Jak planować dietę chorych?
przyrodniczeecho.pl
Po dzisiejszych zajęciach:
- wymieniam konsekwencje zdrowotne wynikające z niewłaściwego odżywiania (np. nadwagę, otyłość, insulinooporność, cukrzycę typu 2, choroby układu krążenia),
- omawiam znaczenie diety w kontekście chorób autoimmunologicznych (np. celiakię, cukrzycę typu 1, Hashimoto) i alergii pokarmowych,
- opisuję negatywne skutki stosowania nieprawidłowych diet, nadużywania suplementów, spożywania napojów energetyzujących oraz stosowania środków dopingujących.
Czy wiesz, że:
- Dieta to część terapii - w wielu chorobach (np. cukrzycy, nadciśnieniu, niewydolności nerek) dobrze dobrany jadłospis działa jak lek - może łagodzić objawy, poprawiać wyniki badań, a nawet spowalniać postęp choroby.
- Indywidualne podejście to klucz - dwie osoby z tą samą chorobą mogą potrzebować zupełnie innej diety, bo różnią się wiekiem, masą ciała, aktywnością.
- Dietetycy kliniczni współpracują z lekarzami - plan diety chorego jest często ustalany zespołowo, np. przez lekarza, dietetyka, a czasem także fizjoterapeutę czy psychologa.
- Nie każda „zdrowa żywność” jest dobra dla chorego - np. awokado czy orzechy są bardzo zdrowe, ale w diecie niskopotasowej (przy chorobach nerek) trzeba ich unikać.
Wstęp do zajeć.
Pomysł na lekcję. Zabawy.
This page is password protected
Enter the password
Jakie mogą być konsekwencje niewłaściwego odżywiania? Długotrwała niezdrowa dieta prowadzi do nadwagi i otyłości. Otyłość upośledza działanie insuliny w organizmie (rozwija się insulinooporność), co z czasem może skutkować cukrzycą typu 2.
Nadmierna masa ciała sprzyja także nadciśnieniu tętniczemu i odkładaniu się „złego” cholesterolu, zwiększając ryzyko chorób układu krążenia (miażdżycy, choroby serca, zawału, udaru). Otyłość sama w sobie znacząco podnosi ryzyko wielu schorzeń: cukrzycy typu 2, nadciśnienia, chorób sercowo-naczyniowych, chorób stawów, a nawet niektórych nowotworów.
Nadwaga i otyłość mogą prowadzić do różnych chorób - cukrzyca typu 2 (to taka cukrzyca, która pojawia się u dorosłych i coraz częściej u młodzieży z powodu złej diety), problemy z sercem (nadciśnienie, zawał), problemy ze stawami, itp. Czy słyszeliscie o insulinooporności? Przy dużej otyłości organizm "nie słucha" insuliny - hormonu który reguluje cukier - przez co cukier we krwi jest za wysoki. To się nazywa insulinooporność i często prowadzi do cukrzycy.
Dieta przy chorobach autoimmunologicznych. W przypadku chorób z autoagresji odpowiednie żywienie może łagodzić przebieg choroby lub jest wręcz elementem leczenia. Celiakia (trwała nietolerancja glutenu) wymaga bezwzględnego wykluczenia glutenu - jedynym sposobem leczenia celiakii jest ścisła dieta bezglutenowa.
Cukrzyca typu 1 zawsze wymaga podawania insuliny, ale również właściwa dieta jest niezwykle ważna - pomaga utrzymywać stabilny poziom cukru we krwi i zapobiegać wahaniom glikemii. Chorują na nią też dzieci, wtedy muszą codziennie robić sobie zastrzyki z insuliny. Osoby z cukrzycą muszą uważać na dietę, jeść o stałych porach, unikać nadmiaru cukrów prostych, żeby nie doprowadzić do zbyt wysokiego albo zbyt niskiego poziomu cukru.
W chorobie Hashimoto (autoimmunologiczne zapalenie tarczycy) zbilansowana dieta pełni rolę wspomagającą leczenie - u części pacjentów układ odpornościowy źle reaguje na pewne pokarmy (np. gluten lub laktozę) i ich wyeliminowanie z diety często poprawia stan zdrowia. Ogólnie przy chorobach autoimmunologicznych zaleca się zdrowe, antyzapalne odżywianie - unikanie wysoko przetworzonej żywności, cukrów prostych i potencjalnych alergenów, a nacisk na warzywa, owoce, białko i błonnik.
Znaczenie diety w alergiach pokarmowych. Przy alergii pokarmowej właściwa dieta jest kluczowa dla bezpieczeństwa chorego. Podstawą leczenia alergii jest dieta eliminacyjna, czyli całkowite usunięcie uczulającego produktu z jadłospisu. Nawet śladowe ilości alergenu mogą wywołać objawy, dlatego nie wystarczy ograniczyć - trzeba zupełnie wykluczyć dany pokarm. Jednocześnie należy zastąpić go innym, nieuczulającym odpowiednikiem o podobnej wartości odżywczej, tak by dieta pozostała zbilansowana
Np. przy alergii na białko mleka krowiego dziecko nie może pić mleka ani jeść przetworów mlecznych, więc trzeba zapewnić wapń i białko z innych źródeł (np. mleko roślinne wzbogacane w wapń, mięso, warzywa strączkowe). Przy celiakii (będącej także chorobą autoimmunologiczną) stosuje się również dietę eliminacyjną – bez glutenu. Podsumowując: w alergiach i nietolerancjach pokarmowych dieta to klucz do uniknięcia objawów i powikłań.
Negatywne skutki stosowania nieprawidłowych diet. „Diety cud”, głodówki i monodiety (jednostronne diety oparte np. tylko na jednym produkcie) są bardzo szkodliwe. Organizm potrzebuje ok. 60 różnych składników odżywczych każdego dnia - jednostajna lub skrajnie ograniczona dieta powoduje poważne niedobory witamin i minerałów, osłabienie organizmu i pogorszenie samopoczucia.
Głodówka czy drastycznie nisko kaloryczna dieta początkowo daje spadek wagi, ale głównie z utraty wody i mięśni, nie tłuszczu. Metabolizm wtedy zwalnia (organizm „oszczędza energię”), przez co po powrocie do normalnego jedzenia następuje szybki przyrost masy ciała - tzw. efekt jo-jo. Wahania wagi i niedożywienie mogą zaburzyć gospodarkę hormonalną. Długotrwałe głodzenie się lub obsesyjne diety redukcyjne prowadzą także do groźnych zaburzeń odżywiania, takich jak anoreksja czy bulimia, które stanowią poważne zagrożenie zdrowia i życia.
Racjonalne, zrównoważone odżywianie jest jedyną bezpieczną drogą do utrzymania prawidłowej masy ciała - wszelkie modne diety bez konsultacji ze specjalistą mogą zrobić więcej szkody niż pożytku.
This page is password protected
Enter the password
This page is password protected
Enter the password
This page is password protected
Enter the password
This page is password protected
Enter the password
This page is password protected
Enter the password
This page is password protected
Enter the password
11. Jak planować dietę chorych?
Iza Kleinszmidt
Created on November 10, 2025
Start designing with a free template
Discover more than 1500 professional designs like these:
View
Teaching Challenge: Transform Your Classroom
View
Frayer Model
View
Math Calculations
View
Interactive QR Code Generator
View
Piñata Challenge
View
Interactive Scoreboard
View
Interactive Bingo
Explore all templates
Transcript
Jak planować dietę chorych?
przyrodniczeecho.pl
Po dzisiejszych zajęciach:
Czy wiesz, że:
Wstęp do zajeć.
Pomysł na lekcję. Zabawy.
This page is password protected
Enter the password
Jakie mogą być konsekwencje niewłaściwego odżywiania? Długotrwała niezdrowa dieta prowadzi do nadwagi i otyłości. Otyłość upośledza działanie insuliny w organizmie (rozwija się insulinooporność), co z czasem może skutkować cukrzycą typu 2.
Nadmierna masa ciała sprzyja także nadciśnieniu tętniczemu i odkładaniu się „złego” cholesterolu, zwiększając ryzyko chorób układu krążenia (miażdżycy, choroby serca, zawału, udaru). Otyłość sama w sobie znacząco podnosi ryzyko wielu schorzeń: cukrzycy typu 2, nadciśnienia, chorób sercowo-naczyniowych, chorób stawów, a nawet niektórych nowotworów.
Nadwaga i otyłość mogą prowadzić do różnych chorób - cukrzyca typu 2 (to taka cukrzyca, która pojawia się u dorosłych i coraz częściej u młodzieży z powodu złej diety), problemy z sercem (nadciśnienie, zawał), problemy ze stawami, itp. Czy słyszeliscie o insulinooporności? Przy dużej otyłości organizm "nie słucha" insuliny - hormonu który reguluje cukier - przez co cukier we krwi jest za wysoki. To się nazywa insulinooporność i często prowadzi do cukrzycy.
Dieta przy chorobach autoimmunologicznych. W przypadku chorób z autoagresji odpowiednie żywienie może łagodzić przebieg choroby lub jest wręcz elementem leczenia. Celiakia (trwała nietolerancja glutenu) wymaga bezwzględnego wykluczenia glutenu - jedynym sposobem leczenia celiakii jest ścisła dieta bezglutenowa.
Cukrzyca typu 1 zawsze wymaga podawania insuliny, ale również właściwa dieta jest niezwykle ważna - pomaga utrzymywać stabilny poziom cukru we krwi i zapobiegać wahaniom glikemii. Chorują na nią też dzieci, wtedy muszą codziennie robić sobie zastrzyki z insuliny. Osoby z cukrzycą muszą uważać na dietę, jeść o stałych porach, unikać nadmiaru cukrów prostych, żeby nie doprowadzić do zbyt wysokiego albo zbyt niskiego poziomu cukru.
W chorobie Hashimoto (autoimmunologiczne zapalenie tarczycy) zbilansowana dieta pełni rolę wspomagającą leczenie - u części pacjentów układ odpornościowy źle reaguje na pewne pokarmy (np. gluten lub laktozę) i ich wyeliminowanie z diety często poprawia stan zdrowia. Ogólnie przy chorobach autoimmunologicznych zaleca się zdrowe, antyzapalne odżywianie - unikanie wysoko przetworzonej żywności, cukrów prostych i potencjalnych alergenów, a nacisk na warzywa, owoce, białko i błonnik.
Znaczenie diety w alergiach pokarmowych. Przy alergii pokarmowej właściwa dieta jest kluczowa dla bezpieczeństwa chorego. Podstawą leczenia alergii jest dieta eliminacyjna, czyli całkowite usunięcie uczulającego produktu z jadłospisu. Nawet śladowe ilości alergenu mogą wywołać objawy, dlatego nie wystarczy ograniczyć - trzeba zupełnie wykluczyć dany pokarm. Jednocześnie należy zastąpić go innym, nieuczulającym odpowiednikiem o podobnej wartości odżywczej, tak by dieta pozostała zbilansowana
Np. przy alergii na białko mleka krowiego dziecko nie może pić mleka ani jeść przetworów mlecznych, więc trzeba zapewnić wapń i białko z innych źródeł (np. mleko roślinne wzbogacane w wapń, mięso, warzywa strączkowe). Przy celiakii (będącej także chorobą autoimmunologiczną) stosuje się również dietę eliminacyjną – bez glutenu. Podsumowując: w alergiach i nietolerancjach pokarmowych dieta to klucz do uniknięcia objawów i powikłań.
Negatywne skutki stosowania nieprawidłowych diet. „Diety cud”, głodówki i monodiety (jednostronne diety oparte np. tylko na jednym produkcie) są bardzo szkodliwe. Organizm potrzebuje ok. 60 różnych składników odżywczych każdego dnia - jednostajna lub skrajnie ograniczona dieta powoduje poważne niedobory witamin i minerałów, osłabienie organizmu i pogorszenie samopoczucia.
Głodówka czy drastycznie nisko kaloryczna dieta początkowo daje spadek wagi, ale głównie z utraty wody i mięśni, nie tłuszczu. Metabolizm wtedy zwalnia (organizm „oszczędza energię”), przez co po powrocie do normalnego jedzenia następuje szybki przyrost masy ciała - tzw. efekt jo-jo. Wahania wagi i niedożywienie mogą zaburzyć gospodarkę hormonalną. Długotrwałe głodzenie się lub obsesyjne diety redukcyjne prowadzą także do groźnych zaburzeń odżywiania, takich jak anoreksja czy bulimia, które stanowią poważne zagrożenie zdrowia i życia.
Racjonalne, zrównoważone odżywianie jest jedyną bezpieczną drogą do utrzymania prawidłowej masy ciała - wszelkie modne diety bez konsultacji ze specjalistą mogą zrobić więcej szkody niż pożytku.
This page is password protected
Enter the password
This page is password protected
Enter the password
This page is password protected
Enter the password
This page is password protected
Enter the password
This page is password protected
Enter the password
This page is password protected
Enter the password