Want to create interactive content? It’s easy in Genially!

Get started free

4. Jak wspierać osoby z niepełnosprawnością?

Iza Kleinszmidt

Created on October 3, 2025

Start designing with a free template

Discover more than 1500 professional designs like these:

Transcript

Jak wspierać osoby z niepełnosprawnością?

przyrodniczeecho.pl

Po dzisiejszych zajęciach:

  • identyfikuję przeszkody społeczne, techniczne i architektoniczne w życiu osób z niepełnosprawnością oraz podaję przykłady rozwiązań pozwalających na tworzenie przestrzeni przyjaznej osobom z niepełnosprawnością.

Czy wiesz, że:

  • Nie zawsze chodzi o pomoc fizyczną – wiele osób z niepełnosprawnością ceni bardziej wsparcie emocjonalne, akceptację i traktowanie ich na równi z innymi niż samo podanie ręki czy wyręczanie.
  • „Język ma moc” – mówienie „osoba z niepełnosprawnością” zamiast „niepełnosprawny” podkreśla, że najpierw widzimy człowieka, a dopiero potem jego ograniczenie.
  • Słuchanie zamiast domyślania się – najprostsza forma wsparcia to zapytać: „Jak mogę Ci pomóc?” zamiast zgadywać i wyręczać.
  • Edukacja włącza – uczniowie uczący się w klasach integracyjnych częściej rozwijają empatię, cierpliwość i umiejętność współpracy.

Wstęp do zajeć.

Pomysł na lekcję. Zabawy.

This page is password protected

Enter the password

Niepełnosprawność może być: ruchowa - trudności w poruszaniu się (np. wózek inwalidzki, kule, protezy, porażenie mózgowe), ograniczona sprawność rąk lub nóg.

Niepełnosprawność sensoryczna (zmysłowa)- wzrokowa (np. słabe widzenie, całkowita niewidomość), słuchowa (niedosłuch, całkowita głuchota), czasem też zaburzenia równowagi lub węchu.

Niepełnosprawność intelektualna - trudności w uczeniu się, zapamiętywaniu, rozumieniu,może być lekka, umiarkowana albo głębsza.

Zaburzenia ze spektrum autyzmu i inne trudności rozwojowe - trudności w komunikacji, rozumieniu emocji, dostosowaniu się do nowych sytuacji, inaczej odbieranie bodźców (np. dźwięki, światło).

Choroby przewlekłe, które powodują ograniczenia- cukrzyca, epilepsja, niewydolność serca, choroby nerek czy układu oddechowego,nie zawsze widać je na zewnątrz, ale mogą wymagać wsparcia.

Niepełnosprawność psychiczna - np. schizofrenia, zaburzenia lękowe, mogą powodować trudności w codziennym funkcjonowaniu, ale nie są „lenistwem”. Warto wspomnieć o depresji.

Osoby z niepełnosprawnością mogą napotykać różne bariery, które utrudniają im codzienne życie. To ważny temat na lekcji edukacji zdrowotnej, żeby uczniowie zobaczyli, że problem nie zawsze tkwi w samej niepełnosprawności, ale w przeszkodach w otoczeniu i postawie ludzi. Rodzaje barier: 🏢 Bariery architektoniczne (fizyczne) - brak podjazdów i wind, zbyt wąskie drzwi, wysokie krawężniki, schody bez poręczy, brak niskich przycisków w windach czy toalet dostosowanych dla osób na wózku.

👂 Bariery komunikacyjne - brak napisów w filmach i materiałach, brak tłumacza języka migowego, szybkie lub niewyraźne mówienie, skomplikowane formularze i dokumenty.

📚 Bariery edukacyjne i informacyjne - brak dostosowanych podręczników (np. w druku powiększonym czy w Brajlu), zbyt trudny język, brak dostępu do nowoczesnych pomocy dydaktycznych.

👥 Bariery społeczne - uprzedzenia, stereotypy i brak zrozumienia, traktowanie osób z niepełnosprawnością z litością albo lekceważeniem, izolowanie ich, brak zaproszeń do wspólnych zabaw i aktywności.

💼 Bariery zawodowe i ekonomiczne - trudności w znalezieniu pracy, brak dostosowanych stanowisk pracy, niższe zarobki lub ograniczone możliwości rozwoju.

❤️ Bariery psychiczne (wewnętrzne) - obawa przed wyśmianiem, niska samoocena, poczucie zależności od innych.

A co daje szansę na równość? 🌍 Postawy i zachowania ludzi takie jak: Szacunek – traktowanie osoby z niepełnosprawnością jak każdego innego człowieka.

Empatia – próba zrozumienia, co dana osoba może czuć i czego potrzebować.

Otwartość – pytanie „Czy mogę Ci w czymś pomóc?” zamiast zakładania z góry.

Włączanie do grupy – zapraszanie do zabawy, rozmów, projektów.

Unikanie litości i wyśmiewania – bo nikt nie lubi być traktowany jak „gorszy” czy „biedny”.

Jak można pomagać ludziom z niepełnosprawnościami? 🏫 Rozwiązania w szkole i społeczeństwie dostosowanie budynków (podjazdy, windy, niskie przyciski, toalety dla osób na wózkach), materiały edukacyjne w różnych formach (audiobooki, napisy, alfabet Braille’a), tłumacze języka migowego, proste formularze, jasny język, elastyczność na lekcjach (więcej czasu, dostosowane zadania).

⚖️ Prawo i zasady społeczne - prawo do edukacji i pracy, zakaz dyskryminacji, programy wspierające zatrudnienie i aktywność społeczną. Równe traktowanie osób z niepełnosprawnością daje szacunek, empatia, dostępne otoczenie i przestrzeganie prawa.

This page is password protected

Enter the password

Stacja 2 – Jak mogę pomóc?

Opisy krótkich sytuacji, np.:Widzisz osobę niewidomą na przejściu dla pieszych.Kolega z klasy porusza się o kulach i chce wejść na II piętro.Spotykasz osobę niesłyszącą, która próbuje o coś zapytać.Zadanie: zaproponować sposób wsparcia w każdej sytuacji.

Stacja 3 – Symbole i ułatwienia

Uczniowie mają zestaw zdjęć/piktogramów: znak dostępności (wózek), pies przewodnik, aparat słuchowy, pętla indukcyjna, alfabet Braille’a.Zadanie: nazwać symbole/urządzenia i zapisać, jak pomagają osobom z niepełnosprawnością.

Stacja 4 – Empatia w praktyce

Uczniowie losują krótkie scenki do odegrania (np. podanie piłki osobie na wózku, rozmowa z kolegą z wadą wymowy).Zadanie: odegrać sytuację tak, aby pokazać szacunek i wsparcie.

Podsumowanie i projekcja filmu "Cyrk motyli".

Każda grupa dzieli się jednym odkryciem/wnioskiem ze stacji.Nauczyciel podkreśla, że najważniejsze jest traktowanie osób z niepełnosprawnością jak równych partnerów i pytanie, jakiej pomocy potrzebują.Krótkie pytanie na zakończenie: „Co dziś zapamiętaliście najważniejszego?”.Uczniowie na karteczkach piszą jedno zdanie: „Teraz wiem, że mogę wspierać osoby z niepełnosprawnością poprzez...” i przyklejają na tablicę.