Nieuw stappenplan?

Hoe gebruik je de tools?

STAP 0: open de tool

Kies een tool die geschikt is voor wat je wil maken. Je vindt daarvoor tips in module 2.2 van deze infosite. Hieronder sommen we de bekendste chatbots voor algemene doeleinden op. Wil je een andere tool uitproberen? Ga dan eerst na of die tool wel betrouwbaar is: beantwoord daarvoor de vragen uit module 2.3.

Gemini

1. Open een webbrowser naar keuze
2. Ga naar gemini.google.com
3. Maak een account aan
4. Log in

ChatGPT

1. Open een webbrowser naar keuze
2. Ga naar chatgpt.com
3. Maak een account aan
4. Log in

Microsoft Copilot (met UGent-account)

1. Open een webbrowser naar keuze
2. Ga naar copilot.microsoft.com of naar https://m365.cloud.microsoft/chat
3. Log in met je UGent-account

Claude

1. Open een webbrowser naar keuze
2. Ga naar claude.ai
3. Maak een account aan
4. Log in

STAP 1

STAP 1: bepaal wat je wil bekomen

Stel je gekozen generatieve-AI-tool een vraag of geef hem een taak (bijv. e-mail schrijven, samenvatten, …). Zo’n vraag moet helder en concreet geformuleerd zijn. Dat wordt ook wel prompt engineering genoemd, wat zoveel betekent als een specifieke (rol van de tool, context, vorm…), beknopte en éénduidige instructie geven aan het systeem.Een algemeen stappenplan dat voor elke tool werkt, bestaat niet. Er zijn echter wel enkele algemene elementen die je kan integreren in de vraag die je stelt aan het systeem. Stel jezelf eerst de vraag welke output je graag wil verkrijgen.

TKST

DATA-VISUALISTIE

TEKST

AFBEELDING

STAP 2: stel een vraag (tekst)

Beschrijf de taak of het probleem dat je voorlegt en geef de tool een rol.

Mogelijkheden

Hoe meer details, hoe beter de chatbot je kan helpen om het gewenste antwoord te genereren.

Mogelijkheden

Geef indien nodig instructies over de vorm van het resultaat.

Denk aan lengte, stijl, structuur...

Geef het systeem feedback over wat je wel en niet goed vindt aan het resultaat.

MOGELIJKHEDEN

Je kan dat chatsgewijs blijven doen tot je het gewenste resultaat bekomt.

Vraag om verduidelijking als iets niet duidelijk is.

Vraag meerdere versies of een aantal antwoorden

• Wees specifiek. Hoe meer details hoe relevanter de output. Hou alles wel to-the-point.
• Gebruik actiewoorden: vergelijk, beschrijf, verklaar...
• Stel open vragen.
• Gebruik voorbeelden van het gewenste resultaat in de vraag.
• Geef restricties mee om het antwoord te verfijnen.

• Vermijd te veel vragen in één keer.

stap 2: stel een vraag (afbeelding)

Basisinput

Extra mogelijke toevoegingen

Beschrijf de centrale objecten/personen/… van de afbeelding. Wil je dat deze objecten of personen specifieke kenmerken hebben? Beschrijf die dan ook.

Beschrijf het tijdstip.

Beschrijf de stijl.

Beschrijf het kleurenpalet.

Beschrijf het medium. In welke stijl wil je de afbeelding?

Beschrijf de textuur

Beschrijf de omgeving.

voorbeeld

voorbeeld

Wil je een stapje verder? Voeg dan ook cameraprincipes toe aan je prompt.

PRINCIPES

Vermijd beschrijvingen die niet afgebeeld kunnen worden. Schrijf liever “een vrouw, formeel gekleed, in het midden van een auditorium” dan “een opleidingsvoorzitter in het midden van een auditorium”. Aangezien “opleidingsvoorzitter” niet intuïtief af te beelden is, zal de tool het woord integreren in de afbeelding. En daar staan (momenteel) nog schrijffouten in.

De tools hebben het (momenteel) moeilijk met het begrijpen van wat niet geïntegreerd mag worden in de afbeelding. Het kan dat de beschrijving “een man zonder snor” toch een man met een snor zal opleveren. Probeer daarom “niet”, “zonder”… te vermijden.

stap 2: STEL EEN VRAAG (DATAVISUALISATIE)

Beschrijf de context en het type van de data die je wil visualiseren.

Wat is het onderwerp van de data? Wil je kwantitatieve, geografische data... beschrijven?

Specifieer het type grafiek dat je wil gebruiken.

Bijvoorbeeld lijndiagram, staafdiagram, cirkeldiagram, scatter plot, boxplot... specifieke kleuren of stijlen

Benoem titels, labels en stijl.

Geef eventuele voorkeuren voor kleuren of stijl mee. Zorg er ook voor dat je duidelijk aangeeft welke titels, labels... je wil opnemen (X- en Y-as benamingen, schaal of eenheid, kolomnamen...).

Filter de data op voorhand en geef markeringen mee.

Geef aan of je bepaalde filters wil toepassen op de data voordat deze worden weergegeven (bijvoorbeeld het beperken tot een bepaalde tijdsperiode, filteren op specifieke criteria...). Wil je bepaalde markeringen of referentielijnen in de visualisatie opnemen? Benoem ze meteen.

Geef markeringen mee.

Wil je bepaalde markeringen of referentielijnen in de visualisatie opnemen? Benoem ze meteen (referentielijn toevoegen, pieken in grafiek markeren...).

voorbeeld

Sommige tools kunnen de visualisatie aanleveren in een specifiek bestandstype (bv. PNG-afbeelding).

stap 3 : wees kritisch

Ben je tevreden met het resultaat? Werp dan zeker een kritische blik op het antwoord. Zoek naar onregelmatigheden, irrelevante informatie, grammaticale fouten, … voor je de tekst gebruikt. Stel jezelf bijvoorbeeld volgende vragen:

Is de informatie voldoende, nauwkeurig en logisch?

• Vergelijk feiten, cijfers en andere concrete informatie met betrouwbare bronnen.
• Controleer op redeneerfouten, inconsistenties of onduidelijkheden in de gegenereerde content.
• Bedenk of de output volledig en genoeg diepgaand is
• Stel jezelf de vraag of de output authentiek en creatief is.

Is de output relevant en contextueel gepast?

Bekijk of de output die je kreeg van de tool aansluit bij je vraag.

• Is alles wat in het antwoord staat relevant?
• Past het antwoord binnen de context (bv. academisch geschreven)?

Hoe inclusief en divers is de output?

• Evalueer of de output rekening houdt met en respectvol is naar verschillende culturen, identiteiten en perspectieven.

...

Ben je niet tevreden met het resultaat? Vind je het te vaag, onvolledig of naast de kwestie? Ga met de tool in gesprek en laat elementen toevoegen, verwijderen...

STAP 1

• Vertel het systeem ‘wie’ het is of welke rol het opneemt. Op die manier kan het de juiste toon en invalshoek gebruiken:bijv. “Je bent een academicus, expert in X,…” of “Je maakt dit voor educatieve doeleinden.”

• Geef de context van het probleem en mogelijke beperkingen mee (wat moet/mag er bijvoorbeeld niet in het resultaat zitten).
• Specifieer ook het doel of de doelgroep. Zo kan het model de juiste focus hanteren.
• Schets de stappen nodig om de taak te voltooien. Wil je een bepaalde volgorde in je antwoord? Geef dat dan ook aan. bijv. 'Leg eerst uit wat Y is, bespreek vervolgens de voordel

• Lengte: : maximum 500 woorden, drie paragrafen, …

Let op: de GAI-tools kunnen niet echt tellen. Het is dus eerder een richtlijn die je meegeeft dan een exacte instructie.

• Stijl: informeel, formeel, humoristisch, …

• Structuur: volgorde van concepten, …

• Specifieke aspecten: tabel, opsommingstekens, belangrijkste begrippen vetgedrukt…

• het tijdstip
• zonsondergang, mistige ochtend, schemeravond, …
• de stijl
• geïnspireerd door Salvador Dali, impressionistisch...
• het kleurenpalet
• aardse tinten, heldere kleuren, blauwe tinten, …

• de textuur
• lapjeswerk …

• feedback
• “De afbeelding is goed, maar ik wens een groene kleuren.”
• "Verwijder de camera"

Let op: niet alle tools zullen deze principes begrijpen. Gratis tools zullen principes zoals de lens en de camera, niet specifiek integreren in de output.

• Camera
• Beschrijf een professionale camera bv. Canon EOS-1D X MARK III' of een camerasoort bv. pinhole camera

• Lens
• Beschrijf een specifieke lens bv. Canon eos 2000d
• Diepte

• Beschrijf de diepte-instellingen bv. f/1.4
• Belichting
• Experimenteer met belichtingstechnieken bv. natuurlijk licht, kleurenfilters, bepaalde effecten...
• Perspectief
• Geef het perspectief mee: ooghoogte, vogelperspectief, fisheye...

• centrale objecten/personen/…
• een man met kort bruin haar en een snor, een groep studenten,...

• het medium
• een realistische foto, waterverfschilderij, cartoon, digitale afbeelding, …

• de omgeving
• een bos, een wei, een woonkamer, een drukke stad, …

Prompt: "Visualiseer de maandelijkse verkoopgegevens van een retailbedrijf over de afgelopen vijf jaar. Gebruik een lijndiagram om de trends in de totale omzet per maand weer te geven. Voeg een referentielijn toe op €500.000 om de maandelijkse omzetdoelstelling te markeren. Gebruik groene tinten om de verschillende jaren te onderscheiden. Geef de y-as het label 'Omzet in €' en de x-as het label 'Maand'. Gebruik 'Maandelijkse Verkooptrends (2019-2023)' als titel. Lever de visualisatie aan als een PNG-afbeelding."

Geef specifiek aan welk deel van de output goed is en welk deel moet veranderen. Bijvoorbeeld:

• “De eerste alinea moet formeler geschreven worden, de rest mag ongewijzigd blijven.”
• “Alinea 2 is goed. De rest van de mail moet korter geschreven worden”
• "Kan je idee 3 verder uitwerken?"