Barbórka

4 grudnia

Barbórka

Barbórka to święto na cześć św. Barbary z Nikodemii, patronki górników, dobrej śmierci i trudnej pracy.

Tradycyjnie Barbórka zaczyna się uroczystą mszą świętą w kościele.

Następnie górnicze orkiestry przechodzą ulicami górniczych osiedli maszerując w głośnej paradzie, której stałym elementem jest odegranie górniczego hymnu. Jedna z najsłynniejszych w Polsce tego typu parad przechodzi co roku przez katowickie osiedle Nikiszowiec.

Górnicy świętują Barbórkę ubrani w tradycyjny górniczy mundur.

Święta Barbara

Jest męczennicą, patronką dobrej śmierci i trudnej pracy. Według legendy, krótko po tym kiedy Święta Barbara została ścięta z powodu przejścia z pogaństwa na chrześcijaństwo, jej ojca, który doniósł na męczennicę, raził piorun. Mówi się, że tym sposobem Barbara została patronką narażonych na wybuchy. Ponadto Barbara jest orędowniczką w czasie burzy i pożarów. Męczennica jest także główną patronką archidiecezji katowickiej oraz Rudy Śląskiej.

Górnicza symbolika

Skarbnik

Mundur

Pyrlik i żelozko

Czako

Zabawy

Barwy

Szpada górnicza

Film

Pyrlik i żelozko

Godło górnicze składa się na pyrlik i żelozko. Ten pierwszy jest młotkiem, który służy do uderzania w żelozko. Żelozko to klin zamontowany na trzonku. Pomagał on górnikom w urabianiu wyrobisk. Pyrlik i żelozko są najstarszymi narzędziami, którymi posługiwali się górnicy. Jako ciekawostkę, można dodać, że wcześniej godłem górnictwa był róg.

Mundur

Pióropusz

Kupla (górnicze godło)

Czako (czapka górnicza)

Kołnierz s tojący, aksamitny, połączony z kołnierzem pelerynką. Na kołnierzu znak górniczy haftowany złotą nicią.

Kurtka górnicza z czarnej krepy zapinana na 9 guzików (knefli) z zółtego metalu.

Na rękawach naszyte na czarnym aksamicie dystynkcje stopnia górniczego.

Spodnie uszyte z czarnej krepy. Mundur uzupełniają : biała koszula, czarne skarpety, białe rękawiczki, czarne obuwie. Honorową szpadę górniczą nosi się na lewym boku, jest zwieńczona kwostem (frędzlami), w kolorach odpowiadajacych randze górniczej.

Na piersiach patki z czarnego aksamitu, każda ozdobiona 5 kneflami.

Czako

Członek orkiestry górniczej

Generalny Dyrektor Górnictwa

Górnik

Dyrygent orgiestry górniczej

Dyrektor Inżynier Technik

Szpada górnicza

Nieodłącznym elementem górniczego munduru jest szpada. Ta stanowi jednak honorowe odznaczenie. W założeniu otrzymuje się ją jako szlachetne wyróżnienie za sumienną pracę.

Barwy

Górnicy posiadają także swoje barwy – kolor czarny i zielony. Czarny symbolizuje ziemię. Zielony jest kolorem natury.

Wierzenia górnicze

Podziemny duch mógł przyjmować różne postacie – konia, kozy, myszy, pająka, psa oraz oczywiście człowieka. W tej ostatniej postaci często widywano go w mundurze. W dłoni dzierżył laskę sztygarską. Czasem widywano go z fajką. Kiedy zażądał ognia, trzeba było go podać na łopacie lub trzonku kilofa, w przeciwnym razie mógł urwać górnikowi rękę. Czasem Skarbnik pomagał górnikom. Kiedy przybierał postać myszy uciekających w stronę szybu, ostrzegał górników przed niebezpieczeństwem.

Zobacz i posłuchaj!

Film edukacyjny

Zabawy

Menu

Koniec

Quiz

Kiedy dokładnie obchodzimy Barbórkę?

Szóstego grudnia

Piętnastego grudnia

Czwartego grudnia

Barbórka to święto:

wyłącznie górników

wszytskich osób pracujących pod ziemią

wszystkich mężczyzn

Św. Barbara z Nikomedii jest uważana za patronkę m.in. górników i:

marynarzy

nauczycieli

ogrodników

Zgodnie z tradycją obchody Barbórki rozpoczynają się:

uroczystym koncertem

uroczystym obiadem

poranną mszą

Stare strzechy to:

młodzi, niedoświadczeni górnicy

nieczynne kopalnie

górnicy, którzy od wielu lat wykonują swój zawód

Czako to:

czarny materiał, z którego szyje się stroje górnicze

pióropusz ozdabiający czapkę górnika

galowa czapka górnicza, noszona tylko razem z mundurem

Większość muzyków w orkiestrze górniczej gra na instrumentach:

smyczkowych

dętych

perkusyjnych

Gwarek to:

inaczej górnik

tradycyjna potrawa

potoczna nazwa węgla kamiennego

Zagadki

Zaznacz poprawną odpowiedź.

Pracuje głęboko, pod czarnym sufitem. Ludzie palą skarby, przez niego zdobyte.

Zaznacz poprawną odpowiedź.

Górniczy stan za swoją patronkę ma ...

Zaznacz poprawną odpowiedź.

Ma czako górnicze w pewnym kolorze. Kolorem pióropusza również się wyróżnia. Batutę w ręku trzyma, orkietra grać zaczyna.

Zaznacz poprawną odpowiedź.

Czarne, twarde jak kamienie w piecu palą się płomieniem.

Zaznacz poprawną odpowiedź.

Jak nazwiecie takie miejsce wszystkim znane doskonale, w którym węgla jest najwięcej, ale pieców nie ma wcale.

Brawo!

Pieśni

Idzie górnik drogą

Górnicy, górnicy

Karolinka

Górniczy stan - hymn

Karliku

Górniczy walczyk

Sudoku

Zasady!

Sudoku

Sudoku

Sudoku

Sudoku

Sudoku

Sudoku

Sudoku

Sudoku

Sudoku

Sudoku

Brawo!

Szczęść Boże!

Ostatnią tradycją związaną z górnictwem jest pozdrowienie.