NIEMNEM"
05
Czas w powieści Orzeszkowej można podzielić na przeszły i teraźniejszy. Jest jeszcze czasokres martwy nie związany ze światem wartości i bohaterów.
Czas przeszły – to czas sakralny (podobnie jak przestrzeń), wyznaczony w oparciu o przywoływane zdarzenia, funkcjonuje w powieści w przekazie ustnym. Należą do niego wspomnienia zdarzeń łączące się z wartościami i kształtujące postawy bohaterów:
Teraźniejszość – czas współczesny w powieści (właściwy czas akcji).
GŁÓWNI BOHATEROWIE - KORCZYŃSCY
06
GŁÓWNI BOHATEROWIE - BOHATYROWICZE
07
POZOSTAŁE WAŻNE POSTACIE
O CZYM TO POWIEŚĆ?
08
W SZLACHECKIM DWORKU
09
Jan Kochanowski (np. „Pieśń Świętojańska o Sobótce”, „Na dom w Czarnolesie”)
Adam Mickiewicz „Pan Tadeusz”
Eliza Orzeszkowa „Nad Niemnem”
Czy „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej można określić- podobnie jak „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza - mianem epopei?
ŁĄCZENIE GATUNKÓW
10
Orzeszkowa starała się połączyć elementy dwu wielkich nurtów twórczości epickiej: epopei heroicznej (rycerskiej, bohaterskiej) i powieści. W literaturze europejskiej gatunki te znajdują się na dwu krańcach – początku i końcu– linii rozwojowej wielkich form narracyjnych. Podobieństwa między klasycznym eposem bohaterskim a powieścią dają się sprowadzić tylko do cech najogólniejszych: epickiego, tzn. narracyjnego i fabularnego charakteru obu gatunków oraz ich dużych rozmiarów, co w obu przypadkach wyraża się wielowątkowością i rozległą akcją.
11
"NAD NIEMNEM" A "PAN TADEUSZ"
RÓŻNICE
RÓŻNICE
PODOBIEŃSTWA
PODOBIEŃSTWA
MIĘDZY POKOLENIAMI - WITOLD I BENEDYKT
12
PYTANIA DO TEKSTU 1
PYTANIA DO TEKSTU 2
MIĘDZY POKOLENIAMI - ZYGMUNT KORCZYŃSKI I ANDRZEJOWA KORCZYŃSKA
13
WITOLD A ZYGMUNT
14
Porównaj Witolda z Zygmuntem jako przedstawicieli młodego pokolenia. Uzupełnij informacje.
WYCHOWANIE I EDUKACJA
STOSUNEK DO LUDZI
WYZNAWANE WARTOŚCI
Napisz charakterystykę porównawczą Witolda i Zygmunta.
MEZALIANS I JEGO KONSEKWENCJE
15
Jan i Cecylia
Justyna Orzelska i Jan Bohatyrowicz
Marta Korczyńska i Anzelm Bohatyrowicz
W IMIĘ MIŁOŚCI
16
ZADANIA DO TEKSTU 1
ZADANIA DO TEKSTU 2
ZADANIA PODSUMOWUJĄCE
HISTORIA ZATOCZYŁA KOŁO
17
EMILIA KORCZYŃSKA
JUSTYNA ORZELSKA
MARTA KORCZYŃSKA
CECYLIA- PROTOPLASTKA RODU BOHATYROWICZÓW
ZYGMUNT CZY JAN?
18
Justyna miała romans z Zygmuntem Korczyńskim. W jakiej sytuacji postawiłoby bohaterkę kontynuowanie tego związku? Jaki świat wartości prezentują Zygmunt i Jan? Jakie konsekwencje poniesie Justyna wiążąc się z którymś z nich?
JAN BOHATYROWICZ
ZYGMUNT KORCZYŃSKI
DWA MODELE PATRIOTYZMU - PRACA I WALKA
16
JAN I CECYLIA
17
POWSTAŃCZA MOGIŁA
18
WPŁYW POWSTANIA NA BOHATERÓW
19
wpływ powstania na losy Bohatyrowiczów
wpływ powstania na losy rodu Korczyńskich
stosunek młodego pokolenia do powstania
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ!