Νέο Πρόγραμμα Σπουδών στην Προσχολική Εκπαίδευση

Νέο Πρόγραμμα Σπουδών στην Προσχολική Εκπαίδευση

ΦΕΚ 687/10-2-2023/ Υπουργική Απόφαση 13646/Δ1

ξεκινα

Περιεχόμενα

Πάτησε πάνω σε κάθε ενότητα για να οδηγηθείς στο περιεχόμενο της

Βασικές Αρχές

Τι νέο υπάρχει;

Σκοπός

Κοινωνικοπαιδαγωγικός Ρόλος

Διδακτική Πλαισίωση

Περιεχόμενο

Νηπιαγωγείο - Σκοπός

Σκοπός του νηπιαγωγείου είναι η ολόπλευρη (σωματική, κοινωνική, συναισθηματική και γνωστική) ανάπτυξη του παιδιού, η ευημερία του και η διαμόρφωση της ταυτότητας του δημοκρατικού πολίτη. Εισάγει το μαθητή στην υποχρεωτικότητα της σχολικής ζωής αλλά και τους γονείς και κηδεμόνες στο νέο ρόλο τους ως γονείς μαθητών σε σχολικό πλαίσιο.

Next

Πρόγραμμα

ΝΕΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ

ΑΝΟΙΧΤΟ & ΕΥΕΛΙΚΤΟ

Τι νέο υπάρχει;

ΣΥΝΕΧΕΙΑ

ΨΗΦΙΑΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

ΑΝΑΣΤΡΟΦΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ

ΠΟΛΥΤΡΟΠΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΜΑΘΗΣΗΣ

Next

Βασικές Αρχές

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ

ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΩΝ ΦΟΡΕΩΝ

Στο νηπιαγωγείο

ΜΑΘΗΤΗΣ = ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ

ΠΑΙΧΝΙΔΙ

ΘΕΤΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ

ΟΛΙΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ

ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

Next

Περιεχόμενο

04

Γνώσεις: Περιγράφουν το «τι» της μάθησης και είναι μία σειρά γενικών και ειδικών γνωστικών στοιχείων, ιδεών, εννοιών, θεωριών κλπ.

Δεξιότητες: Περιγράφουν το «πως» της μάθησης .Είναι μια σειρά ενεργειών ή συμπεριφορών.

Στάσεις: Περιγράφουν το «γιατί» της μάθησης και αντιστοιχούν σε προδιαθέσεις, τάσεις, συναισθήματα και αξίες.

Next

Περιεχόμενο

04

Το περιεχόμενο της μάθησης στο νηπιαγωγείο οργανώνεται σε τέσσερα (4) Θεματικά Πεδία στη βάση της ολιστικής προσέγγισης της μάθησης, με στόχο την ανάδειξη των διεπιστημονικών συνδέσεων και την ενίσχυση της διαθεματικής ενιαιοποίησης. Οι ικανότητες του 21ου αιώνα βρίσκονται στον πυρήνα του Προγράμματος Σπουδών του νηπιαγωγείου και διατρέχουν όλα τα Θεματικά Πεδία και τις Θεματικές Ενότητές του.

Α Θεματικό Πεδίο

Β Θεματικό Πεδίο

Γ Θεματικό Πεδίο

Δ Θεματικό Πεδίο

Next

Περιεχόμενο

04

• Α΄ Θεματικό πεδίο : Παιδί και Επικοινωνία

• Β΄ Θεματικό πεδίο: Παιδί, Εαυτός και Κοινωνία

• Γ΄ Θεματικό πεδίο: Παιδί και Θετικές Επιστήμες

• Δ΄ Θεματικό πεδίο: Παιδί, Σώμα , Δημιουργία και Έκφραση

Next

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Συνέχεια

Διδακτική Πλαισίωση / Διαδικασίες μάθησης

Η διδακτική πλαισίωση ΔΕΝ ταυτίζεται με τον όρο ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ, όπως στις υπόλοιπες βαθμίδες της εκπαίδευσης. Είναι: ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ / ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ / ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ δραστηριοτήτων ΜΕ ΒΑΣΗ 1. Τα Αναπτυξιακά χαρακτηριστικά 2. Τη Διερεύνηση 3. Το Παιχνίδι 4. Τη Συνεργασία 5. Το Κοινωνικοπολιτισμικό Υπόβαθρο 6. Τις Διαφοροποιημένες Ανάγκες

Next

Διδακτική Πλαισίωση

ΠΑΙΧΝΙΔΙ (ελεύθερο ή οργανωμένο)

ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

Μαθησιακά Πλαίσια

ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΕΙΣ

ΡΟΥΤΙΝΕΣ

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ

ΜΕΤΑΒΑΣΕΙΣ

Next

Κοινωνικοπαιδαγωγικός Ρόλος

Η στοχοθεσία του Νηπιαγωγείου αντανακλά τον κοινωνικοπαιδαγωγικό του προσανατολισμό, επειδή αποβλέπει:

Στην ενίσχυση της ομαλής προσαρμογής στο νηπιαγωγείο των παιδιών και των οικογενειών τους

Στη διασφάλιση των συνθηκών για την επιτυχημένη πορεία του κάθε παιδιού

Next

Κοινωνικοπαιδαγωγικός Ρόλος

Στη διασφάλιση των συνθηκών για την επιτυχημένη συμμετοχή του κάθε εκπαιδευτικού και του κάθε ενήλικα στην εκπαίδευση των παιδιών

. Στη λειτουργία του νηπιαγωγείου ως κοινότητα μάθησης

. Στην ισχυρή και δημοκρατική ηγεσία

Next

Ερωτήσεις - Απορίες

Next

Σας ευχαριστούμε πολύ για την προσοχή σας και το χρόνο σας

Πολυτροπικός χαρακτήρας της μάθησης

Ο «πολυτροπικός χαρακτήρας της μάθησης» αναφέρεται στη χρήση πολλαπλών τρόπων ή μέσων (όπως γραπτός λόγος, εικόνες, ήχοι, βίντεο) κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας

Παιδί, Εαυτός και Κοινωνία Β.1 Προσωπική και Κοινωνικοσυναισθηματική Ανάπτυξη Β.2 Κοινωνικές Επιστήμες Β.1.1. Αίσθηση του Εαυτού Β.1.2. Συναισθηματική Επίγνωση Β.1.3. Διαπροσωπικές Σχέσεις Β.2.1. Ιστορία και Πολιτισμός Β.2.2. Σχέση με το φυσικό και δομημένο περιβάλλον Β.2.3. Κοινωνική και Οικονομική Ζωή

Το παιδί μαθαίνει και αναπτύσσεται καθώς έρχεται σε επαφή με το περιβάλλον, τα αντικείμενα και τις καταστάσεις και αλληλεπιδρά με τους σημαντικούς άλλους. Οι θετικές και υποστηρικτικές σχέσεις αποτελούν τον βασικό μοχλό σε αυτήν τη διαδικασία, καθώς αναγνωρίζεται ο κοινωνικός χαρακτήρας της μάθησης.

Καλή γνώση αναπτυξιακών χαρακτηριστικών

• Μοναδικότητα,
• Ατομικές διαφορές,
• Ενδιαφέροντα,
• Ταλέντα,
• Κοινωνικοπολιτισμικό πλαίσιο,
• Ειδικές μαθησιακές ανάγκες, μαθησιακές δυσκολίες, αναπηρία)

Ως προς το «χώρο», το παιχνίδι μπορεί να είναι: Παιχνίδι εξερεύνησης ή εξάσκησης Κινητικό Παιχνίδι Δημιουργικό ή κατασκευαστικό παιχνίδι Δραματικό παιχνίδι (Ρόλοι) Παιχνίδι με κανόνες Ως προς την κοινωνική συμμετοχή και αλληλεπίδραση, το παιχνίδι μπορεί να είναι: Μοναχικό Παιχνίδι Παράλληλο Παιχνίδι Συντροφικό Παιχνίδι Συνεργατικό Παιχνίδι

Οι καθημερινές αλλά και ευκαιριακές καταστάσεις (όπως εορτασμοί, πολιτισμικά δρώμενα και οικογενειακές συνήθειες): Μπορούν να εξελιχθούν σε μια πλούσια μαθησιακή εμπειρία, όταν αξιοποιηθούν από τις/τους νηπιαγωγούς, ώστε να αναπτυχθεί διασύνδεση ανάμεσα στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα, τα ενδιαφέροντα και τα σημαντικά συμβάντα στηζωή των παιδιών.

Αναπτύσσουν δίκτυα συνεργασίας μεταξύ των εκπαιδευτικών. Η αρμονική συνεργασία μεταξύ των εκπαιδευτικών εδραιώνει τη συνεργατική κουλτούρα του σχολείου, ενισχύει την προσωπική ανάπτυξη και επαγγελματική μάθηση των εκπαιδευτικών και βελτιώνει τα μαθησιακά και αναπτυξιακά αποτελέσματα στα παιδιά.

Παιδί και Επικοινωνία Α.1 Γλώσσα Α.2 ΤΠΕ (τεχνολογίες πληροφορίας και επικοινωνίας) Α.1.1. Προφορική Επικοινωνία Α.1.2. Γραπτή Επικοινωνία Α.1.3. Πολυγλωσσική Επικοινωνία Α.2.1. Γνωριμία και Επικοινωνία με τις ΤΠΕ Α.2.2. Ανακάλυψη, Προγραμματισμός και Ψηφιακό Παιχνίδι Α.2.3. Επεξεργασία της Πληροφορίας και Ψηφιακή Δημιουργία

συνεργατικη μαθηση

Η συνεργατική μάθηση αναφέρεται σε μια διαδικασία κατά την οποία οι μαθητές και οι μαθήτριες αλληλεπιδρούν σε ομάδες, επιδεικνύοντας υπευθυνότητα απέναντι στη δικήτους μάθηση αλλά και των μελών της ομάδας. Δίνονται ευκαιρίες στα παιδιά να αλληλεπιδράσουν σε διαφορετικές καταστάσεις και με διαφορετικούς στόχους, όπως για να παίξουν, να φέρουν εις πέρας ένα καθήκον ή να επιτελέσουν ένα έργο Μπορεί : να είναι άτυπες (αυθόρμητες, τυχαίες ή μη τυχαίες) και τυπικές (οργανωμένες και σταθερές, για κάποιο διάστημα) ομάδες. με βάση το είδος της δράσης τους οι ομάδες να έχουν διαφορετικό χαρακτήρα και πλαίσιο λειτουργίας (ομάδες εργασίας, ομάδες καθηκόντων/υπηρεσίας, ομάδες παιχνιδιού). με βάση τον αριθμό να είναι 2άδες ή τετράδες ή η τάξη σε δύο ομάδες κ.α.

Παιδί, Σώμα, Δημιουργία και Έκφραση Δ.1 Κινητική Αγωγή Δ.2 Τέχνες Δ.1.1. Σώμα και Κίνηση Δ.1.2. Φυσικά Δραστήρια Ζωή Δ.1.3. Αθλητική – Πολιτιστική Παράδοση και Δημιουργική Κίνηση Δ.2.1. Εικαστικές Τέχνες Δ.2.2. Θεατρική Τέχνη Δ.2.3. Μουσική

Γνώσεις : Ενότητα, Συναισθηματική Επίγνωση , δηλ., συναισθήματα

• Να αναγνωρίζουν θετικά και αρνητικά συναισθήματα

• Να διακρίνουν καταστάσεις που μπορεί να τους δημιουργούν θετικά και αρνητικά συναισθήματα .

Παιδί και Θετικές Επιστήμες Γ.1 Μαθηματικά Γ.2 Φυσικές Επιστήμες Γ.3 Τεχνολογία Κατασκευών Γ.1.1. Γεωμετρία και Μετρήσεις Γ.1.2. Αριθμοί, Πράξεις, Άλγεβρα Γ.1.3. Στοχαστικά Μαθηματικά Γ.2.1. Ζωντανοί Οργανισμοί Γ.2.2. Ύλη και Φαινόμενα Γ.2.3. Γη-Πλανητικό Σύστημα και Διάστημα Γ.3.1. Παραδοσιακά και Σύγχρονα Τεχνολογικά Εργαλεία / Εξοπλισμός /Συσκευές Γ.3.2. Τεχνολογία των Κατασκευών ως Εργαλείο στην Καθημερινή Ζωή

Α. Η Θεματική Ενότητα Γλώσσα εστιάζει στην ανάπτυξη βασικών ικανοτήτων για την προφορική, γραπτή και πολυγλωσσική επικοινωνία. Η Θεματική Ενότητα ΤΠΕ δίνει έμφαση στην ανάπτυξη ικανοτήτων που αφορούν την εξοικείωση των παιδιών με τη χρήση ψηφιακών περιβαλλόντων και την ανάπτυξη δεξιοτήτων διαχείρισης της πληροφορίας για την κάλυψη διαφορετικών επικοινωνιακών αναγκών. Παράλληλα, βοηθά τα παιδιά να αναπτύξουν κριτική στάση και ορθές συνήθειες σε σχέση με την αξιοποίηση των ΤΠΕ, προετοιμάζοντάς τα κατάλληλα σε σχέση με τις προκλήσεις της ψηφιακής κοινωνίας. Η αξιοποίηση των ΤΠΕ και των πολυτροπικών κειμένων στο πρόγραμμα του νηπιαγωγείου ικανοποιεί τους στόχους της ενταξιακής και της διαφοροποιημένης προσέγγισης που υιοθετούνται στις αρχές του Προγράμματος Σπουδών. Ανταποκρίνεται στις ιδιαίτερες ανάγκες, τους τρόπους και τον ρυθμό που μαθαίνουν τα παιδιά προσφέροντας αυξημένες δυνατότητες: α) ως προς την πρόσβαση στην πληροφορία και τη γνώση, β) ως προς τα είδη ερεθισμάτων (π.χ. γλωσσικά, ακουστικά, εικονικά, απτικά, κινητικά κτλ.) και γ) ως προς τα εκφραστικά μέσα, ενισχύοντας τη δημιουργικότητα, την καινοτομία και την ενεργό συμμετοχή.

Οι μεταβάσεις μεταξύ δραστηριοτήτων του προγράμματος Οι μεταβάσεις προσδιορίζονται οι χρονικές περίοδοι στο Ημερήσιο πρόγραμμα που μεσολαβούν από την ολοκλήρωση μιας δραστηριότητας έως την έναρξη της επόμενης. Μεταβάσεις μπορεί να είναι:

• Η ταχτοποίηση των παιχνιδιών ανάμεσα στη λήξη του ελεύθερου παιχνιδιού και την έναρξη της οργανωμένης δραστηριότητας. Γίνεται με τραγούδι ή ποίημα ή με τη χρήση ενός μουσικού οργάνου.
• Η χαλάρωση και η επαναφορά των «ρυθμών» της τάξης και του μαθήματος μετά το διάλειμμα. Γίνεται με τη χρήση τραγουδιών με χαλαρωτικό ρυθμό κ.α.
• Η μετάβαση από την οργανωμένη δραστηριότητα προς το φαγητό. Γίνεται με τη χαλαρή ελεύθερη συζήτηση, με τη χρήση ποιημάτων ή τραγουδιών σχετικά με το φαγητό κ.α.

Η διαφοροποιημένη διδασκαλία αποτελεί ένα σύστημα στρατηγικών που έχουν στόχο να προσαρμόσουν το Πρόγραμμα Σπουδών στις ανάγκες και τις δυνατότητες των παιδιών της τάξης. Οι προσαρμογές αφορούν τέσσερα επίπεδα: α) τις μαθησιακές επιδιώξεις (περιεχόμενο), β) το επίπεδο δυσκολίας, τα μέσα και τα υλικά (διαδικασία), γ) την οργάνωση του «χώρου» και τη διαχείριση των σχέσεων (μαθησιακό περιβάλλον) και δ) την καταγραφή της μαθησιακής πορείας (το αποτέλεσμα) με στόχο τη μεγιστοποίηση της ποιότητας της υποκειμενικής μαθησιακής εμπειρίας.

Διαδοροποιημένη Διδασκαλία

Η εκπαίδευση των μαθητών και μαθητριών με αναπηρία ή και με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στο γενικό σχολείο υιοθετεί ενταξιακές πρακτικές που στοχεύουν: α) στην προαγωγή της ευαισθητοποίησης για τα άτομα με αναπηρία ή και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, β) στην κατανόηση των ιδιαίτερων αναγκών των ατόμων αυτών και στην καλλιέργεια ενσυναίσθησης και γ) στην ενίσχυση της αίσθησης του «ανήκειν» για όλα τα παιδιά και τους ενήλικες στο σχολικό περιβάλλον.

Μάθηση για όλους

Δ. Οι δύο Θεματικές Ενότητες που συνιστούν το συγκεκριμένο Θεματικό Πεδίο, η Κινητική Αγωγή και οι Τέχνες, αλληλοσυμπληρώνονται προκειμένου να προωθήσουν την κινητική και καλλιτεχνική έκφραση των παιδιών και να προάγουν την απόκτηση διά βίου συνηθειών πνευματικής εγρήγορσης, καλαισθησίας και σωματικής ευημερίας. Η Θεματική Ενότητα Κινητική Αγωγή προάγει την ποιότητα και την υγεία σε ποικίλους τομείς της καθημερινής και σωματικής τους δραστηριοποίησης.

Ευημερία

• αναπτύσσει ασφαλείς και σταθερές σχέσεις,
• ρυθμίζει τη συμπεριφορά,
• έχει ανθεκτικότητα στις δυσκολίες και τις προκλήσεις του περιβάλλοντος, -
• εκφράζει τις ιδέες, τις απόψεις και τις προτάσεις του σε ένα ασφαλές και δεκτικό περιβάλλον που δίνει αξία και λαμβάνει σοβαρά υπόψη τη συμμετοχή του παιδιού,
• δείχνει προσήλωση τους στόχους που θέτει, και
• - νιώθει χαρά και ικανοποίηση από την εμπειρία και τη συμμετοχή του στο νηπιαγωγείο.

Στάσεις : Ενότητα, Συναισθηματική Επίγνωση , δηλ., συναισθήματα

• Να αναπτύσσουν εγρήγορση και ευαισθησία σε διάφορες συναισθηματικές καταστάσεις.
• Να σέβονται τη συναισθηματική κατάσταση των άλλων.

Το παιδί βρίσκεται στο επίκεντρο της μαθησιακής διαδικασίας και έχει ενεργό συμμετοχή στη διαμόρφωσή της ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ ΤΑΛΕΝΤΑ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΑΝΑΠΗΡΙΑ

Το νηπιαγωγείο θέτει τα θεμέλια για την ανάπτυξη των ικανοτήτων που θεωρούνται βασικές για την επιτυχημένη και δυναμική συμμετοχή του παιδιού στη σύγχρονη κοινωνική ζωή 4CS CRITICAL THINKING - ΚΡΙΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ COLLABORATION - ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ CREATIVITY - ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ COMMUNICATION - ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

Οι ρουτίνες αφορούν σε επαναλαμβανόμενες δραστηριότητες και πρακτικές που εφαρμόζονται σε καθημερινή βάση σχεδόν στο νηπιαγωγείο. Ενδεικτικές είναι: Η άφιξη και αποχώρηση των παιδιών στο νηπιαγωγείο Ομάδες καθηκόντων – βοηθών της τάξης ‘Ωρα προσευχής – παρουσιολογίου Χαιρετισμοί για «καλημέρα» -& αποχαιρετισμό Ώρα του κύκλου συζήτησης , «Τα νέα μας» Φαγητό (βήματα – τραγούδι ή ποίημα για την υπενθύμιση των κανόνων υγιεινής ) Τουαλέτα (τραγούδι – ποίημα για την υπενθύμιση των κανόνων υγιεινής) Ώρα χαλάρωσης , ώρα του βιβλίου ξεκούρασης, ώρα της μουσικής χαλάρωσης Ώρα του χορού της ημέρας, ώρα του τραγουδιού της ημέρας Το ημερολόγιο της τάξης και ο καιρός Η παρουσίαση των έργων που δημιουργήθηκαν-κατασκευάστηκαν στο ελεύθερο παιχνίδι.

Ψηφιακό Περιβάλλον

Χαρακτηριστικά Ψηφιακού περιβάλλοντος

Διαδραστικά ψηφιακά εργαλεία: Χρήση tablets, διαδραστικών πινάκων και εκπαιδευτικών εφαρμογών που επιτρέπουν στα παιδιά να αλληλεπιδρούν με το περιεχόμενο με έναν διασκεδαστικό, ελκυστικό και διαδραστικό τρόπο, κάνοντας τη μάθηση πιο ενδιαφέρουσα και διασκεδαστική. Εκπαιδευτικό ψηφιακό υλικό: Εφαρμογές και πλατφόρμες που προσφέρουν ποικίλο εκπαιδευτικό υλικό, όπως ψηφιακά παραμύθια, εκπαιδευτικά βίντεο, τραγούδια και παιχνίδια, τα οποία βοηθούν στην ανάπτυξη δεξιοτήτων όπως η γλώσσα, τα μαθηματικά, η κριτική σκέψη και η δημιουργικότητα, ενισχύοντας την ευρυμάθεια και την αυτοπεποίθηση των παιδιών. Συνεργατικές δραστηριότητες: Δυνατότητα για τα παιδιά να συνεργάζονται σε ψηφιακές δραστηριότητες, ενισχύοντας την ομαδικότητα, την επικοινωνία και την κοινωνική αλληλεπίδραση μεταξύ τους. Προσαρμοσμένη μάθηση: Τα ψηφιακά εργαλεία μπορούν να προσαρμοστούν στις ανάγκες και το επίπεδο κάθε παιδιού, επιτρέποντας διαφοροποιημένη διδασκαλία, εξατομικευμένη υποστήριξη και καλύτερη κατανόηση των μαθησιακών αναγκών. Ασφαλές ψηφιακό περιβάλλον: Διασφάλιση ότι τα ψηφιακά εργαλεία και το περιεχόμενο είναι κατάλληλα για την ηλικία και προάγουν ένα ασφαλές, θετικό και υποστηρικτικό ψηφιακό περιβάλλον για τα παιδιά, προστατεύοντας την ιδιωτικότητά τους και προωθώντας την υπεύθυνη χρήση της τεχνολογίας.

Ο συντονισμός των προσπαθειών και η συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων στην εκπαίδευση του παιδιού, ιδιαίτερα με τις οικογένειες των παιδιών, αποτελούν σημαντική προτεραιότητα του νηπιαγωγείου

Γ. Το Θεματικό Πεδίο Παιδί και Θετικές Επιστήμες εστιάζει στις κοινές διαδικασίες που λαμβάνουν χώρα δυναμικά, αλληλεπιδραστικά και συμπληρωματικά, όταν τα παιδιά οικοδομούν τις έννοιες στα Μαθηματικά, στις Φυσικές Επιστήμες και την Τεχνολογία Κατασκευών, καθώς επεξεργάζονται έννοιες και μεθόδους των επιστημών μέσα από καθημερινές καταστάσεις και προβλήματα που καλούνται να επιλύσουν.

Εισαγάγει το μοντέλο του ανάστροφου σχεδιασμού, δηλ. ξεκινά από τις ικανότητες που θέλει να αναπτυχθούν και πάνω σε αυτές χτίζει το σχεδιασμό της διδακτικής πράξης και των δραστηριοτήτων

Ανάστροφος Σχεδιασμός

Διασφαλίζει την ενεργό συμμετοχή, η ενεργός συμμετοχή το συνεχές ενδιαφέρον και την εμπλοκή. Η εμπλοκή τη δημιουργία βιώματος και την κατάκτηση της γνώσης. Τα παιδιά επιλύουν προβλήματα καθημερινά και αυθεντικά (αυτά δηλ., που τα απασχολούν), συνεργάζονται, ανταλλάσσουν απόψεις και από την ανταλλαγή μαθαίνουν και από τους ενήλικες αλλά και από τους ομηλίκους.

Γιατί είναι σημαντική

Η ανάμειξη των χρωμάτων κατά τη διάρκεια μιας οργανωμένης δραστηριότητας η κατά τη διάρκεια του ελεύθερου παιχνιδιού. Η εκπαιδευτικός δεν παρέχει "έτοιμες" απαντήσεις, αλλά θέτει ερωτήματα και προβληματισμούς στα παιδιά: "Τι θα γίνει αν.. "Ποιο χρώμα θα προκύψει.... "Αν αναμείξω το κίτρινο και το κόκκινο τι λέτε να γίνει;

Παράδειγμα

Η μελέτη ή η επίλυση θεμάτων, ερωτημάτων ή προβλημάτων που αναδύονται από το πλαίσιο του φυσικού και κοινωνικού περιβάλλοντος που εμπίπτουν στα ενδιαφέροντα των παιδιών.

Τι είναι

Η φυσική περιέργεια των παιδιών να ανακαλύψουν και να κατανοήσουν τον κόσμο γύρω τους και το παιχνίδι αποτελούν τη βάση για την οργάνωση μαθησιακών καταστάσεων

Στοχεύουν στην υποστήριξη της μάθησης κάποιων παιδιών ή/και όλων των παιδιών της τάξης στο πλαίσιο εκπαιδευτικών, προληπτικών ή παρεμβατικών προσεγγίσεων ή για θέματα που χρήζουν ειδικής διαχείρισης. Εδώ εντάσσονται τα εργαστήρια δεξιοτήτων, οι συνεδρίες για τον Ατομικό Φάκελο Προόδου, αλλά και οι πρακτικές που επεκτείνουν τις δράσεις του σχολείου στο οικογενειακό περιβάλλον των παιδιών, όπως είναι ενδεικτικά η δανειστική βιβλιοθήκη της τάξης ή του νηπιαγωγείου.

Παιγνιώδης Μάθηση

Γιατί είναι σημαντική; α) εστίαση στη διαδικασία και όχι στο αποτέλεσμα, β) εσωτερικά κίνητρα, όπου η χαρά και η απόλαυση του παιχνιδιού είναι οι κύριοι παράγοντες συμμετοχής του παιδιού σε μια μαθησιακή συνθήκη, γ) μεταφορικές ιδιότητες, όπου η πραγματική σημασία και λειτουργία των πραγμάτων μπορεί να αλλοιωθεί, δ) κίνηση, η οποία ενυπάρχει πολλές φορές σε μια δραστηριότητα με παιγνιώδη διάθεση και παρέχει στα παιδιά το κίνητρο για την πραγματοποίηση εναλλακτικών τρόπων δράσης, ε) κανόνες που λαμβάνουν υπόψη τις γνώσεις, το πολιτισμικό υπόβαθρο και την εμπειρία των παιδιών, και είναι ευέλικτοι, ώστε να μπορούν να τους διαπραγματευτούν τα ίδια τα παιδιά, και στ) δυνατότητες για εξερεύνηση και πειραματισμό, διεγείροντας υψηλά επίπεδα

Τι είναι η παιγνιώδης μάθηση; Τα παιδιά αναπτύσσουν εσωτερικά κίνητρα για τη μάθηση και εμπλέκονται ενεργά στις δραστηριότητες, όταν αυτές εμπεριέχουν παιγνιώδη χαρακτηριστικά ή έχουν παιγνιώδη διάθεση

Τέτοιες είναι καταστάσεις οι οποίες στηρίζονται σε ένα σενάριο ή μια επικοινωνιακή συνθήκη. Στόχος: Χωροταξικές έννοιες στο νηπιαγωγείο Σενάριο: Γινόμαστε εξερευνητές στην αυλή του σχολείου και καλούμαστε να διασχίσουμε την αυλή η οποία είναι γεμάτη προκλήσεις: "Ας διασχίσουμε το ποτάμι περνώντας από ΜΕΣΑ του. Ας κρυφτούμε ΜΕΣΑ στη σπηλιά για να αποφύγουμε το σφοδρό άνεμο.Ας κάτσουμε στη σχεδία για να διασχίσουμε το ποτάμι ΔΙΠΛΑ στο φίλο μας, Ας κρυφτούμε ΚΑΤΩ από τη στέγη για να αποφύγουμε τη βροχή.

Μαζί με την οικογένεια, το νηπιαγωγείο αποτελεί τον βασικό χώρο της κοινωνικής αλληλεπίδρασης για τα παιδιά, παρέχοντας ευκαιρίες να αναπτύξουν τα δυναμικά στοιχεία των μοναδικών ταυτοτήτων τους και να εξελίξουν τις δυνατότητες τους, σε ένα πλαίσιο θετικών και ασφαλών σχέσεων.Το κοινωνικό περιβάλλον του νηπιαγωγείου συνιστά έναν «κοινωνικό χώρο» όπου αλληλεπιδρούν όλοι όσοι εμπλέκονται στην εκπαιδευτική διαδικασία, δημιουργώντας συνδέσεις με τον κοινωνικό περίγυρο ώστε να ενισχυθεί η ποιότητα και η «συνέχεια» των μαθησιακών εμπειριών , καθιστώντας το νηπιαγωγείο ως μια κοινότητα μάθησης. Το νηπιαγωγείο ως κοινότητα μάθησης λειτουργεί ως ένας συνεργατικός χώρος, όπου όλοι όσοι εμπλέκονται στη μαθησιακή διαδικασία, συνεργάζονται αρμονικά παρέχοντας υποστήριξη και ενίσχυση ο ένας στον άλλον για την επίτευξη κοινών στόχων. Κεντρικοί στόχοι αποτελούν η ευημερία των παιδιών και η δημιουργία ενός περιβάλλοντος που σέβεται τη διαφορετικότητα και τις ανάγκες των μελών της. Μέλη της κοινότητας μάθησης είναι οι νηπιαγωγοί, το παιδί και οι γονείς και κηδεμόνες. Οι νηπιαγωγοί οργανώνουν το κοινωνικό περιβάλλον έτσι ώστε να λειτουργεί ενοποιητικά ως κοινότητα μάθησης για όλους. Οι νηπιαγωγοί εστιάζουν εξίσου: (α) στις σχέσεις που αναπτύσσονται στην τάξη τόσο μεταξύ των παιδιών όσο και ανάμεσα στα παιδιά και τη νηπιαγωγό, (β) στις σχέσεις μεταξύ των νηπιαγωγών σε επίπεδο τάξης αλλά και σχολικής μονάδας και (γ) στη σχέση σχολείου και των νηπιαγωγών με τις οικογένειες και τους γονείς και κηδεμόνες των παιδιών και την ευρύτερη κοινότητα.

Το διάλειμμα συνιστά μία πολύ σημαντική παράμετρο στο ημερήσιο πρόγραμμα. Τα οφέλη του είναι πολλά: Ενισχύεται η φυσική δραστηριότητα των παιδιών. Λαμβάνονται ερεθίσματα που μπορεί να αποτελέσουν γνωστική πρόκληση για την ανάπτυξη διερευνήσεων στη συνέχεια Επιτυγχάνεται η αποφόρτιση από τις μαθησιακές δραστηριότητες Προάγεται η κοινωνικοσυναισθηματική μάθηση και ανάπτυξη. Το παιχνίδι την ώρα του διαλείμματος λειτουργεί ως ένα πολύ σημαντικό πλαίσιο που βοηθά τα παιδιά να αναπτύξουν τις επικοινωνιακές τους ικανότητες συμπεριλαμβανομένης της ικανότητας τους για διαπραγμάτευση , συνεργασία και επίλυση προβλήματος.

Β. Η Θεματική Ενότητα Προσωπική και κοινωνικοσυναισθηματική Ανάπτυξη εστιάζει στην καλλιέργεια ισχυρής αυτοαντίληψης,που επιτρέπει στα παιδιά να κατανοήσουν τον εαυτό τους και τις δυνατότητές τους και να αναπτύξουν μια θετική αυτοεικόνα. Στη Θεματική Ενότητα Κοινωνικές Επιστήμες παρέχονται ευκαιρίες για την επεξεργασία εννοιών και σχέσεων που ξεπερνούν τα στενά πλαίσια των διαπροσωπικών εμπειριών και προάγονται συλλογικές διαδικασίες για την ανάπτυξη του ηθικού και κοινωνικού εαυτού. Δίνεται έμφαση στην ευαισθητοποίηση των παιδιών αλλά και στην ανάληψη πρωτοβουλιών σε ζητήματα της άμεσης εμπειρίας τους, σε σχέση με ευρύτερα κοινωνικά και περιβαλλοντικά θέματα που αφορούν την αειφόρο ανάπτυξη, για την προαγωγή της ενεργού και υπεύθυνης συμμετοχής και δράσης τους.

Η προσέγγιση της μάθησης γίνεται με ολιστικό τρόπο προσφέροντας ποικίλα ερεθίσματα που έχουν νόημα για τα παιδιά και δημιουργώντας συνδέσεις με τη σύγχρονη καθημερινή ζωή και την τοπική και ευρύτερη κοινότητα. (ολιστική προσέγγιση: η μάθηση είναι ένα σύστημα που περιλαμβάνει την πνευματική, ψυχολογική και συναισθηματική ανάπτυξη του ατόμου).

Οι νηπιαγωγοί αναπτύσσουν ζεστή και υποστηρικτική σχέση με το κάθε παιδί ξεχωριστά, επιδεικνύοντας διαθεσιμότητα, ανταπόκριση στις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των παιδιών.Η νηπιαγωγός στον κοινωνικό της ρόλο λειτουργεί ως πρότυπο μάθησης και συμπεριφοράς και αποτελεί το διαμεσολαβητή ανάμεσα στο παιδί και στον κόσμο που το περιβάλει.

Η πολιτισμικά ευαίσθητη διδασκαλία αναφέρεται στην ανάγκη διαχείρισης των κοινωνικών ταυτοτήτων για την καταπολέμηση κάθε μορφής διακρίσεων και αποκλεισμού. Προϋποθέτει την ενσωμάτωση των γνώσεων για τα πολιτισμικά χαρακτηριστικά και τα επιτεύγματα των διαφόρων κοινωνικοπολιτισμικών ομάδων στο πρόγραμμα του νηπιαγωγείου.

Δεξιότητες : Ενότητα, Συναισθηματική Επίγνωση , δηλ., συναισθήματα

• Να περιγράφουν καταστάσεις που προκαλούν θετικά και αρνητικά συναισθήματα .
• Να αντιπαραβάλλουν συναισθήματα παρατηρώντας αλλαγές στο πρόσωπο και στο σώμα.

Οι διερευνήσεις που έχουν ως τρόπο τη θεματική προσέγγιση , τοποθετούν στον πυρήνα της μάθησης θέματα τα οποία κρίνονται χρήσιμα από τις εκπαιδευτικούς και παράλληλα ενδιαφέρουν τα παιδιά, π.χ. το νερό. Τα βήματα που ακολουθούνται αρχίζουν με τον καταιγισμό ιδεών (ιδεοθύελλα), με τη βοήθεια ερωτήσεων προκειμένου να διαμορφωθεί έναν σημασιολογικός χάρτης. Π.χ. ποιοι πίνουν νερό, που υπάρχει το νερό, σε τι μας χρησιμεύει το νερό, γιατί πίνουμε νερό κ.α. προκειμένου να διαμορφώσουμε ένα χάρτη που καταγράφονται τα προς επεξεργασία υποθέματα. Στη φάση αυτή η νηπιαγωγός παροτρύνει τα παιδιά σε συνεργασία με τους γονείς να εντοπίσουν στο οικογενειακό περιβάλλον εικόνες ή αντικείμενα που συνδέονται με το θέμα της διερεύνησης. Γίνεται εμπλουτισμός του μαθησιακού περιβάλλοντος , υλοποιούνται οι κατάλλληλα σχεδιασμένες δραστηριότητες, κυρίως με ομοδοσυνεργατικές δράσεις και στοπ τέλος γίνεται η αποτίμηση αξιολόγηση της θεματικής προσέγγισης, δηλ. γίνεται σύνοψη των γνώσεων που έχουν κατακτηθεί και τα παιδιά εκφράζουν τις ιδιαίτερες προτιμήσεις ή δυσκολίες τους σε σχέση με το θέμα. Η σύνοψη γνώσεων μπορεί να γίνει π.χ. με την κατασκευή ενός επιτραπέζιου παιχνιδιού με θέμα το νερό .

Η έμφαση στην καλή γνώση των αναπτυξιακών χαρακτηριστικών των παιδιών προσχολικής ηλικίας, στο πλαίσιο της ολόπλευρης ανάπτυξής τους, στοχεύει στη διαμόρφωση πλούσιων μαθησιακών περιβαλλόντων που σέβονται τον ρυθμό και τον τρόπο που μαθαίνει κάθε παιδί

Συνέχεια

Αξιοποιεί λειτουργικά, εξελίσσει και συμπληρώνει τα προηγούμενα Προγράμματα Σπουδών του νηπιαγωγείου διασφαλίζοντας την απαιτούμενη συνέχεια.

• Η/Ο νηπιαγωγός που έχει διοικητικά ηγετικό ρόλο στη σχολική μονάδα αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την ποιότητα των μαθησιακών εμπειριών όλων των εμπλεκομένων στην εκπαιδευτική διαδικασία.
• Μπορεί να συμβάλει: στην προαγωγή της ποιότητας του εκπαιδευτικού έργου και στη δημιουργία ενός εργασιακού περιβάλλοντος που ενθαρρύνει τους/τις εκπαιδευτικούς να αξιοποιήσουν και να εξελίξουν στον μέγιστο βαθμό τις γνώσεις και τις δεξιότητές τους, να συμμετέχουν σε συνεργατικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων, αναγνωρίζοντας τον σημαντικό ρόλο τους ως φορείς αλλαγής, στο πλαίσιο του κοινού οράματος.

Για τα παιδιά α) δίνουν χρόνο στα παιδιά να εξοικειωθούν με τον χώρο, τις ρουτίνες και τα μαθησιακά πλαίσια στα οποία στηρίζεται η ορ-γάνωση του Ημερήσιου Προγράμματος, β) δημιουργούν ευκαιρίες για να μιλή-σουν τα παιδιά για τον εαυτό τους παίζοντας παιχνίδια γνωριμίας (π.χ. κύβος της γνωριμίας), τις προσδοκίες και τις προτάσεις τους για το νηπιαγωγείο, αξιο-ποιώντας και την εργασία του καλοκαιριού, γ) δημιουργούν ευκαιρίες συνέ-χειας με τις οικείες συνήθειες στο σπίτι, π.χ. Την μέρα του αγαπημένου παιχνι-διού φέρνουν ένα παιχνίδι από το σπίτι το οποίο παρουσιάζουν στα παιδιά και παίζουν όλα μαζί, δ) εμπλέκουν τα παιδιά στη διαμόρφωση της τάξης και των κανόνων, ε) κάνουν επίσκεψη στα παιδιά της άλλης τάξης και παίζουν παιχνίδια στην αυλή.

α) ετοιμάζουν ένα φυλλάδιο με βασικές πληροφορίες για τη λειτουργία και την οργάνωση του νηπιαγωγείου (ωράριο, κανόνες λειτουρ-γίας, ωρολόγιο πρόγραμμα κτλ.)β) καλούν τους γονείς σε συνάντηση και εξηγούν το πρόγραμμα, τους στόχους, το πλαίσιο λειτουργίας του νηπιαγωγείου, τις διαδικασίες προσαρμογής των παι-διών, γ) ζητούν από τους γονείς να μοιραστούν τις ιδέες, τις προσδοκίες και τις προτάσεις τους για την ομαλή προσαρμογή των παιδιών (π.χ. με συνέντευξη, ερωτηματολόγιο), δ) δίνουν ερωτηματολόγιο για γνωριμία με το παιδί και τις οικογενειακές συνήθειες φροντίζοντας σε περίπτωση που υπάρχουν γονείς που δε μιλούν ελληνικά να υπάρχει γλωσσική διαμεσολάβηση ή μετάφραση.

Για τους γονείς