Want to create interactive content? It’s easy in Genially!
19. Jak oznacza się różne substancje na opakowaniach?
Iza Kleinszmidt
Created on August 28, 2025
Start designing with a free template
Discover more than 1500 professional designs like these:
Transcript
Jak oznacza się różne substancje na opakowaniach?
przyrodniczeecho.pl
Po dzisiejszych zajęciach:
- rozpoznaję oznakowania na etykietach produktów spożywczych, w tym informacje o wartości odżywczej i alergenach, a także wyjaśniam ich znaczenie oraz zastosowanie w wyborze produktów.
Czy wiesz, że:
- Piktogramy GHS – to charakterystyczne romby z czerwonym obramowaniem. Dzięki nim od razu wiadomo, czy dana substancja jest np. łatwopalna, toksyczna, żrąca czy szkodliwa dla środowiska.
- Lista składników – zawsze pisana malejąco: najwięcej jest tego, co na początku.
- E-numery – np. E100, E300 – to kody dodatków do żywności (barwników, konserwantów, przeciwutleniaczy). Dzięki nim łatwo sprawdzić, co zostało dodane do produktu.
- Alergeny – często wyróżnione pogrubieniem albo innym kolorem, żeby osoby z alergiami mogły szybko je zauważyć.
Wstęp do zajeć.
Pomysł na lekcję. Zabawy.
This page is password protected
Enter the password
Wiele produktów spożywczych, szczególnie przetworzonych, zawiera dodatki do żywności. Są to substancje chemiczne pochodzenia naturalnego lub sztucznego. Pełnią różne funkcje, m.in. przedłużają trwałość produktu, przeciwdziałają utlenianiu tłuszczów, czy nadają barwę, smak lub zapach. Dodatki do żywności są opatrzone specjalnym symbolem E.
E100‑E199 - barwniki. E200‑E299 - konserwanty E300‑E399 - antyoksydanty E400‑E499 - środki spulchniające, żelujące, emulgatory i in. E500‑E599 - środki pomocnicze E600‑E699 - wzmacniacze‑smaku E900‑E999 - środki nabłyszczające, słodzące itp. E1000‑E1999 - konserwanty, zagęstniki, stabilizatory itp.
Wiesz już, że na etykiecie produktu nie powinno zabraknąć wykazu składników w tym alergenów.
Zgodnie z prawem UE producenci żywności sprzedawanej w krajach Unii Europejskiej muszą obowiązkowo w oznakowaniu żywności 14 alergenów:
1. orzeszki ziemne, 2. orzechy inne, w tym laskowe, 3. soja, 4. gorczyca, 5. jaja, 6. łubin,7. mleko, 8. ryby, 9. zboża zawierające gluten, 10. sezam, 11. seler, 12. dwutlenek siarki, 13. mięczaki, 14. skorupiaki.
Alergia pokarmowa może wystąpić w każdym wieku, najczęściej jednak ujawnia się u małych dzieci. Przejrzyste podawanie informacji na etykietach produktów dotyczących zawartych w nich składników może pomóc rodzicom w dokonywaniu właściwych wyborów. Jajka, orzechy, mleko krowie to te środki spożywcze, które odpowiadają za 70% reakcji alergicznych występujących u dzieci.
Objawy występujące po spożyciu uczulającej żywności to m.in: katar, uczucie zatkanego nosa, opuchlizna okolic jamy ustnej lub zapalenie spojówek, niekorzystne objawy ze strony przewodu pokarmowego, pokrzywka, atopowe zapalenie skóry i na sam koniec wstrząs anafilaktyczny.
Alergeny pokarmowe i składniki wywołujące reakcje nietolerancji muszą być oznaczane w wykazie składników oferowanych środków spożywczych z dokładnym odniesieniem do ich nazwy oraz nazwa alergenu powinna być podkreślona za pomocą pisma wyraźnie odróżniającego ją od reszty wykazu składników, np. za pomocą innej czcionki, stylu pisma lub koloru tła. np. Składniki: pomidory, cukier, przecier z selera, skrobia modyfikowana, sól, zioła. Składniki: marchew, kapusta, ogórek, pomidory, sos majonezowy (woda, olej rzepakowy, żółtka JAJ, sól, pieprz).
This page is password protected
Enter the password
„Miniwykład z ciekawostkami”
Krótkie omówienie:
- składniki (kolejność malejąca),
- E-numery – co oznaczają, przykłady barwników/konserwantów,
- tabela wartości odżywczej (kalorie, białko, tłuszcz, cukry, sól),
- alergeny – pogrubione, wyróżnione na liście składników,
- daty: „najlepiej spożyć przed” vs. „należy spożyć do”.
„Ćwiczenie praktyczne”
Uczniowie w parach dostają etykiety (np. baton vs. orzeszki, sok vs. napój gazowany).Zadania do wykonania na karcie pracy „Rozszyfruj etykietę”:
- Znajdź i zapisz 2 składniki, których jest najwięcej.
- Odszukaj alergen i zaznacz go.
- Ile gramów cukru jest w 100 g/100 ml produktu?
- Oceń: czy to produkt zdrowy, czy lepiej sięgać po inny? Dlaczego?
„Dyskusja”
Grupy prezentują swoje wnioski.Nauczyciel podsumowuje: „Dzięki etykietom możemy świadomie wybierać produkty – to tak, jakby producenci dawali nam tajny kod o składzie i jakości jedzenia.”
„Podsumowanie i quiz”
Krótki quiz ustny lub na kartkach:Co oznacza pogrubienie składnika na etykiecie? Która data jest ważniejsza: „najlepiej spożyć przed” czy „należy spożyć do”? Dlaczego E-numery wcale nie muszą oznaczać „chemii” szkodliwej dla zdrowia? Jakie informacje znajdziesz w tabeli wartości odżywczej? Nauczyciel rozdaje „Etykietowego Detektywa” – mini-certyfikat za udział.