Sid2025

Από τη μαθήτρια της Β΄ τάξης Γυμνασίου Α. Κοτζιαγκιαουρίδου

Η τεχνολογία είναι ένα εργαλείο. Αλλά πώς το χρησιμοποιούμε;

Ελεύθερος ή Παγιδευμένος; Τα Κοινωνικά Δίκτυα στη Ζωή μας

Μια εργασία ευαισθητοποίησης για τη σωστή χρήση των κοινωνικών δικτύων

Παμε!

Ο όρος κοινωνικό δίκτυο αναφέρεται σε μία ηλεκτρονική πλατφόρμα που συντηρείται και αναπτύσσεται, με σκοπό να παρέχει στα μέλη της δυνατότητες διασύνδεσης και αλληλεπίδρασης. Στην ουσία πρόκειται για εικονικές κοινότητες, όπου οι χρήστες δημιουργούν εικονικά προφίλ και αναπτύσσουν ένα δίκτυο επαφών με άλλους χρήστες, με τους οποίους επικοινωνούν μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας. Οι χρήστες-μέλη της πλατφόρμας συνήθως είναι άτομα με κοινά ενδιαφέροντα ή δραστηριότητες.

Η δύναμη των κοινωνικών δικτύων

Τα οφέλη των κοινωνικών δικτύων

Στους απλούς χρήστες δίνεται η δυνατότητα να επικοινωνήσουν με πολύ μεγάλο αριθμό ατόμων από όλο τον κόσμο, με μεγάλη γεωγραφική απόσταση μεταξύ τους, με διαφορετική κουλτούρα και πολιτισμό, με διαφορετικά κοινωνικά και φυλετικά χαρακτηριστικά. Δίνεται επίσης η δυνατότητα αναζήτησης και ανεύρεσης πληροφοριών από όλο τον κόσμο σε άμεσο και πραγματικό χρόνο.

Η χρήση Κοινωνικών Δικτύων προσφέρεται επίσης για δυνατότητα συνεργασίας, ανταλλαγής υλικού και διαμοιρασμού απόψεων. Τέλος, ας μην ξεχνάμε τη δυνατότητα ψυχαγωγίας με την άμεση πρόσβαση σε ψυχαγωγικό περιεχόμενο όπως βίντεο, φωτογραφίες ή εφαρμογές. Οι εταιρείες που χρησιμοποιούν τα Κοινωνικά Δίκτυα έχουν άμεση επαφή με τους πελάτες τους, μπορούν να διαμοιράζονται άμεσα τα νέα της επιχείρησής τους και απευθύνονται σε ένα ευρύτερο κοινό από ό,τι με τα παραδοσιακά μέσα.

Μερικοί κίνδυνοι της χρήσης των μέσων κοινωνικών δικτύων είναι:

Οι κίνδυνοι της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης

Εκφοβισμός (Cyberbullying)

Αποπλάνηση (Grooming)

Εθισμός

Rabbit hole effect

Παραπληροφόρηση

Ανεπιθύμητα Μηνύματα

Επιθέσεις κυβερνοεπιθέσεων

Όταν εξαρτάσαι από αυτά και επηρεάζουν αρνητικά τη ζωή σου.

Παγιδευμένος

Ελεύθερος

Όταν χρησιμοποιείς τα κοινωνικά δίκτυα με σκοπό, όριο και γνώση.

Είσαι ελεύθερος ή παγιδευμένος;

Η χρήση κοινωνικών δικτύων μπορεί να προσφέρει στους χρήστες τους πολλά οφέλη και πλεονεκτήματα, όμως κατά την χρήση τους ελλοχεύουν και πολλοί κίνδυνοι. Για αυτό πρέπει να προσέχουμε πάντα όταν περιηγούμαστε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Η διπλή όψη των κοινωνικών δικτύων

Μην χρησιμοποιείτε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να εντυπωσιάσετε τους ανθρώπους, χρησιμοποιήστε τα για να επηρεάσετε τους ανθρώπους.

DaveWillis.org

Δημοτικότητα διαφορετικών κοινωνικών δικτύων

Tumbrl

Instagram

Youtube

Pinterest

Twitter

Facebook

0.93%

1,64%

7,90%

15,06%

6,81%

65,75%

3,0%

20,0%

71,0%

6,0%

Ηλικία των χρηστών των μέσων κοινωνικής δικτύωσης

Πώς μας επηρεάζουν τα κοινωνικά δίκτυα;

Πόσο χρόνο αφιερώνετε στα Social Media;

6,0%

25,0%

52,0%

17,0%

Όταν παρουσιάζονται διαρκώς οι ζωές άλλων ανθρώπων στις οθόνες μας, είμαστε ευάλωτοι σε «συχνή και ακραία κοινωνική σύγκριση», η οποία μπορεί να οδηγήσει σε μια σειρά αρνητικών παρενεργειών όπως η διάλυση της αυτοεκτίμησης, η καταθλιπτική διάθεση και η μειωμένη ικανοποίηση από την καθημερινότητά μας. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, βέβαια, δεν επηρεάζουν μόνον την ψυχική υγεία μας, αλλά και τον ύπνο μας! Μια βρετανική μελέτη του 2018 συνέδεσε τη χρήση των κοινωνικών Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης με μειωμένο και διαταραγμένο ύπνο, κάτι το οποίο με τη σειρά του σχετίζεται με κατάθλιψη, απώλεια μνήμης και κακές ακαδημαϊκές επιδόσεις. Η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να επηρεάσει τη σωματική υγεία των χρηστών ακόμη πιο άμεσα. Οι ερευνητές γνωρίζουν ότι η σύνδεση μεταξύ του νου και του εντέρου μπορεί να μετατρέψει το άγχος και την κατάθλιψη σε ναυτία, πονοκέφαλο, μυϊκή ένταση και αίσθηση τρόμου.

Πώς μας επηρεάζουν τα κοινωνικά δίκτυα;

Η γνώση είναι δύναμη.Πρέπει να γνωρίζουμε τους κινδύνους για να μπορούμε να τους αντιμετωπίσουμε.

Συμβουλές για γονείς:

• Μίλησε στο παιδί σου για την ασφαλή χρήση.
• Προώθησε υγιείς συνήθειες και περιορισμούς.

Χρησιμοποίησέ τα σωστά!

Συμβουλές για μαθητές:

• Βάλε χρονικά όρια(π.χ μία ώρα την ημέρα).
• Ασχολήσου με δραστηριότητες εκτός οθόνης(αθλήματα, χόμπι).
• Ενημερώσου για τους κινδύνους(π.χ ψεύτικα προφίλ).

Παρε τον ελεγχο σημερα!

Το μέλλον είναι στα χέρια σου!

Τα κοινωνικά δίκτυα είναι εργαλεία. Η χρήση τους εξαρτάται από εμάς.

• https://www.freepik.com/ (free licences)
• https://pexels.com/

Πηγές εικόνων:

• Πτυχιακή εργασία: Χρήση των κοινωνικών μέσων δικτύωσης στην Ελλάδα.

Έρευνα- στατιστική ανάλυση (Γκιώνη Παναγιώτα, Παπαδημητρίου Ανδριανός)

Πηγές γραφημάτων:

• http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/html/8547/2714/Pliroforiki_A-Lykeiou_html-empl/index4_15.html
• https://www.socialmedialife.gr/109779/ti-einai-to-instagram-kai-pos-leitourgei/
• https://edu.gcfglobal.org/en/
• https://blogs.sch.gr/karam/files/2017/12/kef15.pdf
• https://www.paidiatros.com/efivos/psyxologia/cyber-bullying
• https://internetsafety.pi.ac.cy/teenagers/risks/teenagers-addiction/
• https://www.eurolife.gr/el-GR/Blog/articles/asfaleia-cyber-parapliroforisi-sto-diadiktyo
• https://p-c-b.weebly.com/alphapiomicronpilambda940nuetasigmaeta-grooming.html
• https://awiebe.org/en/rabbit-hole-effect/
• https://internetsafety.pi.ac.cy/kids/kids-danger/kids-spam/
• https://cyberalert.cy/tips/asfaleia-sto-diadiktuo/ti-einai-i-kubernoepithesi-kai-poioi-oi-sunitheis-tupoi-epitheswn/
• https://www.neakriti.gr/apopseis/1648740_oi-endehomenoi-kindynoi-ton-social-media-gia-ti-psyhiki-ygeia-ton-dikigoron

Πηγές κειμένου:

Ανεπιθύμητα Μηνύματα θεωρούνται τα μηνύματα εκείνα που υπό κανονικές συνθήκες οι χρήστες δεν θα επέλεγαν να δουν και τα οποία διανέμονται σε μεγάλο αριθμό παραληπτών. Παραδείγματα ανεπιθύμητων μηνυμάτων είναι μηνύματα που περιέχουν διαφημιστικά για αμφίβολα προϊόντα, μηνύματα με περιεχόμενο που συσχετίζεται με ψευδοτυχερά παιχνίδια, ψευδονομικές υπηρεσίες, πορνογραφικό υλικό κτλ. Πολύ συχνό φαινόμενο είναι και η λήψη αλυσιδωτών μηνυμάτων (chain e-mails). Τα μηνύματα αυτά είναι, συνήθως, ανεπιθύμητα και ο αποστολέας ζητά από τον παραλήπτη να προωθήσει το μήνυμα σε άλλα άτομα, τα οποία γνωρίζει. Ο κίνδυνος εδώ, είναι ότι κάθε φορά που προωθούμε ένα μήνυμα, αν δεν είμαστε προσεχτικοί, μαζί με αυτό εμφανίζεται και η ηλεκτρονική διεύθυνση όλων των προηγούμενων ατόμων που προώθησαν το ίδιο μήνυμα. Έτσι δεν γνωρίζουμε ποιος θα παραλάβει το μήνυμα και τι θα κάνει με τις ηλεκτρονικές διευθύνσεις, οι οποίες θα εμφανίζονται σε αυτό.

Ανεπιθύμητα Μηνύματα

13+

Facebook

Το Facebook ανήκει στην κατηγορία των Social Media, ή αλλιώς των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης, και πιο συγκεκριμένα στην κατηγορία των Κοινωνικών Δικτύων. Αυτή τη στιγμή είναι το δημοφιλέστερο στο είδος του, έχοντας πάνω από 829 εκατ. καθημερινούς ενεργούς χρήστες και πάνω από 1,32 δισ. μηνιαίους ενεργούς χρήστες, σύμφωνα με τα τελευταία οικονομικά του αποτελέσματα. Η χρήση του Facebook έχει να κάνει κυρίως με τα νέα φίλων και γνωστών, με την καθημερινή επικοινωνία μέσω μηνυμάτων και με την ενημέρωση από επιχειρήσεις και σελίδες άλλων ενδιαφερόντων.

Εκφοβισμός(Cyberbullying)

Ο όρος cyber bullying δημιουργήθηκε από τον Καναδό Bill Belsey και έχει τις ρίζες του στον παραδοσιακό σωματικό ή ψυχολογικό εκφοβισμό όπου ο στόχος του επιτιθέμενου είναι να προκαλέσει ζημιά ή να βλάψει το θύμα του. Ο εκφοβισμός μέσω του διαδικτύου είναι οποιαδήποτε πράξη εκφοβισμού, επιθετικότητας, παρενόχλησης, τρομοκρατικής ή αυταρχικής συμπεριφοράς που πραγματοποιείται μέσω της χρήσης των ψηφιακών συσκευών επικοινωνίας, συγκεκριμένα του διαδικτύου και των κινητών τηλεφώνων και η οποία επαναλαμβάνεται ανά τακτά ή άτακτα χρονικά διαστήματα.

Ο ηλεκτρονικός εκφοβισμός διενεργείται μέσω:

• ηλεκτρονικού ταχυδρομείου
• δωματίων συνομιλίας, σελίδων κοινωνικής δικτύωσης
• άλλων ιστοσελίδων σχετικών με ηλεκτρονικά παιχνίδια ή υπηρεσιών άμεσης ανταλλαγής μηνυμάτων.

Το «grooming» συνήθως λαμβάνει χώρα μέσω των δωματίων συνομιλίας (chat rooms), υπηρεσιών ανταλλαγής μηνυμάτων και μέσω των υπηρεσιών κοινωνικής δικτύωσης (π.χ. Facebook, MySpace, Twitter). Ο όρος «grooming» περιγράφει τη συμπεριφορά εκείνη του διαδικτυακού χρήστη που έχει σκοπό να εμπνεύσει εμπιστοσύνη στο παιδί ώστε να πραγματοποιήσει μαζί του μια μυστική συνάντηση. Η σεξουαλική κακοποίηση του θύματος, η σωματική βία ή η παιδική πορνεία και η κακοποίηση μέσω πορνογραφικού υλικού μπορεί να είναι τα αποτελέσματα αυτής της συνάντησης, κάτι που καθιστά το «grooming» ένα είδος ψυχολογικού χειρισμού που διεξάγεται μέσω του διαδικτύου, των κινητών τηλεφώνων ή άλλων τεχνολογιών.

Αποπλάνηση

13+

Φωτογραφίες/Βίντεο: Μοιράσου και επεξεργάσου περιεχόμενο. Instagram Stories: Σύντομες αναρτήσεις που εξαφανίζονται σε 24 ώρες. Reels: Σύντομα βίντεο με μουσική και εφέ. DMs: Ιδιωτικά μηνύματα για αλληλεπίδραση.

Instagram

Το Instagram είναι μία δημοφιλής mobile social εφαρμογή και συγχρόνως μία υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης, η οποία επιτρέπει τη λήψη και το διαμοιρασμό φωτογραφιών και βίντεο. Έγινε γνωστό χάρη στα φίλτρα φωτογραφιών του, ενώ σήμερα διαθέτει φίλτρα και για βίντεο, καθώς επίσης και πληθώρα άλλων εργαλείων φιλικών προς τους χρήστες.Το Instagram ανήκει στο Facebook, με την εξαγορά να έχει πραγματοποιηθεί τον Απρίλιο του 2012 έναντι 1 δισ. δολαρίων, ενώ συνολικά υπάρχουν πάνω από 200 εκατ. εγγεγραμμένοι χρήστες,

Παραπληροφόρηση

Η παραπληροφόρηση είναι η διάδοση ψευδών ή παραπλανητικών πληροφοριών, συχνά με σκοπό να τη γνώμη του κοινού, ή να προκαλέσει σύγχυση. Μπορεί να περιλαμβάνει ψευδείς ειδήσεις (fake news), αλλοιωμένα γεγονότα ή επινοημένες ιστορίες, που μοιάζουν αληθινές. Η παραπληροφόρηση εξαπλώνεται γρήγορα μέσω κοινωνικών δικτύων και πολλές φορές γίνεται λόγος διαπληκτισμών ακόμα και μεταξύ αγνώστων.

Εθισμός(Internet Addiction)

Ενας κινδυνος των μεσων κοινωνικων δικτυων

Εθισμός στο Διαδίκτυο μπορεί να προκύψει με την πολύωρη ενασχόληση ατόμων σε διαδικτυακές δραστηριότητες όπως είναι τα παιχνίδια, δωμάτια συζητήσεων, ηλεκτρονικός τζόγος και άλλα.Ένα άτομο είναι εθισμένο όταν χαρακτηρίζεται από τουλάχιστο τρία από τα πιο κάτω:

• Χρήση του Διαδικτύου για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από το προτιθέμενο.
• Κατανάλωση υπερβολικού χρόνου ή/και χρήματος σε δραστηριότητες σχετικές με το Διαδίκτυο.
• Συμπτώματα Συνδρόμου Απόσυρσης, όπως για παράδειγμα άγχος, έμμονη σκέψη για το Διαδίκτυο, όνειρα για το Διαδίκτυο.
• Χρήση Διαδικτύου προκειμένου να αποφευχθούν συμπτώματα απόσυρσης.
• Μείωση λειτουργικότητας του ατόμου. Συνήθως παραμελούν την προσωπική τους υγεία, γευματίζουν ανθυγιεινά, σταματούν τα αγαπημένα τους ενδιαφέροντα, εγκαταλείπουν το σχολείο, συγκρούονται έντονα στο σπίτι με τους γονείς τους, έχουν μεγάλη ένταση και θυμό που οδηγεί ακόμα και στη βία .
• Συνέχιση χρήσης του Διαδικτύου παρά τη γνώση της παραπάνω δυσλειτουργίας.

13+

Το YouTube είναι ένας ιστότοπος για δωρεάν κοινή χρήση βίντεο που κάνει εύκολο το να παρακολουθήσετε βίντεο στο διαδίκτυο. Μπορείτε ακόμη να δημιουργήσετε και να ανεβάσετε τα δικά σας βίντεο για να τα μοιραστείτε με άλλους. Δημιουργήθηκε αρχικά το 2005, το YouTube είναι πλέον ένα από τα δημοφιλέστερα sites στο διαδίκτυο, με τους επισκέπτες να παρακολουθούν περίπου 6 δισεκατομμύρια ώρες βίντεο κάθε μήνα.

YouTube

ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ

Το φαινόμενο rabbit hole έχει τις ρίζες του στην υπερφόρτωση ψηφιακών πληροφοριών που προκαλείται από το Διαδίκτυο και, ειδικότερα, από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τις πλατφόρμες όπως το YouTube, η Wikipedia και το Facebook. Αυτές οι πλατφόρμες έχουν σχεδιαστεί για να προσελκύουν τους χρήστες όλο και πιο βαθιά στο σχετικό περιεχόμενο. Κάνοντας κλικ σε έναν ενδιαφέρον σύνδεσμο ή βίντεο οδηγεί σε περαιτέρω προτάσεις που κεντρίζουν περαιτέρω το ενδιαφέρον. Για παράδειγμα, μια αναζήτηση για μια απλή ερώτηση, όπως «Πώς μαγειρεύω ζυμαρικά;», μπορεί να σας οδηγήσει στο να εμβαθύνετε σε ένα ντοκιμαντέρ για την ιστορία της ιταλικής κουζίνας ώρες αργότερα.

Rabbit hole effect

Πως μας βοηθούν στη μάθηση;

Χρησιμη πληροφορια

Πολλές σελίδες στα κοινωνικά δίκτυα, όπως το YouTube, προσφέρουν δωρεάν μαθήματα και εκπαιδευτικό υλικό. Για παράδειγμα, μπορείς να παρακολουθήσεις βίντεο για να μάθεις μια νέα δεξιότητα ή να ανακαλύψεις εκπαιδευτικούς πόρους.

Επιθέσεις κυβερνοεπιθέσεων

Ενας κινδυνος των μεσων κοινωνικης δικτυωσης

Μια κυβερνοεπίθεση είναι όταν ένας εισβολέας προσπαθεί να αποκτήσει μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση σε ένα σύστημα πληροφορικής με σκοπό την κλοπή, τον εκβιασμό, την αναστάτωση ή άλλους κακόβουλους λόγους.