MOTORE URRITASUNA

ANIZTASUN FUNTZIONALA

BEÑAT DA SILVA PAULA ANDRéS GARAZI GONZALEZ

AURKIBIDEA

Zer da aniztasun funtzionala?

1.

Zer dira urritasunak?

2.

Zer dira ahozkotasunaren asaldurak?

4.

Zer dira nahasteak edo asaldurak?

3.

Garun-Paralisia

2.1

Zer dira disfemiak?

4.1

Loaren nahasteak

3.1

2.2

Bizkar Hezur Bifida

ANIZTASUN FUNTZIONALA

zer da aniztasun funtzionala?

Pertsona guztiengan pentsatu behar dugu, ikuspegi global bat izanik.

ASALDURAK / NAHASTEAK

URRITASUNAK

AHOZKOTAUSNAREN ASALDURAK

ZER DA URRITASUN MOTOREA?

• Gorputzaren koordinazioan alterazioa izan ohi dute.

• Lesio iraunkor bat da.

• Hainbat ekintza egiteko trabak edo askotan, ezin izaten dituzte egin.

Landuko ditugun motak

LANDUKO DITUGUN BIAK:

BIZKAR HEZUR BIFIDA

GARUN PARALISIA

+ info

Garun-paralisia

ZER DA GARUN-PARALISIA

Anomalia neuromotore bat da, garuneko lesio batek eragindakoa.

Garapen psikomotorrean emandako arazo multzo bat da, iraunkorra dena eta ez-progresiboa

Lesio horrek pertsonaren mugikortasunari, komunikazioari eta jarrerari eragiten dio, haren jarduera mugatzen du.

MOTAK

MOTA DESBERDINAK

Ataxikoa

Atetoxikoa

Espasmostikoa

Mixtoa

KAUSAK

KAUSAK ETA NOIZ GERTA DAITEKE

Motore urritasuna edozein momentutan gerta daiteke

Erditzean sortu daitezkeen arazoak:

Bizitzan zehar gertatutako istripuengaitik:

Jaio aurretik emandako arazoengaitik:

EZAUGARRIAK

GARUN PARALISIAREN EZAUGARRIAK

Motore urritasuna, edozein pertsonak jasan dezake, baina modu edo era ezberdin baten eman daiteke. Bi ezaugarri mota aurki ditzakegu;

OROKORRAK

ADINAREN ARABERAKOAK

TRATAMENDUA

TRATAMENDUA

Ez dago tratamendurik. Laguntza egokia jasoz gero, gaixoak bizitza egoki, atsegin bat eraman dezake. Laguntza egoki batzuk hurrengo hauek izan daitezke:

PREBENTZIOA

PREBENTZIOA

Alkohola, zigarroak... (drogak sahiestu)

Haurdunaldian etengabeko jarraipena izatea.

Zaindu osasun fisikoa haurdunaldian.

ADIERAZLEAK

Adierazleak

Adierazleak

5.2. HEZITZAILEAREN ESKU HARTZEA

ESKU HARTZEA

Haurraren beharrak argi izan

Unean uneko esku hartze egokia

Haurraren beharrak asetzeko bidean inplikatu behar dira

Ikaskideen sentsibilizazioa landu

Hezitzaileen arteko komunikazioa

Gurasoekin harreman estua

ESKU HARTZEA

Eskaintzen zaizkion laguntza fisiko guztiak etengabe baloratu behar dira.

Helburuak eta jarduerak ikaslearen aukeretara egokitzea

Gauzak bere kabuz egiten uztea eta behar denean bakarrik laguntzea

Bere erritmoa errespetatu

Saialdia jarduera lortzeko arrakasta baino gehiago baloratuz

Saihestu gehiegizko babes jarrerak

erAKUNDEAK

Teknologia eta terapiak erabiliz, urritasuna duen pertsonak autonomia bat lortzea.

Kontzientzia sortzea, hau da, jendea sentsibilizatzea.

Desgaitasuna duten haurrentzat beharrezkoak diren terapietzako bekak ematea

Asistentziaren kalitatea hobetzeko lanbide-prestakuntza ematea

BIZKAR HEZUR BIFIDoa

Zer da?

Bizkarrezurra eta bizkarrezur-muina behar bezala eratzen ez direnean gertatzen den afekzioa da bizkar hezur bifidoa. Hodi neuronalean sortzen den anomalia mota bat da.

MOTAK

MOTAK eta ezaugarriak

KAUSAK

KAUSAK

TRATAERA

ARAZOAK

Konplikazio ortopedikoak

Sintomak hesteetan eta maskurian

Ibiltzeko eta mugitzeko arazoak

Bizkarrezur-muin ainguratua

Hidrozefalia

Beste konplikazio batzuk

- gernu-bideetako infekzioa. - Urdail-hesteetako gaitzak

TRATAERA

TRATAERA

Hidrozefalia

Bizkar hezur bifido irekia

Bizkarrezur-muina lotuta

Paralisia, mugak mugikortasunean

Gernu-traktuko infekzioak, gernua eta heste inkontinentzia

HEZITZAILEAREN ESKU HARTZEA

HEZITZAILEAREN ESKU HARTZEA

Jarrera eta enpatia

Talde-lana

Ingurunearen egokitzapena

Gizarteratzea sustatzea

ERAKUNDEAK

ERAKUNDEAK

FEBHI

Spina Bifida Association

NAHASTEAK ETA ASALDURAK

LOAREN NAHASTEAK

ZER DIRA NAHASTEAK EDO ASALDURAK?

Gorputzaren funtzionamenduari eragiten dion alterazioa da, zeinu eta sintoma espezifikoak eragiten dituena.

LOAREN NAHASTEAK

ZER DIRA LOAREN NAHASTEAK?

Loa eteten duten egoerak dira, hala nola, lo gelditzeko eta lo mantentzeko arazoa, lo gehiegi egitea edo loarekin erlazionaturiko ez ohiko portaerak izatea. Ondorio larriak dituzte eguneroko bizitzan.

MOTAK

MOTAK

DISOMNIAK

PARASOMNIAK

Loaren kantitatearekin, kalitatearekin edo ordutegiarekin lotutako nhasmenduak dira.

Haurra lo dagoenean gertatzen diren ez-ohiko portaerak dira.

• Amets gaiztoak
• Gaueko izuak
• Hortz karraska
• Jactatio Capitis
• Zurrungak
• Sonambulismoa
• Hanka urdurien sindromea

• Insomnioa
• Hipersomnioa
• Narkolepsia
• Apnea

KAUSAK

Kausak

Haurretan lo egiteko arazoak bi arrazoigatik izan daitezke: emozionalak eta fisikioak.

Arrazoi emozionalak: Guraso bat ospitalizatua izatea, anai-arrebaren jaiotza, norbaiten heriotza, Olentzero eguna.

Arrazoi fisikoak: Nekea, gosea, hortzak ateratzea, pixoihala hezea egotea, gaixotasuna…haurra esnaraztea sor dezakete.

Batzuetan, loaren nahasmenduak beste gaixotasun batzuen ondorio gisa agertzen dira, eta beste patologia batzuk agertzeko arrisku-faktoreak dira.

TRATAERA

TRATAERA

Pantailak ez erabili lotara joan aurretik

Errutina bat mantendu

Kirola egin

Atxikimendua duen objetua eman

Musika lasaia entzun

Argia egokitu

Ipuina kontatu

ADIERAZLEAK

ADIERAZLEAK

• Lo hartzeko ezintasuna.
• Goiz esnatu.
• Akidura fisikoa.
• Errendimendu txikia.
• Kontrolik gabeko mugimenduak.
• Eguneko loa.

• Eguneroko betebeharrak betetzeko zailtasunak.
• Kontzentratzeko zailtasuna.
• Hiperaktibitatea.
• Jarrera oldarkorrak egon daitezke.
• Buruko mina.
• Gehiegizko logura egunean zehar.

SOR DAITEZKEEN ARAZOAK

SOR DAITEZKEEN ARAZOAK

Obesitatea

Presio arterial altua

Gaixotasun kardiobaskularra

Diabetesa

Gogo-aldartearen nahasmenduak

HEZITZAILEAREN ESKU HARTZEA

Hezitzailearen esku hartzea

Hezitzaileak egiten dituen esku hartze guztiak tutore, PT edo eta aholkulariarekin koordinatuak egongo dira.

Haurra errespetatu

Modu egoki batean tratatu , pazientzia

Haurraren erritmoa errespetatu

Gurasoekin etengabeko komunikazioa

ERAKUNDEAK

Ahozkotasunaren asaldurak

- Disfemia

Ahozkotasunaren asaldurak

Ahozkotasunaren asaldurak, ahoskera edo ahozkotasunaren zailtasunak izenarekin ere ezagutzen direnak, ahoz komunikatzeko prozesuan sortzen diren oztopoak dira.

DISFEMIA

ZER DA DISFEMIA?

Disfemiari hitz-moteltasuna ere deitzen zaio, eta mintzamenaren jarioaren nahastea da. Hain zuzen, hitzen adierazpenaren erritmoa bat-batean etetean datza.

NOIZ EMATEN DA?

Disfemia lehen haurtzaroan hasi ohi da. Laster agertzen denez, nahastu egiten dira adinean zehar hizkuntza bereganatzeko dauden zailtasunekin, hau da, toteltasun ebolutiboa esaten zaionarekin.

MOTAK

DISFEMIA KLONIKOA

DISFEMIA TONIKOA

DISFEMIA MISTOA

EZAUGARRIAK

Disfemiaren ezaugarririk adierazgarriena disfluentziak dira.

Bi mota bereizten dira

Disfluentzia normalak / tipikoak

Disfluntzia anormalak / atipikoak

KAUSAK

Sexua

Genetikoak

Psikolinguistikoak

Traumatikoak

trataera

ESKU-HARTZE LOGOPEDIKOA ETA PSIKOTERAPIA TOTELKERIAREN TRATAMENDUAN.

DISFEMIA DUTEN PERTSONEN HIZKETAREN ARINTASUNA HOBETZEKO TEKNIKAK.

prebentzioa

Hausnartu hitz egiteanHitz egin aurretik, aire pxka bat bota eta berehala hitz eginBlokeoetan ez hitz egitea eta itxaron erlaxatu arteLasai eta astiro hitz egitea Arnasa hartu eta bota gihar fonatzaileak erlaxatuzHitz egiteko moduari jaramonik ez egitea, esango dena pentsatzeko denbora eskaintzea baizik

Sor daitezken arazoak

Besteekin komunikatzeko arazoak.

Gizarte-, eskola- edo lan-jardueretan eta arrakasta-aukeretan ez parte hartzea.

Ikaratu edo iseka egitea

Autoestimu gutxi

Ez hitz egitea edo hizketa eskatzen duten egoerak saihestea

sintomak

• Soinuak eta silabak errepikatzea.
• Soinuen luzapena.
• Tiks motorrak.
• Blokeoa hizketan.
• Interjekzio sarriak.

Alarma-seinaleak edo ADIERAZLEAK

Hezitzaileen esku hartzea eta jarrera.

• Ez dugu haurra gehiegi babestu behar.

• Funtsezkoa da haurraren zailtasunen aurrean modu negatiboan ez erantzutea.

• Haurra hitz egiten ari denean, garrantzitsua da ikusizko kontaktua mantentzea eta keinuzko hizkuntza erabiltzea harekin komunikatzeko.

erakundeak

Eskerrik asko!

Kontrolatu gabeko mugimenduak izaten dira.

Giharra uzkurtuta dagoela esan nahi du. Mugimendu motela eta baldarra izaten du. Kaltetutako gorputzaren zatiaren arabera, mota ezberdinak daude:

Mugimendu ezegonkor eta balantzan egoten direnean.Segurtasun gabeko mugimenduak dira.

Garun paralisi mota ezberdinen ezaugarriak dituzte