Minimal presentation

S5

DZIEŃ DOBRY!

4.09.2025

TEMAT: CO I JAK NA JĘZYKU POLSKIM W TYM ROKU?

Lektury: 1. A. Mickiewicz, Dziady cz. III i IV 2. A. Mickiewicz, Pan Tadeusz 3. J. Słowacki, Kordian 4. B. Prus, Lalka 5. M. Konopnicka, Mendel Gdański 6. B. Prus, Kamizelka

BAROKU CIĄG DALSZY...JAN ANDRZEJ MORSZTYN...

ANTYTEZA?

praca w parach

PRZESŁANIE/MORAŁ UTWORU: Lepiej być trupem, niż nieszczęśliwie zakochanym.

paradoks

DZIEŃ DOBRY!

9.09.2025

TEMAT:

Polski mit sarmaty, czyli Pamiętniki Jana Chryzostoma Paska

PAMIĘTNIK, CZYLI CO?

O POLSKIM BAROKU SŁÓW KILKA

DZIEŃ DOBRY!

23.09.2025

TEMAT:

O twórczości Mikołaja Sępa Szarzyńskiego z randką w tle.

MIKOŁAJ SĘP SZARZYŃSKI

JAK ROZPOZNAĆ SONET?

POEZJA METAFIZYCZNA WEJŚCIE W EPOKĘ BAROKU- PREKURSOR, PONIEWAŻ: POETA UKAZUJE CZŁOWIEKA WALCZĄCEGO ZE SŁABOŚCIAMI- TEMATY EGZYSTENCJALNE MÓWI O DWOISTOŚCI NATURY: GRZESZNE CIAŁO I NIEŚMIERTELNA DUSZA. WPROWADZA KONCEPTY, NP. ANTYTEZY

BAROKOWY PRZESYT PRZEROST FORMY NAD TREŚCIĄ

KARTKÓWKI NADSZEDŁ CZAS- NIE LĘKAJCIE SIĘ!

DZIEŃ DOBRY!

25.09.2025

TEMAT:

Oświeconym być.

OGLĄDAMY I ROBIMY NOTATKI

29.09.2025

TEMAT:

Potęga rozumu... w chmurach.

Adam Naruszewicz, Balon

APOTEOZA

ODPOWIEDZ PISEMNIE W ZESZYCIE

Co ma wspólnego ten film z oświeceniem?

DZIEŃ DOBRY!

7.10.2025

TEMAT:

Oświeceniowe krzywe zwierciadło pana Ignacego Krasickiego.

XBW- Ignacy Krasicki

SATYRA, CZYLI CO? PRACA Z TEKSTEM

W mitologii greckiej satyrami nazywano śmiertelnych bogów związanych z lasem i płodnością, a wchodzących w skład orszaku Dionizosa. Przedstawiano ich jako istoty o mieszanej budowie: górną część ciała miały ludzką (ale też: spłaszczony nos, spiczaste uszy, włosy przypominające sierść), dolną zaś – koźlą.

Pijaństwo Ignacy Krasicki

Udowodnij, że utwór pt. Pijaństwo jest satyrą

DZIEŃ DOBRY!

JESZCZE RAZ O BAROKU, CZYLI TRFIONY-ZATOPIONY

ZASADY

DRUŻYNA 1

DRUŻYNA 2

Jedna drużyna otrzymuje pytanie. Jeśli wylosowana osoba odpowie poprawnie, może „zatopić” przeciwnika – wybrana osoba z drużyny przeciwnej siada w „oceanie” (czyli-cofa siedzenie- wypada z gry). Teraz pytanie dostaje druga drużyna. Jeśli padnie właściwa odpowiedź – są dwie możliwości: Zatopić kolejnego przeciwnika LUB Uratować członka swojej drużyny z oceanu i przywrócić go do gry. Ale jeśli odpowiedzą źle – muszą wytypować jednego ze swojej drużyny, który siada w oceanie.

DZIEŃ DOBRY!

13.10.2025

TEMAT:

MIEJ SERCE I PATRZAJ W SERCE... CZYLI RUSZAMY W CZASY ROMANTYZMU

DZIEŃ DOBRY!

21.10.2025

TEMAT:

O wieszczu naszym-Mickiewiczu, słów kilka...

21.10.2025

TEMAT:

Obchodzimy dziady

Dziady Adama Mickiewicza reprezentują dramat romantyczny. Dziady, część II oraz Dziady, część IV zostały wydane jako Dziady wileńsko‑kowieńskie w 1823 roku. Charakteryzuje je: wizyjność i fantastyka, akcentowanie roli tradycji ludowej i wiary ludu w siłę rytuałów i obrzędów oraz tematyka życia pozagrobowego (współistnienie świata ludzi ze światem duchów), szerzej – synkretyzm religijny, tj. łączenie obrzędów pogańskich z wyobrażeniami religii chrześcijańskiej.

Dramat, czyli co?

A dramat romantyczny?

A dramat romantyczny jest niesceniczny...

Upiór

47'18

DZIEŃ DOBRY!

21.10.2025

TEMAT:

Kim jesteś Gustawie?

do Gustawa wrócimy za chwilkę...

A TERAZ ZAPRASZAM NA SŁUCHOWISKO...

Methinks, I see… Where? — In my mind's eyes.

Shakespeare, Hamlet

Zdaje mi się, że widzę… Gdzie? Przed oczyma duszy mojej.

ballada

Ballady i romanse Adama Mickiewicza mają niezwykłą wartość w literaturze polskiej. Ten zbiór ballad wydany w 1822 roku w Wilnie wyznacza początek polskiego romantyzmu.

DZIEŃ DOBRY!

27.10.2025

TEMAT:

Przypadek Gustawa.

ABY LEPIEJ ZROZUMIEĆ IV CZĘŚĆ DZIADÓW

KONTEKST BIOGRAFICZNY

Maryla Puttkamerowa - z domu Wereszczaka - Była pierwszą wielką miłością Adama Mickiewicza. Związek z nią zainspirował poetę do napisania nie tylko IV części Dziadów, lecz także licznych wierszy - m.in. Świtezianki.

KONTEKST MITOLOGICZNY

Mit o androgynie, czyli o przedstawicielu ,,trzeciej płci" znajduje się w Uczcie Platona. O androgynie opowiada Arystofanes: ,,Albowiem dawniej natura nasza nie była taka, jak teraz, lecz inna… Obojnakowa płeć istniała wtedy, a imię jej i postać złożone były z obu pierwiastków: męskiego i żeńskiego… Strasznie to były silne istoty i okropnie wolnomyślne, tak że się zaczęły zabierać do bogów…, już zaczęli robić schody do nieba…". Wobec zagrożenia bogów Zeus porozcinał ludzi na połówki, na dwie płcie. Rozdzielone płcie do dziś tęsknią za sobą i podświadomie dążą do stopienia się w jedno, do powrotu do dawnej natury, kiedy stanowiły: skończone całości.

KONTEKST LITERACKI

Księgi zbójeckie to termin, którego używał Adam Mickiewicz w Dziadach cz. IV, do określenia książek wywołujących zabójczy wpływ na osobowość czytelnika, zwłaszcza młodych, wrażliwych osób. Literatura ta prowadzi do fantazji i idealistycznych wyobrażeń o świecie, często związanych z miłością,

Ferie, ferie ...i po feriach!

DZIEŃ DOBRY!?

PRZYPADEK GUSTAWA

DZIEŃ DOBRY!

11.11.2025

TEMAT:

Przypadek Gustawa- ciąg dalszy.

TEST B OBEJMUJE ZAGADNIENIA: ROMANTYZM (RAMY CZASOWE, TŁO HISTORYCZNE, PRZEDSTAWICIELE FILOZOFII, SZTUKI I LITERATURY POLSKIEJ I EUROPEJSKIEJ) ADAM MICKIEWICZ- TWÓRCA POLSKIEJ LITERATURY (W SZCZEGÓLNOŚCI: ,,ODA DO MŁODOŚCI", ,,ROMANTYCZNOŚĆ", DZIADY CZ.II, IV- CZĘŚĆ IV JAKO LEKTURA OBOWIĄZKOWA- WYMAGANA ZNAJOMOŚĆ TREŚCI) POJĘCIA: ODA, BALLADA I JEJ CECHY GATUNKOWE, BOHATER ROMANTYCZNY, DRAMAT ROMANTYCZNY, KSIĘGI ZBÓJECKIE, WELTSCHMERZ, FILOMACI I FILARECI. WARTO POCZYTAĆ PODRĘCZNIK W CELU PRZYGOTOWANIA SIĘ DO TESTU ORAZ NOTATKI, W KTÓRYCH WSZYSTKO POWINNO BYĆ.

17.11.2025- 2 lekcje

DZIEŃ DOBRY!

13.11.2025

TEMAT:

Metamrfoza Gustawa.

DZIEŃ DOBRY!

17.11.2025

TEMAT:

Przed testem - uwag kilka.

DZIEŃ DOBRY!

18.11.2025

TEMAT:

TEST B.

B TEST- 18.11, 2 GODZ.

MAKSYMALNA ILOŚĆ PUNKTÓW: 85

I CZĘŚĆ - ANALIZA TEKSTU, PYTANIA OTWARTE I ZAMKNIĘTE.

II CZĘŚĆ- WYPOWIEDŹ ARGUMENTACYJNA/ ROZPRAWKA.

NIE SPIESZ SIĘ, PISZ WYRAŹNIE I STARANNIE. MYŚL POZYTWIE!

POWODZENIA!

DZIADY, CZ. III GENEZA

TEKST AMORFICZNY- NIESPÓJNY, FRAGMENTARYCZNY

HISTORIA

POLSKI

HISTORIA- POLSKA POD ZABORAMI

Mikołaj I Romanow

Mikołaj I Romanow (1796-1855) był carem Rosji od 1825 do 1855 roku, a także królem Polski do 1831 roku, kiedy to został zdetronizowany przez Sejm w reakcji na powstanie listopadowe. Po klęsce powstania zniesiono polską konstytucję, a Królestwo Polskie zostało wcielone do Imperium Rosyjskiego.

Nowosilcow

1830- POWSTANIE LISTOPADOWE

Powstanie listopadowe, wojna polsko-rosyjska 1830–1831– polskie powstanie narodowe przeciwko Imperium Rosyjskiemu, które wybuchło w nocy z 29 na 30 listopada 1830, a zakończyło się 21 października 1831. Zasięgiem swoim objęło Królestwo Polskie i część ziem zabranych (Litwę, Żmudź i Wołyń). Po upadku powstania cesarz Mikołaj I Romanow wypowiedział słowa: Nie wiem, czy będzie jeszcze kiedy jaka Polska, ale tego jestem pewien, że nie będzie już Polaków.

Polski Prometeusz, obraz Horace Verneta jako alegoria upadku powstania listopadowego

W Imperium Rosyjskim zesłania były powszechną karą, ale również środkiem prewencji, co najmniej od początku XVI wieku. Do czasów Piotra I warunki kary zesłania nie były ściśle określone. Piotr I wyodrębnił karę katorgi, która od tej pory była odrębną karą względem zesłania. Obie kary zakładały przymusowe przesiedlenie, jednak katorga wiązała się z przymusową, ciężką fizycznie pracą bez wynagrodzenia i osadzeniem w specjalnych więzieniach dla katorżników, natomiast kara zesłania nie pozbawiała wolności osobistej

MIEJSCE AKCJI

WILNO- LITWA

CO ZDARZYŁO SIĘ W CELI KONRADA?

„Samotność – cóż po ludziach, czym śpiewak dla ludzi?”

teodycea

prometeizm

prometeizm

mesjanizm

mesjanizm

1. «pogląd religijno-społeczny, głoszący wiarę w nadejście Mesjasza, który przywróci narodom wolność i zbawi ludzkość» 2. «pogląd historiozoficzny przypisujący jednostkom lub narodom szczególne posłannictwo wobec ludzkości i historii» 3. «w Polsce w pierwszej połowie XIX w.: pogląd przypisujący zależnemu od trzech zaborców narodowi polskiemu rolę Mesjasza narodów, który poprzez swoje cierpienia zbawi całą ludzkość»

wieszcz

Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Zygmunt Krasiński, C.K. Norwid, Stanisła Wyspiański, Stefan Żeromski

DZIEŃ DOBRY

27.11.2025

TEMAT:

OMÓWIENIE TESTU B.

ZROZUMIEĆ OCENĘ

CAREM

CAR MIKOŁAJ

WAŻNE NA: E

DZIEŃ DOBRY!

UTRWALENIE

WIĘC CO ZDARZYŁO SIĘ W CELI KONRADA?

ZAPISZ W KILKU ZDANIACH W ZESZYCIE

-Jaką rolę pełnią Głosy towarzyszące wypowiedzi Konrada? - Jaki jest stosunek głównego bohatera do ludzkości? - Co mówi o swojej potędze? - Czy Konrada możemy nazwać wieszczem ? - Czy Konrad kocha swój naród i jakie słowa o tym świadczą? - Jaka jest Konradowska wizja Boga? - Jakie żądania Konrada wypowiada pod adresem Boga? - Jakie błędy zarzuca Konrad Bogu? - Jakiej władzy pragnie bohater? Czego żąda? - Miłość czy mądrość? Przytocz słowa, które są bluźnierstwem?

20:00

DZIEŃ DOBRY

27 listopada 2025

TEMAT:

Czterdzieści i cztery, czyli mesjanizm i profetyzm w III. części Dziadów

Adam Mickiewicz, "Dziady III", scena III, ezgorcyzmy księdza Piotra

W scenie II wyczerpany improwizowaniem poeta Konrad pada zemdlony. Scena III rozgrywa się w jego celi, do której wchodzą: Kapral, bernardyn Piotr i więzień.

Konrad zaczyna mówić o tym, jak widzi przed sobą przepaść i o bezsensie modlitwy.

Ksiądz Piotr rozpoczyna egzorcyzmy.

Ksiądz wygania Szatana z duszy Konrada. Konrad odzyskuje przytomność i zasypia ponownie

Pojawiają się aniołowie

Chór Aniołów zaczyna śpiewać. To pokora Piotra może wyjednać Konradowi łaski u Boga. Rozpoczyna się sąd nad poetą. Jeden z Archaniołów jest obrońcą, drugi oskarżycielem. Obrońca przypomina, że więzień czcił imię Maryi i kochał naród. Oskarżyciel mówi o jego pysze, braku szacunku wobec Boga, próżnej ciekawości. Scenę kończy pochwała prostoty, skromności, pokory, cichej cnoty.

Adam Mickiewicz, "Dziady III", scena IV- widzenie Ewy

Akcja sceny IV rozgrywa we dworku na wsi, koło Lwowa. Do sypialni wbiega Ewa. To młoda, sympatyczna dziewczyna. Poprawia kwiaty stojące przed obrazem Najświętszej Maryi Panny, klęka i rozpoczyna modlitwę

Ta scena realizuje mistyczne idee romantyzmu. Oto założenie, że ludzie mogą doświadczyć duchowego kontaktu z Bogiem i naturą, okazuje się prawdziwe. Nie zalety intelektualne, ale głęboka wiara religijna Ewy, jej pokora sprawiają, że może zobaczyć i poznać więcej niż inni śmiertelnicy.

Adam Mickiewicz, "Dziady III", scena V, widzenie księdza Piotra

A życie jego - trud trudów, A tytuł jego - lud ludów; Z matki obcej, krew jego dawne bohatery, A imię jego czterdzieści i cztery.

I widziałem drugą bestię, wychodzącą z ziemi, i miała dwa rogi podobne do barankowych, a mówiła jak smok. [...] I sprawi, że wszyscy, mali i wielcy, bogaci i ubodzy, wolni i niewolnicy będą mieli cechę na swojej prawej ręce albo na czołach swoich; i żeby nikt nie może kupować ani sprzedawać, tylko ten, co ma cechę albo imię bestii, albo liczbę jej imienia. Tu jest mądrość. Kto ma rozum, niech zrachuje liczbę bestii. Albowiem jest to liczba człowieka, a liczba jego sześćset sześćdziesiąt sześć. (Obj 13, 11–18)9

DZIEŃ DOBRY

15 grudnia 2025

Temat: Portret tyrana według Mickiewicza

DESPOTYZM

Adolf Hitler (Niemcy) – przywódca III Rzeszy i odpowiedzialny za Holokaust oraz II wojnę światową. Józef Stalin (ZSRR) – lider Związku Radzieckiego, odpowiedzialny za wielkie czystki, głód na Ukrainie (Wielki Głód) i masowe represje. Benito Mussolini (Włochy) – faszystowski przywódca Włoch, odpowiedzialny za represje wewnętrzne i wojny w Etiopii. Francisco Franco (Hiszpania) – dyktator, który rządził po wojnie domowej i prześladował opozycję. Mao Zedong (Chiny) – przywódca Komunistycznej Partii Chin, odpowiedzialny za Wielki Skok Naprzód i rewolucję kulturalną, co doprowadziło do śmierci milionów. Pol Pot (Kambodża) – przywódca Czerwonych Khmerów, który przeprowadził brutalne czystki ludności. Kim Il-sung (Korea Północna) – założyciel autorytarnego reżimu Korei Północnej, wprowadzając dziedziczną dyktaturę. Saddam Husajn (Irak) – dyktator odpowiedzialny za brutalne represje wobec opozycji i ludobójstwo Kurdów. Nicolae Ceaușescu (Rumunia) – dyktator, który wprowadził brutalną politykę wewnętrzną, co doprowadziło do ubóstwa i represji. Augusto Pinochet (Chile) – wojskowy dyktator, odpowiedzialny za represje wobec opozycji i tortury.

CO Z JEGO DUSZĄ?

JAKI BYŁ NOWOSILCOW?

UWAGA! LEKTURA

NA 21 LISTOPADA

DZIEŃ DOBRY

5 listopada 2024

Temat: Zrozumieć III część Dziadów Adama Mickiewicza- podsumowanie

=10

DZIEŃ D O BRY

16 grudnia 2025

Temat: Obraz społeczeństwa polskiego w "Salonie warszawskim”

scena 3, III części „Dziadów”: (ksiądz do ducha) „A wiesz ty, co to będzie z Polską za lat dwieście?”

DZIADY CZ. III, SCENA VIII, PAN SENATOR, BAL

Scena VII- Salon warszawski

Krytyczna ocena społeczeństwa polskiego. W warszawskim salonie zebrało się towarzystwo, na które składają się polscy generałowie, arystokraci, poeci, damy oraz młodzież. Towarzystwo jest wyraźnie podzielone. Przy drzwiach stoją młodzi patrioci, którzy dyskutują o sprawach ważnych dla Polski (m.in. o prześladowaniach ze strony carskich urzędników i tajnej policji). Przy stolikach, gdzie siedzi arystokracja, dominują zupełnie inne tematy rozmów. Tej grupie przedstawicieli społeczeństwa polskiego obojętne są losy ojczyzny i nikt nie chce słuchać o męczeństwie młodzieży wileńskiej (o torturach i wywózkach na Syberię). Damy nawet żałują, że Nowosilcow wyjechał z Warszawy, literaci czytają swoje wiersze, w których jak ognia unikają tematów patriotycznych i politycznych. 2. Podsumowując, mamy formalny podział na dwie grupy: a) przy drzwiach – (Stary Polak, Adolf, Zenon Niemojewski, Wysocki ) patrioci, rozmawiają po polsku m.in. Adolf opowiada historię Cichowskiego b) przy stoliku (Hrabia, Damy, Szambelan) – ugodowcy, chętnie stosują język francuski, żałują, że Nowosilcow opuścił Warszawę, gdyż świetnie organizował bale, nie rozumieją polskich wierszy, są wśród nich literaci o klasycystycznych upodobaniach, nie podejmujący istotnych dla życia politycznego tematów, tchórzliwi.

NOTATKA

Salon warszawski można interpretować jako metaforę całego społeczeństwa polskiego w czasach zaborów. Arystokracja reprezentuje tę część społeczeństwa, która zadowala się statusem quo i nie podejmuje działań w walce o niepodległość, podczas gdy młodzież uosabia nadzieję na zmiany i odrodzenie kraju.

11/1823

„Nasz naród jak lawa Z wierzchu zimna i twarda, sucha i plugawa, Lecz wewnętrznego ognia sto lat nie wyziębi. Plwajmy na tę skorupę i zstąpmy do głębi”.

Piotr Wysocki to bohater powstania listopadowego. Za udział w wojnie polsko-rosyjskiej w latach 1830-1831 odznaczony został Krzyżem Złotym Orderu Virtuti Militari. Był twórcą tajnego związku patriotycznego o nazwie Sprzysiężenie Wysockiego.

CYTUJĘ PONOWNIE

scena 3, III części „Dziadów”: (ksiądz do ducha) „A wiesz ty, co to będzie z Polską za lat dwieście?”

11/2023

„Nasz naród jak lawa Z wierzchu zimna i twarda, sucha i plugawa, Lecz wewnętrznego ognia sto lat nie wyziębi. Plwajmy na tę skorupę i zstąpmy do głębi”.

20:00

DZIEŃ DOBRY

11 LISTOPADA 2024

Temat: Gdzie się podziałeś Konradzie?

Ustęp znajduje się po III cz Dziadów. Składa się na niego kilka części pisanych wierszem oraz wiersz do przyjaciół Moskali; Ustęp przedstawia obraz Rosji carskiej widzianej oczami Pielgrzyma, który zbliża się do niej od strony polskiej.

Droga do Rosji

Przedmieścia stolicy

Pomnik Piotra Wielkiego

Przegląd Wojska

Petersburg

Obraz Rosji w ​Ustępie Rosja carska to kraj, w którym niepodzielną władzę sprawuje car - tyran, despota, który wymaga od ludzi absolutnego posłuszeństwa. Część obywateli - zwłaszcza urzędników, robi wszystko, by przypodobać się carowi, zyskać jego względy, uznanie. Nowosilcow, i większa część narodu to ludzie żyjący w ciągłym strachu.

DZIEŃ D O BRY

12 listopada 2024

DZIEŃ D O BRY

12 listopada 2024

PODSUMOWANIE

LEKTURA...

I PO LEKTURZE :)

Temat: Zrozumieć III część Dziadów Adama Mickiewicza- podsumowanie, cz. 2

DZIEŃ D O BRY

14 listopada 2024

Temat: W podróż z Mickiewiczem.

Adam Mickiewicz, po procesie filomatów, został zesłany w głąb Rosji. Zamieszkał wówczas w Odessie, mieście położonym nad Morzem Czarnym (współczesna Ukraina). Stąd w 1825 r. drogą morską wybrał się na Krym do Odessy w towarzystwie przyjaciół. Miał tam podjąć pracę nauczyciela. Te plany się jednak nie powiodły, więc poeta, czekając na nowe decyzje administracyjne, brał udział, wraz ze znajomymi, w wycieczkach turystyczno – krajoznawczych do Akermanu i na Krym.

STEPY AKERMAŃSKIE

ORIENTALIZM

O JAK...

12:00

MICKIEWICZ WSPÓŁCZEŚNIE...

GENEZA

CO WIEMY O PODMIOCIE LIRYCZNYM?

Bohater wiersza ma w sobie cechy:wędrowca (odbywa ciekawą podróż w celu poznania nowych miejsc), tułacza (czuje się zagubiony, nie ma własnego miejsca, nawet w otoczeniu pięknej przyrody tęskni za ojczyzną), pielgrzyma (miejsca, które odwiedza, mają niemal sakralny charakter, co znajduje odbicie w jego przeżyciach). Osobiste przeżycia są dla niego impulsem do snucia refleksji egzystencjalnych na temat człowieka i jego miejsca w świecie. Ma to związek z uczuciami Adama Mickiewicza zmuszonego do przebywania na emigracji, poza rodzinnymi stronami, tęskniącego do ojczyzny.

CZYM NAS CZARUJE MICKIEWICZ?

I INNE ŚRODKI STYLISTYCZNE:

PYTANIA RETORYCZNE

ONOMATOPEJE

SYNESTEZJA

MICKIEWICZ JAKO INSPIRACJA... TU I TERAZ.

FILM Z 2002 ROKU- CZY COŚ SIĘ ZMIENIŁO?

DZIEŃ D O BRY

18 listopada 2024

Temat: Czytamy ze zrozumieniem.

ZAKRES:

I. ADAM MICKIEWICZ- ANALIZA UTWORU LIRYCZNEGO LUB TEKSTU ŹRÓDŁOWEGO.

II. BOHATER ROMANTYCZNY W KONTEKŚCIE IV ORAZ III CZĘŚCI "DZIADÓW" ADAMA MICKIEWICZA.

A TERAZ DZIAŁAMY...

2 PKT

3 PKT

2 PKT

3 PKT

B TEST- 21.11, 2 GODZ.

I CZĘŚĆ - ANALIZA TEKSTU.

II CZĘŚĆ- WYPOWIEDŹ ARGUMENTACYJNA/ ROZPRAWKA.

MAKSYMALNA ILOŚĆ PUNKTÓW: 85

CO SPRAWIA, ŻE Z WIERSZA MOŻNA ŁATWO STWORZYĆ PIOSENKĘ?

DZIEŃ D O BRY

19 listopada 2024

DLA PRZYPOMNIENIA:

JAKIE SĄ TYPOWE CECHY BOHATERA ROMANTYCZNEGO?

ADAM MICKIEWICZ: "BURZA"

JAKI OBRAZ WYŁANIA SIĘ Z TEKSTU?

ANALIZA I INTERPRETACJA

WSPÓŁCZEŚNIE O EMOCJACH I BURZY...

ANALIZA I INTERPRETACJA

12:00

ANALIZA I INTERPRETACJA

ANALIZA I INTERPRETACJA

ANALIZA I INTERPRETACJA

ANALIZA I INTERPRETACJA

ANALIZA I INTERPRETACJA

ANALIZA I INTERPRETACJA

ANALIZA I INTERPRETACJA

PODSUMOWANIE

PODSUMOWANIE

ISTOTNE O NATURZE W SONETACH

Czego Pielgrzym dowiedział się dzięki podróży na Krym o świecie, człowieku i samym sobie?

DZIEŃ D O BRY

21 listopada 2024

B TEST- 21.11, 2 GODZ.

I CZĘŚĆ - ANALIZA TEKSTU.

II CZĘŚĆ- WYPOWIEDŹ ARGUMENTACYJNA/ ROZPRAWKA.

MAKSYMALNA ILOŚĆ PUNKTÓW: 85

PRZY ROZPRAWCE- WAŻNE!

1. ANALIZUJESZ TEKST, KTÓRY JEST PRZEDSTAWIONY DO ANALIZY

2. ODWOŁUJESZ SIĘ DO CAŁEJ CZĘŚCI LEKTURY!

28:00

DZIEŃ D O BRY

25 listopada 2024

DZISIAJ

OD JUTRA LUB CZWARTKU

Temat: Oda do młodości Adama Mickiewicza- głosem młodego pokolenia.

CZY ZNASZ JAKIEŚ ODY?

ODA (ÓD)

ZAPRACUJ NA ADAMA

NADAJ TYTUŁ I UZASADNIJ

Jan Saudek

CZYM JEST MŁODOŚĆ?

ODA DO MŁODOŚCI TO:

MANIFEST

APOTEOZA MŁODOŚCI

CECHY KLASYCZNE

CECHY ROMANTYCZNE

DZIEŃ D O BRY

2 grudnia 2024

Temat: Omówienie B-testu

część 1- czytanie ze zrozumieniem

ZADOWALAJĄCA

część 2- rozprawka

NIEZADOWALAJĄCAWYMAGA DUŻEJ PRACY!

KRYTERIA OCENY

ROZPRAWKA

BRAK TEZY

BŁĘDY RZECZOWE

POWIERZCHOWNOŚĆ

BRAK ANALIZY PODANEGO TEKSTU

PODSTAWA ROZPRAWKI TO TEZA!

WIEDZA! FAKTY!

DZIEŃ D O BRY

3 grudnia 2024

Temat: Pan Tadeusz Adama Mickiewicza pomostem między pokoleniami.

Lekturę znam i wiedzę swoją na lekcji dam...

Dziś pytanie- dziś odpowiedź! Jeżeli odpowiecie na 80% pytań- nie będzie kartkówki sprawdzającej z treści lektury.

DZIEŃ D O BRY

5 grudnia 2024

Temat: Inwokacja- wyznaniem miłości do ojczyzny.

DZIEŃ D O BRY

12 grudnia 2024

Temat: Inwokacja- wyznaniem miłości do ojczyzny. (kontynuacja)

INSPIRACJA?

INSPIRACJA!

Dlaczego Mickiewicz rozpoczyna swoje dzieło inwokacją?

W dalszej części tekstu następuje zwrot do Matki Boskiej jako królowej Polski. Mickiewicz odwołuje się tu do charakterystycznego dla polskiej tradycji kultu maryjnego, jednak w przywołaniu trzech słynnych ikon Marii kryje się głębsze znaczenie. Otóż, poeta za pomocą tych figur nakreśla symboliczną przestrzeń swojego poematu. Okazuje się, że ma ona budowę koncentryczną. Najpierw mówi się bowiem o Matce Boskiej Częstochowskiej, a więc przestrzeni Polski, potem przywołuje się Matkę Boską Ostrobramską, czyli przestrzeń Litwy (zawierającą się w większej całości – Polsce) i wreszcie Mickiewicz zwraca się do Matki Boskiej Nowogródzkiej, czyli patronki miejsca jego dzieciństwa. Te trzy miejsca stanowią trzy zawierające się w sobie kręgi. Sam podmiot znajduje się poza tą przestrzenią sakralną, czyli na emigracji. Mówi bowiem o tęsknocie za ojczyzną.

W INWOKACJI: TRZY MARYJE

W INWOKACJI- WĄTKI BIOGRAFICZNE MICKIEWICZA

Podmiot mówiący przywołuje cudowne ozdrowienie, jakie dokonało się, gdy jako dziecko został ofiarowany w opiekę Matce Bożej. Fakt ten ma potwierdzenie w biografii Mickiewicza, który wypadł z okna jako dziecko. Był bliski śmierci. Wyzdrowiał dzięki opiece Maryi. Przywołując ten kontekst, osoba mówiąca ponawia wymowę tej dziecięcej wiary w opiekuńczość i miłosierdzie Bożej Rodzicielki.

„Wypadłszy z okna, był jakiś czas bez życia”, jak wspomina jego przyjaciel, Antoni Odyniec.

W INWOKACJI: PRZYRODA

W Inwokacji pojawiają się niespotykane już dziś nazwy roślin: świerzop, dzięcielina, obok nazw roślin uprawianych do czasów obecnych: gryka, pszenica, żyto

Mickiewicz charakteryzuje metodę artystyczną, jaką będzie się posługiwał w całej epopei. Mowa tu o zasadzie, którą za poetą można by sprowadzić do formuły „widzę i opisuję”. Oznacza to, że najważniejszym wymiarem tekstu będzie odwołanie do zmysłu wzroku. Mamy do czynienia ze swoistą metodą malarską, której rolą jest uobecnienie utraconej ojczyzny (wskazuje na to czas teraźniejszy).

INWOKACJA- MALOWANIE SŁOWEM

INWOKACJA- ZNASZ I TY! JESTEŚ SIGMA :)

PÓL, NIE: KUR

PRZYPOMINAM O NAUCE INWOKACJI NA PAMIĘĆ.

Temat: Zrozumieć historię za czasów Mickiewicza.

W nocy z 29 na 30 listopada 1830 r. w Warszawie rozpoczęło się Powstanie Listopadowe - zryw niepodległościowy skierowany przeciwko rosyjskiemu zaborcy. Przez 10 miesięcy 140 tys. ludzi prowadziło walkę z największą potęgą militarną Europy, odnosząc w niej poważne, lecz przejściowe sukcesy. Rozpoczęte w listopadową noc powstanie narodowe było największym wysiłkiem zbrojnym w polskich walkach wyzwoleńczych XIX wieku.

Adam Mickiewicz miał 32 lata i przebywa w Rzymie

DZIEŃ D O BRY

16 grudnia 2024

Temat: Z epopeją za pan brat.

W NOCY Z 13 NA 14 LUTEGO 1834* ROKU W SWOIM PARYSKIM MIESZKANIU PRZY ULICY SAINT NICOLAS D’ANTIN ADAM MICKIEWICZ ZAPISAŁ OSTATNIE WERSY PANA TADEUSZA. UTWÓR, KTÓRY POCZĄTKOWO MIAŁ BYĆ KRÓTKĄ SIELANKĄ, STAŁ SIĘ EPOPEJĄ NARODOWĄ. HISTORIA O SZLACHCIE I JEJ OBYCZAJACH OKAZAŁA SIĘ RÓWNIEŻ WAŻNĄ ROZPRAWĄ O WOLNOŚCI, PODTRZYMUJĄCĄ DUCHA WALKI O WŁASNY KRAJ W KOLEJNYCH POKOLENIACH POLAKÓW ŻYJĄCYCH POD ZABORAMI.

*Mickiewicz miał wtedy 36 lat.

EPOPEJA... CZYLI CO?

PRZYCHODZI EPOPEJA DO DOKTORA...

ZADANIE DOMOWE:

OBYCZAJE SZLACHECKIE W PANU TAEDUSZU. (DO CZWARTKU)

W DOWOLNEJ FORMIE: PLAKAT, PREZENTACJA, WYPRACOWANIE- MOŻNA PRZYGOTOWAĆ PARAMI.

DZIEŃ D O BRY

17 grudnia 2024

Temat: Metamorfoza, czyli rzecz o Jacku Soplicy.

Jacek Soplica

Jacek Soplica, czyli ks. Robak był szlachcicem, ojcem Tadeusza. Nieszczęśliwie zakochany w Ewie Horeszkównie, dopuścił się zbrodni na Stolniku Horeszce. Wyemigrował za granicę i wstąpił do zakonu Bernardynów, gdzie przyjął nazwisko Robak. Powrócił na Litwę i zaczął organizować powstanie wymierzone przeciwko Moskalom.

BOHATER DYNAMICZNY

Bohater dynamiczny- postać literacka, która zmienia się w trakcie trwania utworu; w jego życiu występuje konflikt przeciwieństw; jest trudna w ocenie, niejednoznaczna moralnie, obarczona winą tragiczną

JACEK SOPLICA- BOHATEREM ROMANTYCZNYM?

CECHY BOHATERA ROMANTYCZNEGO

wrażliwy (często przewrażliwiony), idealistyczny, marzycielski, skłonny do bezinteresownych poświęceń. Dla wielkiej idei jest w stanie poświęcić wszystko, nawet osobiste szczęście. Często też bywa samotny, wyobcowany, niezrozumiany i nieakceptowany przez większość; cechuje go eskapizm

ZA MŁODU...

JACEK SOPLICA- NIEKONWENCJONALNYM BOHATEREM ROMANTYCZNYM.

PÓŹNIEJ...

CO SIĘ WYDARZYŁO?

A NASTĘPNIE...

PRZEMIANA

DZIEŃ D O BRY

19 grudnia 2024

Temat: Jedna historia - dwie wersje.

DZIEŃ D O BRY

6 stycznia 2025

WSZYSTKIEGO NAJLEPSZEGO W NOWYM ROKU!

Temat: Historia o tęsknocie i tradycjach.

PRACA Z TEKSTEM ks.II, w.479-520

KTO PYTA- NIE BŁĄDZI...

• Gdzie toczy się akcja opisana w przeczytanym fragmencie? Kto uczestniczy w wydarzeniach i co robi? Jaki posiłek jedzą bohaterowie? • Wymieńcie potrawy, które pojawiają się na śniadaniu. .• Na jakich naczyniach podawano potrawy? • Na czym polega ceremonia przygotowania kawy? Jak pito piwo? Jakie wędliny jedzono? • Określcie zapachy, które mogły unosić się w izbach. • Jakie odgłosy można było usłyszeć w izbie? • Określcie atmosferę panującą podczas śniadania. 10. Porównanie śniadania w Soplicowie z tym jadanym współcześnie

TWOJE MENU ŚNIADANIOWE

DZIEŃ D O BRY

7 STYCZNIA 2025

Temat: Przyroda jako bohaterka w Panu Tadeuszu.

Już od pierwszych słów epopei Mickiewicz daje wyraz swojej miłości do ojczystej przyrody, której obraz zachował na zawsze w pamięci i gorliwie pielęgnował. Przyroda w Panu Tadeuszu jest nierozerwalnie związana z życiem ludzi, wraz z nimi czuje, smuci się, raduje, towarzyszy we wszystkich zajęciach, zabawach, radościach i smutkach, wzlotach i upadkach.

ZADANIE:

Opiszcie jakim wydarzeniom towarzyszy lub jakie wydarzenia zapowiada podany opis przyrody. Wypiszcie również dwa przykłady środków stylistycznych występujących w tych fragmentach.

Przykład omówienia: 1.Opis wschodu słońca ks. II W. 27-38 Wydarzenie: Rozpoczęcie dnia pracy. Środki stylistyczne: personifikacja z animizacją: -„Nad Soplicowem słońce weszło i padło na strzechy, i przez szpary w stodołę się wkradło” -„I słońce usta sennych promykiem poranka drażni” 2.Burza ks. X W. 1-89 Wydarzenie: Zakończenie bitwy z Moskalami. Środki stylistyczne: -porównanie- „obłoki ranne… jak czarne ptaki” -onomatopeja- „Nagle wichry zwarły się, porwały się w poły

DZIEŃ D O BRY

9 STYCZNIA 2025

Temat: Recytujemy inwokację.

DZIEŃ D O BRY

13 STYCZNIA 2025

Temat: HISTORIA W DŹWIĘKACH ZAKLĘTA.

JANKIEL

Konstytucja 3 maja (właściwie Ustawa Rządowa z dnia 3 maja) – została uchwalona 3 maja 1791 roku; ustawa regulująca ustrój prawny Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Pracę nad ustawą rządową rozpoczął król Stanisław August Poniatowski

Konfederacja targowicka - konfederacja generalna zawiązana w Targowicy przez przywódców magnackiego obozu republikanów w celu przywrócenia starego ustroju Rzeczypospolitej, przeciwko reformom Konstytucji 3 maja. Po uchwaleniu przez Sejm Czteroletni 3 maja 1791 nowej konstytucji ustrojowej, część wpływowej magnaterii nie zamierzała poddać się prawom ustanowionym przez tę ustawę i 14 maja 1792 zawiązała w niewielkim miasteczku na kresach (Targowicy) konfederację w celu jej obalenia

Insurekcja kościuszkowska – polskie powstanie narodowe przeciw Rosji w 1794 r. spowodowane II rozbiorem Polski i rządami Targowicy. Insurekcja rozpoczęła się 12 marca 1794.

Najwyższy Naczelnik Siły Zbrojnej Narodowej TADEUSZ KOŚCIUSZKO

Rzeź Pragi – po przełamaniu oporu obrońców w ostatnim starciu zbrojnym insurekcji kościuszkowskiej, Rosjanie dokonali masakry ludności cywilnej Pragi. W wyniku kilkugodzinnej fali mordów życie straciło około 20 tysięcy ludzi. Ten akt sterroryzował lewobrzeżną stronę Warszawy i skłonił stolicę do kapitulacji. Wojska powstańcze wycofały się na południe i 5 listopada całe miasto zostało zajęte przez Rosjan

Legiony Polskie we Włoszech – polskie formacje zbrojne, utworzone przez republikę francuską w 1797. Po III rozbiorze Polski nastąpiła emigracja żołnierzy i oficerów z Polski do Włoch i Francji. Dzięki wpływom Napoleona Jan Henryk Dąbrowski podpisał w 1797 roku umowę z nowym rządem Republiki Lombardzkiej. Umowa dotyczyła tworzenia ochotniczych oddziałów polskich pod polską komendą i z polskimi stopniami wojskowymi. Oddziały otrzymały nazwę Legionów Polskich. Były one wojskiem polskim, ale podlegającym dowództwu Francji.

Mazurek Dąbrowskiego – polska pieśń patriotyczna, od 26 lutego 1927 oficjalny hymn państwowy Rzeczypospolitej Polskiej. Pierwotnie znany jako Pieśń Legionów Polskich we Włoszech, został napisany przez Józefa Wybickiego, autor melodii opartej na motywach ludowego mazurka jest nieznany. Pieśń powstała w lipcu 1797 we włoskim miasteczku Reggio Emilia. Od samego początku z aplauzem została przyjęta przez Legiony Dąbrowskiego.

Józef Wybicki

DZIEŃ D O BRY

14 STYCZNIA 2025

Temat: CZYTAMY ZE ZROZUMIENIEM- PODSUMOWANIE LEKTURY.

Miejsce i czas akcji Akcja rozgrywa się późnym latem 1811 r, (księgi I – X) oraz wiosną 1812 r. (księgi XI – XII). Miejscem wydarzeń jest dworek szlachecki w Soplicowie na Litwie i jego najbliższa okolica: zamek Horeszków, karczma Jankiela, zaścianek w Dobrzynie.

Akcję utworu organizują 3 równoległe wątki: Wątek narodowowyzwoleńczy - działalność konspiracyjna księdza Robaka

Spór o zamek Horeszków Miłosne perypetie Tadeusza

MOTYWY:

Motyw przyrody w Panu Tadeuszu Przyroda w Panu Tadeuszu stanowi integralną część świata przedstawionego, spełnia wiele ról. Stanowi epizod akcji, ukazuje piękno kraju, opis jest całością niezależną od akcji, podkreśla tęsknotę autora za ojczyzną, miłość do ojczystych krajobrazów.

Motyw domu w Panu Tadeuszu Litwa jest dla A. Mickiewicza domem-ojczyzną, którą zmuszony był opuścić.

HISTORIA W PANU TADEUSZU

Wydarzenia „Pana Tadeusza” rozgrywają się w czasie historycznym - w latach 1811-1812, w dobie walk napoleońskich, które dla Mickiewicza (piszącego epopeje w latach 1832-1834) są już historią.

Historia rozgrywa się w tle perypetii bohaterów, ale wywiera na nich wpływ. Jest obecna we wspomnieniach, w kulcie do narodowych pamiątek, w budowie fabuły. Szlachta deklaruje gorący patriotyzm.

KORDIAN 28 STYCZNIA

DZIEŃ D O BRY

16 STYCZNIA 2025

Temat: PODSUMOWANIE LEKTURY- TWORZENIE WŁASNEGO TEKSTU.

TEMAT DO ROZWINIĘCIA:

Czy tradycja i obyczaje szlacheckie są ważnym elementem kształtowania tożsamości młodego pokolenia? Swoje rozważania oprzyj na analizie przedstawionego fragmentu lektury, całości "Pana Tadeusza" oraz własnych refleksji. Twoja praca powinna mieć co najmniej 250 wyrazów. We wstępie uwzględnij: opis miejsca i czas akcji oraz przedstawienie trzech równoległych wątków.

DZIEŃ D O BRY

29 STYCZNIA 2025

Temat: ZROZUMIEĆ ,,KORDIANA" I SAMEGO KORDIANA.

GENEZA UTWORU

W czasie wybuchu powstania listopadowego Juliusz Słowacki przebywał w Warszawie. W trakcie jego trwania - w marcu 1831 roku - wyjechał z misją dyplomatyczną do Londynu. Później nie mógł już wrócić do Polski, bo był już znany jako autor tekstów rewolucyjnych. Zatrzymał się - jak wielu polskich twórców w Paryżu. W listach do matki, Salomei, pisał, że rozpoczął pracę nad "Kordianem" w 1833 roku pod Genewą. Dramat ukazał się w 1834 roku w Paryżu jako dzieło anonimowe - widoczna w nim była polemika z Mickiewiczem. Podtytuł sugeruje, że była to pierwsza część trylogii. Jednak reszta się nigdy nie ukazała.

W latach 1832-36 przebywał w Genewie, gdzie ogromny wpływ wywarła na niego przyroda alpejska.

PLOTKI - PLOTECZKI

DZIEŃ D O BRY

6 lutego 2025

Temat: Kordian jako historia o dojrzewaniu.

ETAPY DOJRZEWANIA KORDIANA- JAKIE?

Dramat Słowackiego pokazuje nam dojrzewanie głównego bohatera. Kordian to postać dynamiczna. Poznajemy go jako młodego, rozpieszczonego, znudzonego chłopca, który cierpi na "chorobę wieku" (chce działać, ale jednocześnie czuje niemoc). W trakcie staje się mężczyzną, który wie, czego chce. Dojrzewanie to należy rozpatrywać w dwóch kategoriach: emocjonalnej i politycznej.

K RDIAN

Boże! Zdejm z mego serca jaskółczy niepokój...

Temat: Rozczarowujące podróże, czyli Kordian w drodze.

Kordian= homo viator

(łac. „podróżny”, „pielgrzym”) – symbol doli człowieczej, topos człowieka w drodze, podróży, tułaczce.

Londyn

Dover

Włochy

Watykan

Mont Blanc

„Polska Winkelriedem narodów!”

Winkelriedyzm romantyczny kwestionował cierpienie oraz bierne męczeństwo mesjanizmu, podkreślając zarazem sens walki czynnej, aktywnego działania. Idea ta pośrednio miała również tłumaczyć upadek powstania listopadowego. U Słowackiego koncepcja ta zakładała, że Polska jest Winkelriedem narodów Europy, natomiast Kordian, planując zabicie cara, pragnął być Winkelriedem Polaków i przyjąć na siebie cierpienie za miliony rodaków.

Postawa poświęcenia życia w otwartej walce o wyzwolenie narodu.

DZIEŃ D O BRY

13 lutego 2025

Temat: Tworzenie własnego tekstu- rozprawka.

DZIEŃ D O BRY

24 lutego 2025

Temat: Kordian spiskowcem. Analiza aktu III Kordiana.

PRZYCZYNY KLĘSKI KORDIANA

DZIEŃ D O BRY

3 marca 2025

Temat: O tęsknocie na emigracji.

Cyprian Ksawery Gerard Walenty Norwid herbu Topór urodził się 24 września 1821 r. w mazowieckiej wiosce Laskowo-Głuchy. Zmarł 23 maja 1883 roku.

SYMBOLE

WNIOSKI?

Słowacki o tęsknocie...

DZIEŃ D O BRY

4 marca 2025

Temat: Pozytywizm = praca + nauka.

Aleksander Świętochowski, publicysta, prekursor warszawskiego pozytywizmu, polityk.

Poszukaj w tekście informacji o tym, jakie cele wyznaczają sobie jego przedstawiciele. Co jest dla nich ważne, do czego aspirują? Jakie są ich marzenia? Charakteryzując środowisko krytykowane przez publicystę, zwróć uwagę na epitety użyte do ich przedstawienia. Jakie intencje przypisuje Świętochowski przedstawicielom „starej” prasy? Jak nazywa ich stosunek do młodego pokolenia?

DZIEŃ D O BRY

6 marca 2025

Temat: ,,Lalka''- spotkanie pierwsze.

MUZYCZNE STRESZCZENIE

BOLESŁAW PRUS

Lalka. Faraon. Placówka. Kamizelka. Emancypantki. Katarynka. Kroniki tygodniowe.

Powieść zaczęła ukazywać się w "Kurierze Codziennym" 29 września 1887 roku w popularnej ówcześnie formie odcinkowej. Wydanie książkowe- 1890.

Początkowo powieść miała nazywać się "Trzy pokolenia", co odnosiło się do bohaterów reprezentujących określone generacje – Ignacego Rzeckiego, Stanisława Wokulskiego i Juliana Ochockiego.

Lalka jako powieść realistyczna

GENEZA UTWORU

DZIEŃ D O BRY

10 marca 2025

TEMAT: Ten biedny Stach... Czy Wokulskiego trzeba żałować?

A TERAZ... Z KTÓRYM BOHATEREM POWIEŚCI SIĘ UTOŻSAMIASZ I DLACZEGO?

DZIEŃ D O BRY

13 marca 2025

TEMAT: Wokulski- papierową postacią?

ZROZUMIEĆ STANISŁAWA WOKULSKIEGO.

,,To wydobywanie się z piwnicy jest symbolem jego życia, które upłynęło na wydzieraniu się ze sklepu Hopfera w szerszy świat. Proroczy wypadek!... bo i do dziś dnia Stach ciągle tylko wydobywa się na wierzch"

INNI O WOKULSKIM

WOKULSKI O SOBIE

WOKULSKI JAKO FILANTROP

KOMU POMÓGŁ WOKULSKI? FRAGMENTY, PRZYKŁADY, CYTATY

„Stopiło się w nim dwu ludzi: romantyk sprzed roku sześćdziesiątego i pozytywista z siedemdziesiątego. To, co dla patrzących jest sprzeczne, w nim samym jest najzupełniej konsekwentne.” – dr M. Szuman

ZATEM: WOKULSKI-POSTACIĄ Z PAPIERU?

DZIEŃ D O BRY

20 marca 2025

TEMAT: Piękna i bogata, czyli rzecz o Izabeli Łęckiej.

DZIEŃ D O BRY

20 marca 2025

ALE NAJPIERW, JESZCZE TROCHĘ O WOKULSKIM...

Wokulski jako romantyczny bohater

Izabela Łęcka- sprawdzam!

Prus, Lalka fragmenty z rozdziału Demokratyzacja pana i marzenia panny z towarzystwa.

praca w parach

KOBIETA ANIOŁ CZY FAMME FATALE, A MOŻE ZUPEŁNIE INNE WNIOSKI?

PRZEDSTAWIENIE WYNIKÓW PRACY

IZABELA ŁĘCKA

Olga Tokarczuk, Lalka i perła

Pigmalion w mitologii greckiej król Cypru, który ożenił się z ożywionym przez Afrodytę posągiem kobiety z kości słoniowej – Galateą.

W ŚWIECIE ARYSTOKRACJI...

WADY PRZYPISYWANE ARYSTOKRACJI:

• ZAPATRZENIE W SIEBIE

• EGOIZM

• BEZPRODUKTYWNE ŻYCIE

• MYŚLENIE O WŁASNYCH PRZYJEMNOŚCIACH I POTRZEBACH

• POCZUCIE ELITARYZMU

• DEGENARACJA (ZEPSUCIE)

DZIEŃ D O BRY

27 marca 2025

TEMAT: O symbolach w naturalistycznej projekcji świata Lalki.

DRABINA

PRACA W PARACH:

Uzasadnij tezę, że kamienica, którą kupił Wokulski, jest symbolem Warszawy – miasta kontrastów i nierówności. Argumenty poprzyj przykładami konkretnych mieszkańców kamienicy i ich biografii.

DZIEŃ D O BRY

31 marca 2025

POSZUKAJ FRAGMENTÓW W TEKŚCIE- JAKO DOWÓD!

Czy Rzecki był idealistą?

PAMIĘTASZ?

DZIEŃ D O BRY

8 kwietnia 2025

TEMAT: Warszawa czy Paryż?

MIASTO JAKO BOHATER

Wiek XIX był w kulturze europejskiej epoką wielkich miast, a do wzrostu ich znaczenia przyczyniła się także literatura, coraz częściej umieszczająca akcję w miejskiej przestrzeni. Rola miasta nie ograniczała się przy tym jednak do bycia dekoracją czy tłem zdarzeń, lecz czyniła zeń niemal samodzielnego bohatera – fascynującego i jednocześnie budzącego przerażenie

KONCEPCJA PRUSA POSTRZEGANIA ORGANICYZMU

WARSZAWA

ORGANICYZM W WARSZAWIE/ POLSCE

„Oto miniatura kraju – myślał – w którym wszystko dąży do spodlenia i wytępienia rasy. Jedni giną z niedostatku, drudzy z rozpusty.”

[…] społeczeństwo musi się przebudować od fundamentów do szczytu. Albo zgnije.

PARYŻ

ORGANICYZM W PARYŻU

(...) wielkie miasto, jak roślina i zwierzę, ma właściwą sobie anatomię i fizjologię. Zatem – praca milionów ludzi, którzy tak głośno krzyczą o swojej wolnej woli, wydaje te same skutki, co praca pszczół, budujących regularne plastry, mrówek, wznoszących ostrokrężne kopce, albo związków chemicznych, układających się w regularne kryształy.

PARYŻ JAKO ODBICIE STANU EMOCJONALNEGO WOKULSKIEGO

KUPIEC: patrzy na miasto, szacując jednocześnie materialną wartość widzianych budynków. PRZYBYSZ Z PROWINCJI: oszołomionym szybkością tętniącego tu życia i ogłuszonym zgiełkiem bulwarów, porównuje zatem Warszawę do stojącej wody, a Paryż do kotłującej się kipieli. NAUKOWIEC: pragnie więc uwolnić się od stereotypów poznawczych, od wiedzy utrwalonej w przewodnikach i poznać miasto na własną rękę.

RZECKI POLECA:

DZIEŃ D OBRY

10 kwietnia 2025

TEMAT: Tworzenie własnego tekstu- wypracowanie.

TEMAT: Pozytywistyczny głos w sprawie tolerancji.

Jak Izabela Łęcka postrzegała świat i ludzi? Na podstawie podanego fragmentu scharakteryzuj bohaterkę Lalki Bolesława Prusa. Oceń jej postawę, uwzględniając najważniejsze hasła programu pozytywistów.

DZIEŃ D OBRY

28 kwietnia 2025

POZYTYWISTYCZNE NOWELE W SŁUSZNEJ SPRAWIE

ZANIM NOWELA- CZAS NA REFLEKSJĘ...

Oglądając, przeanalizuj wystąpienie Mariana Turskiego pod kątem adresatów, treści, źródła nienawiści, przesłania, relacji międzyludzkich, symboliki 11.przykazania, symboliki piekła.

MENDEL GDAŃSKI- MARII KONOPNICKIEJ

CO WIEMY O BOHATERACH?

DZIEŃ D OBRY

8 MAJA 2025

TEMAT: CZYTAMY ZE ZROZUMIENIEM.

PODPOWIEDZI:

ZAD 2.

Czwarta władza" zamiast "media

„Idźmy przez las, idźmy przez łąki, idźmy przez góry.”

ZAD 4. C

,Każdy człowiek jest zabójcą” i ,,Żaden człowiek nie jest zabójcą”

DZIEŃ D OBRY

12 MAJA 2025

TEMAT: GRA POZORÓW WEDŁUG PRUSA.

Lektura(nowela) do wyboru:

Antek, Bolesław Prus Gloria victis, Eliza Orzeszkowa Dobra pani, Eliza Orzeszkowa Miłosierdzie gminy, Maria Konopnicka Dym, Maria Konopnicka Michałko, Bolesław Prus ZAPOZNAJ SIĘ Z TEKSTEM ORAZ ŻYCIORYSEM AUTORA, AUTORKI

na 19 maja 2025 r. wszystkie teksty znajdziesz na: wolnelektury.pl

Fabuła Kamizelki Bolesława Prusa (historia małżeństwa) została ujęta w klamrę kompozycyjną. Motyw kamizelki, który przewija się w całym utworze, z jednej strony dotyczy zamiłowania narratora do kolekcjonerstwa, ale z drugiej jest także pretekstem do przedstawienia opowieści o cierpieniu, miłości i śmierci.

„Czy można kłamać w dobrej wierze?”.

DZIEŃ D OBRY

15 MAJA 2025

TEMAT: NARRATOR I JEGO MIEJSCE W KAMIZELCE.

Analizując fragment noweli Bolesława Prusa Kamizelka, zwróć uwagę na postawę narratora wobec przedmiotów i ludzi oraz jego rolę w budowaniu refleksji o świecie.

Analizując fragment noweli Bolesława Prusa Kamizelka, zwróć uwagę na postawę narratora wobec przedmiotów i ludzi oraz jego rolę w budowaniu refleksji o świecie.

Analizując fragment noweli...

zwróć uwagę na (postawę) narratora...

postawę (narratora) wobec przedmiotów...

postawę (narratora) wobec ludzi...

jego rolę w budowaniu refleksji o świecie.

DZIEŃ D OBRY

19 MAJA 2025

TEMAT: NOWELISTYKA POZYTYWISTYCZNA.

DZIEŃ D OBRY

2 czerwca 2025

TEMAT: KILKA SŁÓW O KOBIETACH, WEDŁUG ORZESZKOWEJ.

PODYSKUTUJMY I ZAPISZMY WNIOSKI

• Co spostrzegła autorka tekstu?
• Na co zwraca uwagę, pisząc o kobietach?
• Nad czym ubolewa?

DZIEŃ D OBRY

5 czerwca 2025

TEMAT: ,,COMPO" TUŻ -TUŻ .

CZĘŚĆ PIERWSZA- CZYTANIE ZE ZROZUMIENIEM

ZWRÓĆ UWAGĘ NA PUNKTACJĘ ORAZ NA POLECENIE!

KONSTRUOWANIE ODPOWIEDZI

Paradoks ten polega na...

Współczesny człowiek powinien przyjąć postawę.../ Wobec kiczu człowiek powinien...

ŚRODKI STYLISTYCZNO- JĘZYKOWE, RODZAJE I CEL ICH UŻYCIA

ZABIEGI JĘZYKOWE

FUNKCJE CUDZYSŁOWU W TEKSTACH

ZWIĄZKI MIĘDZY AKAPITAMI

CZYTAMY ZE ZROZUMIENIEM - ĆWICZENIA

W utworze występuje kilka rodzajów narracji: Wszechwiedzący narrator trzecioosobowy:

„To mówiąc, Sędzia gości obejrzał porządkiem; Bo choć zawsze i płynnie mówił, i z rozsądkiem, Wiedział, że niecierpliwa młodzież teraźniejsza, Że ją nudzi rzecz długa, choć najwymowniejsza.” (Ks. I, 386–389)

Narrator pierwszoosobowy:

Dziś piękność twą w całej ozdobie Widzę i opisuję, bo tęsknię po tobie.” (Ks. I, 1–4)

Narrator zbiorowy, wypowiada się jako- my, Polacy:

„Tak nas powrócisz cudem na Ojczyzny łono.” (Ks. I, 13).

Przeżywa nieszczęśliwą miłość; oddał się jej totalnie.

Kordian ma wizję Polski, która poświęci się za inne narody jak legendarny bojownik o wolność.

Np. pogląd: „Mnie się zdaje, że jest to dość po obywatelsku dostarczyć konsumentom tańszego towaru i złamać monopol fabrykantów, którzy zresztą tyle mają z nami wspólnego, że wyzyskują naszych konsumentów i robotników."

Ruch wyzwolenia kobiet (prawo do kształcenia się, walka o prawa wyborcze)

Weltschmerz (niem. ból świata) – zespół nastrojów i emocji typu: depresja, smutek, apatia, melancholia wynikających z myśli o niedoskonałości świata, a właściwie ze zderzenia chęci działania i niemożności jego realizacji oraz dysonansu pomiędzy wrażliwością bohatera a jego otoczeniem; romantyczny, sentymentalny pesymizm.

traktowanie ludzi z szacunkiem i zaufaniem

Samotna kamienica wyrastająca ponad parterowe, podobne do siebie domki – domki symbolizują przeciętność, tłum o niskich aspiracjach i możliwościach, smutna diagnoza stanu społeczeństwa, słabego, miernego, z którego trudno się wybić; KAMIENICA- jednostka wybijająca się ponad przeciętność (wzrost, ruch w górę nacechowany pozytywnie) będzie zawsze samotna i niezrozumiana; symbol losów Wokulskiego, który otoczony przez przeciętność, jest samotny ze swoimi marzeniami i aspiracjami

brak sprawiedliwości – dziejowej, społecznej, bycie uczciwym nie popłaca, świat przypomina dżunglę, w której życie ludzkie jest niewiele warte, szczęście człowieka nie zależy od jego czynów, ale jest dziełem przypadku

Weltschmerz (niem. ból świata) – zespół nastrojów i emocji typu: depresja, smutek, apatia, melancholia wynikających z myśli o niedoskonałości świata, a właściwie ze zderzenia chęci działania i niemożności jego realizacji oraz dysonansu pomiędzy wrażliwością bohatera a jego otoczeniem; romantyczny, sentymentalny pesymizm.

Podziw dla człowieka, który odniósł sukces, nawet najbardziej spektakularny, jest chwilowy; ludzkie zainteresowanie przemija w mgnieniu oka; ten, kto ponosi porażkę, traci uwagę gawiedzi, która wcześniej go oklaskiwała; sytuacja ukazuje lęki Wokulskiego, który obawia się, że jego dobra passa na salonach arystokracji może być przejściowa; bohater zdaje sobie sprawę, że jego triumf może szybko przeistoczyć się w fiasko, a on sam jest jedynie rozrywką dla znudzonej arystokracji.

W mitologii greckiej Apollo to bóg piękna i poezji, w wyobrażeniach Izabeli – symbol ideału męskości, obiekt miłości platonicznej, a więc doskonałej; Psychologizacja bohaterki – ukazanie jej marzeń i pragnień, niechęci do tego, co ludzkie, niedoskonałe, prawdziwe, z krwi i kości

nowe porządki w sklepie, autorytarne zarządzenie sklepem przez Szlangbauma, odsunięcie Rzeckiego od odpowiedzialności za sklep, minimalizowanie jego roli, podejrzliwość

Zablokowany statek symbolizuje sytuację NIEMOCY, w której jakiś potężny, wydawałoby się niezniszczalny mechanizm z błahych powodów przestaje funkcjonować; ów statek leciał jak ptak – symbol przerwanego lotu, podcięcia skrzydeł; porównanie do głównego bohatera. Wokulski to człowiek o ogromnym potencjale, który całe życie niezmordowanie parł do przodu, a powstrzymały go problemy sercowe; STATEK - pozytywistyczne postrzeganie człowieka jako żywej machiny

Leżąca drabina – ironiczny symbol zamknięcia drogi do zmiany, rozwoju; wspiąć się do góry można jedynie po stojącej drabinie; wskazanie na to, że w polskim społeczeństwie XIX wieku drogi awansu społecznego są zamknięte; analogia do sytuacji Wokulskiego, który jako kupiec wywodzący się ze zubożałej szlachty nie ma szans, by dostać się na arystokratyczne salony

Ruch społeczny, który postulował pełną emancypację Żydów, otwarcie kultury żydowskiej na wpływy zewnętrzne, uczestnictwo w życiu społecznym i kulturze europejskiej oraz reformę judaizmu.

Nie jest papierową postacią skonstruowaną dla udowodnienia jakiejś tezy ani chodzącą szlachetnością i ideałem bez skazy. Ma swoje słabości oraz przywary, często też zachowuje się niekonsekwentnie i nierozważnie.

Autentyczny główny bohater z krwi i kości, będący reprezentantem konkretnej warstwy społecznej.

Prezentacja pełnego obrazu społeczeństwa, zgodna z prawdą historyczną (panorama społeczna)

Narracja trzecioosobowa. Narrator jest wszechwiedzący, co daje czytelnikowi lepszy pogląd na opisywane zdarzenia oraz przeżycia wewnętrzne bohaterów. Cechą charakterystyczną narracji jest także jej bezstronność.

Kordian dotarł na najwyższy szczyt Alp. Początkowo ogarnia go lęk, jednak okazuje się, że jest to miejsce zupełnie niezwykłe, jakby z innej rzeczywistości, innego wymiaru. Pozwala spojrzeć na świat na nowo, kryształowa kula jest atrybutem czarodziejskim, umożliwia jasnowidzenie.

Z czasem zaczyna rozumieć decyzję samobójcy; gardzi asekuracyjną postawą zwykłych ludzi, pożąda silniejszych wrażeń; indywidualista, odmieniec.

motyw wanitatywny- vanitas

Chleb symbolizuje między innymi: to, co niezbędne do życia, sytość, ciało bóstwa, ofiarę składaną bóstwu, płodność, mądrość, gościnność, pożywienie ubogich, dobre plony, spokojne i bezpieczne życie. Powstaje dzięki ciężkiej pracy człowieka, dlatego szacunek dla chleba jest wyrazem uszanowania jego trudu. To część naszego dziedzictwa kulturowego

udział w konspiracjach i powstaniu styczniowym

Bohater pragnie zawładnąć ludzkimi umysłami (podobnie jak Konrad, który żądał rządu dusz). Chciałby zarazić ludzkość wielką ideą, zmienić panujące przekonania.

IDEALISTA PRACY IDEALISTA POLITYCZNY NIEPOPRAWNY MARZYCIEL

Palladas Życie, błazeństwo na scenie. Albo naucz się błaznować, Albo cierp, wyzuwszy się powagi, udrękę cierp. Jan Kochanowski "O żywocie ludzkim" Fraszki to wszytko, cokolwiek myślemy, Fraszki to wszytko, cokolwiek czyniemy;

postać literacka wymyślona, bez wad, niezgodna z rzeczywistością, schematyczna, niewiarygodna

Oddanie Marianny do Magdalenek na naukę

2 x 45

ostateczne przekreślenie nadziei na powrót Napoleonidów do władzy, upadek polityki, odejście świata, w którym człowiek sam mógł się zorientować w sprawach bieżących

Motyl – piękna, zjawiskowa Izabela Łęcka, przedstawicielka wysublimowanego, delikatnego gatunku, jakim jest arystokracja, żyjącego z pracy innych, zaś robak i podobna doń gąsienica – Stanisław Wokulski, kupiec, parający się przyziemnym zajęciem, związany z materią, pieniędzmi – sferami niskimi, nieuduchowionymi; zestawienie motyla i robaka podkreśla przepaść między nimi, nierówności społeczne, dystans dzielący arystokrację od reszty społeczeństwa; jednak gąsienica stanowi stan pośredni między tymi formami – zgodnie z ideą ewolucjonizmu ciągłe doskonalenie się jest prawem rządzącym światem, może istnieje nadzieja dla Wokulskiego?, Symbolika nawiązuje do organicyzmu – koncepcji przedstawiania społeczeństwa w analogii do świata przyrody; Ukazuje też stan emocjonalny głównego bohatera, jego poczucie rozdarcia i nieadekwatności

WINKELRIED - Był to rycerz, który wsławił się podczas walki Szwajcarów o niepodległość. W krytycznej chwili – przed murem wrogich lanc, Winkelried objął i wbił sobie w piersi tyle grotów, że przez wytworzoną lukę wdarli się jego towarzysze. Poświęcając swoje życie – umożliwił zwycięstwo Szwajcarów w bitwie pod Sempach.

wspieranie Geista, Ochockiego, zainteresowanie nauką, kształcenie się

Kierunek etyki zapoczątkowany w XVIII wieku, według którego to, co jest pożyteczne, jest dobre, a miarą słuszności postępowania jest użyteczność jego skutków.

wyjazd do Bułgarii dla zrobienia majątku na dostawach broni dla armii rosyjskiej

sprzedaż sklepu Szlangbaumowi

powrót Napoleona, wiara w Opatrzność, sprawiedliwość na świecie – w to, że dobro zostanie nagrodzone, a zło potępione

Targają nim ambiwalentne pragnienia i uczucia; żyje w stanie napięcia emocjonalnego; jego emocje są skrajne, potrafią się zmienić w jednej chwili.

Przeżywa samobójczą śmierć młodego człowieka (nie wiemy, czy znajomego, czy bohatera literackiego); początkowo przeraża go samobójstwo; śmierć młodego człowieka postrzega jako przestrogę dla siebie, próbuje zapanować nad swoimi emocjami.

wzrost antysemityzmu, zmiana stosunku do Żydów, która jest częścią szerszego zjawiska – generalnej niechęci do wszystkiego, negatywnego stosunku do świata, pojawienie się publicystyki antysemickiej rozsiewającej mity

15:00

Prosi Boga o ukojenie; pragnie znaleźć w życiu cel, któremu mógłby się poświęcić; jest gotów do działania i oddania życia w jakimś celu, ale nie umie dostrzec w niczym sensu.

Życie w świecie ułudy, oddalonym od problemów dnia powszechnego. Tacy ludzie są leniwi i pogrążeni w marazmie.

W mitologii germańskiej był uważany za wcielenie bogini Holle - opiekunki natury i symbolu wierności małżeńskiej, zmartwychwstania oraz wędrówki. W Polsce - „ptak boży”, nosiciel szczęścia. Bocian, symbol polskiego krajobrazu i wsi

Wokulski umożliwia Stawskiej prowadzenie sklepu

upadek zawodu polityka i sprzedawcy, pogoń za nowościami, modą, uleganie modom, brak stałości, konformizm, nastawienie wyłącznie na zysk

Praca natury oświatowej nad podniesieniem poziomu życia przede wszystkim chłopów, a także walki z germanizacją i rusyfikacją w okresie zaborów Polski.

śmierć ostatniego z Napoleonów w walce z Zulusami – afrykańskim „dzikim” ludem (co – według Rzeckiego – jest tym bardziej upokarzające, gwałtowny rozwój prasy manipulującej czytelnikami, chaos informacyjny (podobnie jak dzisiaj: fake news)

Zatruwa go myśl o wszechobecności śmierci w świecie, śmiertelność w przyrodzie każe mu myśleć o własnej nieuchronnej śmierci; przepełniają go smutek, melancholia; silnie odczuwa ulotność własnego istnienia.

pomoc dla braci Wysockich, Marianny, Stawskiej

łac. cor - serce

kordialny - serdeczny, wylewny, czuły

kordiaczny / kordiak - śmiałek, czupurny, niezgadzający się z innymi

wrażliwy buntownik, idący za porywem serca

Kordian dokonuje podsumowania swojego dotychczasowego życia. Doświadczenia zdobyte w trakcie podróży po świecie sprawiły, że utracił młodzieńczą wrażliwość. Odkrył, że miłość może być przedmiotem transakcji. Spotkanie z głową Kościoła zmieniło jego stosunek do religii. Jednak te rozczarowania były jak chrzest bojowy, z którego wyszedł jako nowy człowiek. Teraz dopiero czuje, że żyje.

Symbol całego kraju – zniszczonego, biernego, tkwiącego w ubóstwie, marazmie, beznadziei; charakterystyczne dla powieści realizmu krytycznego poruszenie problemów społecznych i ekonomicznych; ukazanie trudności towarzyszących realizacji haseł pozytywistycznych, takich jak praca organiczna czy praca u podstaw; zakwestionowany nawet zostaje kult pracy; fatalizm, pesymizm wynikający z przekonania o determinizmie społecznym – żadne działania społecznikowskie nie są w stanie zmienić tego mechanizmu dziedziczenia nędzy, gdzie jedynym wybawieniem jest szybka śmierć; Psychologizacja głównego bohatera – stan depresyjny spowodowany nieszczęśliwą miłością wpływa na sposób postrzegania całego świata

rozpoczęcie studiów w Szkole Głównej

Działanie na rzecz rozwoju gospodarczego ludności z ziem polskich. Pozytywiści uważali, że społeczeństwo przypomina żywy organizm – tak jak dla właściwego funkcjonowania organizmu niezbędne jest zdrowie wszystkich organów, tak dla dobra społeczeństwa potrzebny jest równomierny rozwój wszystkich jego warstw i dziedzin życia

zniknięcie z Warszawy

narodziny Wokulskiego

powrót z Sybiru

Kordian czuje się wyróżniony, wynosi się ponad ludzkość i jednocześnie mieni się reprezentantem Polaków i ludzkości. Uosabia wielką ideę.

Dzierżawca dwóch karczm (arendarz) w dobrach Sopliców. Był wielkim polskim patriotą i bezbłędnie mówił po polsku. Znał dziesiątki narodowych pieśni. Angażował się w działalność konspiracyjną, był człowiekiem uczciwym i szanowanym. Był zastępcą rabina nowogródzkiego i emisariuszem napoleońskim, najbliższym współpracownikiem księdza Robaka, od początku wtajemniczonym w sprawę jego tożsamości. Próbował uspokajać szlachtę podburzaną przez Gerwazego Rębajłę. Prawdopodobnie to on zawiadomił Robaka o zajeździe Soplicowa. Po bitwie przepadł bez wieści, by pojawić się z głównym sztabem wojska polskiego.

zarzucenie ideałów Wiosny Ludów, podczas której walczono o wolność, równość i braterstwo

Kordian lęka się, że nie wcieli w czyn wielkiej idei. Niemoc byłaby klęską. Brak działania, bierność hańbi człowieka.

Peryfraza to figura stylistyczna polegająca na zastąpieniu prostego, bezpośredniego określenia (np. słowa, nazwy) bardziej rozbudowanym, wielowyrazowym opisem. Jej celem jest nadanie wypowiedzi dodatkowego znaczenia, barwy emocjonalnej, uczynienie jej bardziej wyrafinowaną, a także uniknięcie powtórzeń lub złagodzenie tonu.

Król zwierząt: zamiast -lew Pożegnać się z życiem: zamiast umrzeć

poczucie obowiązku, etos pracy, wierność poglądom, przywiązanie do tradycji i rodów panujących, szacunek dla wykonywanej profesji

wieszcz

Natchniony poeta, prorok, traktowany jako duchowy przywódca narodu. Szczególną rolę pojęcie to odegrało w okresie romantyzmu, epoce, w której poetę traktowano jako geniusza, jednostkę wybitną, wyrastającą ponad przeciętność.

Pan Tadeusz jest epopeją narodową.

Zespół poglądów filozoficznych głoszących, że prawdziwą i w pełni uzasadnioną wiedzę o rzeczywistości dostarczają jedynie nauki przyrodnicze