Minimal presentation

S7

21 PAŹDZIERNIKA

DZIEŃ DOBRY

Temat: Doktor Bernard Rieux- Camus, Syzyf a może Prometeusz?

CELE LEKCJI:

• interpretacja postaci doktora Rieux w kontekście poglądów filozoficznych Alberta Camusa

• doskonalenie umiejętności pracy z tekstem

ALTER EGO: osoba pokrewna komuś pod względem duchowym; też: postać literacka, filmowa itp. utożsamiana z autorem

PORT-PAROLE: narrator lub postać, która wyraża punkt widzenia autora

Doktor Bernard Rieux, główny bohater powieści jako porte-parole Alberta Camusa.

Najważniejsze informacje na temat doktora.

JAKO LEKARZ

JAKO CZŁOWIEK

RIEUX

ŚWIĘTY?

BEZ BOGA?

PODAJ INNE PRYKŁADY

Na podstawie cytatów dotyczących doktora Rieux opisz jego sposób patrzenia na świat i ludzką egzystencję.

ZADANIE DOMOWE: Doktor Bernard Rieux- Camus, Syzyf a może Prometeusz? Wypowiedź pisemna - co najmniej 250 słów.

25 PAŹDZIERNIKA

DZIEŃ DOBRY

Temat: Zrozumieć Boga.

XXI WIEK

Pierwsze kazanie ojca Paneloux

Epidemie skłaniają ludzi do szukania kozła ofiarnego, na którego można zrzucić winę za pojawienie się katastrofy. Za winnych zarazie uważano najczęściej obcych, „innych”, ludzi żyjących na marginesie społeczności. Piętnowano i prześladowano Żydów, włóczęgów, czarownice. Podobnie było ze znachorami i grabarzami, oskarżanymi o celowe zarażanie. Zarzucano im koszmarne czyny: wytwarzanie proszku ze zwłok chorych na dżumę, smarowanie klamek zakaźnymi miksturami.

SZUKANIE WINNEGO

Drugie kazanie ojca Paneloux

WNIOSKI

Według Alberta Camusa, bycie chrześcijaninem oznacza: - Wyrażenie zgody na istnienie tajemnicy, której ludzki rozum nie jest w stanie pojąć. - Akceptację faktu, że istnieje cierpienie, które nie jest zawinione przez człowieka. - Wybór miłości i zaufania do Boga, mimo braku pełnego zrozumienia Jego działań. - Odrzucenie racjonalnego, ludzkiego osądu wobec Boga. - Gotowość do wiary, nawet jeśli nie można pogodzić się z niektórymi aspektami życia, takimi jak cierpienie.

Dwie kreacje duchownych: postawy, stosunek do świata– porównaj ks. Piotra i ojca Paneloux.

o. Paneloux, Dżuma

ksiądz Piotr, III cz Dziadów

4 LISTOPADA 2024

DZIEŃ DOBRY

WNIOSKI

Według Alberta Camusa, bycie chrześcijaninem oznacza: - Wyrażenie zgody na istnienie tajemnicy, której ludzki rozum nie jest w stanie pojąć. - Akceptację faktu, że istnieje cierpienie, które nie jest zawinione przez człowieka. - Wybór miłości i zaufania do Boga, mimo braku pełnego zrozumienia Jego działań. - Odrzucenie racjonalnego, ludzkiego osądu wobec Boga. - Gotowość do wiary, nawet jeśli nie można pogodzić się z niektórymi aspektami życia, takimi jak cierpienie.

Temat: Zadżumionym być.

Jestem Jean Tarrou

TEKST: 1

ODNIEŚ SIĘ PISEMNIE DO PONIŻSZYCH PYTAŃ:

Co to znaczy być zadżumionym według bohatera?

Dlaczego bohater porzucił swój dom rodzinny?

∙ Dlaczego uważa siebie za zadżumionego? ∙ Jak postrzega ludzką kondycję? ∙ Jaką postawę wobec życia i innych ludzi przyjął ostatecznie?

TEKST: 2

Dążył do doskonałości moralnej

„Spotykano go we wszystkich miejscach publicznych. Od początku wiosny zjawiał się często na plażach, pływając dużo i z widoczną przyjemnością”

Młody mężczyzna, o ciężkiej sylwetce, o twarzy masywnej i porytej, zamkniętej szerokimi brwiami”

NA 18 LISTOPADA

UWAGA- LEKTURA

6 LISTOPADA 2024

DZIEŃ DOBRY

Dolina Aosty (wł. Valle d’Aosta, fr. Vallée d’Aoste, franko-prow. Vâl d’Outa, gwara Walser Augschtalann lub Ougstalland) – kraina historyczna i autonomiczny region administracyjny w północno-zachodnich Włoszech. Od zachodu graniczy z Francją, od północy ze Szwajcarią, a od wschodu i południa z innym włoskiem regionem – Piemontem. Najistotniejszą gałęzią gospodarki regionu jest turystyka.

SŁOWNIK SYMBOLI LITERACKICH Wieża symbolizuje kaźń, niewolę, stracenie, grób, oczyszczenie, śmierć, zdradę, czas, więzienie, ołtarz, bóstwo, piękno, majestat, wspaniałość, człowieka, słup, nadzieję, perspektywę, widok, ochronę, schronienie, bezpieczeństwo, dziewictwo, skrytość, sumienie, medytacje, przemianę.

Temat: O samotności i cierpieniu w Wieży Gustawa Herlinga‑Grudzińskiego.

Giovanni Battista Piranesi, rycina z cyklu:Więzienia z wyobraźni, 1750–1753.

8 LISTOPADA 2024

DZIEŃ DOBRY

CZYTAMY I ANALIZUJEMY WIEŻĘ

Trąd (choroba Hansena, lepra) to przewlekła choroba zakaźna, która dotyczy głównie skóry, nerwów obwodowych i błon śluzowych dróg oddechowych oraz oczu. Trąd wywołuje uszkodzenia skóry, nerwów, kończyn, zaburzenia widzenia oraz osłabienie siły mięśniowej. Nieleczony może prowadzić do poważnych deformacji i znacznej niepełnosprawności.

KOMPOZYCJA WIEŻY

11 LISTOPADA 2024

DZIEŃ DOBRY

CZYTAMY I ANALIZUJEMY WIEŻĘ

ANALIZA TEKSTU NAUKOWEGO

Mam po prostu (oczywiście tylko w moim pisarstwie) niechętny stosunek do czysto fabularnych wątków; zawsze w jakiś sposób staram się je wbudować, czy to w rzeczywiste wypadki dziejące się współcześnie, czy w kroniki historyczne. Jestem zapalonym czytelnikiem starych kronik, znajduję w nich często epizody, które sam potem rozbudowuję w opowiadania, prawie zawsze w „zaczepieniu” o pewne aktualne wydarzenia historyczne.

W KONTEKŚCIE LEKTUR:

Człowiek jest skazany na nieuniknioną porażkę, gdyż jest śmiertelny. Będąc tego świadomym, może jednak i powinien przyjąć postawę aktywną i solidarną względem innych, również naznaczonych „zarazą”.

W KONTEKŚCIE TEODYCEI

COVID

DLACZEGO?

AIDS

REBUS- NOTATKA- CO JEST ISTOTĄ ŻYCIA CZŁOWIEKA WEGŁUG GUSTAWA HERLINGA-GRUDZIŃSKIEGO?

TERAZ

KIEDYŚ

Istotą życia człowieka jest wieczna pielgrzymka, choć o ziarnko piasku, wieczne dźwiganie krzyża – odwiecznego symbolu cierpienia.

Pisarz buduje niewidzialny pomost pomiędzy historią a współczesnością. Tym pomostem jest człowiek, ponadczasowe jest jego cierpienie na ziemskim padole, bez względu na realia.

15 LISTOPADA 2024

DZIEŃ DOBRY

TEMAT:

Dobra teza -to dobra rozprawka.

PRACA W PARACH

Ćwiczenia redakcyje: Postaw po dwie tezy do podanych tematów

15:00

Z LEKTURĄ :)

UDANEGO WEEKENDU!

Trzy kolory, Niebieski, reż. Krzysztof Kieślowski, 1993.

Sala samobójców, reż. Jan Komasa, 2011.

KONTEKSTY I NAWIĄZANIA

20 LISTOPADA 2024

DZIEŃ DOBRY

Temat: Homo homini lupus – Tadeusz Borowski, „Proszę państwa do gazu .ˮ

Oto jeden z codziennych obrazów w latach 1942 do końca 1944 w Brzezince, w miejscu, które lekarz SS Hauptsturmfuehrer Thilo nazwał "odbytnicą świata". Opinię jego odnotował jego kolega, także lekarz SS, profesor uniwersytetu, doktor medycyny i filozofii, Johann Paul Kremer, pod datą 5 września 1942 roku, pisząc dosłownie: "Dziś w południe przy akcji specjalnej z obozu kobiecego: coś najokropniejszego z okropności. Hauptsturmfuehrer Thilo, lekarz garnizonowy, miał rację mówiąc mi dzisiaj, iż znajdujemy się przy "anus mundi (odbytnicy świata)". Notatka Kremera dotyczyła mordu popełnionego w komorze gazowej na 800 kobietach - więźniarkach, poddanych uprzednio selekcji w obozie żeńskim. Była to tylko cząstka koszmarnych wydarzeń, które tu, w Brzezince, pochłonęły 4 miliony ludzkich istnień.

TEKSTY KULTURY: FILM

KATEGORIE WIĘŹNIÓW

Richard Cosway

22 LISTOPADA 2024

DZIEŃ DOBRY

• PLAN LEKCJI:

• KONSULTACJE INDYWIDUALNE (PRZEDSTAWIENIE TEZY DO TEMATU)

• PRACA Z TEKSTEM T. BOROWSKIEGO: "PROSZĘ PAŃSTWA DO GAZU"- KARTA PRACY

Omówienie wypracowań

TEMAT:

25 LISTOPADA 2024

DZIEŃ DOBRY

DZIEŃ DOBRY?

27 LISTOPADA 2024

NARRACJA

Behawioryzm - Tadeusz Borowski w swoich opowiadaniach stosował behawiorystyczną technikę narracji; za wyjątek od tej reguły można uznać utwór o charakterze epistolarnym – „U nas w Auschwitzu”. W praktyce oznacza to, iż autor koncentruje się na ludzkich zachowaniach (także wypowiedziach), unikając jakichkolwiek portretów psychologicznych, introspekcji i monologów wewnętrznych. Liczy się tylko sfera zewnętrzna i to na jej podstawie formułuje się wnioski i oceny dotyczące danej postaci.

BOHATEROWIE OPOWIADANIA

JAK BOROWSKI OPISUJE ŚWIAT ZMYSŁAMI?

W JAKI SPOSÓB JEST OPOWIEDZIANA SYTUACJA?

W JAKI SPOSÓB JEST OPOWIEDZIANA SYTUACJA?

Narrator rozpoczyna opowiadanie w liczbie mnogiej: budowaliśmy boisko. Potem pojawia się: skończyliśmy boisko, myśmy grali, ale występują też formy bezosobowe tak się nie mówiło, szło się, stało się

Next

Taka forma określa wspólnotę grupy i istnienie w niej więzi - w obozowych opowiadaniach T. Borowskiego nie ma bohaterów indywidualnych. Jest natomiast grupa ludzi skazanych na wspólny, tragiczny los. Użyte formy bezosobowe podkreślają anonimowość masy ludzkiej.

ZATEM JAKI JEST NARRATOR?

Narracja Borowskiego wykorzystuje psychologię behawiorystyczną/ behawioralną, gdzie o człowieku mówi się poprzez opisywanie jego zachowania. Proza ta ma więc charakter antypsychologiczny, odrzuca możliwości bezpośredniego relacjonowania uczuć i myśli bohaterów.

• doświadczony,
• pozbawiony złudzeń,
• uodporniony na szerzące się wokół niego zło,
• potrafił znaleźć się i odpowiednio „ustawić” w dość wygodnej funkcji obozowej,
• jest człowiekiem doskonale znającym mechanizm funkcjonowania obozu.

NARRATOR

CAŁOŚĆ DO PRZECZYTANIA NA CZAS PO ŚWIĘTACH!

CZAS NA ANALIZĘ FRAGMENTÓW OPOWIADAŃ TADEUSZA BOROWSKIEGO

Nie ma piękna, jeśli w nim leży krzywda człowieka. Nie ma prawdy, która tę krzywdę pomija. Nie ma dobra, które na nią pozwala.

Jak umrzesz - wyrwą ci złote zęby, już poprzednio zapisane w księgi obozu. Spalą, popiołem wysypią pola albo osuszą stawy. Co prawda marnotrawią przy spalaniu tyle tłuszczu, tyle kości, tyle mięsa, tyle ciepła! Ale gdzie indziej robią z ludzi mydło, ze skóry ludzkiej abażury, z kości ozdoby.

Bez czarów, bez trucizn, bez hipnozy. Paru ludzi kierujących ruchem, żeby tłoku nie było, i ludzie płyną jak woda z kranu za odkręceniem kurka.

Głód jest wtedy prawdziwy, gdy człowiek patrzy na drugiego człowieka jako na obiekt do zjedzenia.

TADEUSZ BOROWSKI TO NIE TADEK Z OPOWIADAŃ

Bohater Tadek, więzień Oświęcimia i innych obozów koncentracyjnych. Borowski dał mu własne imię, a także wyposażył w wiele cech własnej osobowości, jest studentem Uniwersytetu Warszawskiego i młodym, początkującym poetą, odwiedza obóz kobiecy, w którym przebywa jego narzeczona, pisze do niej listy, pracuje jako dekarz, żyje obok zbrodni, ale w jakimś stopniu czuje się odpowiedzialny jest za zło - samooskarżenie Borowskiego

WAŻNE!

Ważna była też umiejętność symulowania pracy, kiedy to tylko możliwe. Nie przemęczaj się – ale uważaj, aby esesman cię nie przyłapał – usłyszał Elie Wiesel od przychylnego kapo. Każdy wiedział, że przestrzeganie wyznaczonej przez katów dyscypliny pracy to prosta droga do wyniszczenia organizmu i tzw. zmuzułmanienia, czyli stanu zagłodzenia wywołującego zupełny letarg.

2 GRUDNIA 2024

DZIEŃ DOBRY

Jak ekstremalne warunki obozu koncentracyjnego wpływają na relacje międzyludzkie? Rozważ na podstawie opowiadania Ludzie, którzy szli Tadeusza Borowskiego.

Czy w ekstremalnych warunkach obozu koncentracyjnego granice między katem a ofiarą ulegają zatarciu? Omów zagadnienie na podstawie opowiadania Ludzie, którzy szli Tadeusza Borowskiego.

Czas na refleksje pisemne...

Kaci i ofiary – obraz międzyludzkich relacji w obozie. Omów zagadnienie na podstawie opowiadania "Ludzie, którzy szli" Tadeusza Borowskiego.

Kaci i ofiary – obraz międzyludzkich relacji w obozie. Omów zagadnienie na podstawie opowiadania "Ludzie, którzy szli" Tadeusza Borowskiego.

DLACZEGO?

ODWRÓCONY DEKALOG, CZYLI...

4 GRUDNIA 2024

DZIEŃ DOBRY

Temat: Literatura piękna w służbie historii.

beletrystyka (fr. belles lettres - literatura piękna)

Literatura piękna na przykład zawiera liczne opisy uczuć bohaterów, które pomagają czytelnikom utożsamiać się z postaciami i lepiej rozumieć ich zachowanie. Język stosowany przez autora jest finezyjny i kunsztowny, dlatego wzbogaca słownictwo odbiorcy treści i pozwala mu lepiej wczuć się w klimat powieści.

Czym jest literatura piękna? Co to za utwory literackie? Książki należące do tego gatunku to wszystkie tytuły, które mają wartość artystyczną. Są to zarówno powieści psychologiczne, obyczajowe, jak i romanse, kryminały, horrory, thrillery i książki fantastyczne.

ZNACZENIE TYTUŁU

LITERATURA FAKTU

non-fiction albo non fiction

LITERATURA FAKTU

niepełna wiedza narratora o świecie przedstawionym

utożsamienie autora z narratorem

opisy przyrody

przemyślana struktura i kompozycja powieści (rozdziały, motto)

bohaterowie autentyczni

fakty, liczby, dane

obecność bohaterów pierwszo- i drugoplanowych

stosowanie środków stylistycznych

autor pisze na podstawie własnych doświadczeń

Wskaż cztery wartości, które może młodemu człowiekowi w XXI wieku przynieść lektura "Innego świata" Gustawa Herlinga- Grudzińskiego

Świadomość historyczna: Książka dostarcza autentycznego obrazu życia w sowieckich łagrach, ukazując realia totalitaryzmu i represji. Pozwala to zrozumieć trudne doświadczenia przeszłości i ich wpływ na współczesny świat. Refleksja nad moralnością: Autor analizuje ludzkie postawy w ekstremalnych warunkach, poruszając kwestie etyki, godności i człowieczeństwa. Skłania to do zastanowienia się nad własnymi wartościami i zachowaniami w obliczu trudności. Empatia i zrozumienie cierpienia: Opisując losy więźniów, Herling-Grudziński ukazuje głębię ludzkiego cierpienia. Czytelnik może lepiej zrozumieć emocje i przeżycia innych, co rozwija empatię i wrażliwość społeczną. Docenienie wolności i praw człowieka: Książka przypomina o wartości wolności oraz znaczeniu praw człowieka, które nie zawsze były oczywiste. Uświadamia, jak łatwo można je utracić i jak ważne jest ich pielęgnowanie we współczesnym społeczeństwie.

6 GRUDNIA 2024

DZIEŃ D O BRY

Film oparty jest na powieści "Długi marsz" napisanej przez polskiego oficera, Sławomira Rawicza, wespół z angielskim reporterem Ronaldem Downingiem. Opowiada o śmiałej ucieczce z sowieckiego łagru na Syberii polskiego żołnierza Janusza wraz z grupką innych osób. Uciekinierzy za cel wyznaczają sobie dotarcie do oddalonych o sześć tysięcy kilometrów Indii.

Niepokonani (2010), reż. Peter Weir

KONTEKST- TEKST KULTURY

Temat: O języku w Innym świecie słów kilka.

JAK PISARZ OPISUJE...

1. ZAGADNIENIA ZNIEWOLENIA ORAZ PSYCHOLOGIA BOHATERA

• słownictwo wyważone, starannie dobrane
• naukowe,
• bez zbędnych emocji

2. RELACJE Z WYDARZEŃ W TYM OPISY WSPÓŁWIĘŹNIÓW

Grudziński posługuje się do językiem potocznym (językiem osadzonych- stąd mnogość słów pochodzenia rosyjskiego)

SOCJOLEKT

3. WULGARYZMY I OPISY CZYNNOŚCI FIZJOLOGICZNYCH

FIZJOLOGIA JAKO ASPEKT ŻYCIA CZŁOWIEKA. HERLING-GRUDZIŃSKI OPISUJE BIOLOGIĘ CZŁOWIEKA NATURALISTYCZNIE- DOSADNIE.

PRZEANALIZUJMY STYL ORAZ ŚRODKI JĘZYK WE.

ARTYZM+KUNSZT=AUTENTYCZNOŚĆ

RÓŻNORODNOŚĆ STYLÓW

JĘZYK W INNYM ŚWIECIE

DO OPRACOWANIA

*szukaj w kontekstach: NATALIA LWOWNA, FIODOR DOSTOJEWSKI

Zadanie domowe: Zbierz materiały oraz informacje na temat:Wpływ książek na życie i postawy bohaterów literackich w kontekście Innego świata* oraz dowolnych tekstów literackich. termin: 11 grudnia 2024

13 GRUDNIA 2024

DZIEŃ DOBRY

PAMIĘTAJMY

Akcja ta polega na postawieniu w oknie naszych domów/mieszkań zapalonych świec lub zniczy wieczorem 13 grudnia o godz. 19.30, co będzie bezpośrednim nawiązaniem do historycznego gestu św. Jana Pawła II, który 13 grudnia 1981 roku w ten właśnie sposób – w Pałacu Apostolskim na Watykanie, wyraził swój sprzeciw wobec polityki władz komunistycznych w Polsce.

13 grudnia 1981 roku władze komunistyczne wprowadziły w Polsce stan wojenny. Była to reakcja na popularność „Solidarności”, mająca zdusić siłą opozycję. W czasie trwania stanu wojennego zginęło sto kilkadziesiąt osób, a tysiące było represjonowanych.

35:00

konteksty: NATALIA LWOWNA, FIODOR DOSTOJEWSKI

DO PIÓR! ROZWIŃ TEMAT: Jaki wpływ mają książki na życie i postawy bohaterów literackich. Swoje rozważania oprzyj na znajomości lektury Inny świat oraz innego tekstu kultury.

16 GRUDNIA 2024

DZIEŃ DOBRY

TEMAT: Zajrzeć w jądro ciemności całego stulecia..

„W dwudziestym roku życia nieczęsto zdarza się spojrzeć nie tylko śmierci w oczy, ale zajrzeć w jądro ciemności całego stulecia”.

WYSTĄPIENIA- MONOLOGOWA WYPOWIEDŹ

NIE

NIE

Z WOLENIU MÓWIMY

25:00

" Nie wolno człowiekowi tworzyć nieludzkich warunków, bo człowiek jest ludzki w ludzkich warunkach". (G. Herling- Grudziński, "Inny świat", rozdział: "Głód")

• SWOJĄ WYPOWIEDŻ ZBUDUJ NA PODSTAWIE PRZYPISANEGO TOBIE BOHATERA Z LEKTURY.

(1. MISZA KOSTYLEW, 2 NATASZA LWOWNA, 3. JEWGIENIA FIODOROWNA, 4. DIMKA)

• OPISZ KRÓTKO JEGO HISTORIĘ, ZACHOWANIE ORAZ REAKCJE WOBEC ZŁA.

• ZAKOŃCZ CYTATEM:

INSTRUKCJA

ZA SYLABUSEM...

07:00

NIE

NIE

Z WOLENIU MÓWIMY

18 GRUDNIA 2024

DZIEŃ DOBRY

TEMAT: Krótkie omówienie prac pisemnych.

NO COMMENT...

KOMENTARZ

WSZYSTKIEGO NAJLEPSZEGO W NOWYM ROKU!

6 STYCZNIA 2025

DZIEŃ DOBRY

07:00

NIE

NIE

Z WOLENIU MÓWIMY

8 STYCZNIA 2025

DZIEŃ DOBRY

TEMAT: Sztuka streszczania.

O czym się mówi w tekście? Czego dotyczy tekst? Jaka jest główna myśl/problem tekstu?

Co na temat problemu zostało powiedziane w tekście? Co autor tekstu mówi w nim o głównym temacie/problemie?

TEMAT I REMAT

Temat = to, o czym jest, czego dotyczy tekst. Remat = to, co się o tym temacie mówi w tekście.

PRZYKŁAD ROZWIĄZANIA

13 STYCZNIA 2025

DZIEŃ DOBRY

07:00

NIE

NIE

Z WOLENIU MÓWIMY

TEKST KULTURY:

Życie jest piękne (wł. La vita è bella) – włoski film z 1997 roku w reżyserii Roberta Benigniego. Reżyser zagrał w nim też główną rolę i był współautorem scenariusza.

METAFORA HIPERBOLA OKSYMORON PERSONIFIKACJA

POJĘCIA DO PRZYPOMNIENIA:

15 STYCZNIA 2025

DZIEŃ DOBRY

TEMAT: TRENING PRZED EGZAMINEM - CZYTANIE ZE ZROZUMIENIEM.

16 STYCZNIA 2025

DZIEŃ DOBRY

TEMAT: TRENING PRZED EGZAMINEM - rozprawka.

Relatywizm moralny w szczególnych okolicznościach jest nieunikniony, ponieważ moralność zależy od kontekstu kulturowego i sytuacyjnego.

Szczególne okoliczności mogą usprawiedliwić złamanie zasad etyki, gdy chodzi o przetrwanie.

Nawet w ekstremalnych warunkach moralność powinna być zachowana, ponieważ to ona definiuje człowieczeństwo.

TEZY:

Szczególne okoliczności mogą usprawiedliwić złamanie zasad etyki, gdy chodzi o przetrwanie.

OTWARCIE ROZWINIĘCIA

Przywołany tekst pochodzi z...(należy wskazać miejce akcji, np. z którego rozdziału, lub co się wydarzyło wcześniej). Wprowadzenie ogóle- przedstawiające autora, książkę.

Potwierdzenie mojego stanowiska odnajduję również w literaturze.

ŁĄCZNIK TEZY Z ROZWINIĘCIEM:

Przywołane teksty potwierdzają moje przekonanie...

DO ZAKOŃCZENIA:

WPROWADZENIE DO INNEGO TEKSTU KULTURY:

W „szczególnych okolicznościach” znalazł się również...

Analizowany fragment „Innego świata” przedstawia

ANALIZA TEKSTU:

literatura obozowa:

• obóz koncentracyjny
• obóz pracy

• obóz pracy przymusowej w...
• obóz zagłady

"Inny świat":

• łagier,
• gułag,
• obóz pracy przymusowej, obóz karny w Rosji,
• kolonia karna

POJĘCIOWNIK

NORMALNOŚĆ W OBOZOWYM PIEKLE - CZY BYŁA MOŻLIWA?

3 lutego 2025

MIŁO WAS WIDZIEĆ

TEMAT: OMÓWIENIE EGZAMINU- CZYTANIE ZE ZROZUMIENIEM

KLUCZ ODPOWIEDZI

45 WYRAZÓW

Tematem tekstu jest problem etnocentryzmu w kontekście międzykulturowej współpracy. Autorka zastanawia się, jak kulturowe schematy wpływają na ocenę zachowań innych osób. Dochodzi do wniosku, że świadomość własnych uprzedzeń i próba zrozumienia perspektywy obcych kultur pozwalają na lepszą współpracę, choć nie wszystkie różnice można bezwarunkowo akceptować.

STRESZCZENIE

5 lutego 2025

DZIEŃ DOBRY

TEMAT: O HOLOKAUŚCIE JESZCZE RAZ... INACZEJ.

Polskojęzyczna pisarka żydowskiego pochodzenia. Urodziła się 1 listopada 1921 r. w Zbarażu (dzisiejsza Ukraina), zmarła 27 września 2011 r. w Tel-Awiwie.

IDA FINK

Odpływający ogród. Ida Fink

WYMYŚL GRĘ W KLUCZ DLA RODZINY

Zabawa w klucz.

M. Jastrun Pieśń chłopca żydowskiego Boję się własnych rąk, boję się własnych stóp, Że mnie wydadzą. Mój własny cień kopie mi grób. Nie mam nad nim władzy...

To musi być szept - Ida Fink o swej estetyce.

W opowiadanich Ida Fink:

• nie tuszuje przeszłości,
• przedstawia historię z mniej oczywistej strony,
• ukazuje intymność przeżywanych chwil przez bohaterów,
• skupia się na drobnuch rzeczach, przedmiotach i wokół nich buduje całą opowieść,
• stwarza iluzję zwyczajności.

Ida Fink- Odpływający ogród

Ogród według Słownika symboli Władysława Kopalińskiego: raj, szczęście, zbawienie, czystość, dom, schronienie, odpo-czynek, świeżość, cień, porządek, życie ludzkie, żeńskość, płodność, uro-dzaj, wiosnę, radość, wesołość, harmonię, refleksję.

OGRÓD- SYMBOL

O jakich uniwersalnych prawdach- związanych z naturą ludzką, pisze Ida Fink w swoim opowiadaniu?

"Ogród miłości" Petera Paula Rubensa

12 lutego 2025

DZIEŃ DOBRY

TEMAT: Tworzenie własnego tekstu- rozprawka

24 lutego 2025

DZIEŃ DOBRY

TEMAT: Sztuka reportażu spod pióra Hanny Krall.

,,ZDĄŻYĆ PRZED PANEM BOGIEM" - JAKO REPORTAŻ.

POLSKIE REPORTAŻE (LITERATURA)

DO OPRACOWANIA W DOMU- NOTATKA

CECHY REPORTAŻU

28 lutego 2025

DZIEŃ DOBRY

TEMAT: ,,Najważniejsze ze wszystkiego jest nie dać się wepchnąć na beczkę. Nigdy, przez nikogo..."

(...)ROZUMIESZ?

ANTYSEMITYZM

5 marca 2025

DZIEŃ DOBRY

TEMAT: Zdążyć przed Panem Bogiem- czyli człowiek w konfrontacji z historią.

Zapis rozmów z naocznym świadkiem wydarzeń w getcie ukazał się w „Odrze” w marcu 1975 roku pod tytułem „Sposób umierania”

GENEZA

TYTUŁ

CZNA

GI

LO

N0

CHRO

NIE

KOMPOZYCJA

Dziś, gdy myślę o sile tej książki, to wiem, że wzięła się z prawdomówności Marka. Nieprawdopodobnie bezwzględnej, wręcz brutalnej... Hanna Krall

CECHY JĘZYKA MÓWIONEGO, EMOCJONALNE WTRĄCENIA, IRONICZNE KOMENTARZE, DYSTANS, BEZ PATOSU

STYL

Krall i Edelman pozostają w relacji nieoficjalnej, ponieważ zwracają się do siebie na 'ty'.

Edelman używa zdań prostych i złożonych zakończonych wielokropkiem oraz równoważników zdań. Cechą jego języka jest kolokwialność. Opisuje powstanie w sposób drobiazgowy, ponieważ przytacza nazwiska osób, nazwy miejsc i dane liczbowe. Stosuje mowę pozornie zależną

Hanna Krall posługuje się zdaniami prostymi i złożonymi oraz równoważnikami zdań. Jej język charakteryzuje się kolokwialnością i terminologią specjalistyczną. Autorka pozwala sobie na liczne dygresje. Wykorzystuje dwie formy wypowiedzi: wywiad i relację odautorską, w obrębie których zawiera np. opisy.

JĘZYK

WARSZAWA, DRUGA POŁOWA LAT 70. XX WIEKU

WARSZAWA- GETTO 19.04.1943-8.05.1943

CZAS I MIEJSCE WYDARZEŃ

WYWIAD I REPORTAŻ

POWIEŚĆ DOKUMENTALNA

GATUNEK

MAREK EDELMAN- BOHATER?

ZADANIE

W literaturze faktu najważniejsza jest relacja świadka. W tym przypadku - Marka Edelmana. Opowiada on o czasach wojny, ale też sięga pamięcią do swojej pracy w szpitalu. Na podstawie wybranych cytatów scharakteryzuj Marka Edelmana jako lekarza. Zwróć uwagę na jego stosunek do pacjentów, życia i śmierci.

To jest właśnie najstraszniejsze, że cała ta Zagłada była po nic. Marek mówił czasem, że pogarda dla życia, która tak się rozlała po świecie, wzięła się właśnie z Zagłady. Z tego, że ludzkość się dowiedziała, z jaką łatwością można zabijać.

KONTEKST LITERACKI

Czy Zdążyć przed Panem Bogiem uczy jak żyć? Odnieś się pisemnie do powyższego pytania.

7 marca 2025

DZIEŃ DOBRY

TEMAT: Moralność i etyka w czasie wojny.

Etyka i moralność to dwa różne pojęcia. Moralnością nazywamy działania i stojące za nimi powody. Etyka zaś jest krytyczną analizą moralności. Celem rozważań nad etyką jest wskazanie sprzeczności między różnymi pozycjami moralnymi i znalezienie sposobów na zaradzenie im.

Godność człowieka to poczucie własnej wartości i szacunek do samego siebie, a także możliwość postępowania zgodnie z etyką.

OCEŃMY

JOSEF MENGELE:

Otrucie dzieci w szpitalu

Rywka Urman

Pola Lifszyc Hellerowa

Frania

pielęgniarka

„Kto ty jesteś człowieku, zbrodniarz, czy bohater” Czesław Miłosz

AKTY BOHATERSTWA

10 marca 2025

DZIEŃ DOBRY

TEMAT: O deheroizacji słów kilka...

„Człowiek został stworzony, by pamiętać. I by czasami sprawdzić, czy pamięć wiernie mu służy” (Imre Kartesz, Język na wygnaniu, Warszawa 2004)

Witold Bereś i Krzysztofa Burnetka "Edelman. Życie. Do końca".

Witold Bereś i Krzysztofa Burnetka "Edelman. Życie. Do końca".

Edelman mówi językiem potocznym, bez patosu i metaforyzacji.

Sytuacje ekstremalne przedstawione są jako codzienne, zwykłe dla ludzi żyjących w tamtych czasach.

Opisane wydarzenia są nieestetyczne, niepopularne, szokujące, niewygodne, dla niektórych ludzi obrazoburcze.

Marek Edelman jest niezwykle autentyczny, gdyż nie próbuje upiększać rzeczywistości, dokonuje deheroizacji Żydów i wydarzeń wojennych, zdaje relację z tragedii narodu.

CZYM I JAK JEST WYRAŻONA DEHEROIZACJA?

10 marca 2025

DZIEŃ DOBRY

TEMAT: W kwestii języka.

4-5

6-7

Z SYLLABUSA: KOMPETENCJE JĘZYKOWE

DEFINICJA JĘZYKA

KOMUNIKAT/ KOD

ODBIORCA

NADAWCA

PODAJ DEFINICJĘ

ks. Benedykta Chmielowski, autor głośnych „Nowych Aten”, czyli swoistego kompendium wiedzy o otaczającym go świecie.

BIBLIA O JĘZYKU

A TERAZ DO ZADAŃ O JĘZYKU...

19 marca 2025

DZIEŃ DOBRY

TEMAT: O życiu i nie tylko w oparciu o sztukę teatralną.

PRZEDSTAWIONĄ SYTUACJĘ, JĘZYK BOHATERÓW, PROBLEMATYKĘ, KONTEKST- NAWIĄZANIE, SYMBOLE

ZWRÓĆ UWAGĘ NA:

24 marca 2025

DZIEŃ DOBRY

TEMAT: WSPÓŁCZESNOŚĆ- charakterystyka epoki.

DATY PRZEŁOMOWE: 1949, 1956, 1968, 1970, 1976

styczeń 1945- do dzisiaj

HISTORIA

Narzucony podczas tego zjazdu socrealizm był doktryną bardziej polityczną niż artystyczną i zakładał całkowite upolitycznienie dzieł literackich

NOWA FALA: MATEUSZ, AMELIA

ODWILŻ (1956): ADA, JULIAN

EMIGRACJA: VICTOR, LEON

CENZURA: LIDIA

SOCREALIZM: FILIP, PAULA

POKOLENIE PRYSZCZATYCH: JAKUB, MAXYMILIAN Z.

POJĘCIA KLUCZOWE

POKOLENIE BRULIONU: ŁUKASZ, HELENA

DRUGI OBIEG WYDAWNICZY: ADEL

POSTMODERNIZM: JULIA

POWIEŚĆ ANTYUTOPIA: ZUZANNA

DRAMAT GROTESKOWY: JAN

LIRYKA LINGWISTYCZNA: MAKSYMILIAN

CZAS NA REKLAMĘ

PROPAGANDA

PROPAGANDA ANTYSEMICKA

Propaganda zachęcała do włączenia sie w proces odbudowy, wyrabiania 200% normy i realizacji kolejnych kilkuletnich planów. Kreowała idealny świat, w którym każdy poprzez ciężką pracę może wznieś się na wyżyny. Hołdowała szczególnie chłopom i robotnikom.

WIZERUNEK PRZYJAŹNI POLSKO-RADZIECKIEJ

WIZERUNEK STANÓW ZJEDNOCZONYCH

WALKA Z PROBLEMAMI SPOŁECZNYMI

BIKINIARZ

BUMELANT

NOWOMOWA

PARTIA WZYWA NIEZŁOMNYCH I MIŁUJĄCYCH OJCZYZNĘ MÓWCÓW- 10 OCHOTNIKÓW

WAŻNE:

Nowomowa nie jest tylko wytworem totalitaryzmów, ale funkcjonuje również jako produkt różnych żargonów: biurokratycznego, politycznego, dziennikarskiego, prawnego

Pojęcie: "nowomowa" to swoista kalka językowa angielskiego wyrazu: "newspeak" – terminu wymyślonego przez Georga Orwella w powieści: „Rok 1984”

Oderwanie od funkcji poznawczej i informacyjnej, na rzecz funkcji magicznej

OGRANICZANIE WOLNOŚCI!

CECHY NOWOMOWY

POKOLENIE PRYSZCZATYCH: JAKUB, MAXYMILIAN Z.

SOCREALIZM: FILIP, PAULA

CENZURA: LIDIA

EMIGRACJA: VICTOR, LEON

ODWILŻ (1956): ADA, JULIAN

Do najważniejszych przedstawicieli pokolenia należeli Stanisław Barańczak, Julian Kornhauser, Adam Zagajewski, Ryszard Krynicki i Ewa Lipska

NOWA FALA: MATEUSZ, AMELIA

POKOLENIE BRULIONU: ŁUKASZ, HELENA

DRUGI OBIEG WYDAWNICZY: ADEL

LIRYKA LINGWISTYCZNA: MAKSYMILIAN

DRAMAT GROTESKOWY: JAN

POWIEŚĆ ANTYUTOPIA: ZUZANNA

POSTMODERNIZM: JULIA

28 marca 2025

DZIEŃ DOBRY

TEMAT: O języku propagandy - podsumowanie.

Odwołując się do wybranego tekstu kultury lub własnych obserwacji, przedstaw i oceń język współczesnej polityki.

Czy człowiek może zachować niezależność w świecie zniewolonym przez propagandę? Uzasadnij swoje stanowisko, odwołując się do wybranego tekstu kultury lub własnych doświadczeń komunikacyjnych.

W 2016 roku Oxford Dictionaries uczynił ją słowem roku, „postprawda” (ang. post-truth) stała się chwytliwym terminem-sloganem-celebrytą stosowanym powszechnie do charakteryzowania współczesnej rzeczywistości. Mowa tu o rzeczywistości w niemal każdej jej odsłonie – politycznej, ekonomicznej, społecznej, moralnej czy takiej, w której dominują przekazy internetowe. W rezultacie pojęcie na stałe zadomowiło się w dyskursie zarówno akademickim, jak i publicznym.

POSTPRAWDA

ZAGROŻENIE?

31 marca 2025

DZIEŃ DOBRY

TEMAT: Jak z Mrożka...

ELIPSA

DEBIUT-1950

Z GALERII MROŻKA

MROŻKA?

ZNASZ TANGO...

31 marca 2025

DZIEŃ DOBRY

TEMAT: Tango Sławomira Mrożka. Odsłona pierwsza- bohaterowie.

DIDASKALIA

AKT I

DIDASKALIA: BOHATER W GARNITURZE ZDEJMUJE ŻÓŁTY KAPELUSZ Z GŁOWY I GWAŁTOWNIE PODSKAKUJE, TRZYMAJĄC W PRAWEJ DŁONI ŚWIECĄCĄ ŻARÓWKĘ.

JĘZYK DIDASKALIÓW

PRACA W GRUPACH

1. ZNAJDŹ W DRAMACIE I WYPISZ CYTATY DOTYCZĄCE PONIŻSZYCH BOHATERÓW, KTÓRE CHARAKTERYZUJĄ ICH JAKO POSTACI. 2. DO CYTATÓW DOPISZ ZWIĄZANE Z NIMI CECHY. 3. CHARAKTERYZUJĄC BOHATERÓW, ZWRÓĆ UWAGĘ NA: - ich wygląd - cechy ich charakteru - ich stosunek do innych bohaterów dramatu i relacje z członkami rodziny - wartości, które wyznają (co im imponuje) - to, co sami o sobie mówią 4. CECHY CHARAKTERYSTYCZNE JĘZYKA BOHATERA 5. WYBIERZCIE PRELEGENTÓW

CZĘŚĆ DRUGA ZADANIA: WYBIERZCIE SCENKĘ DO ODCZYTANIA Z PRZEDSTAWICIELEM INNEJ GRUPY

PEWNIAK MATURALNY NA USTNEJ

MŁODY CZŁOWIEK- CZYLI ARTUR

ELEONORA, MATKA ARTURA

STOMIL- OJCIEC ARTURA

OSOBA NA RAZIE ZWANA BABCIĄ, CZYLI EUGENIA

STARSZY PARTNER, CZYLI EUGENIUSZ

PARTNER Z WĄSIKIEM, CZYLI EDEK

ALA, KUZYNKA I NARZECZONA ARTURA

11 KWIETNIA 2025

DZIEŃ D BRY

TEMAT: Z kubkami nie ma żartów.

TEMAT: Tango Sławomira Mrożka. Odsłona druga- rodzina.

Na czym polega osobliwość ukazanego konfliktu między pokoleniami.

ZADANIE DOMOWE:

Podaj co najmniej trzy utwory literackie- poznane przez Ciebie w szkole, w których pojawia się motywu sporu „młodych” ze „starymi”. W formie tabelarycznej: TYTYŁ UTWORU, AUTOR, EPOKA LITERACKA, OBSZAR KONFLIKTU

Borowski opisuje proces eksterminacji jako chłodny, mechaniczny i niemal naturalny w swojej prostocie: „bez czarów, bez trucizn, bez hipnozy”. Ludziom nie trzeba było stosować ani podstępów, ani siły – wystarczyło stworzyć system, który kierował ich ruchem tak, aby sami, nieświadomi, zmierzali ku śmierci. Wyrażenie „ludzie płyną jak woda z kranu za odkręceniem kurka” jest metaforą ukazującą masowość i bezosobowość tego procesu. Ludzie stali się elementami przepływu w machinie śmierci, pozbawieni indywidualności i sprawczości.

Przecież ludzkość umówiła się, że umieranie z bronią jest piękniejsze niż bez broni...

Język determinuje sposób poznania i rozumienia świata: im większy zasób słownictwa człowieka, tym bardziej złożony jest jego obraz świata. Język pełni zatem funkcję poznawczą

Odgrywa rolę kulturotwórczą

Język jest narzędziem porozumiewania się społeczności, pełni więc funkcję socjalizującą.

MACIE LEKTURY?

Jedna z ważniejszych cech języka to konwencjonalność - znaki odsyłają do rzeczywistości na mocy pewnej umowy.

Język stanowi otwarty system - wciąż powstają nowe wyrazy i zachodzą powolne zmiany w jego gramatycznej budowie

oznacza, że jego elementy są ze sobą powiązane

Wyrażenie "już poprzednio zapisane w księgi obozu" wskazuje na systematyczność i biurokratyzację zbrodni. Każda część ludzkiego ciała miała swoją wartość w machinie nazistowskiego systemu, co podkreśla całkowitą utratę człowieczeństwa w oczach oprawców.

Człowiek był traktowany wyłącznie jako materiał użytkowy – złote zęby jako metal szlachetny, tłuszcz jako paliwo, a nawet ciało jako materiał do produkcji przedmiotów codziennego użytku (np. mydła czy abażurów).

Borowski ukazuje, jak system nazistowskich obozów koncentracyjnych redukował człowieka do roli przedmiotu – źródła surowców, które mogły zostać wykorzystane po jego śmierci. Interpretacja tego cytatu ujawnia kilka kluczowych aspektów:

Borowski, poprzez swoje doświadczenia i obserwacje, kwestionuje tradycyjne wartości, wskazując, że w świecie pełnym cierpienia i niesprawiedliwości nie można mówić o prawdziwym pięknie, prawdzie czy dobru, jeśli ignorują one ludzką krzywdę.