Psychedelic Presentation

Iturriak:

• "Dolu Prozesuetan Hezkuntza Jarduerak

• "Dolua eskolan" PAUSA

DOLUA

Dolu prozesu guztiak ezberdinak dira. Heriotza ez da gainditu beharreko zerbait, doluaren eginkizuna pixkanaka galera horretara egokitzen joatea da. Alba Payas psikoterapeutak dolu prosezuaren dimentsioaz hitz egiten du.

Maite dugun norbaiten heriotzaren ondoren agertzen den prosezu biologiko, psikologiko eta soziala. Esperientzia zaila eta estresagarria. Ez du iraupen jakinik. Galdu dugun pertsona maitasunez eta larritasunik gabe gogoratzeko gai garenean, orduan esan dezakegu dolu prosezua egina dugula.

Zer da dolua?

• Emozioak: tristura, haserrea, errua..
• Fisikoki: nekea, ahuldadea, tentsioak..
• Jarrera: toki jakin batzuetara joan beharra edo joateari uko egitea, negar egitea.
• Kognitiboki: nahasmena, kezka, arreta falta.

Nerabe bakoitza bakarra eta berezia da, nerabe bakoitzak bere testuinguru eta sistema ditu. Agian ezin izango dugu guztia ulertu eta hau ondo dago. Ez epaitzea izango da gure lehen pausoa, eta ahal duguna eskaintzean, nerabe horrek gugandik behar duena jasoko du.

Heriotza nerabeekin.

Irakasle eta ikasleei aholkuak eman komunikabideekin nola jokatu jakiteko.

Garen bezalaxe azaldu.

Behar denean hor egon

Emozioak adierazteko baimena eman eta giro segurua sortu

Doluaren bizipena errespetatu.

Eskuhartzeen jarraibideak

Geure buruari baimeana eman

Enpatia eta sintonia sendotu

Nola ulertzen dute heriotza?

Badakite itzulezina dela eta egunen batean hil beharko dutela, baina urrun ikusten dute eta ez ditu kezkatzen.

Heriotzaren kontzeptua barneratuta dute bere osotasunean.

Nerabezaroa emozionalki oso aldakorra da eta gehienetan nahiago izaten dute emozioei ihes egitea.

12 URTETIK AURRERA. NERABEAK.

Bizitzarekin oso kontaktuan daudenez, heriotza onartzea zaila egiten zaie.

Errendimendua jaitsi daiteke eskolan edo joateari utz diezaiokete.

Errudun sentimenduak, batez ere harremana lehendik ere tentsio egoeran bazegoen.

Batzuetan guztiak bost axola zaiela adierazten dute.

Jarrera arriskutsuetara hurbildu daiteke, alkohola eta drogak hartzera besteak beste.

Uses timelines to tell stories.

Connects with your audience...

And makes them a part of the message.

And makes them a part of the message.

Improves communication on any topic.

Ohiko erreakzioak eta orientabideak.

Hildako pertsonarekin partekatu dutena adierazteko estrategiak prestatu: argazkien bilduma egin,zerbait idatzi...

Normaltasun itxura ere azaldu dezakete; horretarako hildako helduaren rola har dezakete.

Sentimenduez hitz egiteko aukera emango dieten jarduerak bideratzea komeni da. Gaia jorratzen duten filmak ikusi, solasaldiak..

Batzuetan buruaz beste egiteko zantzuak erakusten dituzte.

Ohiko erreakzioak eta orientabideak

Ikasleari egingo denaren berri emango zaio..

Tutoreak ikaslearen lehentasunak eta beharrak aztertuko ditu.

Ikaslea ikastetxera itzultzen denean.

Behar dutenerako hor egongo dela adieraziko die. .

edo

Ikastetxeko arduraduna beraiekin geratuko da

Ardura duen pertsonak ikaslearen bila joango da.

Familiako kidea gela batean itxarongo du.

Ikasleen gertuko norbait hil bada.

Familiako norbait etortzen da berriarekin.

Telefonoz iristen zaigu berria.

Norbait bere bila etorriko dela esango diogu.

Tutorea gelara joango da eta gelaren batean familian larrialdi bat izan dela esango dio.

Ikaslea ez da bakarrik utziko.

Esku- hartzea eta protokoloak

Tutoretza bileratan dolua nola bitzitzen ari den galdetu familiari.

Ikaslea ikastetxera itzultzen denean.

Ardura duen pertsonak familiari:

Familiarekin koordinatu ikaslearen jarraipena egiteko.

nola jokatu familiarekin.

Ikastetxeko ordezkaritza familiak antolatutako erritoetara joango da.

Telefonoz edo gutun bidez doluminak emango dizkio.

Esku- hartzea eta protokoloak

Suizidioa edo hilketa izan denean, informazioa egokitu edo mugatu egingo da.

Irakasleei esango zaie, ohiko tokoan jarritako eskela edo ohar idatzi baten bidez.

Berria egia dela baieztatu.

Daukagun informazioa benetakoa dela ziurtatu errore marjinarik gabe.

Zurrumurruak ekiditeko gertatutakoa izan den bezala azalduko da.

Nola jokatu kLaustroarekin.

Esku- hartzea eta protokoloak

Arakatu haien esperientzietan, beste antzeko kasu batzuetan zer izan den egoera bideratzen lagundu diena eta zerk ez dien lagundu.

Haiengan ikusten eta hautematen dugun horretan arreta jarri, hitzezkoak ez diren erreakzioei erreparatu.

Naturalak diren emozio adierazpenak baimendu (negarra, haserrea, beldurra...)

Informazioa adinari egokituta izan beharko da, haien erritmoa errespetatuz.

Gertatutakoaren berri lehenbailehen emango diegu.

BENEKOTASUN; ERRESPETU eta ENPATIA irizpideak kontuan izanik.

Taldera naturaltasunez gerturatuko gara.

Gure jarrera irekia izango da,adierazitakoa epaitu gabe. Adierazitako emozioei balioa eman.

Nola jokatu erreferentzia taldearekin.

Esku- hartzea eta protokoloak

Kanpoko laguntza noiz?

Dolurako erritoak.

Dramak saihestu.

Emozioak askartzeko uneak eta guneak.

Irakasle eta familia ordezkaria izendatu.

Klaustroa informatu.

Etenaldia

Hezkuntza komunitateko ikasle, irakasle edo beste langileren baten heriotzaren aurrean.

Ez azaldu nerabeak ulertu dezakeena baino gehiago.

Heriotza hitza erabili behar dugu, ez ordezkatu.

Ez lotu heriotza eragozpen batekin edo gaixotasun arin batekin.Heriotzak zer sortzen duen azaldu.

Heriotzaz hitz egin dolu egoera izan baino lehen.

Ez gezurrik esan.

Tutoreek, orientatzaileek eta irakasleek ikaslearen gertuko herriotzaren berri izan behar dute eta talde mailan kontsolamendua eman, isolamendua ekidinez.

Heriotzaren itzulezintasuna sendotu behar da.

Nerabeei hil den pertsonaz hitz egiteko aukera eman. Eta haien min emozioak errespetatu.

Gure mina ez gorde eta ez ezkutatu gure negarra edo tristura.

Eskolako errendimenduan aldaketa garrantzitsuak daudenean eta eskolara joan nahi ez duenean.

Hildako pertsonaren gehiegizko antzeratzea eta harekin berriz elkartzeko gogoa sarritan adieraztea

Etsipena, bizitzeko gogorik ez, bere burua zauritzen du.

Arrisku jarduerak egitea: drogak hartzea, alkoholla, abiadura handian ibiltzea, babesik gabeko sexua....

Erregresioak: adinari ez dagozkion portaera denbora luzez.

Dolu, oldakortasun edo erruduntasun erreakzio oso biziak.

Tristura sakon luzea, tentsioarekin, urduritasunarekin, loezinarekin

Apatia edo sentikortasu eza, galerarekiko emozio adierazpen eza.

Nerabeak gogoko zituen jarduerak egiteari uzten badio

Alerta zeinuak

DOLU DIMENTSIOAK

3 Dimentsio integratuagoa eta eraldatzaileagoa, maila pertsonalean, harreman mailan eta bizi zentzuan aldaketa sakonak bizitzera iritsita.

2 Babes mekanismoak egoera berrira egokitzeko eta minari aurre egiteko

1 Txoke egoera.