Want to create interactive content? It’s easy in Genially!

Get started free

20. Dlaczego higiena cyfrowa jest ważna?

Iza Kleinszmidt

Created on September 10, 2025

Start designing with a free template

Discover more than 1500 professional designs like these:

Transcript

Dlaczego higiena cyfrowa jest ważna?

przyrodniczeecho.pl

Po dzisiejszych zajęciach:

  • przestrzegam zasad higieny cyfrowej,
  • omawiam definicje zjawiska:
- niebieskiego światła,- szyi SMS-owej,- krótkowzroczności w kontekście nadużywania urządzeń ekranowych,
  • omawiam różnice między relacjami międzyludzkimi bez użycia oraz z użyciem technologii i urządzeń elektronicznych.

Czy wiesz, że:

  • Telefon może ważyć więcej niż myślisz! Gdy pochylasz głowę nad ekranem pod kątem 60°, twoja szyja dźwiga ciężar aż do 27 kg – to jak noszenie trzech dużych arbuzów na karku!
  • Niebieskie światło wstrzymuje sen. Ekrany emitują niebieskie światło, które hamuje wydzielanie melatoniny – hormonu odpowiedzialnego za sen. Dlatego po długim scrollowaniu wieczorem trudniej zasnąć.
  • Zespół SMS-owego kciuka. Cęste pisanie wiadomości i granie może prowadzić do bólu kciuka i nadgarstka. Lekarze nazywają to "zespołem kciuka smartfonowego" – to mikrourazy ścięgien!
  • Wzrok może się pogorszyć już po 2 godzinach dziennie. Dzieci, które spędzają więcej niż 2 godziny dziennie przed ekranem bez przerw, mają większe ryzyko krótkowzroczności i problemów z koncentracją.
  • Mrugamy 66% rzadziej patrząc na ekran. Podczas korzystania z telefonu mrugamy dużo rzadziej, co powoduje suche i zmęczone oczy, a nawet pieczenie i łzawienie.

Wstęp do zajeć.

Pomysł na lekcję. Zabawy.

This page is password protected

Enter the password

Czy Internet może zastąpić granie w piłkę lub jazdę na rowerze, albo przeczytanie dobrej książki - nie chodzi o audiobooki i e-booki)?

Kontakt z inną osobą przez internet jest tani i szybki, ale wymaga mniejszego wysiłku niż umówienie się na spotkane, ubranie się i wyjście z domu. Które spotkania wydają Wam się bardziej wartościowe? Czy łatwo rozszyfrować emocje czytając wiadomości? Czy wiemy co tak naprawdę ta osoba czuje? Mówi się, ze internetowe znajomości to kwiat ... bez zapachu. Jak to rozumiesz?

Czy zasady dobrego wychowania obowiazują w świecie realnym? Przykre słowo wyświetlone na na tablecie sprawia tyle samo bólu jak wypowiedziane w twarz. Zatem bądź w sieci przyzwoitym człowiekiem!

Czy w świecie realnym rozdajesz swoje zdjęcia przechodniom? Nie rób tego też w sieci. Nie dziel się informacjami o sobie i rodzinie. Jest wielu nieuczciwych osób na świecie. Co mogą z tymi wiadomościami zrobić?

W świecie portali społecznościowych ludzie czują się anonimowi i często obrażają innych. Reaguj na krzywdę!

Internet daje nam wielkie szanse, ale tam, gdzie są szanse, moga pojawić się zagrożenia. Czym jest reklama? Czym jest manipulacja? Jak sprzedać towar w mediach? Czy zawsze producenci podają rzetelne informacje? Przed zakupem produktu zawsze zapytaj kogoś z dorosłych (mama, tata, babcia itp).

Czy portale internetowe są reklamą? Nie oferują produktów ani usług lecz konkretne osoby! Jak to możliwe, że na FB dziewczyny mają szczupłe i długie nogi, na Insta nikt nie ma trądziku, na Tik Toku wszyscy są wysportowani, a na Snapchacie mają same markowe ciuchy?

Obraz świata na portalach społecznościowych jest nieprawdziwy, ale czasem o tym zapominamy.

Pamietajcie, życie na portalach internetowych i życie realne to mogą być dwie zupełnie różne rzeczywistości. Niejednokrotnie influencerzy tak bardzo modni w świecie wirtualnym w rzeczywistości borykają się z ogromnymi problemami.

Czy relacje nawiązane w internecie zawsze są trwałe? Czy zawsze angażujesz się mocno w każdą internetową relację? Każda obecność w realu jest lepsza od tej wirtualnej!

Czy poczucie własnej wartości może być uzależnione od liczby lajków i udostępnień swoich postów? Czy znasz zasady higieny cyfrowej? (nie chodzi o roztropne korzystanie z mediów).

Higiena cyfrowa to zbiór zasad i nawyków, które pomagają bezpiecznie, odpowiedzialnie i zdrowo korzystać z technologii cyfrowych – takich jak komputery, smartfony, internet czy media społecznościowe. Podobnie jak higiena osobista dba o nasze zdrowie fizyczne, higiena cyfrowa dba o nasze bezpieczeństwo, prywatność i zdrowie psychiczne w świecie online.

Główne elementy higieny cyfrowej: Bezpieczeństwo w sieci.

• Używanie silnych i różnych haseł.• Regularna zmiana haseł.• Korzystanie z programów antywirusowych.• Unikanie klikania w podejrzane linki i załączniki.

Główne elementy higieny cyfrowej: Ochrona prywatności.

• Ostrożne udostępnianie danych osobowych (adres, numer telefonu, zdjęcia). • Sprawdzanie ustawień prywatności w aplikacjach i mediach społecznościowych. • Nieużywanie otwartych, niezabezpieczonych sieci Wi-Fi.

Główne elementy higieny cyfrowej: Zarządzanie czasem przed ekranem.

• Ograniczanie czasu spędzanego online.• Robienie przerw od ekranu. • Unikanie korzystania z telefonu lub komputera tuż przed snem.

Główne elementy higieny cyfrowej: Dbanie o zdrowie psychiczne.

• Unikanie hejtu i przemocy w sieci. • Rozpoznawanie uzależnienia od internetu lub gier. • Zachowanie równowagi między światem cyfrowym a rzeczywistością.

Główne elementy higieny cyfrowej: Krytyczne myślenie.

• Sprawdzanie wiarygodności informacji w Internecie. • Niepowielanie fake newsów i plotek.

Po co nam higiena cyfrowa?

• Chroni przed kradzieżą danych i oszustwami internetowymi. • Pomaga unikać uzależnienia od technologii. • Uczy, jak korzystać z internetu w sposób zdrowy i odpowiedzialny. • Wspiera dobrostan psychiczny i fizyczny w świecie pełnym bodźców cyfrowych.

Czym jest zjawisko niebieskiego światła?

Zjawisko niebieskiego światła to obecność światła o krótkiej długości fali (około 380–500 nanometrów) w widmie światła widzialnego. Ma ono wysoką energię i jest emitowane zarówno przez naturalne źródła, jak światło słoneczne, jak i przez sztuczne urządzenia, np.:ekrany komputerów, tabletów, smartfonów, telewizory LED, oświetlenie LED i świetlówki.

Negatywne skutki (gdy jest go za dużo, szczególnie wieczorem): zaburza sen – hamuje wydzielanie melatoniny (hormonu snu), może prowadzić do zmęczenia oczu, tzw. cyfrowego zmęczenia wzroku, długotrwała ekspozycja może wpływać na pogorszenie wzroku.

Czym jest zjawisko szyi sms-owej? Szyja SMS-owa (ang. text neck) to potoczne określenie bólu i przeciążenia szyi oraz górnej części pleców, które powstaje na skutek częstego pochylania głowy podczas korzystania z telefonu, tabletu lub laptopa. Gdy patrzysz w dół na ekran, głowa pochyla się do przodu, a kręgosłup szyjny musi utrzymać większy ciężar. Dla porównania: głowa w normalnej pozycji waży ok. 5 kg, przy pochyleniu o 60° – obciążenie dla szyi wzrasta nawet do 27 kg!

Objawy szyi SMS-owej: ból szyi, karku, ramion i pleców, sztywność karku, bóle głowy, zmęczenie, w dłuższym czasie – pogorszenie postawy (np. „garbienie się”).

Czym jest zjawisko szyi krótkowzroczności w kontekście nadużywania urządzeń ekranowych? Krótkowzroczność (inaczej: miopia) to wada wzroku, w której osoba dobrze widzi z bliska, ale ma problemy z widzeniem przedmiotów oddalonych – np. tablicy w szkole, znaków drogowych, twarzy z daleka. W ostatnich latach lekarze zauważają coraz więcej przypadków krótkowzroczności u dzieci i młodzieży, co wiąże się z: nadmiernym korzystaniem z telefonów, tabletów, komputerów i telewizorów, spędzaniem zbyt dużo czasu w pomieszczeniach, a zbyt mało na świeżym powietrzu.

Objawy krótkowzroczności: trudności z widzeniem z daleka (np. tablicy szkolnej), mrużenie oczu przy patrzeniu w dal, bóle głowy, częste pocieranie oczu.

This page is password protected

Enter the password

„Cyfrowe zjawiska” Praca w grupach – „Cyfrowy Ekspert” Każda grupa otrzymuje jedną kopertę z opisem misji do wykonania i zestaw pytań. Grupy mają 5–7 minut na przygotowanie odpowiedzi w formie:

• plakatu, • scenki, • rymowanki lub hasła ostrzegającego.

Prezentacja grup – każda opowiada o swoim zjawisku w kreatywny sposób.

PODSUMOWANIE – „Co mogę zmienić?” . Uczniowie na karteczkach piszą jedną konkretną zasadę higieny cyfrowej, której będą się trzymać, np. „Nie będę używać telefonu przed snem”, „Będę trzymać telefon na wysokości oczu”, „Codziennie spędzę czas na świeżym powietrzu”.

Następnie przyklejają je na plakat klasowy pt. „Nasze zdrowe nawyki cyfrowe”.

ZAKOŃCZENIE – „Cyfrowa misja” . Nauczyciel rozdaje uczniom mini-kartki/certyfikaty z hasłem: „Jestem Cyfrowo Świadomy – szanuję siebie, innych i swoje zdrowie!”

Jak się chronić przed nadmiarem niebieskiego światła?• Robić przerwy od ekranu (np. zasada 20-20-20: co 20 minut patrz przez 20 sekund na coś oddalonego o 20 stóp = 6 m). • Używać trybu nocnego lub filtrów niebieskiego światła na urządzeniach. • Unikać ekranów na 1–2 godziny przed snem. • Można też stosować okulary z filtrem niebieskiego światła (szczególnie przy pracy przed komputerem).

Jak zapobiegać krótkowzroczności? • Ograniczać czas przed ekranem, zwłaszcza z bliska. • Robić przerwy – np. co 20 minut patrzeć przez 20 sekund na coś daleko. • Codziennie spędzać czas na świeżym powietrzu (minimum 1–2 godziny dziennie). • Utrzymywać odpowiednią odległość od ekranu – min. 30–40 cm od oczu. • Regularnie badać wzrok u okulisty.

Jak zapobiegać? • Trzymaj telefon na wysokości oczu, zamiast pochylać głowę. • Rób przerwy w korzystaniu z urządzeń – wstawaj, rozciągaj się. • Ćwicz postawę – np. poprzez ćwiczenia wzmacniające plecy i kark. • Zmieniaj pozycję podczas korzystania z telefonu lub komputera. • Używaj stojaka na telefon/tablet, aby nie patrzeć w dół.