ANTZINAKO FILOSOFIA
ARISTÓTELES
355
427a.c.
+wikipedia
+videoa
+videoa
+wikipedia
384a.c.
+videoa
+wikipedia
PLATÓN
HIPATIA
ERDI AROA
Hildegard of Bingen
San AGUSTÍN
+info
+info
AKINO TOMÁS
+info
FILOSOFIA MODERNOA
FILOSOFIA MODERNOA
FILOSOFIA MODERNOA
DESCARTES
LOCKE
+info
+info
FILOSOFIA MODERNOA
HUME
+info
ILUSTRAZIOA
Mary Wollstonecraft
THOMAS HOBBES
1759-1797
1588-1679
IMMANUEL KANT
1724-1804
XIX-XX
Friedrich Nietzsche
1844-1900
+info
BIEMAKUME
KARL MAX
1818-1883
1861eta1908
+info
+info
355
HIPATIA
Hipatia Alexandrian (Egipto) bizi izan zen filosofo, matematikari eta astronomo bat izan zen. Hiriko eskola neoplatonikoko zuzendaria zen, non Platon eta Aristotelesen lanak irakasten zituen. Ezaguna zen bere jakinduriagatik, elokuentziagatik eta maistra errespetatua izateagatik. Bere heriotza tragikoak, fanatiko mordo batek eraila, arrazoiaren eta intolerantziaren arteko borrokaren sinbolo bihurtu zuen.
Hipatia eskola neoplatonikokoa zen. Korronte horrek Platonen filosofia berrinterpretatzen zuen, osagai mistiko eta matematiko sendoa erantsiz. Bere filosofia arrazoiaren eta zientziaren bidez egia bilatzean oinarritzen zen, erlijio-gatazka gero eta handiagoa zen une batean.
1098
Hildegard of Bingen
Alemanian jaio zen, abadesa beneditarra izan zen eta emakume jakintsu harrigarria. Mistika, konpositorea eta naturazale gisa lan ugari utzi zituen: Scivias ikuspen mistikoen liburua da; musika sakratu asko sortu zuen; eta medikuntzaz eta belarrez ere idatzi zuen. Bere ideiak naturaren harmoniaz eta bizitzaren “berdegarritasunaz” (viriditas) ari ziren, Jainkoaren presentzia erakusten duena. 2012an “Elizaren doktore” izendatua izan zen.
1556
DESCARTES
https://www.youtube.com/watch?v=BHihkRwisbE
Filosofo, zientzialari eta matematikari frantsesa (1596–1650).Bere metodoa "zalantza guztia" zen, eta hortik sortu zuen esaldi famatua: "Pentsatzen dut, beraz existitzen naiz" (Cogito, ergo sum). Matematikan, geometria analitikoa asmatu zuen (aljebra eta geometria elkartu). Naturaren azalpen mekanizista proposatu zuen, eta horrek zientzia modernoan eragin handia izan zuen.
1908
Simone de Beauvoir (1908-1986) Simone de Beauvoir Parisen jaiotako frantziar filosofo, idazle eta feminista izan zen. Sorbonako Unibertsitatean filosofia ikasi zuen eta harreman intelektual eta pertsonal estua izan zuen Jean-Paul Sartrerekin. Bere lan nagusia, Bigarren Sexua, 1949an argitaratu bazen ere, Simone de Beauvoir funtsezkoa da XX. mendeko filosofia ulertzeko. Existentzialismoaren eta feminismo garaikidearen sortzaileetako bat izan zen. Emakumeen zapalkuntza aztertu zuen eta banakako askatasuna eta autonomia defendatu zituen, ondorengo pentsalari belaunaldiengan eragina izanik. Lou Andreas-Salomé (1861-1937) Lou Andreas-Salomé idazle, filosofo eta psikoanalista izan zen, San Petersburgon (Errusia) jaioa. Ingurune intelektual pribilegiatu batean hazi zen eta, gaztetatik, Europako pentsalari ospetsuekin harremanetan egon zen. Nietzscherekin harreman intelektual eta pertsonal oso estua izan zuen, eta hark bere maitasun handitzat hartzen zuen. Lou Andreas-Salomé pertsonaia eragingarria izan zen bere garaiko zirkulu filosofiko eta literarioetan, eta Sigmund Freuden laguntzaile izan zen psikoanalisiaren garapenean.
Bi emakumeak:
1861
384a.c.
ARISTÓTELES
Aristoteles Platonen ikaslea izan zen Akademian, baina gero bere pentsamendua garatu zuen. Alexandro Handiaren tutorea izan zen. Bere eskola sortu zuen, Lizeoa, non bere ikasleekin paseatzen zen eztabaidan ari ziren bitartean. Ia gauza guztiei buruz idatzi zuen: logika, biologia, etika, politika, fisika eta metafisika. Bere lanak sistematikoki tratatzen dira, ez elkarrizketak.
Aristotelesek bere maisuaren Ideien Teoria kritikatu zuen. Harentzat gauzen esentzia gauzetan bertan dago, ez mundu bereizi batean. Kausaren kontzeptua sartu zuen errealitatea azaltzeko (kausa materiala, formala, eraginkorra eta azkena). Etikan, bertutea bi muturren arteko erdigune gisa defendatu zuen (adibidez, balioa koldarkeriaren eta ausarkeriaren arteko erdigunea da). Bere logika, silogismoetan oinarritua, pentsamendu zientifikoaren oinarria izan zen mendeetan zehar.
1818
KARL MAX
KARL MAX:
Biografia: Karl Marx Treverisen jaiotako filosofo, ekonomialari eta kazetari alemaniarra izan zen. Zuzenbidea eta filosofia ikasi zituen Bonn eta Berlingo unibertsitateetan, eta bere bizitza gizartearen eta ekonomiaren analisi kritikoari eskaini zion. Azalpena:Marxek proposatu zuen klase-borroka dela historiaren eragile nagusia eta proletarioen esplotazioan oinarritutako kapitalismoa klase gabeko gizarte batek ordezkatu behar duela. Bere ideiek eragin handia izan zuten XX. mendeko politikan, ekonomian eta filosofian.
1632
HUME
https://www.youtube.com/watch?v=VPLzOw8PATg
Filosofo eta idazle eskoziarra (1711–1776). Ilustrazio eskoziarreko pertsonaia nagusia. Esan zuen ideia guztiak esperientziatik datozela (ikusmena, entzumenak… “inpresioak”). Bereziki ezaguna da kausalitatearen eta indukzioaren arazoa aztertu zuelako: ezin dugu ziurtatu etorkizuna beti iragana bezalakoa izango den. Moralean, sentimenduetan jarri zuen oinarria (ez arrazoi hutsean).
1844
Friedrich Nietzsche
Biografia Nietzsche filosofo, filologo eta poeta alemaniarra izan zen, Prusiako Röcken-en jaioa. Gaztetatik erakutsi zuen talentu bikaina ikasketa klasikoetarako eta unibertsitateko filologia irakasle bihurtu zen filosofiari eta idazketari erabat eskaini aurretik. Azalpena: Bere kontzeptu ezagunenetako bat "supergizonarena" (Übermensch) da, bere balioak sortzen dituen eta gizarteak inposatutako ongiaren eta gaizkiaren haratago bizi den izakia.
354 k.a.
SAN AGUSTÍN
Afrikako iparraldean jaio zen eta Hippo-ko gotzaina izan zen. Kristau pentsamenduaren aita handienetako bat da. Bere obrarik ezagunena Confesioak da, non bere bizitza eta fede-ibilbidea kontatzen dituen. Jainkoaren Hiria lanean historia osoa Jainkoaren eta gizakiaren arteko borroka gisa azaltzen du. Ideia nagusiak: gizakiak jatorrizko bekatua du, eta Jainkoaren grazia gabe ezin da salbatu.
1225
AKINO TOMÁS
Italiako fraide dominikoa eta filosofo skolastikoa. Aristotelesen filosofia eta kristautasuna uztartzen saiatu zen. Summa Theologiae liburu erraldoian fedea eta arrazoia ez direla kontrajarriak azaldu zuen: gizakiak arrazoi hutsez Jainkoaren existentzia frogatu dezakeela uste zuen, baina fedeak gauza sakonagoak agertzen dituela. Bere pentsamenduak Eliza katolikoan eta mendebaldeko filosofian eragin handia izan du.
427a.c
PLATÓN
Platon filosofo grekoa izan zen, Sokratesen dizipulua eta Aristotelesen maisua. Atenasen sortu zuen Akademia, Mendebaldeko lehen unibertsitatetzat hartua. Bere ideiak elkarrizketa moduan idatzi zituen, non bere maisu Sokrates pertsonaia nagusia izan ohi den. Bere lanik ospetsuena Errepublika da, non filosofoek gobernatutako estatu ideal bat diseinatzen duen. Platonen ideia nagusia Ideien Teoria (edo Formak) da. Berak uste zuen zentzumenekin hautematen dugun mundua mundu perfektu eta betiereko baten kopia inperfektu eta aldakor bat besterik ez dela: Ideien Mundua. Adibidez, munduko mahai guztiak inperfektuak dira, baina "Mahaiaren ideia perfektuan" parte hartzen dute. Giza arima, Platonentzat, mundu perfektu horretakoa da, eta filosofiaren helburua arrazoiaren bidez egiazko ideia horiek "gogoratzea" da.
1632
LOCKE
https://www.youtube.com/watch?v=jN2vv49rrtw
Filosofo eta mediku ingelesa (1632–1704). Empirismoaren eta liberalismo politikoaren sortzaile nagusietako bat. Burmuina jaiotzean “taula huts” (tabula rasa) dela esan zuen: esperientziak betetzen du. Bereizi zituen gauzen kalitate nagusiak (pisua, tamaina) eta bigarren mailakoak (kolorea, zaporea). Politikan: askatasuna, eskubide naturalak (bizitza, jabetza) eta gobernua herriaren baimenez defendatu zituen.
ANTZINAKO FILOSOFIA
Gonzalo Mazorra Pinero
Created on September 26, 2025
Start designing with a free template
Discover more than 1500 professional designs like these:
View
Education Timeline
View
Images Timeline Mobile
View
Sport Vibrant Timeline
View
Decades Infographic
View
Comparative Timeline
View
Square Timeline Diagram
View
Timeline Diagram
Explore all templates
Transcript
ANTZINAKO FILOSOFIA
ARISTÓTELES
355
427a.c.
+wikipedia
+videoa
+videoa
+wikipedia
384a.c.
+videoa
+wikipedia
PLATÓN
HIPATIA
ERDI AROA
Hildegard of Bingen
San AGUSTÍN
+info
+info
AKINO TOMÁS
+info
FILOSOFIA MODERNOA
FILOSOFIA MODERNOA
FILOSOFIA MODERNOA
DESCARTES
LOCKE
+info
+info
FILOSOFIA MODERNOA
HUME
+info
ILUSTRAZIOA
Mary Wollstonecraft
THOMAS HOBBES
1759-1797
1588-1679
IMMANUEL KANT
1724-1804
XIX-XX
Friedrich Nietzsche
1844-1900
+info
BIEMAKUME
KARL MAX
1818-1883
1861eta1908
+info
+info
355
HIPATIA
Hipatia Alexandrian (Egipto) bizi izan zen filosofo, matematikari eta astronomo bat izan zen. Hiriko eskola neoplatonikoko zuzendaria zen, non Platon eta Aristotelesen lanak irakasten zituen. Ezaguna zen bere jakinduriagatik, elokuentziagatik eta maistra errespetatua izateagatik. Bere heriotza tragikoak, fanatiko mordo batek eraila, arrazoiaren eta intolerantziaren arteko borrokaren sinbolo bihurtu zuen. Hipatia eskola neoplatonikokoa zen. Korronte horrek Platonen filosofia berrinterpretatzen zuen, osagai mistiko eta matematiko sendoa erantsiz. Bere filosofia arrazoiaren eta zientziaren bidez egia bilatzean oinarritzen zen, erlijio-gatazka gero eta handiagoa zen une batean.
1098
Hildegard of Bingen
Alemanian jaio zen, abadesa beneditarra izan zen eta emakume jakintsu harrigarria. Mistika, konpositorea eta naturazale gisa lan ugari utzi zituen: Scivias ikuspen mistikoen liburua da; musika sakratu asko sortu zuen; eta medikuntzaz eta belarrez ere idatzi zuen. Bere ideiak naturaren harmoniaz eta bizitzaren “berdegarritasunaz” (viriditas) ari ziren, Jainkoaren presentzia erakusten duena. 2012an “Elizaren doktore” izendatua izan zen.
1556
DESCARTES
https://www.youtube.com/watch?v=BHihkRwisbE
Filosofo, zientzialari eta matematikari frantsesa (1596–1650).Bere metodoa "zalantza guztia" zen, eta hortik sortu zuen esaldi famatua: "Pentsatzen dut, beraz existitzen naiz" (Cogito, ergo sum). Matematikan, geometria analitikoa asmatu zuen (aljebra eta geometria elkartu). Naturaren azalpen mekanizista proposatu zuen, eta horrek zientzia modernoan eragin handia izan zuen.
1908
Simone de Beauvoir (1908-1986) Simone de Beauvoir Parisen jaiotako frantziar filosofo, idazle eta feminista izan zen. Sorbonako Unibertsitatean filosofia ikasi zuen eta harreman intelektual eta pertsonal estua izan zuen Jean-Paul Sartrerekin. Bere lan nagusia, Bigarren Sexua, 1949an argitaratu bazen ere, Simone de Beauvoir funtsezkoa da XX. mendeko filosofia ulertzeko. Existentzialismoaren eta feminismo garaikidearen sortzaileetako bat izan zen. Emakumeen zapalkuntza aztertu zuen eta banakako askatasuna eta autonomia defendatu zituen, ondorengo pentsalari belaunaldiengan eragina izanik. Lou Andreas-Salomé (1861-1937) Lou Andreas-Salomé idazle, filosofo eta psikoanalista izan zen, San Petersburgon (Errusia) jaioa. Ingurune intelektual pribilegiatu batean hazi zen eta, gaztetatik, Europako pentsalari ospetsuekin harremanetan egon zen. Nietzscherekin harreman intelektual eta pertsonal oso estua izan zuen, eta hark bere maitasun handitzat hartzen zuen. Lou Andreas-Salomé pertsonaia eragingarria izan zen bere garaiko zirkulu filosofiko eta literarioetan, eta Sigmund Freuden laguntzaile izan zen psikoanalisiaren garapenean.
Bi emakumeak:
1861
384a.c.
ARISTÓTELES
Aristoteles Platonen ikaslea izan zen Akademian, baina gero bere pentsamendua garatu zuen. Alexandro Handiaren tutorea izan zen. Bere eskola sortu zuen, Lizeoa, non bere ikasleekin paseatzen zen eztabaidan ari ziren bitartean. Ia gauza guztiei buruz idatzi zuen: logika, biologia, etika, politika, fisika eta metafisika. Bere lanak sistematikoki tratatzen dira, ez elkarrizketak. Aristotelesek bere maisuaren Ideien Teoria kritikatu zuen. Harentzat gauzen esentzia gauzetan bertan dago, ez mundu bereizi batean. Kausaren kontzeptua sartu zuen errealitatea azaltzeko (kausa materiala, formala, eraginkorra eta azkena). Etikan, bertutea bi muturren arteko erdigune gisa defendatu zuen (adibidez, balioa koldarkeriaren eta ausarkeriaren arteko erdigunea da). Bere logika, silogismoetan oinarritua, pentsamendu zientifikoaren oinarria izan zen mendeetan zehar.
1818
KARL MAX
KARL MAX:
Biografia: Karl Marx Treverisen jaiotako filosofo, ekonomialari eta kazetari alemaniarra izan zen. Zuzenbidea eta filosofia ikasi zituen Bonn eta Berlingo unibertsitateetan, eta bere bizitza gizartearen eta ekonomiaren analisi kritikoari eskaini zion. Azalpena:Marxek proposatu zuen klase-borroka dela historiaren eragile nagusia eta proletarioen esplotazioan oinarritutako kapitalismoa klase gabeko gizarte batek ordezkatu behar duela. Bere ideiek eragin handia izan zuten XX. mendeko politikan, ekonomian eta filosofian.
1632
HUME
https://www.youtube.com/watch?v=VPLzOw8PATg
Filosofo eta idazle eskoziarra (1711–1776). Ilustrazio eskoziarreko pertsonaia nagusia. Esan zuen ideia guztiak esperientziatik datozela (ikusmena, entzumenak… “inpresioak”). Bereziki ezaguna da kausalitatearen eta indukzioaren arazoa aztertu zuelako: ezin dugu ziurtatu etorkizuna beti iragana bezalakoa izango den. Moralean, sentimenduetan jarri zuen oinarria (ez arrazoi hutsean).
1844
Friedrich Nietzsche
Biografia Nietzsche filosofo, filologo eta poeta alemaniarra izan zen, Prusiako Röcken-en jaioa. Gaztetatik erakutsi zuen talentu bikaina ikasketa klasikoetarako eta unibertsitateko filologia irakasle bihurtu zen filosofiari eta idazketari erabat eskaini aurretik. Azalpena: Bere kontzeptu ezagunenetako bat "supergizonarena" (Übermensch) da, bere balioak sortzen dituen eta gizarteak inposatutako ongiaren eta gaizkiaren haratago bizi den izakia.
354 k.a.
SAN AGUSTÍN
Afrikako iparraldean jaio zen eta Hippo-ko gotzaina izan zen. Kristau pentsamenduaren aita handienetako bat da. Bere obrarik ezagunena Confesioak da, non bere bizitza eta fede-ibilbidea kontatzen dituen. Jainkoaren Hiria lanean historia osoa Jainkoaren eta gizakiaren arteko borroka gisa azaltzen du. Ideia nagusiak: gizakiak jatorrizko bekatua du, eta Jainkoaren grazia gabe ezin da salbatu.
1225
AKINO TOMÁS
Italiako fraide dominikoa eta filosofo skolastikoa. Aristotelesen filosofia eta kristautasuna uztartzen saiatu zen. Summa Theologiae liburu erraldoian fedea eta arrazoia ez direla kontrajarriak azaldu zuen: gizakiak arrazoi hutsez Jainkoaren existentzia frogatu dezakeela uste zuen, baina fedeak gauza sakonagoak agertzen dituela. Bere pentsamenduak Eliza katolikoan eta mendebaldeko filosofian eragin handia izan du.
427a.c
PLATÓN
Platon filosofo grekoa izan zen, Sokratesen dizipulua eta Aristotelesen maisua. Atenasen sortu zuen Akademia, Mendebaldeko lehen unibertsitatetzat hartua. Bere ideiak elkarrizketa moduan idatzi zituen, non bere maisu Sokrates pertsonaia nagusia izan ohi den. Bere lanik ospetsuena Errepublika da, non filosofoek gobernatutako estatu ideal bat diseinatzen duen. Platonen ideia nagusia Ideien Teoria (edo Formak) da. Berak uste zuen zentzumenekin hautematen dugun mundua mundu perfektu eta betiereko baten kopia inperfektu eta aldakor bat besterik ez dela: Ideien Mundua. Adibidez, munduko mahai guztiak inperfektuak dira, baina "Mahaiaren ideia perfektuan" parte hartzen dute. Giza arima, Platonentzat, mundu perfektu horretakoa da, eta filosofiaren helburua arrazoiaren bidez egiazko ideia horiek "gogoratzea" da.
1632
LOCKE
https://www.youtube.com/watch?v=jN2vv49rrtw
Filosofo eta mediku ingelesa (1632–1704). Empirismoaren eta liberalismo politikoaren sortzaile nagusietako bat. Burmuina jaiotzean “taula huts” (tabula rasa) dela esan zuen: esperientziak betetzen du. Bereizi zituen gauzen kalitate nagusiak (pisua, tamaina) eta bigarren mailakoak (kolorea, zaporea). Politikan: askatasuna, eskubide naturalak (bizitza, jabetza) eta gobernua herriaren baimenez defendatu zituen.