Dolnośląskie kryształy

Start

DOLNOŚLĄSKIE KRYSZTAŁY

Kryształy, czyli ręcznie szlifowane wyroby ze szkła kryształowego, były jednym z PRL-owskich wyznaczników elegancji. Kryształowe kieliszki, szklanki, dzbanki i karafki zdobiły stoły przy uroczystych okazjach, a wazony, puzderka czy popielniczki dekorowały półki i witrynki.

PYTANIE 1

Historia produkcji szkła kryształowego oraz ceramiki w Polsce, sięga wiele setek lat wstecz. Na terenie Polski szczególne znaczenie w tym temacie odgrywał Dolny Śląsk. Przed rozpoczęciem drugiej wojny światowej, funkcjonowało tu kilkadziesiąt wytwórni, które swoje produkty dostarczały nie tylko klientom z Polski, ale także Niemiec, Czech, Francji, a nawet Stanów Zjednoczonych.

PYTANIE 2

Kryształy, czyli ręcznie szlifowane wyroby ze szkła kryształowego, były jednym z PRL-owskich wyznaczników elegancji. Kryształowe kieliszki, szklanki, dzbanki i karafki zdobiły stoły przy uroczystych okazjach, a wazony, puzderka czy popielniczki dekorowały półki i witrynki.

PYTANIE 3

Nazwy miejscowośći Szklary, Szklarki, czy Szklarska Porępa wywodzą się z tradycji hutnictwa szkła na Dolnym Śląsku. Nazwy dawnych osad i wsi wpisane są w historię hutnictwa szkła już od czasów średniowiecza. Powstawały wówczas tzw. leśne huty, które czerpały surowiec do wyrobu szkła z bliskiego otoczenia (drewno, piasek i wodę).

PYTANIE 4

PYTANIE 5

Huta "Sudety" w Szczytnej wykonała dla królowej Elżbiety II niezwykły kryształowy serwis na 360 osób, określany jako "majstersztyk nie do podrobienia". To wyjątkowe zamówienie zostało wykonane z okazji koronacji królowej.

Dolny Śląsk zwany był niegdyś "kryształowym zagłębiem". Działały tu aż cztery huty szkła, których wyroby były znane – i cenione – na całym świecie. Do dziś przetrwała tylko Huta Julia w Piechowicach, gdzie nadal odbywa się produkcja

PYTANIE 6

Produkty ze szkła z zawartością powyżej 24% PbO (tlenku ołowiu), nazywane są "kryształowymi". Szkło z tlenkiem ołowiu jest cięższe a po cięciu ma wyższy połysk i lepiej załamuje światło. Promienie światła przechodząc przez szkło rozdzielają się na kolory tęczy i odzwierciedlają całe spektrum barw.

PYTANIE 7

Szkło kryształowe fachowo nazywane jest ołowiowym. Wynika to z faktu, że do masy szklanej dodaje się tlenki ołowiu. Minimum jest ich w składzie 18%, ale w przeszłości zdarzały się kryształy o zawartości nawet 80% tlenków ołowiu! Co ciekawe, przed laty na liście składników do produkcji tego materiału znajdował się również… arszenik.

PYTANIE 8

Dolny Śląsk zwany był niegdyś "kryształowym zagłębiem". Działały tu aż cztery huty szkła, których wyroby były znane – i cenione – na całym świecie. Do dziś przetrwała tylko Huta "Julia" w Piechowicach, gdzie nadal odbywa się produkcja.

PYTANIE 9

Przejdź na początek

Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu

Quiz zakończony!

Oprac. Edyta Kilian