D-Paideia Module 1

Module 1 - Beleid en balans

START de tool

Module 1 - Beleid en balans

Inhouden

Topic 2: Werk-privébalans

Topic 3: Duurzame aanpak

Topic 1: Institutioneel beleid

1.1 Insititutioneel beleid

Wat zegt het beleid over digitalisering in de klas?

Jouw school

Europa

België

1.1 Insititutioneel beleid - Europa

Wat zegt het Europees beleid over digitalisering in de klas?

Tip: klik op de tegels en afbeeldingen om meer te weten te komen!

• EU beleidsinitiatief
• Doeltreffende aanpassing aan digitaal tijdperk
• Ontwerp Digital Competence Framework

Europa

1.1 Insititutioneel beleid - Europa

Wat zegt het Europees beleid over digitalisering in de klas?

Europa DigCompEdu

1.1 Insititutioneel beleid - Europa

Wat zegt het Europees beleid over digitalisering in de klas?

Europa nieuw DigCompEdu-model

1.1 Insititutioneel beleid - Europa

D-Paideia: tijdlijn

Literature review

Teacher training

2024-2025

2023

Curriculum

Kennisdeling

2025

2023

1.1 Insititutioneel beleid

Wat zegt het beleid over digitalisering in de klas?

Jouw school

Europa

België

1.1 Insititutioneel beleid -België

Wat zegt het beleid over digitalisering in de klas?

België

1.1 Insititutioneel beleid - België

Leren

Over DigCompEdu

Groeien

Kenniscentrum Digisprong (Vlaamse Overheid) ontwikkelde een interactief platform om bij te leren over en te groeien in digitale competenties. Ontdek wat het leerpad je te bieden heeft!

Ga naar het leerpad!

1.1 Insititutioneel beleid - België

Leren

Over DigCompEdu

Groeien

Neem je tijd om bij te leren over de 6 domeinen van het DigCompEdu-model. Het leerpad bevat interactieve oefeningen die je kan pauzeren en later weer oppikken.

Ga aan de slag!

1.1 Insititutioneel beleid - België

Leren

Over DigCompEdu

Groeien

In deze e-cursus kan je:

• aan de hand van voorbeelden en tips groeien naar een hoger niveau in het gebruik van ICT in de klas.
• reflecteren over je gebruik van ICT in de klaspraktijk.
• een prioriteitenplan opstellen om te groeien in de digitale competenties.

Klaar voor een hoger niveau!

1.1 Insititutioneel beleid - België

Ondersteunende materialen

Op deze pagina's vind je:

• 7 korte video's met elk domein en bijbehorende competentie
• Leerkrachtenfiches
• Zelfreflectietool DigiSnap
• Link naar materialen over DigCompEdu op Klascement

Kom maar op!

1.1 Insititutioneel beleid

Wat zegt het beleid over digitalisering in de klas?

Jouw school

Europa

België

1.1 Insititutioneel beleid - jouw school

Wat zegt het beleid over digitalisering in de klas?

Jouw school

1.1 Insititutioneel beleid - jouw school

Bekijk de video en beantwoord volgende vragen voor jezelf:

1. Had je al eerder gehoord over Digisnap?
2. In welke mate ben je op de hoogte van de digitale strategie van jouw school?
3. Heb je het gevoel dat jouw school actief met digitale competenties bezig is?
4. Voor welke doeleinden gebruik je momenteel digitale tools in de klas?
5. In welke mate heb je zelf interesse om deze test af te leggen?

1.1 Insititutioneel beleid - jouw school

Even terug naar het D-Paideia model

1. Neem een kijkje naar de toegevoegde digitale competenties.
2. Is er aandacht voor deze competenties op jouw school: digitaal welzijn, digitale veiligheid, digitale inclusie en diversiteit?
3. Worden tools ingezet voor inclusie en diversiteit (leeruitdagingen, meertaligheid, economische uitdagingen)?
4. Op welke van deze competenties zet jij in de klas al in?

Module 1 - Beleid en balans

Inhouden

Topic 2: Werk-privébalans

Topic 3: Duurzame aanpak

Topic 1: Institutioneel beleid

1.2 Digitale werk-privé balans

Inhoud

In dit hoofdstuk leer je hoe je bewust en verantwoord digitale bronnen kunt gebruiken zonder dat dit ten koste gaat van je geestelijke en lichamelijke gezondheid. Waarom is dit belangrijk? Veel leerkrachten ervaren stress en overbelasting door constant verbonden te zijn met digitale technologieën. Laten we samen ontdekken hoe je hier balans in kunt vinden.

START dit topic

1.2 Digitale werk-privé balans

Topics

Bewust en verantwoord gebruik

Reflectie-vraag

Waarom belangrijk?

Praktische tips

1.2 Digitale werk-privé balans

Wat betekent bewust en verantwoord gebruik?

Het bewust en verantwoord gebruiken van digitale bronnen betekent dat je:

• Doelgericht werkt met digitale middelen.
• Onnodige afleidingen vermijdt.
• Zorgt voor je mentale en fysieke welzijn door grenzen te stellen.

Voorbeeld

1.2 Digitale werk-privé balans

Lichamelijke klachten

Geestelijke klachten

Sociale en emotionele impact

• Stress: Door constante meldingen en het gevoel altijd bereikbaar te moeten zijn.

• Vermoeidheid: Het gebrek aan echte ontspanning omdat je altijd “aan” staat.

• Concentratieproblemen: Door te veel multitasking en digitale afleidingen.

• Slaapproblemen: Door het gebruik van schermen vlak voor het slapen (blauw licht).

Ga naar de tips!

1.2 Digitale werk-privé balans

Lichamelijke klachten

Geestelijke klachten

Sociale en emotionele impact

• Nek- en rugpijn: Door een verkeerde zithouding of langdurig zitten zonder pauzes.

• Oogvermoeidheid: Door lang naar een scherm te staren zonder voldoende knipperen (digitale oogvermoeidheid).

• Pols- en armklachten: Door herhaaldelijk typen of muisgebruik zonder ergonomische ondersteuning.

Ga naar de tips!

1.2 Digitale werk-privé balans

Lichamelijke klachten

Geestelijke klachten

Sociale en emotionele impact

• Isolatie: Te veel tijd online kan leiden tot minder echte sociale interacties.

• Gebrek aan verbinding: Digitale communicatie kan minder persoonlijk en verbindend zijn dan face-to-face contact.

• Afhankelijkheid van technologie: Het gevoel dat je niet zonder digitale tools kunt werken of ontspannen.

Ga naar de tips!

1.2 Digitale werk-privé balans

Algemene tips voor verantwoord gebruik

Digitale gewoontes

Meldingen

Digitale tijd

1.2 Digitale werk-privé balans

Bekijk de case en reflecteer

Mieke, een lerares, merkt dat ze na schooltijd nog uren mails leest en reageert op berichten van ouders. Dit zorgt voor stress en slapeloosheid. Wat zou jij doen in haar situatie?

Ontdek wat zij deed!

1.3 Duurzame aanpak

Inhoud

Technologie biedt ons eindeloze mogelijkheden, maar het gebruik ervan heeft ook een impact op onze gezondheid én op het milieu. Door bewust en duurzaam te werken, kun je niet alleen efficiënter omgaan met je tijd en energie, maar ook bijdragen aan een lagere ecologische voetafdruk. In dit deel ontdek je hoe je digitale technologie slim en verantwoord inzet, voor jezelf en voor de planeet.

START dit topic

1.3 Duurzame aanpak

Topics

Bewustwording

Reflectie-vraag

Voorbeeld

Praktische tips

1.3 Duurzame aanpak

Bewustwording

Duurzaam digitaal werken betekent:

• Alleen digitale technologieën gebruiken die je werk écht verbeteren.

• Efficiënt omgaan met je tijd en energie.

• Voorkomen dat technologie je overneemt, maar het slim gebruiken.

1.3 Duurzame aanpak

Bekijk de case en reflecteer

ChatGPT verbruikt 25 keer meer energie dan Google: "We gebruiken het voor van alles, maar het is die enorme rekenkracht niet waard"

1.3 Duurzame aanpak

Algemene tips

Tip 1: SChakel apparaten uit

Tip 2: Plan je schermtijd

Tip 3: Vermijd onndige cloudposlag

Tip 4: Kies voor groene technologie

1.3 Duurzame aanpak

Reflectie

Hoe duurzaam en bewust ga jij momenteel om met technologie?

• Gebruik je digitale tools efficiënt, of verspillen ze soms meer tijd dan ze besparen?

• Hoe vaak denk je na over de impact van jouw digitale werk op het milieu?

Slot

Gefeliciteerd, je hebt de module afgerond!

Neem even de tijd om een persoonlijk actieplan te maken. Wat ga jij vanaf vandaag anders doen?

Start de afsluitende quiz

Slot

Afsluitende quiz

Slot

Afsluitende quiz

Slot

Afsluitende quiz

Slot

Afsluitende quiz

Module 1 - Beleid en balans

Bedankt voor je deelname!

Bezoek onze websites!

Bijgewerkt model met extra competenties

1. Professioneel engagement 7. Socio-emotionele en relationele vaardigheden 6. Vaardigheden van leerlingen m.b.t. veiligheid

DigCompEdu

Digital Competence Framework for Educators

• Initiatief van de Europese Commissie (2017)
• Digitale competenties van leraren

• 6 gebieden
• 24 competenties
• DigComp framework als basis
• Focus op hoe digitale technologieën kunnen worden gebruikt om onderwijs en vorming te verbeteren en te innoveren.

Kennisdeling

Najaar 2025 staat in het teken van kennisdeling. We willen de projectresultaten graag laten landen in de lerarenopleidingen en het Europese beleid. In het kader daarvan zijn er meerdere kennisdelingsmomenten gepland.

Interesse om deel te nemen? Schrijf je hier in!

Engelstalige video met uitleg over het basis DigCompEdu model.

Het gevalideerde curriculum werd vervolgens in de praktijk gezet tijdens meerdere trainingsmodules in alle partnerlanden. Luister naar deze podcast waarin leerkracht Sofie getuigt over haar deelname aan de D-Paideia vorming. Sofie vertelt ons wat de vorming voor haar betekend heeft en welke concrete tips ze in de les toepaste.

Wat doet de EU op het gebied van digitaal onderwijs?

Neem een kijkje op de pagina Digitaal onderwijs van de Europese Commissie en ontdek de Europese initiatieven!

Actieplan voor digitaal onderwijs

Hub voor digitaal onderwijs

Gratis tool voor zelfreflectie

Het ontwikkelingsproces van het D-Paideia kader

Dit Erasmus+ project herziet en breidt het DigCompEdu raamwerk uit om de ervaringen van leerkrachten tijdens noodonderwijs op afstand (Covid-19) te weerspiegelen. Literatuuronderzoek:

• bestaande competenties in kaart gebracht
• onderbelichte gebieden geconceptualiseerd
• nieuwe competentie-elementen samengevoegd in een D-Paideia kader

Het ontwikkelingsproces:

• uitgetest en bijgewerkt
• afgestemd op de methodologische aanpak die in het oorspronkelijke DigCompEdu-raamwerk werd gebruikt
• zorgt voor continuïteit en innovatie

Covid-19-pandemie

Plotse omschakeling

• Digitale omgevingen voor leren
• Boost voor digitale transformatie

• Leraren moesten plots:

• Digitale hulpmiddelen gebruiken
• Bewust zijn van de sociale en emotionele aspecten

Probleem: veel leraren hadden niet de vaardigheden om de hulpmiddelen op een pedagogisch effectieve manier te gebruiken

Onderzoek D-Paideia: toonde nood aan nieuw model met aspecten die ontbreken in het originele DigCompEdu-model (e.g. socio-emotionele en relationele luik)

Curriculumontwikkeling

Van model naar praktijk

Op basis van het D-Paideia kader, werden in 2023 activiteiten ontwikkeld om leraren te trainen in de nieuw toegevoegde competenties (socio-emotioneel, veiligheid, welzijn). De ontwikkeling en validatie verliep in verschillende stappen:

• Ontwikkeling van activiteiten
• Interne peer-review
• Evaluatie door 37 externe experten
• Herwerking tot finaal curriculum
• Validatie

Leeractiviteiten

• Taxonomie: Beginner, gemiddeld of expert
• Synchroon of asynchroon
• Gegroepeerd in 5 modules

• L27 leerdoelen

Voorbeeld

Stel je voor dat je een digitale tool gebruikt om lesmateriaal te maken. Werk efficiënt en stop wanneer je merkt dat je uitgeput raakt.