Patron 2025 FRANCISZEk DUszeńko

Patron 2025 FRANCISZEk DUszeńko

w 100. rocznicę urodzin

6.04.1925 - 11.04.2008

START

Franciszek Duszeńko (1925–2008) był wybitnym polskim rzeźbiarzem i pedagogiem, znanym z wkładu w rozwój polskiej sztuki monumentalnej.

Życiorys

(Gródek, w obwodzie lwowskim) centrum miasta, widok na kościół. Zdj. aut. Helena Vyliyka

Urodził się 6 kwietnia 1925 roku w Gródku Jagiellońskim koło Lwowa. W latach 1942–1944 studiował w Państwowym Instytucie Sztuk Plastycznych we Lwowie pod kierunkiem prof. Mariana Wnuka. Podczas II wojny światowej działał w Armii Krajowej pod pseudonimem "Gustaw". W 1944 roku został aresztowany i osadzony w niemieckich obozach koncentracyjnych Gross-Rosen i Sachsenhausen-Oranienburg, gdzie przebywał do końca wojny.

(Lwowski Państwowy Instytut Sztuki Dekoracyjnej i Stosowanej im. Iwana Trusza). Zdj. aut. Aeou

Życiorys

Po wojnie kontynuował naukę w Państwowej Szkole Przemysłu Artystycznego w Łodzi, a następnie w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Gdańsku, gdzie w 1952 roku uzyskał dyplom. Od tego czasu był związany z gdańską uczelnią jako wykładowca, pełniąc funkcje dziekana Wydziału Rzeźby (1960–1964) oraz rektora (1981–1987).

ASP Gdańsk/Diego Delso

Twórczość FRANCISZKA DUSZEŃKO

Pomnik Ofiar Obozu Zagłady w Treblince (1964)

współtworzony z architektem Adamem Hauptem. Monument ten, o wysokości 8 metrów, symbolizuje cierpienie i pamięć o ponad 800 tysiącach Żydów zamordowanych w Treblince.

Duszeńko zasłynął jako autor licznych pomników upamiętniających ofiary II wojny światowej.

zdj. aut. Holger Weinandt

Pomnik Obrońców Wybrzeża na Westerplatte

Do jego najważniejszych dzieł należą:

(odsłonięty w 1966 roku), stworzony we współpracyz architektami Adamem Hauptem i Henrykiem Kitowskim. Monument ten upamiętnia bohaterską obronę Westerplatte we wrześniu 1939 roku.

zdj. aut. Jess

Do jego najważniejszych dzieł należą:

Pomnik Artylerii Polskiej w Toruniu, został odsłonięty 12 października 1980 roku na placu Zwycięstwa. Upamiętnia on tradycje polskiej artylerii, która miała w Toruniu silne zaplecze już przed II wojną światową. W 2015 roku pomnik został przeniesiony na plac Towarzystwa Miłośników Torunia (ToMiTo) ze względu na budowę nowej siedziby sądu.

zdj. aut. Mateuszgdynia

Dziedzictwo:

Jego twórczość charakteryzowała się monumentalizmem i głębokim humanizmem, a prace Duszeńki stały się symbolami pamięci narodowej. W uznaniu zasług Sejm RP ustanowił rok 2025 Rokiem Franciszka Duszeńki, podkreślając jego wkład w polską kulturę i sztukę.

Nagrody I Odznaczenia:

Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1996) Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1978) Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1967) Krzyż Oświęcimski (1987) Medal Księcia Mściwoja II (pośmiertnie, 2008) Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego (1966) Odznaka honorowa „Za zasługi dla Gdańska” (1960) „Order Stańczyka” miesięcznika „Litery” (1967) Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska (1986) Nagroda Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury (1987) Nagroda im. Brata Alberta za wybitne osiągnięcia w dziedzinie sztuki sakralnej (1989)

Opracowanie: Anna Borkowska Miejska Biblioteka Publiczna W Jaworznie - Filia Szczakowa

1. Żródło zdjęć:

2. Żródło tekstu:

wikipedia.pl

wikipedia.pl

pixabay.com

zbrojowniasztuki.pl

Got an idea?

Let the communication flow!

With Genially templates, you can include visual resources to wow your audience. You can also highlight a particular sentence or piece of information so that it sticks in your audience’s minds, or even embed external content to surprise them: Whatever you like! Do you need more reasons to create dynamic content? No problem! 90% of the information we assimilate is received through sight and, what’s more, we retain 42% more information when the content moves.

• Generate experiences with your content.
• It’s got the Wow effect. Very Wow.
• Make sure your audience remembers the message.