3 DBH - PLASTIKA

PLASTIKA 3 DBH

La Anunciata Ikastetxea

4. GAIA:

LIBURUTIK ESKANEATUTAKO PFD-AREKIN EGITEN DA

3. GAIA: KARIKATURAK

Materialak karpetan daude (gaizki ikusten da zoom egiterakoan)

1. LANA: Begiratu irudiak eta ikusi aurpegi baten elementuak: BEGIAK, SUDURRA, AHOA, BELARRIAK, ILEA, BEKAINAK, LEPOA, ITXURA. Aurpegiaren itxura egiteko, konpasa eta itxura geometrikoak egiteko prozedurak erabili daitezke. Aurpegiaren elementu bat bestei baino garrantzia gehiago eman nahi zaionean, handiago egin daiteke, hortik hasiz, eta gero besteekin tamaina txikiago batekin jarraituz.

1. LANA: Banatu 6 zatitan kuadernoaren orria eta bakoitzean margotu aurpegi bat hurrengo elementu nagusia izanda:

ILEA

BEGIAK

SUDURRA

ITXURA

AHOA

BELARRIAK

1. LANA: Banatu 6 zatitan kuadernoaren orria eta bakoitzean margotu aurpegi bat hurrengo elementu nagusia izanda:

ILEA

BEGIAK

SUDURRA

ITXURA

AHOA

BELARRIAK

EGOERAK Aurpegi baten elementuak aldatzean esanahi desberdinak ematen dizkiogu irudiari:

HASERREA: Bekainak erdirantz jeisten dira Begiak nabarmentzen dira Ahoa ertzetatik beherantz egiten du eta zabalagoa da behetik goitik baino

EGOERAK Aurpegi baten elementuak aldatzean esanahi desberdinak ematen dizkiogu irudiari:

POZA: Bekainak erditik tolesten dira alboetara jeisten Begien itxura kanpokalderantz ixten joaten da Ahoa irribarre itxurarekin, goiko aldea behekoa baino gutxiago tolesten

EGOERAK Aurpegi baten elementuak aldatzean esanahi desberdinak ematen dizkiogu irudiari:

TRISTURA Bekainak erditik kanporantz erortzen dira Begien goiko aldea erorita dago Ahoa erditik tolestua dago, bi alboetara eroriz, beheko aldea goikoa baino motzagoa izanda

EGOERAK Aurpegi baten elementuak aldatzean esanahi desberdinak ematen dizkiogu irudiari:

HARRIDURDA Bekainak erditik kanporantz erortzen dira Begiak garrantzia hartzen dute tamaina handituz Ahoa irekita dago, behekaldeari garrantzi gehiago emanez

2. LANA: Banatu 6 zatitan kuadernoaren orria eta bakoitzean margotu aurpegi bat hurrengo egoerak nabarmenduz:

POZA

HASERREA

TRISTURA

HARRIDURA

Aurpegi baten ezaugarri bati garrantzia emateko, tamaina handian margotzen da beste elementuekin konparatuz. 3. LANA

BETAURREKOAK

BIBOTEA

SOILGUNEA

HORTZAK

4. LANA Aztertu eta sortu pertsonai ospetsu baten aurpegia, irudi batetik hasiz: Elementuen itxurak (begiak, sudurra, ahoa, belarriak,...) Bere kokapenak eta beraien arteko distantziak Buruaren itxura Gainerako elementuak: ilea, bibotea, apaingarriak, bizarra,...

2. gaia: MARRAZKETA GEOMETRIKOA

Ron Arad, Sol Lewitt, Antonio Gaudí

1. Poligono erregularrak alde bat ezagutua 2. Poligono erregularrak erradioa ezagututa 3. Izar itxurako poligonoak 4. Espiral bidezko diseinua 5. Ukitzeak eta loturak 6. Elipsea eta parabola

POLIGONO ERREGULARRAK

Aldeak eta barne-angeluak elkarren berdinak dituen poligonoari poligono erregularra deitzen zaio. Poligono erregular baten aldea edo erradioa jakinda, itxura osoaren marrazketa egin daiteke. DATORREN ASTERAKO KONPASA BEHARKO DUGU

1. ARIKETASaiatu hurrengo poligono erregularrak marrazten alde baten neurria emanda, bakarrik erregela erabiliz.

• 5cm-ko aldea duen hirukia
• 5cm-ko aldea duen laukia
• 4cm-ko aldea duen pentagonoa
• 4cm-ko aldea duen hexagonoa
• 4cm-ko aldea duen heptagonoa
• 3cm-ko aldea duen oktogonoa
• 3cm-ko aldea duen eneagonoa
• 3cm-ko aldea duen dekagonoa

2. ARIKETASaiatu hurrengo poligono erregularrak marrazten alde baten neurria emanda, KONPASA erabiliz.

• 5cm-ko aldea duen hirukia
• 5cm-ko aldea duen laukia
• 4cm-ko aldea duen pentagonoa
• 4cm-ko aldea duen hexagonoa
• 4cm-ko aldea duen heptagonoa
• 3cm-ko aldea duen oktogonoa
• 3cm-ko aldea duen eneagonoa
• 3cm-ko aldea duen dekagonoa

3. ARIKETASortu irudi bat non, konpasa erabiliz, HIRUKI, LAUKI, PENTAGONO, HEXAGONO ETA HEPTAGONO bat erabiltzen dituzun. FORMA GEOMETRIKOAK ZEHATZAK IZAN BEHAR DIRA.

IZAR ITXURAKO POLIGONOAK

https://www.10endibujo.com/poligonos-regulares-lado/ https://www.youtube.com/watch?v=iCEDfZgDPS8

10. LAMINA Egin 5 besoko, 6 besoko eta 7 besoko izarra, ikasi zenituen itxura geometrikoetan oinarrituz. (azalpena eta bideoak loturan)

https://www.10endibujo.com/poligonos-regulares-lado/

11. LAMINA: PIRAMIDE HEXAGONALAREN ENBORRA Koadernoan plantila bat marraztu irakaslearen pausoak jarraituz, eta gero, zuk bakarrik, kartulina batean egin, marraztu ere solapak, asmatu zer izango den, moztu eta itsatsi

11. LAMINA: PIRAMIDE HEXAGONALAREN ENBORRA Koadernoan plantila bat marraztu irakaslearen pausoak jarraituz, eta gero, zuk bakarrik, kartulina batean egin, marraztu ere solapak, asmatu zer izango den, moztu eta itsatsi

lerro ez zuzeneko itxurak

lerro ez zuzeneko itxurak

lerro ez zuzeneko itxurak

lerro ez zuzeneko itxurak

lerro ez zuzeneko itxurak

lerro ez zuzeneko itxurak

lerro ez zuzeneko itxurak

12. ETA 13. LAMINA FITXAK: OBALOA OBOIDEA ESPIRALA

1. gaia:konposizioa

Georges Braque, Giorgio de Chirico

1. Konposizio formatuak2. Konposizio eskemak 3. Konposizio erritmoak 4. Oreka bisuala

zer da irudi baten konposizioa?

Irudi bat bisualki konposatzea irudikatu nahi ditugun elementuak antolatzea da. Elementu plastikoak ikusmen-oreka egoki bat aurkitzeko antolatuta daude. Konposizio batean elementuek garrantzia dute, baina baita haien arteko banaketa ere. Kontuan hartu behar ditugu bai formek hartzen dituzten espazio beteak, bai hutsuneak.

1. FORMATUAK

Irudi bat kokatzeko formatu motak zerrenda amaigabe bat izan daitezke, bereziki 2 mota orokor nabarmenduz:

hiru dimentsiokoak

lauak

FORMATU lauak

Gure kasuan formatu lauekin lan egingo dugu.Formatu lauen barruan, erregularrak eta irregularrak sailkatzen ditugu.

erregularrak

Geometria mantentzen dute.

LAUKIZUZENA

HORIZONTALA

Paisaien irudikapenean ohiko formatua da. Gure ikus-eremura eta horizontearen orientaziora ondo egokitzen den ikuspegi orokorra ematen du. Formatu honek egonkortasun, irmotasun eta sendotasun sentsazio bisuala sortzen du.

FORMATU lauak

Gure kasuan formatu lauekin lan egingo dugu.Formatu lauen barruan, erregularrak eta irregularrak sailkatzen ditugu.

erregularrak

Geometria mantentzen dute.

LAUKIZUZENA

BERTIKALA

Oreka eta bertikaltasuna sortzen du. Formatu horizontalak baino egonkortasun txikiagoa du eta dinamikoagoa izan ohi da. Formatu hau ohikoagoa da irudien edo erretratuen irudikapenean.

FORMATU lauak

Gure kasuan formatu lauekin lan egingo dugu.Formatu lauen barruan, erregularrak eta irregularrak sailkatzen ditugu.

erregularrak

Geometria mantentzen dute.

LAUKIA

Formatu honek oreka egonkorraren ikusmen sentsazio handia sortzen du. Puntu berean ebakitzen diren lau simetria-ardatzekin, formatu karratuak pisu bisual handia du erdigunean.

FORMATU lauak

Gure kasuan formatu lauekin lan egingo dugu.Formatu lauen barruan, erregularrak eta irregularrak sailkatzen ditugu.

erregularrak

Geometria mantentzen dute.

BOROBILDUTAK

Forma zirkularretan oinarritutako formatu hauek murgiltze-mugimenduaren sentsazio bisuala sortzen dute, non formek flotatzen dutela diruditen.

FORMATU lauak

Gure kasuan formatu lauekin lan egingo dugu.Formatu lauen barruan, erregularrak eta irregularrak sailkatzen ditugu.

erregularrak

Geometria mantentzen dute.

HIRUKIAK

Behealdean egonkortasun handia ematen du eta goialdean formen hedapena mugatzen du. Formatu ezohikoa da aurrekoekin alderatuta.

FORMATU lauak

Gure kasuan formatu lauekin lan egingo dugu.Formatu lauen barruan, erregularrak eta irregularrak sailkatzen ditugu.

IRREGULARRAK

Ez dute oreka geometrikoa zaintzen. Askatasuna eta dinamikotasuna erakusten dute.

1. LAMINA: FORMATUAK

Irudi bat marraztu eta margotu behar duzu.

1. Elementu nagusi bat pentsatu.
2. Horren atzekaldean ikusiko dena pentsatu.
3. Bi gauzak argi dituzunean, aukeratu formatu lau egokiena (laukizuzen horizontala edo bertikala, laukia, forma borobilduta, hirukia edo irregularra).

Zer baloratuko da?

1. Elementu nagusiaren itxura eta irudiaren formatua bat etortzea.
2. Originaltasuna eta kreatibotasuna.
3. Lanaren zailtasuna.
4. Garbitasuna eta txukuntasuna.

Noizko? Irailak 30

2. KONPOSIZIO ESKEMAK

Konposizio-eskema elementu bisualak antolatuko diren espazioak antolatzen dituen ildo nagusien multzoa da. Konposizio-eskemak elementu hauek osatzen dituzte normalean:

• Irudi geometrikoak (poligonoak, zirkuluak, obalatuak,...).
• Elkarrekin lotutako lerro zuzen edo/eta kurbatuak.
• Sare modular sinpleak edo konplexuak.

Konposizio-eskema, osatzen duten elementuen arabera, bi motatakoa izan daiteke:

sinpleak

konposatuak

ESKEMA SINPLEAK

Konposizio-eskema sinpleak irudi geometriko batek edo oinarrizko lerro batek edo gehiagok osatzen dituzte.

ESKEMA SINPLEAK

Konposizio-eskema sinpleak irudi geometriko batek edo oinarrizko lerro batek edo gehiagok osatzen dituzte.

ESKEMA KONPOSATUAK

Konposizio-eskema konposatua bi eskema sinple edo gehiagoren konbinazioz edo libreki konbinatutako lerro batzuen konbinazioz eratzen da.

ESKEMA KONPOSATUAK

ESKEMA ADIBIDEAK

ESKEMA ADIBIDEAK

ESKEMA ADIBIDEAK

ESKEMA ADIBIDEAK

ESKEMA ADIBIDEAK

ESKEMA ADIBIDEAK

ESKEMA ADIBIDEAK

2. LAMINA: konposizio eskema

Adibideak ikusi eta gero, sortu irudi bat orriko lauki bakoitzean dagokion eskema jarraituz. Zer baloratuko da?

• Sortutako irudi bakoitzaren eskema egokia dela.
• Originaltasuna eta kreatibotasuna.
• Lanaren zailtasuna.
• Garbitasuna eta txukuntasuna.

Noizko? Irailak 30

3. KONPOSIZIO ERRITMOAK

Erritmo bisuala mugimendu bat osatzen duten formen konbinazio edo segida erritmikoa da. Musikan garaiak eta soinuak uztartzen diren era berean, espazioak eta formak lan plastikoetan antolatzen dira. Erritmo bisualari esker, errepikapen, txandakatze, hazkuntza eta etenaren balio desberdinak sortzen dira formen eta espazioen artean. Erritmo-eskema grafiko nagusiek eta konposizioaren tonu-aldaketek definitzen dute.

Erritmoak bi eratara antolatu daitezke:

itxuraren arabera

• Erritmo zuzenek seriotasun eta ordenaren efektu bisuala sortzen dute.
• Erritmo hautsiak urduritasuna, dinamismoa edo agresibitatea adierazteko erabiltzen dira.
• Erritmo kurbatuek mugimendu leunaren eragina hobetzen dute.
• Erritmo uhindutek mugimenduaren eragina areagotzen dute.

espazioaren arabera

• Etengabeko erritmoak monotonoak dira.
• Erritmo txandakatuek mugimendu kontrolatuaren sentsazioa sortzen dute.
• Erritmo etenak erabiltzen dira mugimendu askatasuna adierazteko.
• Erritmo hazkorrak sakonera bisualaren efektua zabaltzen du

ADIBIDEAK

ADIBIDEAK

ADIBIDEAK

ADIBIDEAK

ADIBIDEAK

ADIBIDEAK

3. LAMINA: konposizio ERRITMOA

Begiratu loturaren adibideak. https://educacionplasticayvisual.com/elementos-plasticos/linea-dibujo-con-paralelas-y-perpendiculares/ Sortu adibideen antzeko irudi bat. Arkatzez marraztu, eta errotulagailuz eta erregelaz egindako marrez osatu, kolore desberdinak egiten. Zer baloratuko da'

• Irudiaren erritmoak egokiak direla
• Originaltasuna eta kreatibotasuna.
• Lanaren zailtasuna.
• Garbitasuna eta txukuntasuna.

Noizko? Urriak 7

4. OREKA BISUALA

4. OREKA BISUALA

4. OREKA BISUALA

Orekak elementu bakoitzak bete behar duen lekua zehazten du. Definizioa "gorputz baten indarrek eragiten dutenean konpentsatu eta ezeztatu egiten dute elkar, egonkor mantenduz». Irudian gauza bera gertatzen da. “Noiz formatu bateko elementu batek egonkorra izaten jarraitzen du eta harmoniatsua indar-konpentsazioari esker jasaten dituen hautemate-baldintzak».

OREKA MOTAK

ESTATIKOA

DESOREKATUTA

DINAMIKOA

Pisu bisuala konposizio baten barruan dagoen elementu batek hurbil dauden beste elementu batzuk erakartzeko edo uxatzeko duen indarra da.

4. LAMINA: OREKA BISUAL ariketa

ARIKETA: KOKATU EMANDAKO ORRIAN PILOTA GUZTIAK OREKA ESTATIKO, OREKA DINAMIKO ETA DESOREKA EGOERATAN

a) BALANTZAREN LEGEA

koloreak, tamainak eta egiturak ardatz imajinario baten bi aldeetan banatuta daude

nola bilatzen dugu oreka?

b) HERENEN LEGEA

Formatua hiru zatitan banatzen da, bai luzeeran bai altueran. Erakargarritasun handiena duten eremuak ardatzen elkar puntuetan egongo dira (Indar puntuak)

nola bilatzen dugu oreka?

5. LAMINA: OREKA BISUALA

Emandako irudiaren formatua mantenduz, koloreekin irudi orekatu bat bihurtu behar duzu GUTXIENEZ 5 KOLORE DESBERDIN ERABILIZ. Zer baloratuko da?

• Oreka bisuala lortzea
• Originaltasuna eta kreatibotasuna
• Lanaren zailtasuna
• Garbitasuna eta txukuntasuna

Noizko? Urriak 14