4 DBH - Etxebizitzako instalakuntzak

ETXEBIZITZAKO INSTALAkuntzak

1. GAIA

Aurkibidea

1. Sarrera

2. Instalazio elektrikoak

3. Instalazio hidraulikoa: Ur korrontea

4. Gas instalazioa: Berokuntza

5. Aire girotua

1. Sarrera

Instalazioen bitartez hainbat zerbitzu ematen zaie etxebizitzei.

Etxebizitza pertsonek babes bezala erabiltzen den lekua da

Kontagailua etxe bakoitzeko gastua neurtzeko

Hornidura sare orokorretik

Kontsumo puntua

Barne sarea

Aurkezpen bideoa:

1. Sarrera

Instalazio ohikoak:

• Elektrizitatea: Etxetresna elektrikoak funtzionarazteko eta etxebizitza.
• Ur korronte sanitarioa: Ur hotza eta beroa ematen ditu.
• Saneamendua: Hondakin-urak biltzeaz arduratzen da.
• Berogailua: Berotu etxeak hilabete hotzetan.
• Gasa: Sukaldeetan, galdaretan, berokuntzan eta abarretan erabiltzen den beste energia-iturri bat da.
• Telefonoa, telebista, segurtasun-sistemak eta abar dira instalazioak.

1. Sarrera

Ariketa 1. Bilatu etxeko instalazio moten irudiak.

2. Instalazio elektrikoak

Hargunea

Eraikin edo etxebizitza bat eta hornidura sarea lotzen dituen instalazioaren partea da.Lotura babes-kaxa orokorraren (BKO) bidez egiten da. (Gazteleraz CGP) Normalean fatxadetan kokatzen da. Kontagailuak daude kutxa honetan, etxebizitza bakoitzeko energia elektrikoaren kontsumoa erregistratuz.

Korrontea potentzia kontrolatzeko etengailutik pasatzen da (PKE), eta potentzia altuena ez pasatzea kontrolatze du.

2. Instalazio elektrikoak

Babes panel orokorra

Potentzia kontrolatzeko etengailutik, korrontea babes panel orokorrera doa.

• Etengailu automatiko orokorra (EAO): Lehenengo elementua. Etxebitzitzako sistema osoa deskonektatzeko balio du zirkuitulabur eta gainintentzitate baten aurrean.
• Etengailu diferentziala (ED): EAO-ren ostean konektatuta dago. Instalazio elektrikoak korronte ihes bat egotekotan deskonektatuko da. Pertsonak kargatuta dagoen karkasa metalikoa ikutzen badu, etengailuak saretik deskonektatuko da, pertsona babestuz.
• Etengailu automatiko txikia (EAT): ED-ren ostean kokatuta daude. Hemendik etxeko zirkuitu guztiak ateratzen dira. Zirkuitulaburren eta gainintentzitatearen aurrean deskonektatzen du zirkuitu eragina.

2. Instalazio elektrikoak

Instalazio elektrikoen kableatua

• Fasea: Korronte elektrikoaren eroalea.
• Neutroa: Korronte elektrikoa ateratzen den eroalea gailu elektrikoak zeharkatu ondoren.
• Lur hargunea: Bide alternatibo bat da, korronte elektrikoaren fuga edo kontaktu txar bat egotekotan, elektrokuzio arriskua txikitzen du.

FASEA Marroia beltza edo grisa

NEUTROA Urdina

LUR-HARGUNEA Marra hori eta berdeak

Etxebizitza bateko kableak identifikatu ahal izateko kolore kode bat erabiltzen da.

2. Instalazio elektrikoak

Etxebizitzaren zirkuitu elektrikoa

Espainian, etxeetako zirkuitu elektrikoak araututa egon behar dira, ondorengo arauraren arabera:Tentsio baxuko araudi elektronikoa (TBAE), 2002. Araudian elektrifikazio gradua definitzen da, kontsumo mailaren arabera:

• Oinarrizko maila

• Maila goratua

2. Instalazio elektrikoak

Oinarrizko maila

Oinarrizko beharrizanak asetu behar dira:

• Gutxieneko potentzia: 5430 W (230V)
• Zirkuitu autonomoak: 5

C1 = Argiztapena C2 = Entxufeak C3 = Sukaldea C4 = Garbigailua C5 = Komuna

2. Instalazio elektrikoak

Maila goratua

Berokuntza eta airegirotua dagoenean, edota 160m2-ko etxebizitzetan.

• Gutxieneko potentzia: 9200 W (230V)
• Zirkuitu autonomoak: 12

C6 = 30 argi puntu C7 = 20 korronte hargune (entxufe) C8 = Berogailu elektrikoa C9 = Aire girotua C10 = Lehorgailua C11 = Segurtasun sistema C12 = C3 eta C4-ren gehigarriak

2. Instalazio elektrikoak

Ariketak

1. Azaldu zer diren hurrengo terminoak: CGP, potentzia kontrolatzeko etengailua, etengailu automatiko orokorra, etengailu diferentziala, eta etengailu automatiko txikia
2. Zer diferentzia dago etxebitzako zirkuitu batean fase, neutro eta lur-hargune batek betetzen dituzten funtzioen artean?
3. Zenbateko elektrifikazio maila izan beharko du 110m2-ko etxebizitza batek, 8438W-eko karga batekin?Aire giroturik ez badauka eta gasdun berogailua bai?
4. Etxeko babes kutxa orokorra bilatu, astiro-astiro aztertu eta aurretik deskribatu dugunarekin konparatu:
1. Etengailu automatiko orokorra bilatu (EAO)
2. Etengailu diferentziala bilatu (ED)
3. Zenbat zirkuitu ezagutzen dituzu?
5. Bilatu eta azaldu potentziarekin erlazionatuta dagoen aldiberekotasun faktorea.

3. Instalazio hidraulikoa

Uraren distribuzioa

Tratatzeko instalazioa

Urtegia, erreka, putzua...

Distribuzio sarea

Etxebizitzako sarea

Hirietako distribuzio zirkuituak itxiak dira, eraztun itxurakoak. Sarearen puntu batean matxuraren bat egotekotan, beste leku batetatik hornitu ahal izateko.

3. Instalazio hidraulikoa

Uraren instalazioa

Orokorrean, etxebizitza bateko uraren instalazioa ur hotzeko, ur beroko eta hustubide intalazioek osatzen dute. Ur hotzaren instalazioan kanpotik datorren ura erabiltzen da zuzenean, ur beroa lortzeko ordea, berogailu batetik pasatu behar da lehendabizi:

• Galdara: Erregai gaseosoa erabiltzen du (propano, butano...)
• Berogailu termoelektrikoa: Erresistentzia elektrikoa erabiltzen du ura berotzeko.
• Eguzki berogailua: etxebizitzaren kanpoaldean eguzki panelak jarri behar dira.

3. Instalazio hidraulikoa

Hondakin urak

Horrela banatzen dira:

• Ur beltzak: tresna sanitarioen hustubidetik, sukaldeetatik... datozen ur zikinak
• Euri urak: ur garbiak dira, teilatu lau, terraza, patio...etabarren hustubideetatik datozenak

Hirigune gehienetan bai ur beltzak baita euri urak sare berdinetatik doaz, sistema unitarioak. Sistema banatzaileetan ur mota desberdina banatzen da sare desberdinetan. Saneamendu sare guztiak araztegietan amaitzen dute.

4. Gas instalazioa: Berokuntza

Gas instalazioa

Etxebizitza bateko gas intalazioa bi eratara egin daiteke:

• Kanpo instalazioa: Instalazioaren jabetza komunitarioa da, hargune balbulatik erabiltzaileen ixteko giltzararte. Erabiltzaileen kontadoreak leku honetan egoten dira, erabiltzaileen ixteko giltzetan.
• Barne instalazioa: Instalazioaren jabetza erabiltzailearena da, etxebizitza barruan dago. Instalazioaren elementuak ondorengo ordenean konektatuta daude: etxebizitzako giltza nagusia, gero tresna bakoitzeko giltza eta azkenik gailu bakoitzak daukan emari erreguladorea

4. Gas instalazioa: Berokuntza

Berogailu instalazioa

Edozein berogailu sistemak etxebizitzan uniformea den tenperatura bat ematea dauka helburu eta horrela pertsonen konforta lortzen da. Berogailu mota ohikoenak:

• Berogailu sistema lehorra: Berotua izan den airearen bitartez garraiatzen da beroa, difusoreen bitartez.
• Ur beroko berogailu sistema: Sistema ohikoena da. Ura berotzen da galdararen bitartez eta hodieria sarearen bitartez etxebizitzako logela guztietara zabaltzen da. Berogailuetatik pasatu ostean ura berriz bidaltzen da galdarara berriz berotzeko.

Gas galdara:

4. Gas instalazioa: Berokuntza

Zoru bero-emaile bidezko berokuntza

Zoru bidezko berogailu sistema plastikozko hodi batzuetan datza, hauek lur azpian daude, eta ur beroa 35-45ºC bitarteko tenperaturaz doa. Tenperatura hain baxuak erabili ahal izatea bero iturri baxuak erabili ahal izatea dakar, eta ondorioz, oso ekonomikoak diren bero sistemak besteekin konparatuz.

Sistema honekin oso giro erosoa lortzen da, gune hotzak ekidituz.

5. Aire girotua

Hozteko makinaren prozesua

Hosteko makina bat elkar lotuta dauden hiru elementu osatzen dute, beren barruan hozgarria doan zirkuitu itxi bat osatzen dute. Elementu nagusiak: konpresorea, kondentsadorea eta lurrungailua.

Zikloaren etapak:

1. Konpresorean hozgarriaren presioa handitzen da, bolumena txikitu eta tenperatura handituz.
2. Kondentsadorean, konprimatutako gasa beroa galtzen du, hozgarria likido bihurtuz. (Medioari ematen dio bero hori)
3. Hozgarria lurrungailura doa, han gasa kamarako beroa jasotzen du, kamararen tenperatura jeitsiz.
4. Azkenik gasa konpresorera bueltatzen da eta zikloa berriz hasten da.

5. Aire girotua

Aire girotu sistemak

Sistema erabilienak Split fijo eta bero ponpak dira: Split fijo: Bi unitatez osaturiko sistema da; bata etxebizitzaren barrukaldean instalatzen da (lurrungailua, haizagailua, aire iragazkia eta kontrol sistema) eta bestea kanpokaldean (konpresorea eta kondentsadorea). Kondukzio biren bitartez konektatzen dira. Hortik fluido hozgarria doa. Bero ponpa: Udan aire egokitua izateko erabili daiteke eta neguan aire beroa lortzeko. Aparatu honek bi atal dauzka: bata kanpoko aldean eta bestea barruan. Hozte prozesua berogailuaren kontrakoa da.

Galderak

1. Zer desberdintasun dago kanpo eta barne gas instalazioen artean?
2. Zeintzuk dira zoru bero-emailea instalatzearen abantailak?
3. Zer beharrizan betetzen ditu gas galdarak gure etxebizitzan? Nola?
4. Azaldu hozgarriak egiten duen zikloa aire girotuko sistema batean.
5. Nolakoa da split finko baten instalakuntza?
6. Zergatik atikoak orokorrean, neguan hotzagoak dira eta udan beroagoak etxebizitzako beste gelekin konparatuta?
7. Zergatik batzuetan, ura hodietatik doanean zarata eta bibrazioak sortzen dira?
8. Beroa gorputz batetik bestera kondukzioz, konbekzioz edo erradiazioz transmititu daiteke. Zertan datza forma bakoitzak?

Ixteko giltza orokorra

Kontadoreak

Hodi bertikalak

Etxebizitza bakoitzeko ixteko giltza

Saneamendu sare guztiak araztegian amaitzen dute.

• Tratamendu fisikoak: Iragaztea, dekantazioa...
• Tratamendu kimikoak: Osagai toxikoen ezabapena
• Tratamendu biologikoak: Mikroorganismo eta bateria patogenoen ezabapena

Ondoren ura bueltatzen da erreka edo itsasora.

Etxebizitza bateko gas galdara bi erabilera izaten dituzte:

• Berogailu sistema
• Ur bero sanitarioa

Berotutako ura berogailu sistemara edo ur beroko hodietara doa erabilera sanitariorako. Berogailuaren erregulazioa termostato baten bidez egiten da. Normalean egongelan kokatzen da.