Want to create interactive content? It’s easy in Genially!
DONOSTIAN ZEHAR
STL Zuzendaria
Created on March 26, 2025
Start designing with a free template
Discover more than 1500 professional designs like these:
View
Interactive Event Microsite
View
January School Calendar
View
Genial Calendar 2026
View
Annual calendar 2026
View
School Calendar 2026
View
2026 calendar
View
January Higher Education Academic Calendar
Transcript
HIRIAREN GARAPEN URBANISTIKOA
DONOSTIAN ZEHAR
Aurkezpen honetan hiriaren garapen urbanistikoa esplikatzen dugu, baita auzo bakoitzaren ezaugarriak ere.
PLANOA
Auzoen informazioa biltzen
Santo Tomas Lizeoko Geografiako ikasleok honako informazioa bildu dugu, Donostiako auzoen inguruko informazioarekin.
+ INFO
Ulia
Alde Zaharra
Gros
Bidebieta
Egia
Zentroa
Igeldo
Loiola
Antigua
Altza
Amara
Aiete
Igara
Martutene
Añorga
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
aLDE ZAHARRA
Argazki esanguratsua
Alde Zaharrean, San Juan Kalean, dagoen hiriko tenplurik zaharrena, da, Alfontso VI .ak fundatu zuena 1085ean.
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
aLDE ZAHARRA
- 1180. urtean hiri harresitu baten barruan sortu --> Funtzioa: hiria babestu.
- Espainiar independentzia gerra hasi:
- Frantziar tropak espainia inbaditzen hasi (1808ko Martxoaren 10).
- 1813 -08-31: Donostia suntsiturik geratu.
- 1863-04-04: harresiak suntsitu.
EGITURA
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
DEMOGRAFIA
BESTERIK
FUNTZIOAK
aLDE ZAHARRA
1. Mugak: Urgul mendia (iparraldean), Boulevard (hegoaldea), Urumea ibaia / Gros (ekialdean) eta Kontxako bahia / portua (mendebaldea) 2. Bilbea eta eraikinak:
- Bilbe itxia: kaleak estuak eta zuzenak.
- Erdigunean: Konstituzio Plaza --> Bertatik hainbat kale nagusi irten.
- Eraikinak arkitektura berezia harrizko fatxadek, burdinezko balkoiekin eta egurrezko leihatilak.
- Gehienak XVIII. eta XIX. mendean eraikitakoak, 1813ko sutearen ondoren berreraikiak.
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
aLDE ZAHARRA
Auzoaren funtzioa erresidentziala eta tursistikoa da gehienbat; izan ere, eraikinetako lehen pisuetan komertzioak daude baina goiko pisuetan ere jendea bizi da eta Donostiako parterik zaharrena denez jende asko bisitatzen du, baita ere gastronomiarengatik. Ere hostalaritza (jatetxeak, tabernak) eta merkataritza (Soubenir dendak eta Bretxa merkatua) funtzioak betetzen ditu.
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
aLDE ZAHARRA
- Santa Maria Basilika: XVIII. mendeko obra barroko.
- San Vicente Martir eliza: hiriko tenplurik zaharrena da. XVI. mendearen lehen erdialdean estilo gotikoan eraikia
- San Telmo museoa: Euskal Herriko museorik zaharrena eta euskal gizartea eta bere bilakaera historikoa ditu ardatz.
- Konstituzioa plaza (udaletxe zaharra)
- Antzoki Zaharra: Egungo eraikina 1931koa da, eklektikoa kutsu klasizistarekin eta Udaleko arkitektoa izan zen Juan Rafael Aldaik egina.
- Goikoa jauregia: Urte luzez Gipuzkoako Gobernu Militarraren egoitza izan zen.
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
aLDE ZAHARRA
- Donostiako Udalaren datuen arabera (2023), 5.000 eta 6.000 biztanle artean ditu.
- Biztanleria zaharkitua da, adinekoen ehuneko handi batekin.
- Oreka dago gizonen eta emakumeen artean, nahiz eta adin handieneko taldeetan emakume gehiago dauden (bizi-itxaropen handiagoaren ondorioz).
- Tradizionalki, Alde Zaharra euskal biztanle autoktonoak dituen auzoa izan da, baina azken urteotan aniztasuna areagotu egin da.
- Latinoamerikako, Afrikako eta Europako biztanleak daude, batez ere alokairu merkeagoak dituzten eremuetan.
- Ekonomia: hirugarren sektorea (turismoa, hostalaritza eta merkataritza. Sektore hauek enplegu kopuru esanguratsua sortzen dute. Hala ere, turismoarekiko menpekotasunak urtaroko gorabeherak eragin ditzake enpleguan, nahiz eta geroz eta gutxiago.
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
aLDE ZAHARRA
FESTAK:
- Karmengo Jaiak: Uztailaren 16ean hasten dira eta arrantzaleen patroiaren omenez ospatzen dira
- Aste Nagusia: Abuztuaren azken astean ospatzen da. Donostiako Jai nagusia izanik, jende asko biltzen da alde zaharrean, festa giroa sortuz.
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
erdialdea EDO ZENTROA
Argazki esanguratsua
Gipuzkoa plaza Donostiko Erdialdean dagoen plaza esanguratsu bat da. Pierre Ducassek diseinatutako lorategia du, eta Gipuzkoako Foru Aldundiaren aurrean dago. Bertan, belardi handi eta ahatez eta zisnez beteriko putzu bat dago.
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
erdialdea EDO ZENTROA
- Harresiak eraitsi ondoren -->1865ean Antonio Cortázarrek diseinatu zuen.
- Zabalgunea, 70 hektareakoa da.
- Alde Zaharraren eta Urgull mendiaren artean eraiki zen
- Klase erosoak erdialdera joaten ziren.
- 1867 eta 1910 artean erdigunea osatu zen, hiriko merkataritza eta administrazio-ardatz bihurtu zena.
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
erdialdea EDO ZENTROA
- Harresiak eraitsi ondoren -->1865ean Antonio Cortázarrek diseinatu zuen.
- Zabalgunea, 70 hektareakoa da.
- Alde Zaharraren eta Urgull mendiaren artean eraiki zen
- Klase erosoak erdialdera joaten ziren.
- 1867 eta 1910 artean erdigunea osatu zen, hiriko merkataritza eta administrazio-ardatz bihurtu zena.
+ INFO
EGITURA
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
DEMOGRAFIA
BESTERIK
FUNTZIOAK
erdialdea EDO ZENTROA
Mugak: Alde Zaharra (iparraldea), Amara (hegoaldea), Urumea (ekialdea), Kontxako Badia, Aiete eta Antiguo (mendebaldea) Hiri egitura: (5-6 pisu + negozioak lehenengo pisuan), kaleak nahiko zabalak dira eta eraikinak kuadrikula forman daude, hau da, erdialdeak itxura kuadrikulatua. Azpiegiturak: Autobus sarea (dbus): 05 Benta Berri, 13 Altza, 14 Bidebieta, 16 Igeldo, 18 Seminarioa, 25 Benta Berri-Añorga, eta beste asko. Karreterak Erdialdea Boulevard, Amara, Antiguo eta Grosekin konektatzen dute. Parking ezberdin daude. Tren estazioa (Norte).
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
erdialdea EDO ZENTROA
- Auzoaren funtzioa erresidentziala eta komertziala da.
- Erdialdeko eraikinen lehenengo pisua normalean negozioa denez, jendea bertara erosketak egitera joaten da.
- Bigarren pisutik aurrera etxebizitzak direnez, erosketak egiteaz aparte, jende asko bizi da bertan.
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
erdialdea EDO ZENTROA
ERAIKIN ESANGURATSUAK:
- Gipuzkoa Plaza
- Donostiako Udala
- Askatasunaren Hiribidea
- Maria Kristina
- Victoria Eugenia
- lderdi Eder
- Gipuzkoako Foru Aldundia
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
erdialdea EDO ZENTROA
(2022)
- 22.263 biztanle (12.157 emakume eta 10.106 gizon).
- Emakumeen bataz besteko adina 51 urtekoa izan zen 2023. urtean eta gizonena 47 urtekoa.
- Jaiotza-tasa: 5,25
- 2.807 atzerritar (%12,6)
- Zentroko familia-errenta 48.666€-koa izan zen 2020an
- Errenta pertsonala ordea, 25.410€-koa izan zen 2020an.
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
erdialdea EDO ZENTROA
erdialdea EDO ZENTROA
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
GROS
KURSAALA ZURRIOLA:
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
GROS
XIX. mendearen erdia 1849 Tomás Gros 1891-1892 Zubiak Zezen-plaza
+ INFO
EGITURA
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
DEMOGRAFIA
BESTERIK
FUNTZIOAK
GROS
KOKAPENA → GROSEKO ERAIKINAK → GROSEKO KALEAK →
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
GROS
FUNTZIO NAGUSIAK Turismoa Gastronomia eta sukaldaritza Kultura eta aisialdia Izaera industrialetik → zerbitzuetara bideratuta
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
GROS
ARTEA/FUNTZIOA/FORMAK Kursaal Handia San Inazio parrokia Zurriolako zubia
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
GROS
Gros auzoa klase sozialen nahasketa duen eremua da, non jende gazte eta klase ertainek itsasotik eta hirigunetik gertu bizitzeko aukera duten, eta klase altuagoetako pertsonak, batez ere itsasotik hurbil, bizi diren. Hala ere, etxebizitzak garestiagoak dira hondartzatik eta hirigunetik gertu dauden eremuetan, eta horrek desoreka soziala sortzen du, talde guztiak ezin direlarik eremu horietara sartzea. - 19.309 , %10,2 atzerritarrak dira Colombia: 1.753 Honduras: 2.510 Italia: 1.021 Marruecos: 1.323 Nicaragua: 1.930
Adin-tartea: Gizonezkoa: 47 urte Emakumezkoa: 52 urte Media: 50 urte
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
GROS
BESTELAKO INFORMAZIO ESANGURATSUA Ospakizunak Kultura-ekitaldiak Pertsonaiak Kultura gastronomikoa
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
AMARA
Argazki esanguratsua
Autonomia kalea, Amara zaharraren kale nagusiaMorlanaseko gasometro zaharra, bertan gas fabrika zegoen
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
AMARA
AMARALehen, baserri eta zelaiakOrain, residentziala MORLANS Lehen, industrialagoa eta landatarra Orain, amara bezala, residentziala
+ INFO
EGITURA
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
DEMOGRAFIA
BESTERIK
FUNTZIOAK
AMARA
+ INFO
Mugak eta eraikin motak
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
AMARA
FUNTZIOA: Erresidentziala + hostalaritza + merkataritza txikiaIDENTIFIKAZIOA: Etxeak, denda txikiak...
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
AMARA
Anoeta, Amarako tren estazioa, Morlnaseko tunela, Araba parkea
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
AMARA
Amarak 30.189 biztanle ditu, horietako 13.920 gizonak eta gainontzeko 16.269 emakumezoak. Populazioaren %10,3 atzerritarra da. Populazioaren %31 unibertsitatean ikasi du. Populazioaren bataz besteko adina 47 urtekoa da, nahiko zaharra da, hala ere, jaiotze tasa Donostiakoa baino handiagoa da.
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
AMARA
Azpiegiturak, ingurumena eta segurtasuna
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
EGIA
Mugak:Intxaurrondo Loiola Ategorrieta-Ulia Amara-Berri Erdialdea Gros
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
EGIA
- Auzoak bertan zegoen baserri batetik hartu zuen izena
- XX mendean industria (tabakalera) nagusitu zen eremu honetan
- Pixkanaka etorkinak heltzen hasi ziren beste eskualde eta lurralde batzuetatik
- 1920rako erdaldunak nagusitzen hasi ziren, eta egoera soziolinguistikoa aldatzen
- Hazkunderik handiena 50eko hamarkadan izan zen
- 1970ean Egia langileen auzoa zen, 19.000 biztanle zituena
+ INFO
EGITURA
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
DEMOGRAFIA
BESTERIK
FUNTZIOAK
EGIA
- Egitura irregularra
- Bi errepide nagusi: Atotxakoa eta Egia aldapakoa
- Etxebizitzak gehienez 5 pisu, salbuespena atotxako dorrea
- Auzoa 2 zatitan ere: Atotxa, Egia aldapa
- 3 eremu publiko nagusi: Kristina enea, Luis martin plaza, Atotxa plaza
- Azpiegiturak
- Urumearen eskuinaldean RENFE geltokia
- Dbizi zerbitzua
- Dbus 9
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
EGIA
- Lehen gehien bat industriala
- 2 zati
- Atotxa plaza
- Erresidentziala (etxebizitzak)
- Merkataritza (eroski, okindegia)
- Egia aldpa
- Erresidentziala (etxebizitzak)
- Merkataritza (okindegiak, arraindegiak)
- Aisia (taberna dexente)
- Guztira 77 etxebizitza turistiko
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
EGIA
- Eraikin/Gune nagusiak
- Atotxa dorrea
- Luis martin plaza
- Hilerria
- Tabakalera
- Renfe geltokia
- Berdegune nagusia
- Kristinaenea parkea
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
EGIA
- 14.650 biztanle
- 7.900 emakumezkoak
- 6.750 gizonezkoak
- bataz besteko 47 urte
- adin tartea 0-85
- 1.457 kanpotar
- 301 Honduras
- 151 Colombia
- ...
- 2020an errenta maila 37.339€
- Honek 6 errenta baxuenean kokatzen du
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
EGIA
- Kriminalitate tasa
- 2023an guztira 654 delitu
- Honek 4 postuan jartzen du
- Lehen Atotxako futbol zelaia aurki genezaken
- Errealak zelai honetan 2 liga irabazi zituen
- Planifikazio estrategikoa
- Erdialdean lekurik gabe gelditzen ari zirenez etxebizitza batzuk Egiara eraman izan behar zituzten
- Hau hazkundearen kausa nagusietako bat
- Partaidetza publikoa
- Auzoak Porrontxoak antolatu
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
ANTIGUA
Argazki esanguratsua
- Eraikin hau Mira Mar jauregia da.
- Antiguaren mugak hauek dira: Kontxako badia mendebaldetik, iparraldetik igeldo, hegomendebaldetik Ibaeta eta hegoekialdetik Aiete dira.
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
ANTIGUA
- Miramar jauregia dagoen tokian San Sebastian monastegia zegoen.
- Done Jakue bideko erromesek bertan hartu.
- Donostiako hiribildua egungo Alde Zaharrean sortu bazen ere, lehen biztanleak egungo Antiguan bizi ziren.
- Hiriari izena eman zitzaion monastegiaren izenagatik.
- Sanctum Sebastianum de Ernani zen izena.
- 1860. urtera arte Antiguoa nekazal gune bat zen.
- Lehen fabrika 1860. urtean sortu zen bertan.
EGITURA
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
DEMOGRAFIA
BESTERIK
FUNTZIOAK
ANTIGUA
- Auzoan bi gunen bereizi ditzakegu.
- Zaharragoa den bat (matia kalea, eta ingurukoak)
- Modernoagoak (orain dela urte gutxi eraikitako guneak)
- Eraikinak 5-6 pisukoak dira.
- Kale gehienak zabalak dira, baina ez denak (matia kalea, adib.).
- Zirkulazio arinagoa ahalbidetzen dute kale zabalek.
- Etxebizitza asko euskal estilo klasikokoak dira, baina eraikuntza modernoak ere badaude.
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
ANTIGUA
- Residentziala
- Komertzio lokala/ ostalaritza
- Hezkuntza
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
ANTIGUA
- Mira Mar
- Haizearen orrazia
- Seminarioa
- San Sebastian Martiriaren eliza
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
ANTIGUA
- Totala 14.261
- Eakumean 7.629
- Gizonak 6.632
- Bataz bestekoa: 49 urte
- Jaiotza tasa: mila biztanleko 5, 5 haur jaiotzen dira urtean
- Errenta: 52.094€/ familiako
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
ANTIGUA
DELITUAK
- Zentroa: 2781
- Berio: 163
- Antiguoa: 210
- Intxaurrondo: 386
- Altza: 371
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
AÑORGA
Argazki esanguratsua
3 argazki horietan Anorga auzoko hiru gune esanguratsuenak eta ezagunenan biltzen dira, Cementos Rezola fabrika auzoari hasiera eman zionak eta gaur egun auzoko jende askok lan egiten duen lekua. Eta beste bi argazkiak AKKE ko futbol zelaia eta frontoia dira, anorgako gune oso garrantzitsu eta ezagunak.
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
AÑORGA
cementos rezolaren sorrera 1900
+ INFO
EGITURA
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
DEMOGRAFIA
BESTERIK
FUNTZIOAK
AÑORGA
Mugak
Errepide edo bideak
Eraikin motak
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
AÑORGA
Funtzio nagusiak
turismoa
hezkuntza
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
AÑORGA
Añorgako kultur elkartea
Futbol zelaia eta frontoia
Cementos rezola fabrika
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
AÑORGA
segurtasuna
Biztanleria osoa
Jaiotza eta heriotza tasak
Errenta mailak
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
AÑORGA
Azpiegiturak
Ingurumen iraunkortasuna
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
IGELDO
Hau Igeldo da, Donostiako udalerri handi eta berdeena. Igeldoren mugen inguruan, mendebaldean Orio aurkitu dezakegu, hegoaldean Usurbil herria dago eta ekialdean Ibaeta eta Antiguorekin egiten du muga Igeldok.
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
IGELDO
Igeldo 1845an inguru bilakatu zen udalerri, eta Donostiaren zati bat izan zen sortu zenetik. Urteetan zehar askotan saiatu da Donostiatik bereiztea, bai arrakastak eta bai porrotak izan dituzte. Horrek Igeldo eta Donostiaren arteko harreman konplexua sortu du.
+ INFO
EGITURA
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
DEMOGRAFIA
BESTERIK
FUNTZIOAK
IGELDO
Argazki hau Igeldo auzoaren irudi paroramiko bat da. Auzoaren tamainarengatik argazkia paroramikoa izatea beharrezkoa da. Igeldo 3 zonalde nagusietan dago banatuta, Amezti, Akelarre eta Igeldo Herria. 3 zonalde hauek eta bestelako baserri eta villak 2 errepide nagusik konektatzen dituzte, Kristobal Balentziaga kalea eta Padre Orkolaga kalea.
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
IGELDO
Igeldo zonalde residentzial eta turistikoa da. Beraz Igeldoren funtzio nagusiak etxebizitzak (pisuak eta txaletak), hotelak, kampinak eta jatetxeak dira.
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
IGELDO
ItSAS aurre kultur etxea
IGELDO IKASTOLA
IGELDOKO dorrea
AKELARRE JATetxea
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
IGELDO
Igeldoren biztanleria 1.109 pertsonakoa da, 541 emakume eta 568 gizonezkok osatzen dute. Jaiotza-tasa 9 ume urtekoa izan arren Igeldoren biztanleria zahartzen ari da, %20,88-ko zahartze indizea du. Bataz besteko adina 50 urte ingurukoa da. 2024. urtean 10 delitu erregistratu ziren, 2022. urtean erregistratutako erdia. Igeldok herritarrek antolatutako kolektibo bat du, Itsas Aurre izenarekin.
ITSAS AURRE KOLEKTIBOA
GRAFIKA
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
IGELDO
Igeldon gaur egun 119 baserri ditu bere zonaldean.
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
ALTZA
KOKAPENA
Iparraldean: PasaiaMendebaldean: IntxaurrondoHegoaldean: San-Markos MendiaEkialdean: Beraun
- ITSAS MAILATIK 93m-tara
- Erdialdetik 15 minututara
TXOMINENE BASERRIA: Gaur egun, Altzako kultur-etxea da.
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
ALTZA
- Altza historian lehen aldiz dokumentatua: 1141.urtean Garcia el Restaurador, Nafarroako erregeak
- 1178.urtean Altza Pamplonako elizak zituen posesioen artean aipatua agertzen da.
- 1390.urtean San Martzial eliza sortzen da.
- 1397. urtean “Cuaderno de Ordenanzas de la Hermandad de Guipúzcoa”-n aipatua
+ INFO
EGITURA
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
DEMOGRAFIA
BESTERIK
FUNTZIOAK
ALTZA
- Bizitegi espazioa: Gehiengoak bizitegi erabilera du, familiak bizitzeko, bereziki kanpotik etorritako biztanleria.
- Etxe altuak, 6 pisukoak gutxienez
- Espainiako II.industrializazio prozesuarekin batera lanera etorri zen jendearekin industria auzo bilakatu zen→ kanpotarrak gehienak
- Bilbean Desorden handia
- Ordenatzeko dena bota beharko litzateke dena berriz eraikitzeko
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
ALTZA
- Altza auzo erresidentziala da
- Industrializazioaren ondoren, atzerritik zetorren langileentzako egina.
- Hektarea bakoitzeko, 90 bizitegi daude,
- Altzako %79a bizitegi espaziorako dago eraikia
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
ALTZA
Altzako eraikin/ zerbitzu nagusiak:
- Altzako hilerria
- Garbera
- Merkataritza gunea
- Baserria
- San Martzial eliza
Info+
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
ALTZA
- 20.480 biztanle guztira
- 9.984 gizon
- 10.532 emakume
- 46 urte batazbeste
- %11.6 atzerritarra
- Guatemala
- Nikaragua
- Maroko
- Batazbesteko Familia Errenta:
- Altzan: 31.558€ Familiako
- Donostian: 43.577€
- Auzo pobrea da → Donostiako pobreena
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
ALTZA
SEGURTASUNA
- 369 delitu 2023. urtean;
- Donostian guztira 7384→Donostiako %4a bakarrik altzan.
- Beraz, auzo nahiko segurua dela esan dezakegu nahiz eta segurtasun sentsazioa eskasa den.
- Hala ere, lapurketak egoten dira, ez da guztiz segurua
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
BESTERIK
EGITURA
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
INTXAURRONDO
Intxaurrondo Haundi baserria
Intxaurrondo Haundi baserria Donostiako Intxaurrondo auzoko altxor preziatuetakoa da. Gaur egun eraikinaren atarian Itxaurrondo Zahar izena agertzen den arren, jatorrizko izena bestea du. XVI-XVII. mende aldaketan eraikia da, errenazimentu estilokoa.
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
INTXAURRONDO
- Donostiako auzoa, lehen landa-eremua eta baserriz betea.- XIX. mendean Gotorleku militarrak eraiki ziren kokapen estrategikoagatik. - 1939ra arte: Altzakoa izan zen; Donostiari gehitu zitzaionean, azkar hazi zen. - XX. mendea Langileen auzoak eraiki ziren. trenbidea eta saihesbidea auzoa bi zatitan banatu zituzten. - 1980ko hamarkada: Guardia Zibilaren kuartela bertan ezarri zen, ETAren aurkako borrokan garrantzitsua. - Modernizazioa: Azken urteetan hobekuntza urbanistikoak eta azpiegiturak, historia eta tradizioak mantenduz. Auzo erresidentziala
+ INFO
EGITURA
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
DEMOGRAFIA
BESTERIK
FUNTZIOAK
INTXAURRONDO
- Mugak
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
INTXAURRONDO
1. Etxebizitza 2. Merkataritza eta Zerbitzuak 3. Hezkuntza 4. Industria 5. Ostalaritza eta Aisialdia 6. Turismoa
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
INTXAURRONDO
1. INTXAURRONDO KULTUR ETXEA 2. GUARDIA ZIBILAREN KOMANDANTZA 3. FRONTOI ETA POLIDEPORTIVO MONS 4. IKASTOLA INTXAURRONDO
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
INTXAURRONDO
- BIZTANLE KOPURUA: 15.863 biztanle (8.024 E --> 47 urte bataz beste, 7.839 G --> 44 urte bataz beste)- JAIOTZA TASA: 6,24koa - ZAHARTZE INDIZEA: 200,12koa (E 237, G 165,32) - HEZKUNTZA MAILA: %18k unibertsitate-ikasketak, %22k DBH, %16k prestakuntza profesionala, %44k lehen hezkuntza besterik ez edo ez du inolako titulaziorik. - ATZERRITARRAK: %11,3 (1.792 pertsona) - SEGURTASUNA: 2023an 366 delitu - Gegiengoak gazteak (18-30 urte) - ERRENTA: familia errenta 37.153€ , pertsona errenta 17.617€, eta langabezia tasa %11,46koa.
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
INTXAURRONDO
1. AUZOKO JAIAK ETA KULTURA - Maiatzan ospatzen dira (kontzertuak, herri kirolak...)2. PERTSONAIA EZAGUNAK - Mikel Laboa Intxaurrondon bizi izan zen hainbat urtez.3. AUZOKO ELKARTE ETA EKIMEN SOZIALAK- Auzo elkarteak daude biztanleak auzoaren garapenan parte hartzeko.- Gazretxea dago.4. NATURGUNEAK ETA INGURUNEA - Ulia mednia gertu dago eta parke asko daude.
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
bidebietA
Argazki hauek, Bidebietaren argazki orokorrak dira eta eraikitako dorreak, gune berde batzuk, eta inguruko paisaia ikus ditzazkegu. Auzo hau, Pasaia eta Irunera doan errepidearen ezkerrean kokatzen da. Uliaren Mendiola Baserriarekin muga egiten du, hegogainak bereizten du eta Herrera eta Pasaiako Azkuene kalearekin muga egiten du.
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
bidebietA
- "La Paz"
- 60ko hamarkadan inauguratu
- Bereziki, atzerritarrentzat eraiki
- 1973-2000 hazkunde nabarmena
- Lehen, drogen mugimendu handia auzoan
- Gaiztarro -> 1963-1975 ( Fausto Gaiztarro arkitektuak)
- Nobleentzako etxebizitzak
+ INFO
EGITURA
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
DEMOGRAFIA
BESTERIK
FUNTZIOAK
bidebietA
- Dorreak -> Beraien artean sakabanatuak daude
- Dorren bitartean, beste etxebizitza txiki batzuk gain, gune berde asko daude
- Dorreak ez dira oso politak, baina erabilgarriak bai. Etxebizitza asko daudelako 15 pisu horietan
- Auzo barruko errepideak nahiko estuak dira
- Gaitzarron, nahiz eta dorre batzuk dauden etxebizitzak bajuagoak eta modernoagoak dira
- Gaitzarro, nobleentzat eraikitako etxeak daude.
- Bertan oinez mugitzeko ere ondo dago, gune berdeak daude
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
bidebietA
Gaiztarro: Guztiz residentziala da Bidebieta: Residentziala da baina baita ere hainbat zerbitzu daude - Taberna - Haur eskola - Anbulatorioa - Supermerkatuak...
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
bidebietA
- Polikiroldegia
- Kontadores
- San Luis La Salle eskola
- San Francisco Xabier eliza Bidebietan
- Moneda baserria (XVI. mendekoa)
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
bidebietA
- 8.855 Biztanle Bidebieta osoan
- 1000 atzerritar -> Honduras
- Jaiotza-tasa -> 4,29
- Zahartze-indizeak -> 211,06
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
bidebietA
- Ekonomia
- Segurtasuna
- Garraiobideak
- Hezkuntza (ikasketak)
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
LOIOLA
Argazki esanguratsua
Loiolako kuartela Donostiako erdialdean dagoen esparru militarra da. Loiolako auzoan dago, Urumea ibaiaren ertzean, Ametzagaina menditik gertu, Urdinzuko eta Esparchoko zubien artean. Gipuzkoako probintziako Indar Armatuen eta Lurreko Armadaren kuartel garrantzitsuena da.
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
LOIOLA
- XVI. mendeko monumento baserria: Patxillardegi baserria
- 1912an
- Eraikuntza proiektuak hasi ziren eta 1916. urtean
- Cristina erregina izan zen hiri garapena izango zenaren lehen harria jarri zuena.
+ INFO
EGITURA
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
DEMOGRAFIA
BESTERIK
FUNTZIOAK
LOIOLA
- Ekialdean, Altza eta Intxaurrondorekin muga ezartzen du, hegoaldean, Martutenerekin; Norteko trenbideak eta saihesbideak Amara Berritik bereizi egiten dute.
- Loiolara iristeko bide asko:
- Topoa
- Autobusak (26,31,41)
- Kotxez / motorrez iristeko errepideak
- Renfe trena
- Dbizi zerbitzua
- Planifikazio estrategikoa
- Loiola hazkunde nabarmena izan nahi du
- Etxebizitza berriak
- Hotelak
Etorkizuneko Loiola auzorako proposamena ikusi dezakegu
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
LOIOLA
- Urumea mendebaldeko zonaldea residentziala
- Ekialdeko zonaldea berdegunez inguratua
- Ametzaganako parkea nagusi bezala.
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
LOIOLA
- Ametzagainako parkea
- Plaza lavandera
- Patxillardegi baserria,
- Loiola Kultur Etxea,
- Jesusen Bihotza Parrokia,
- La Salle Ikastetxea,
- Loiolako kuartela
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
LOIOLA
- 6.459 biztanleko auzoa
- Jaiotze tasa altuena 8,48ko tasarekin
- 65 urtetik gorakoak %18,8
- %20 unibertsitate tituludunak
- Langabeziaren intzidentzia 6.287 biztanleen %5,3
- 689 Migratzaile
- Emakumezkoen kopuru handiagoa dago gizonezkoa baino
- 2023 --> 117 delitu
- Tasa baxua dela esan genezake
- Errenta per capita : 41.708 €
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
LOIOLA
Festak: Uztailaren 28-31
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
IGARA
Argazki esanguratsua
Mugak : iparmedebaldean, Arriola, Bentaberri eta Lugaritz-ekin muga geografikoa muga egiten du, ekialdean Aieterekin eta hegoaldean, Añorga nahiz Usurbilekin.
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
IGARA
Baserri eremua izatetik--> Urbanizazio prozesua eta bizitegi eremua.
+ INFO
EGITURA
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
DEMOGRAFIA
BESTERIK
FUNTZIOAK
IGARA
Forma irregularra: zonalde ezberdin ugari batzen ditu mugen barruan.
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
IGARA
Nagusiki funtzio erresidentziala, baina neurri batean funtzio industriala ere badu.
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
IGARA
- Karlos Santamaria Plaza
- Lautximeneta udal pilotalekua
- ILAE
- Jai Batzordea
- Jokoenea museoa
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
IGARA
- Demografia: 10.059 biztanle, 5196 emakume eta 4863 gizon.- Etorkinak % 7,6 - BB adina: 45 urte - Segurtasuna: 117 delitu (2023) - Errenta maila: 50899 eurokoa
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
IGARA
- Berdeguneak (pixkanaka desagertzen )- Etorkizunerako plangintza: Zubiberri
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
ULIA
Argazki honetan argi eta garbi ikus bezala Ategorrieta-Ulia auzoaren zati oso haundi bat mendia da eta pixkanaka honi tokia kentzen ari dira, etxebizitza gehiago eraiki ahal izateko. ATegorrieta-Uliak hiru auzo nagusirekin ditu mugak: Bidebieta auzoarekin (arzak jatetxe inguru), Gros auzoarekin (Nafar Hiribidea) eta Intxaurrondo auzoarekin(trenbidea).
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
ULIA
+ INFO
EGITURA
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
DEMOGRAFIA
BESTERIK
FUNTZIOAK
ULIA
-Errepide ugari sartzeko -Sartzeko erraztu -Bertako errepide ezberdinak
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
ULIA
-Erresidentziala -Merkataritza eskasia -Berdegune nagusiak -Historiaren inguruko turismoa
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
ULIA
- Ategorria eskultura -Bale behatokia -Ehiza tokia zena
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
ULIA
- Gizonezkoa/emakumezkoa -Atzerritarrak -Errenta-maila
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
ULIA
-Ullia-Ategorrieta aurrera -Elkarte bakarra -2016ko akta
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
Aiete
Argazki esanguratsua
Aieteko Jauregia, Aieten dagoen eraikinik esanguratsuena, bertan pasatzen zituen Francisco Franco diktadoreak udarak
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
aiete
BILAKAERA
+ INFO
EGITURA
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
DEMOGRAFIA
BESTERIK
FUNTZIOAK
aiete
MugakEremuak Auzo mota
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
aiete
Gune residentziala
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
aiete
Aieteko JauregiaMiramongo Anfiteatroa Eureka! Zientzia Museoa
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
aiete
EzaugarriakAtzerritarrak Delituak
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
aiete
Pertsonaiak
Esperientzia
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
martutene
27. Poligonoa
Iparraldean: Altza, Loiola. Mendebaldean: Amarako altua, Miramon, Añorga. Hegoaldean: Hernani, Astigarraga. Ekialdean: Hernani, Astigarraga. ITSAS MAILATIK 3m-tara Erdialdetik 1h 9minutura (oinez)
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
martutene
HISTORIA
+ INFO
EGITURA
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
DEMOGRAFIA
BESTERIK
FUNTZIOAK
martutene
Mugak Eremuak Auzo mota
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
martutene
AUZO ERRESIDENTZIALA AUZO INDUSTRIALA
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
martutene
MARTUTENEKO ESPETXEAMARTUTENEKO GELTOKIA VILLA OYÓN 27. POLIGONOKO ZUBIA
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
martutene
2729 biztanle1358 gizon, 1371 emakume Adin media 46
+ INFO
ERAIKIN NAGUSIAK
HISTORIA
EGITURA
BESTERIK
DEMOGRAFIA
FUNTZIOAK
martutene
Martutene eleberria (Ramón Saizarbitoria) Festak urriaren 12an
+ INFO
KOKAPENA
Hiriaren ekialdeko aldean kokatzen da; iparraldean, Kantauriarekin du bere muga, hegoaldean Egiako auzoarekin, ekialdean Ulia Mendiarekin eta azkenik mendebaldean, Urumea ibaiarekin muga geografikoa ezartzen du.
Igeldoren historia: - Historian zehar, Igeldok bere kontzejua, parrokia eta mendien gaineko kontrola izan ditu. - XIX. mendean, udalerri independente bihurtu zen 6 urtez (1845-1851). - Igeldoko urbanizazioa XX. mendearen amaieran hasi zen aldatzen. - 1991tik, herritar batzuk Igeldoren independentzia bilatzen hasi ziren, eta 1994an Itxas Aurre kolektiboa sortu zuten. - Hainbat herri-kontsultatan, gehiengoak bereizketa babestu zuen, baina babes politikorik ezak aldaketa eragotzi zuen. - 1995ean, udalerri berri bat bilakatzea proposatu zen, baina 2500 biztanle eskatzen zituen arau bat ezarri zen. - 2003an babes judiziala izan arren, 2010ean berriro blokeatu zuen proposamena espedientea ixten zuen dekretu batek -2013an, beste herri-babes baten ondoren, abenduaren 17an, Foru Aldundiak Igeldoko bereizketa onartu zuen, udalerri berri bat ezarriz. - Erabaki hori kritikatua izan zen, eta beste lege-prozesu bat ekarri zuen, 2016ko urtarrilaren 27an EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak segregazioa deuseztatu zuenean.
Hiru azpiauzo hauek erreide batez, bidegorri batez eta oinezkoentzako gune batez konektatuta daude eta bide oso ohikoa da, paseatzeko, korri egiteko edo bizikletan ibiltzeko
Hezkuntzari dagokionez, Añorga txikin Amasorrain ikastola dago nun LH6 arte ematen duten klase
Añorgan dagoen eraikin garrantzitsuena, añorgako frontoi eta futbol zelaia dira, han añorgako kirol talde desberdin guztiak jokatzen eta entrenatzen dute, sasibaloiko taldeak edo futboleko taldeak adibidez. Ere herriaren aisialdi gune garrantzitsuena da eta auzoko festak han dira, ere gune horretan Cementos Rezolaren musea kokatzen da. Lehen esan bezala, Añorga hiru azpiauzotan banatuta dago, anorga txiki, anorga eta errekalde, anorga txiki etxez beteta dago errepide nagusi batekin eta bertan Amasorrain ikastola dago, añorgan futbol zelaia, frontoia, museoa eta Cementos Rezola fabrika kokatzen dira ere hainbat etxebizitza daude, eta errekalde etxez eta komertzioz osatuta dago.
KALEAK
Groseko kaleak zuzenak eta paraleloak dira nagusiki, Donostiako beste auzo zaharrago batzuekin alderatuta diseinu erregularragoa dutenak. Ondo mugatutako bloke edo etxadietan antolatzen dira, eta horrek zirkulazio nahiko arina ahalbidetzen du.
Anorgan 2755 pertsona bizi dira, horietatik gizonak 1355 dira eta beraien batez besteko adina 43 urte dira eta emakumezkoak 1400 dira eta beraien batez besteko adina 45 urte dira. Beraz, añorgako batez besteko adina 44 urtekoa da
añorgako frontoi eta futbol zelaian , añorgako kirol talde desberdin guztiak jokatzen eta entrenatzen dute, sasibaloiko taldeak edo futboleko taldeak adibidez. Ere herriaren aisialdi gune garrantzitsuena da eta auzoko festak han dira.
Eraikin zaharrak eta modernoak :
- Behealdean: batez ere etxebizitza kolektiboak (XX. mendean eraikiak.)
- Goiko aldean: txalet eta etxe bakartu gehiago aurkitzen dira.
- Alkate José Elosegi etorbidea, ardatz nagusia.
- N-1 errepidea, Donostia beste euskal hiriekin konektatzen duena.
- AP-8 autobidea, Donostia Bilbaorekin lotzen duena.
- Euskotren geltokia, tren-garraioa errazten duena.
Mugak: Iparraldean: ALtza, Loiola. Mendebaldean: Amarako altua, Miramon, Añorga. Ekialdean: Hernani, Astigarraga. Hegoaldea: Hernani, Astigarraga. Eremuak: -Antondegi - Hipika - Pilarreko andrea - 27 Poligonoa Auzo mota Erresidentziala eta industriala
Añorgako kultur elkartea kokatzen da, bere sorrera kirol elkartearen sorrerarekin izan zen 1922an. Añorgako kultur elkarteak hainbat kultur ekitaldi desberdinak antolatzen ditu, horien artean gazteentzako jarduerak, dantza saioak, erraldoi eta buruhaundien konpartsak eta bertsolaritza saioak, talde honek ere Añorgako festak antolatzen ditu eta asteburu horretan mota guztietako jarduerak antolatzen dira, kontzertuak eta bertso saioak esate baterako.
- Altza, Egia eta Loiolarekin egiten du muga
- Hiru eremu nagusitan banatzen da:
- Amara: Iparraldean Erdialdearekin egiten du muga, Ekialdean eta Hegoaldea Loiola auzoarekin eta Mendebaldean Morlansekin egiten du muga. Erdialdean kaleak zabalagoak dira eta beratik mugitzen garen einean txikitzen doaz. Eraikinak tamaina normala dute(5-8 pisu)
- Amara zaharra: Autonomia kalera mugatzen da, nahiko txikia da. Nabaritzen da zaharra dela, ez dago kale antolamendu handirik, eraikin txikiak oro har
- Amara Berri: Iparraldean Erdialdearekin egiten du muga, Ekialdean Loiolarekin, mendebaldean Aiete eta hegoaldean Martutene. Eraikin eta kale modernoak.
- Morlans: Norabide guztietan Aieterekin egiten du muga ekialdean ezik, hor Amararekin. Auzo nnahiko berria, breaz, erikin eta kale modernoak ditu.
- Anoeta: bertan Donostia hiriko kirol azpiegitura hoberenak aurki ditzazkegu. Horrekin batera, Anoetako futbol estadioa bertan dago
- Morlanseko tunela: Tunela nahiko berria da eta Amara eta Lugaritz konektatzen ditu, orain, funikular bat jarri dute Aietera igotzeko, tunelaren parean.
- Amarako tren estazioa: Amara Zaharraren parean kokatuta dago, Autonomia kalearen ondoan. Amarako tren esatzio nagusia da.
- Arabako parkea: Amarako berde gune nagusia kontsideratu daiteke, Amarako tren estazioatik oso gertu dago. Halaber, umeentzako jolas parke bat dago
GASTRONOMIA ETA SUKALDARITZA
Donostiako gastronomia eskaintza nabarmenetakoa da Grosekoa: pintxo taberna ugari, euskal sukaldaritzako jatetxeak eta Michelin izarrak ditu. Zurriola Plazatik eta hondartzatik gertu kokatuta, publiko gazte eta anitza erakartzen dute. Establezimendu horiek funtsezkoak dira tokiko ekonomian, enplegua sortzen dute eta auzoa helmuga gastronomiko gisa sendotzen dute.
KULTURA ETA AISIALDIA
Gros erreferentzia kulturaleko gunea da, eta enplegu ugari ditu kultur kudeaketan, ekitaldien ekoizpenean eta arteetan. San Telmo Museoan, kultur etxeetan eta auzo-elkarteetan eta auzoan egiten diren musika- eta antzerki-jaialdietan egindako lanek ere lan-eskaintzari laguntzen diote.
Cementos Rezola, zementu fabrika Añorgako eraikin garrantzitsuena da nun Añorgako biztanleriaren gehiengoak han lan egiten du, ere aipatzeko da futbol zelaiaren ondoan bere museoa aurkitzen dela
ERAIKINAK
Grosen, hiriaren egitura nahiko anitza da. Auzoak hainbat eraikin mota biltzen ditu, batetik eraikin tradizionalak, hala nola hiri-eraikin handiak eta zuloak (adibidez, 19. mende amaierako etxebizitzak), eta bestetik eraikin modernoagoak, bereziki azken urteetan berreraikitako bloke modernoak. Eraikinak gehienbat 4 eta 5 solairukoak dira.
Ezaugarriak
- 14.799 biztanle
- 44 urteko batezbestekoa
- 50-54 adin tarte handiena
Atzerritarrak
- 100 Italiar
- 985 atzerritar
Delituak
- 228 delitu
- 9tan Jauregia itxi
Gaiztarro guztiz erresidentziala dago bakarrik etxebizitzak daudelako. Ez dago inongo zerbitzurik. Bidebietak aldiz, hainbat zerbitzu dituenez (Supermerkatuak, 15 taberna, 2 bankua, denda txikiak, 3 farmazia, kotxe tallerra, anbulategia, haur eskola "lehen hezkuntza", polikiroldegia) auzo hau, erresidentzial-zerbitzaria da.
Añorgako jaiotze-tasa 7,62-koa da. Biztanleriaren zahartze indizea 133,18 gizonezkoena 118,58 eta emakumezkoena 148,58.
TURISMOA
Donostiako auzorik bisitatuenetako bat da Gros, bereziki Zurriolako hondartzak eta gaueko bizitzak erakarritako turistengatik. Gune historikotik gertu egoteak eta surflari eta gazte ugari egoteak negozioak bultzatzen ditu, hala nola hotelak, ostatu turistikoak, surf dendak eta tabernak, tokiko ekonomia bultzatuz.
Anorga, Cementos Rezolaren sorrerarekin “sortu” egin zen, baina, industria horren sorrera baina lehen baserri inguru bat zen. Cementos Rezola zementua produzitzen du eta bere sorrerarekin Añorga auzoa sortu behar izan zen langileak bertan bizitzeko, beraz, industrial gune bat izan arren bizitegi bat da ere.
Auzo hau ez da auzo zahar bat da, hala ere, orain dela urte batzuk, gaur egun baino biztanle gehiago zituen, azkeneko datuen arabera 8.855 biztanle baititu, eta 2010ean adibidez, 9248. Prestona guzti hauen artean, 4.637 emakumeak dira, eta 4.218 gizonak, eta auzoko bataz besteko adina 47 urtekoa da, eta auzoan 1.000 atzerritar daude, biztanleria osoaren %11,3, eta horietatik gehiengoa Hondurasekoak dira. Jaiotza-tasaren inguruan, 2023an 4,29koa izan zen, eta zahartzearen indizea 211-koa da, eta 1.000 pertsonetatik, auzo honetan 164 gizon eta 260 emakume zahar daude, 64 urte baino gehiago dituztenak.
Polikiroldegia Bidebietako eraikin garrantzitsuenetako bat da. Hemen, edoizen kirol egin dezakezu, eta asteburuetan umeentzako partidak antolatzen dira. Horretaz gain, kirol gune ezberdinak alokatzeko aukera duzu Betsalde, Kontadores beste eraikin garrantzitsu bat da. Hemen, kontzertuak, antzerkiak etab. antolatzen dira. San Luis La Salle eskola bidebieta iparraldean, DBH dagoela bakarrik San Francisco Xabier eliza, 1980ean eraikita. Arkitektura-estiloa: Minimalismoa Moneda baserria -> oso emblematikoa Donostia osoan, bereziki Bidebietan
Esperientzia
Eieten bizi naizenez nire esperientzia eta iritziak kontatuko ditut. Aiete oso gune residentzial ona da zure familiarekin bizitzeko. Auzo giro ederra dago, eta bertan orduak pasa daitezke paseatzen edo jolasten. Oso leku segurua izateaz gain, hainbat ikastola daude umeek etxetik gertu ikasi dezaten. Oso auzo ona da Aiete, niri asko gustatzen zait bertan bizitzea.
KURSAAL
Kongresu Jauregia eta Auditorioa, Groseko mugan kokatua, hiriko kultur gune garrantzitsuenetako bat da. Donostiako Nazioarteko Zinemaldia bertan egoteaz gain, Kursaalek nazioarteko hainbat kontzertu, ekitaldi eta kongresu antolatzen ditu, Gros auzoko bizitza kulturalari ere mesede egiten diotenak.
Martutene Ramon Saizarbitoria idazleak 2012 urtean plazaratu zuen euskarazko eleberri luzea da, bi bikoteen baitako harremanak kontatzen dituena, atzerritar neska gazte bat tarteko. Bikote-harremanak kontatzeaz gainera, beste hainbat arlo jorratzen dituen eleberria da: idazlearen lana, medikuntza eta osasungintza eta Euskal Herriko gatazka besteak beste. Donostian girotuta dago, Martin eta beste zenbait pertsonaia Martutene auzoko villa batean kokaturik. Martutene eleberrian Max Frischen Montauk eleberria erreferentzia nagusia da: atzerritar neskaren izena Lynn da, Frischen liburuko pertsonaia nagusia bezalaxe eta Montauk liburua bera Martutene eleberriaren hari nagusietako bat dela esan daiteke. Bederatzi urtez lanean eman zituen Ramon Saizarbitoriak eleberria osatzen, Kandinskyren tradizioa 2003 urtean plazaratu ondoren eta egundaino idatzi duen lan luzeena da. Kritiko zenbaiten arabera, euskal literaturaren azken aroetako eleberri onena da.
ZURRIOLA
Gros auzoan, Kursaaleko kuboen eta Ulia mendiaren artean, Zurriolako hondartza mundu osoko surflari eta gazteen jomuga gogokoena bihurtu da, laurogeita hamarreko hamarkadaren erdialdean birmoldatu zutenetik. Zurriolan txapelketak eta surf, volleyball, futbol edo pala ikastaroak aurki ditzakezu.
Añorga errekaren arroaren zatirik altuena hartzen du. 6,5 km pasatxo duen ur-ibilgu txiki hau gaur egun lurperatuta dago eta ubideetatik igarotzen da, beraz, ez da ikusten bere ibilbidearen zati txiki batean izan ezik. Beraz, Añorgak gune berde asko ditu, esate baterako Añorgako hiru aziauzoak lotzen dituzten bideak oso gune berdeak dira eta atseginar bizikletan ibiltzeko, korri egiteko edo aseatzeko
Bilakaera
- K.A. 300. urtean Miramongo Anfiteatroa eraiki zuten
- Katxola eta Munto baserrietatik sortu zen Aiete
- Hernanirantz joateko errepide zaharran kokatua
- Denbora pasa ahala, etxeak sortzen joan ziren
- 1878an Aieteko Jauregia sortu zuten
- Geroz eta gune residentzialagoa
- 2003. urtetik Donostiako 17 auzo edo barrutietako bat da.
- 2010ean Aieteko kultur etxea sortu
Gune residentziala
- Etxe segida luzeak
- Pio Baroja
- Etxadi
- Miramon
- Gune berdeak->Paseoak
- Miramon
- Aieteko Jauregia
- Bm handi bat Miramonen
Añorgan 2023 urtean 27 delitu egon ziren Donostian 7384 egonik, beraz, esan dezakegu Añorgako auzoa auzo seguru bat dela, baina, egia da azken urteetan Añorga txiki eta Lugaritzeko gasolindegia konektatzen duen bidean gauean hainbat lapurketa egon direla, beraz, ez da komenigarria bide hori gauez egitea eta bereziki bakarrik, baina, hori kenduta ez dago segurtasun arazo nabarmenik
Añorga Donostiako zortzigarren errenta maila altuena dauka, 46125 da bere errenta maila, Donostikoa 43577koa izanik.
Auzao hasiera batean aisialdirako auzo moduan egin nahi zuten, baina trenaren geltokia egitean, ferrokarrileko langilak bizi ahal izateko auzoa egin zute. Gaur egun, auzoko erdigunea dena erresidentziala da, espetxea ere martutenen situatuta dago, pixkabat aldendua, eta beste alde batean poligonoa dago. Poligono honek ematen dio martuteneri kutsu industrial hori, poligonoan lan egiten duen jende asko martuteneko auzoan bizi da, hau da auzo erresidentzial bat da, langileentzat gehienbat.
Mugak
- Iparraldean Mirakontxa
- Amara eta Amara berri ekiadean
- Añorga, Antiguo eta Ibaeta mendebaldean
Eremuak
- Munto
- Pio Baroja
- Etxadi
- Miramon
Auzo mota
- Auzo residentziala
Turismoari dagokionez, añorgan ez dago ia turismorik, eta Añorgan ez dago hotelerik.
Martuteneko espetxea:Martuteneko espetxea Donostia eta Gipuzkoako kartzela da, bere izena Martuteneko auzotik hartua. 1948an inauguratu zuten, Ondarretako espetxea itxi zutenean. 150 bat presorentzako edukiera izan arren, gehiago dira kartzelan gaur egun dauden presoak. Martuteneko geltokia: Martutene Euskal Herriko Gipuzkoako tren eta autobus geraleku bat da, Donostia udalerrian kokatuta dagoena. Geralekua 1863ko irailaren 1an ireki zen. Geltokia 1863ko irailaren 1ean inauguratu zen Beasain - Donostia tartea martxan jarri zenean Madril—Hendaia burdinbidea erradialean. Villa oyon: Villa Oyon Martutene auzoko (Donostia) etxe bat da, XX. mendearen hasieran eraikia eta egile ezagunik ez duena. Donostia hiriaren hegoaldean dago, auzoa bitan banatzen duen Martuteneko pasealekuan, Urumea ibaiaren ertzean eta Loiola auzoaren eta Astigarraga herriaren artean. 2012ko abenduan Eusko Jaurlaritzako Kulturako sailburuak kultura ondasun izendatu zuen, monumentu sailkapenarekin. 27. Poligonoko zubia: 27 Poligonoko zubia (Lugañene zubia edo Torrua Zahar zubia ere deitua) Gipuzkoako Donostia hiriko Martutene auzoan dagoen zubi bat da. Zubiak Urumea ibaia gurutzatzen du. Lugañene pasealekua eta GI-40 errepideak zeharkatzen du, eta Martutene eta 27 Poligonoa deritzon industrialdearen artean dago. 1993ko urriaren 29an ireki zen. Lugañene zubia edo Torrua Zahar zubia ere deitua bada, inguruan dituen baserrien izenak baitira.
Anorga ondo komunikatuta dagoela esan daiteke, Anorgak dbus sistema dauka, izan ere, 25 zenbakia Anorgatik pasatzen da eta ere hurbileraino iristen da eta ere zentro eta alde zaharreraino. Anorgak ere Dbizi sistemarekin kontatzen du eta añorga txikin bizikleta geldialdi bat dago, beraz, bizikleta ublikoarekin osible da donostiako edozein lekutara iristea
Pertsonaiak
- Manuel Matxain, bertsolari, bolo jokalari eta apustulari
- Joseba Zaldua, futboleko jokalaria
- Manuel Gallastegi, bertsolari eta apustu lanetan organizatzailea
- Ibon Martin, euskal idazlea
Auzoaren funtzio garrantzitsuena erresidentziala da, izan ere, Añorga Cementos Rezola zementu fabrika sortu zenean sortu egin zen, fabrikan lan egiten zuten jendea eta haien familiak han bizitzeko, hala ere, gaur egun añorgan zenbait komertzio daude, azpimarratzeko rekaldeko tanatoria eta ere añorgan futbol zelaia eta frontoia daude, egunero kirol jardueraz betetzen direnak.