29. Czy mój wizerunek w sieci należy tylko do mnie?

Czy mój wizerunek w sieci należy tylko do mnie?

przyrodniczeecho.pl

Po dzisiejszych zajęciach:

• omawiam zagrożenia wynikające z niewłaściwego używania technologii informacyjno-komunikacyjnych,
• omawiam sposoby reagowania w sytuacjach występowania zagrożeń związanych z korzystaniem z Internetu a także wymieniam sposoby uzyskania pomocy specjalistycznej w tym zakresie.

Czy wiesz, że:

• Wizerunek to nie tylko twarz! – Wizerunkiem może być też sylwetka, głos, sposób mówienia, znak rozpoznawczy (np. charakterystyczna fryzura lub okulary).

• Twoje zdjęcie w internecie może zostać tam na zawsze. Nawet jeśli je usuniesz, ktoś mógł je wcześniej zapisać lub udostępnić dalej. W sieci nic nie znika naprawdę.

• Sztuczna inteligencja potrafi stworzyć twój wizerunek z niczego! Istnieją programy, które potrafią „wygenerować” zdjęcie kogoś, kto nie istnieje – ale wygląda jak prawdziwa osoba.

• Wizerunek można ukraść. Tzw. deepfake to film lub zdjęcie, na którym komputer „wkleja” czyjąś twarz w inne nagranie. Często robi to bardzo realistycznie.

Wstęp do zajeć.

Pomysł na lekcję. Zabawy.

This page is password protected

Enter the password

Wizerunek jako dane osobowe i dobro osobiste. Prawo do wizerunku chronią przepisy RODO i Kodeksu cywilnego. Użycie wizerunku wymaga zgody, a dzieci mają prawo decydować o nim. Zgoda musi być świadoma, wskazywać, gdzie i w jakim celu będzie wykorzystane zdjęcie

Instytucje (w tym szkoły) od 2024 r. muszą mieć procedury dotyczące zgody na publikację zdjęć. Publikacja bez zgody jest możliwa tylko, gdy dzieci są elementem dużej grupy.

Ryzyka sharentingu. Udostępnianie zdjęć dzieci przez dorosłych może prowadzić do wstydu, cyberprzemocy, wykorzystania w deepfake. Bardzo dużo rodziców publikuje zdjęcia dzieci, a nastolatkoweie często czują się przez to zawstydzone.

Cyfrowy ślad – nasze działania w internecie są trwałe i mogą mieć konsekwencje w dorosłym życiu (np. przy zatrudnieniu czy rekrutacji na studia).

Zasady bezpiecznego publikowania. Warto nie umieszczać zdjęć rozpoznawalnych (szczególnie w kąpieli), unikać informacji o szkole i miejscu zamieszkania, korzystać z ustawień prywatności, pytać o zgodę, usuwać zdjęcia, jeśli dziecko lub rodzic tego chce.

This page is password protected

Enter the password

Drama: „Jak czuję się, gdy ktoś publikuje moje zdjęcie?”

Przygotowanie scenek – nauczyciel rozdaje grupom (3–4 osoby) karteczki z krótkimi scenariuszami, np.: „Koleżanka fotografuje przyjaciela podczas zabawy na placu i bez pytania wrzuca zdjęcie na media społecznościowe. Jak reagujesz?”„Twój kolega poprosił, abyś usunął jego zdjęcie z grupowego czatu. Co robisz i co czujesz?”„Podczas wycieczki nauczyciel robi wspólne zdjęcie. Czy każdy musi się zgodzić na publikację w internecie?”„Twoi rodzice wstawiają zabawne zdjęcia z wakacji, na których jesteś w kąpielówkach – jakie mogą być tego konsekwencje?”.

Odegranie dramy – grupy odgrywają scenki przed klasą. Pozostali obserwatorzy opisują emocje bohaterów i zastanawiają się, czy udostępnienie było zgodne z zasadami.Omówienie – nauczyciel przypomina, że wizerunek dziecka jest chroniony prawnie i jest danymi osobowymi - bez zgody nie wolno go upubliczniać. Wskazuje, że zgoda nie może być warunkiem udziału w zabawie.Rozmowa o konsekwencjach: uczniowie wymieniają ryzyka (ośmieszenie, hejterzy, kradzież tożsamości, deepfake, wykorzystywanie przez przestępców.Nauczyciel dodaje statystyki: wielu nastolatków czuje się zawstydzonych, gdy ich rodzice publikują zdjęcia bez zgody.Pytanie refleksyjne – „Jak byście się czuli, gdyby Wasze zdjęcie znalazło się na humorystycznym profilu bez zgody?” – uczniowie dzielą się odczuciami; pojawiają się odpowiedzi: „Byłoby mi przykro”, „Bałbym się komentarzy”, „Chciałbym, żeby mnie zapytano”.

„Trzy filtry” i tworzenie kodeksu.

Nauczyciel prezentuje uczniom „trzy filtry” (pytania pomocnicze przed publikacją):Filtr 1 – wyobraź sobie, że ktoś nieżyczliwy zobaczy to zdjęcie; jak mógłby je wykorzystać?Filtr 2 – czy publikacja jest empatyczna? – czy ktoś może poczuć się urażony lub skrzywdzony?;Filtr 3 – bezpieczeństwo – czy to zdjęcie/komentarz nie ujawnia za dużo o mnie (adres, szkoła, numer telefonu)?

Uczniowie dzielą się na dwie grupy i tworzą Kodeks wizerunku online na dużym arkuszu. Kodeks zawiera zasady:Zawsze pytam innych o zgodę zanim opublikuję ich zdjęcie. Nie pokazuję twarzy, nazwiska ani miejsca zamieszkania w publicznych postach. Nie publikuję kompromitujących zdjęć (nagości, wstydu). Ustawiam prywatność (widoczność tylko dla znajomych). Jeśli ktoś nie chce zdjęcia – usuwam je natychmiast. W trudnej sytuacji proszę o pomoc nauczyciela lub rodzica. Grupy prezentują kodeks; cała klasa decyduje, czy dodać jakieś zasady. Nauczyciel odnosi zasady do obowiązujących standardów ochrony dzieci.

Podsumowanie i ewaluacja.

Quiz TAK/NIE – nauczyciel czyta stwierdzenia, uczniowie podnoszą odpowiednią kartę. Przykłady:„Mogę opublikować zdjęcie kolegi bez pytania, jeśli to tylko żart”.„W internecie informacje na mój temat zostają na zawsze” .„Mogę poprosić rodziców, aby usunęli moje zdjęcie z Facebooka” .„Ustawienia prywatności pomagają chronić mój wizerunek”.

Refleksja – uczniowie w parach wymieniają po jednym zdaniu, czego się nauczyli i jak będą chronić swój wizerunek. Kilka osób odczytuje swoje pomysły, np. „Będę pytać o zgodę”, „Nigdy nie wrzucę zdjęć w stroju kąpielowym”, „Sprawdzę ustawienia prywatności w grze”.