Programa_Refuerzo_Matematica_Contexto

MGIP (PRCM) MATEMATIKARAKO GAITASUNA INDARTZEKO PLANA

Nondik, nora, rolak

1. Testuingurua eta sorrera

Zer da Programa hau?

• “Matematikarako gaitasuna indartzeko lurralde-lankidetzako programa”-ren parte da, baina Nafarroan plan propio gisa garatzen dugu.
• Helburua: ikasleen konpetentzia matematikoa hobetzea, batez ere ahultasun handienak dituzten ikastetxeetan.
• Oinarri du: LOMLOEren ikuspegi konpetentziala + PISA/TIMSS emaitzen hobekuntza beharra.

1. Testuingurua eta sorrera

Zergatik orain?

• Espainiako eta Nafarroako emaitzek beheranzko joera erakutsi dute matematiketan.

• Neska-mutilen arteko aldea nabarmena da.

• Europa 2030 helburua: %15 baino gutxiago ikasle errendimendu baxuan.

• Hezkuntza Departamentuak erabaki du lehentasunezko ekintza izatea.

1. Testuingurua eta sorrera

VS

PISA 2022, TIMSS 2023 eta Nafarroako Ebaluazio Diagnostikoak

PISA 2022 – Matematikak

Nafarroa: 503 puntu • España: 473 • OCDE: 472.

TIMSS 2023 – 4. LH Matematikak

Nafarroa: 517 • España: 498 • UE: 514 • OCDE: 525.

PISA 2022

Ebaluazio Diagnostikoak (Nafarroa)

• LH4 eta DBH2: konpetentzien maila neurtzen da (matematikak barne).
• Txosten publikoak: emaitza orokorrak; zentroen banakatua ez da publiko.
• Helburua: PISA/TIMSS datuekin lerrokatzea eta hobekuntza-planak argitzea.

MGIP (PRCM) MATEMATIKARAKO GAITASUNA INDARTZEKO PLANA

BOE, 2024ko irailaren 9koa

Nafarroan, Ikasturte Hasierako Jarraibideak 2025

2. Helburu nagusiak

• Ikasleen konpetentzia matematikoa hobetzea.
• Arreta pertsonalizatua.
• Genero-arrakala murriztea.
• Irakasle eta koordinatzaileen prestakuntza.
• Ikastetxeen laguntza eta jarraipena.

3. Jarduerak

• Talde txikiak edo irakaskuntza partekatua.
• Koordinatzailearen izendapena eta ordu-murrizketa.
• Aholkulari-talde bat sortzea.
• Kateko-prestakuntza.
• Baliabide gehigarri libreak sortzea/antolatzea.
• Matematikarako gaitasuna hobetzeko ikastetxe-plana sortzen/egonkortzen hastea.
• Eskolaz kanpoko laguntza.

KATEKO PRESTAKUNTZA

Hausnartu

Ikertu

«Lehen Hezkuntzan matematika ikasteko irakaskuntza-baliabideak»

Partekatu

Ikasi

Iraila-azaroa

«Matematikarako gaitasuna hobetzeko plana» Urtarrila-maiatza

Lan-taldeak

Goizeko saioetan

«Ikastaro zehatzak» hautazkoak Urtarrila-maiatza

Txerra sites

Base 10

Cuisenaire

Montessori

Urtarrilaren 20a baino lehen zehaztu

«Lehen Hezkuntzan matematika ikasteko irakaskuntza-baliabideak»

1. SAIOA

1. SAIOA

1. SAIOA

1. SAIOA

1. SAIOA

• Egindako lana bateratzea.

• Jardunbide egokiak trukatzea.

• Manipulazio materialak eta proposamenak.

• Manipulazio materialak eta proposamenak.

• Curriculumari buruzko orientabideak.

• Baliabide irekiak.

• Materialak ezartzeko jarraibideak.

• Irakaskuntza partekatua

• Metodologia aktiboak, gela antolatzeko moduak.

• Aurkezpena.

• Rolak

• Matematika irakasteko printzipio orokorrak.

ROLAK eta LANAK

AHOLKULARIA

• Zuei laguntzeko
• Formakuntzan (guk dakiguna, hizlari berriak bilatzen, dakiguna partekatzen…). Aurreikusitako 3 formatuetan.
• Koordinazioan (asteazkenak) eta prozesuan.
• Matematika-gaitasuna indartzeko plan bakoitzean.
• Baliabide irekiak antolatzen eta hedatzen.
• Bisitak.
• Ideia berrien bideragarritasuna bilatzen.
• Koordinatzaileekin batera prozesua ebaluatzea.

KOORDINATZAILEA

• Formazioa jaso eta zabaldu.
• Tutoreekin eta ikasketa-buruarekin harreman estua.
• Eskolako proposamen didaktikoen eta akordioen mapaketa.
• Ziklo bileretan akordioak eraikitzen lagundu, beti eskola osoko ikuspegiarekin.
• Matematikarako gaitasuna hobetzeko planaren zirriborroa egin. (Guk lagunduko dizuegu)

EBIDENTZIA ZIENTIFIKOAK

Conclusiones comunes sobre el papel del profesorado

Puntos en común respecto al desempeño docente que son consistentes y están respaldados por la evidencia

La guía docente es imprescindible

• Ningún estudio muestra que los materiales o manipulativos, por sí solos, garanticen un aprendizaje sólido.
• El efecto positivo aparece cuando el docente estructura, orienta y conecta lo concreto con lo abstracto (Carbonneau 2013, Laski 2015, Byrne 2023).

Concreción → imagen → abstracción (CPA)

• El alumnado necesita pasar por fases: manipular objetos, representarlos en dibujos o esquemas y finalmente usar símbolos numéricos.
• El profesorado decide cuándo avanzar y evita quedarse demasiado tiempo en un nivel.

Formación práctica y sencilla

• No se requiere un alto nivel de especialización, pero sí conocer estrategias concretas:
• cómo usar bloques base-10,
• cómo plantear problemas con material real,
• cómo vincular las operaciones al día a día.
• …

Atención a la diversidad

• Los manipulativos benefician especialmente a alumnado con más dificultades.
• El profesorado debe adaptar tiempos y apoyos para garantizar la equidad.

Combinar comprensión y fluidez

• No basta con que el alumnado entienda; también necesita automatizar operaciones básicas (sumas y restas simples) para liberar memoria de trabajo.
• La clave está en diseñar actividades variadas: unas para comprender, otras para practicar y automatizar.

Feedback y observación constante

• La labor docente es observar cómo resuelve el alumnado, hacer preguntas, pedir que expliquen sus estrategias y dar retroalimentación inmediata.
• Esto potencia la motivación y ayuda a corregir errores a tiempo.