Mapa euskadi

Mapa interaktibo honetan, aurki daitezke geologiaren ikuspuntutik oso interesgarriak diren sei lekuak eta eremuak: Flysch-beltza, Bardeak, Kolitza, Itxina, Gesaltza añana eta Meñakoz.

Euskal Herria

• Arroka sedimentarioak
• Hareharria
• Lutita

Kolitza ( Balmaseda )

Mendia

Mendi honetan bi arroka sedimentarioen Lutita eta Hareharria txandakapena ikus daiteke. Sedimetuak ura jarraiatzen zuen eta uraren fluxua oso garrantzitsua izan zen. Fluxua handia zenean harea jarraiatzen zuen gero metatzeko orduan hareharria sortuz, aldiz fluxua txikia zenean bakarrik buztina jarraiatzen zuen metatzeko orduan lutita sortuz. Ibaien fluxua erregularra ez denez bi arroka hauek estratuetan ordenatuz. Prosezu hauek kretazioan ur azpian garatu ziren eta bi plaken arteko talkaren eraginez gora egin zuten

Meñakoz

Kretazioko Arroka Bolkanikoak

Iberiar plaka eta europa plaka banantzen hasi ziren, eraginez mantuan sortutak magma lurrazala zeharkatu eta sakonera handian izostu zen.Magmaren kampoaldeal berehala izosten da baina barnealdea oraindik izostu ez denez kampoaldea apurtzen du arrokan dauden reliebe borobilak sortuz. Hau Kuzin laba deritzo. Gerora flysch-rekin gertatu zen berdina bi plakak talka egin zuten eta egitura hau gora egin zuen.

• Arroka beltzak
• Biribilak
• Porotsuak
• Kristalak. Sumendietan edo mantuan izosten diren arroken ez bezala hauen kristalak txikiak dira, izan ere oso azkar izostu direnez, kristalak ez dira garatu.

• Arroka sedimentarioa

Paleogenoko arroka sedimentarioa

Bardeak (basamortua)

Deformazioaren eraginez, Pirinioak eta euskal kantabriar arroko materialak altxatu bezain laster, higatzen ere hasi ziren. Sortu berri ziren mendietako higakinak, ibaiek garraiatzen zituzten eta itsasora irten ezinik, ibai hauek Bardeetan uzten zituzten sedimentuak. Honek ziklo bat da, eta leku honetan dauden estratuak, arroka sedimentario desberdinez osatutakoak, erakusten dute ziklo hau etengabe gertatzen dela.

Iberiar eta Europa plakak elkartzean, bat beherantz eta bestea gorantz joan ziren, honek mendi hau sortuko zuen

Itxina (mendia)

Kretazioko arroka sedimentarioak

Egitura hau arrezife eraikuntza zuen jatorrizko forma da, eta, gainera, gerturatuko bagina eta geologoaren begiarekin ikustean, ikusiko genuke, kareharri hauek, itsas fosilez josita daudela. orduan honek guztiak adierazten du, kareharri hauek, kretazeo garaiko itsas garbian sortu zirela.

• Kareharria ( itsas fosilak)

Gesaltza añana

Preshistoriako harri sedimentarioak

Añanan gatza egotea diapiro izeneko fenomeno geologikoak azaltzen du. Oro har, lurrazalera material zaharragoak igotzen dira, dentsitate txikiagoa dutelako, likido batean sartutako aire-burbuila batek goranzko mugimendua duen bezala. Sortzen den gatzuna (elikagaiak kontserbatzeko, ontzeko eta deshidratatzeko erabiltzen den ur- eta gatz-disoluzioa) ura lurrunduz gatza lortzeko erabiltzen da.

• Halita

Kretazioan higatutako materialak ibaien uraren bidez itsasora ailegatu ziren eta bertan ondoratu eta metatu egin ziren.Denborarekin iberiar eta europa plaken talkaren ondorioz itsas ondoa gora egin zuen, hasiera batean ez zeukan forma hau, denborarekin bi plaken arteko konbezio indarrak arrokak tolestu zituen hauek apurtu gabe. Sedimentua ondoratu zirenean, sedimentu eta ur korronte multzo horri turbidita deritzo, denborarekin indarra galdu zuena sedimentuak galduz eta flysch-an dauden arroka horizontalak sortuz.

Flysch Beltza ( Deba)

Itsas labarra

• Arroka sedimentarioak dira, hain zuzen ere lutita
• Flysch-a daukan kolore hori lutitaren esker da, izan ere, lutitek inguruko material organikoa barneratu zuten.