TOMAS AKINOKOA

Tomas Akinokoa © 2024 by Ana Pérez Herreros is licensed under CC BY-NC-ND 4.0

TOMAS AKINOKOA

Jainkoaren existentzia: bost ibilbideak

Fedea eta arrazoimena Tomasen filosofian

Aurkibidea

Tomas Akinokoa © 2024 by Ana Pérez Herreros is licensed under CC BY-NC-ND 4.0

Fedea eta arrazoimena Tomasen filosofian

• Filosofia/Arrrazoimena: abstrakzioa

• Teologia/Fedea: errebelazioa.

• Filosofia/Arrrazoimena: Mundu naturaleko objektuak

• Teologia/Fedea: Naturaz gaindiko objektuak

Metodoak

Edukiak

Bien arteko bereizketa eta harmonia

Teologia

Filosofia

Bi zientzia desberdin (bereizketa)

• Fedea eta arrazoimenaren artean ezin da kontraesanik egon:
• Zergatik?
• Jainko bera:
• gizaki arrazoidunaren sortzailea.
• errebelazioaren iturria.
• Kontraesana: itxurazkoa soilik.
• Arrazoia berrikusi
• egia errebelatuak ezin du huts egin.
• desadostasunak baduade: teologia epailea:
• metodo arrazionala ez dela ondo erabili, ondorioak gezurrak baitira, edo...
• ezagutza arrazionalaren eremua gainditu dela, frogatzeko aukerarik ez dagoelako

Zenbait eduki: fedea eta arrazoimenaren bidez ezagut daitezke (harmonia)

• XIII. mende aurreko pentsalariak (Agustin Hiponakoa):
• arrazoia ez da gai bere kabuz egia lortzeko. Fedearen argitzapena behar du.

• Tomas Akinokoa:
• arrazoiak bere kabuz lor dezake egia.

Tomas Akinokoa © 2024 by Ana Pérez Herreros is licensed under CC BY-NC-ND 4.0

Jainkoaren existentzia: bost ibilbideak

• Frogak: ezagutzen den kausa batetik abiatuta, horren ondorioa frogatzen da.

• Jainkoaren existentzia ezin da modu honetan frogatu: ez dugu Jainkoa (kausa) ezagutzen.

• Tomas Akinokoa:
• Abiapuntua: ezagutzen dugun errealitate hautemangarria (kausen ondorioak)
• Lehenengo kausetara iritsiz
• Lehenengo kausa hori: Jainkoa.

• Aposteriorizko bost ibilbideak.

• Abiapuntua: munduan dagoen mugimendua: Munduan mugitzen den guztia beste zerbaitek mugitua izan behar du., eta hau beste zerbaitek eta hau beste bat…

• Ezin da infinitura joan, mugimenduaren hasiera aurkitzeko.

• Beraz, inork mugitzen ez duen eta mugimendua sortzen duen Lehen Motore existitu behar da. Lehen Motor horri Jainkoa deitzen diogu. Beraz, Jainkoa existitzen da.

1. Ibilbidea: Mugimenduarena

• Abiapuntua: munduan dagoen mugimendua: Munduan mugitzen den guztia beste zerbaitek mugitua izan behar du., eta hau beste zerbaitek eta hau beste bat…

• Ezin da infinitura joan, mugimenduaren hasiera aurkitzeko.

• Beraz, inork mugitzen ez duen eta mugimendua sortzen duen Lehen Motore existitu behar da. Lehen Motor horri Jainkoa deitzen diogu. Beraz, Jainkoa existitzen da.

1. Ibilbidea: Mugimenduarena

• Abiapuntua: kausa orok kausatua da, eta hori beste batek kausatua da, eta beste hori beste batek…

• Ezin da infinitura jo. Beraz, Lehen Kausa bat existitu behar dena, kausatua ez dena eta existitzen den guztia sortu duena.

• Lehen Kausa horri Jainkoa deitzen diogu. Beraz, Jakinkoa existitzen da.

2. ibilbidea: Kausa arazlea.

• Existitzen diren gauza guztiak kontingenteak dira.

• Ezer ez existitzen zen garai bat izan zen. Baina kontingentea denak ezin dio izatea eman kontingentea den beste bati.

Beraz, izateen artean izaki Beharrezkoa egon behar da beste izaki kontingenteei izatea eman diena.

• Izaki Beharrezko horri Jakinkoa deitzen diegu. Beraz, Jainkoa existitzen da.

3. Ibilbidea: Kontingentziagatik

• Munduan izaki zoragarriak daude, ederrak eta perfekzio maila desberdinekin. Izaki horiek konparatzen digutunean, batzuk besteak baino ederragoak edo perfektuak direla esaten dugu.

• Izaki batzuk besteak baino perfektuagoak direla jakiteko, gehienezko perfekziotik hurbilen noiz dagoen bereiztu behar dugu. Beraz, Izaki Perfektua egon behar da, perfekzio guztien jatorria.

• Guztiz perfektua den izaki hori Jainkoa da. Beraz, Jainkoa existitzen da.

4. ibilbidea: Perfekzioen mailetaik

Tomas Akinokoa © 2024 by Ana Pérez Herreros is licensed under CC BY-NC-ND 4.0

• Kosmosean, Unibertsoan ordena dago, eta bere mugimenduarekin eta aldaketekin helmuga batera doa.

• Helmuga hori jartzeko, Goi Adimen bat existitu behar da.

• Goi Adimen hori Jainkoa da. Beraz, Jainkoa existitzen da.

5. ibilbidea: Kosmosaren ordenatik. Froga teleologikoa

Tomas Akinokoa © 2024 by Ana Pérez Herreros is licensed under CC BY-NC-ND 4.0

Eskerrik asko!