Michelangelo, Pietatea

-CRISTIAN ETA GORKA- -2D1-

Michelangelo Pietatea

-AURKIBIDEA-

• 1- Artistaren izena eta artelanaren izenburua

• 2- Garaia: Quattocentoa edo Cinquecentoa

• 3- Gaia: zein gai irudikatzen den? Eta gai hori erlijiosoa da ala mitologikoa da?

• 4 - Materiala

• 5- Ezaugarriak (konposizioa, edertasun kanona, simetria, kolorea...)

• 6- Gaur zein museotan dago? Micheangelo-pietatea

SALA 1

01

La Piedad de Miguel Ángel Italiako Pizkundeko maisulana da, Miguel Ángel Buonarroti artista florentziarrak 1499an sortua, 24 urte besterik ez zituela.

Vatikanoko Pietà izenez ere ezaguna, Michelangelok 1498 eta 1499 urteen artean sortutako marmolezko eskultura-taldea da.

02

Miguel Angel, italiar artista ospetsua, Cinquecentoko kidea da. Zinkezentuak XVI. mendea hartzen du. Miguel Angel Buonarroti Italiako Errenazimentuko jeinu handienetakotzat hartzen da. Bere nortasun artistiko bikainak nagusi izan zuen XVI. mendeko sormen-panoraman, eta bere irudia artistaren ikusmoldearen oinarrian dago, konbentzio arruntak nabarmen gainditzen dituen izaki aparta delako1. Arkitekto, hirigile, ingeniari, poeta eta margolari gisa nabarmendu bazen ere, eskultoretzat zuen bere burua, eta gorputzen azterketa anatomikoan gailentzen zen.

03

Pietateak, bereziki Michelangeloren Vatikanoko Pietate ospetsuak, Ama Birjinak gurutziltzatu ondoren bere seme Jesusen gorpuari altzoan eusten dion unea irudikatzen du. Gai hau guztiz erlijiosoa da eta arte kristauaren irudikapen ikonikoa da, ama baten sakrifizioa, mina eta baldintzarik gabeko maitasuna2 sinbolizatzen duena. Michelangelok sinatutako obra bakarra da, eta bere sinadura Ama Birjinaren zinta baten gaianena dago.

04

Pietatea pieza monolitikoa da, hau da, Carrarako mendietatik ateratako marmol zurizko bloke bakar batetik abiatuta egina dago, Toscana eskualdean. Diotenez, Michelangelo pertsonalki joaten zen Carrararaino bere marmolezko blokeak aukeratzera. Garai hartako harrobi erabilgarri guztien artean, marmolik zurbilena ematen zuen zain bat zegoen, eta eskultoreak Pietaterako blokea aterarazi zuen. Kontsiderazio horrek azaltzen du zergatik duen Vatikanoaren Pietatea lanak ia itxura uniformea, marmolaren zainek ia ez baitute antzezpena oztopatzen.

05

Volver a empezar

Konposizioa: Eskulturak Ama Birjina irudikatzen du, gurutziltzatu ondoren Jesusen gorputzari eusten diola. Mukulu biribileko eskultura-multzo gisa sailkatzen da, eta horrek esan nahi du piezaren inguruan ikusizko desplazamendua ahalbidetzen duela1. Edertasun kanona: Michelangelok tradizioarekin hautsi zuen, Maria Jesus baino gazteagoa eta sufrimendu zantzu agerikorik gabe irudikatzen baitzuen, eta horrek garai hartako ohiko irudikapenak desafiatzen zituen1. alean, eta horrek bere izaera errealista indartzen du ikuslearen aurrean.

05 (2)

Simetria: Obra triangelu ekilatero moduan egituratzen da oinarri eliptiko baten gainean, eta horrek egonkortasuna eta oreka ematen dizkio konposizioari. Kolorea: Pietatea Carrarako mendietatik ateratako marmol zurizko bloke bakar batetik egindako pieza monolitikoa da. Miguel Angelek pertsonalki marmol bat aukeratu zuen, obrari itxura ia uniformea ematen ziona, irudikapena ia oztopatzen ez duten betekin. Neurriak: Lanak 195 zentimetroko zabalera eta 174 zentimetroko altuera ditu, tamaina naturalean, eta horrek bere izaera errealista indartzen du ikuslearen aurrean.

05 (3)

Pietatearen konposizioak bi irudi ditu protagonista: Ama Birjina eta Jesukristo. Jesukristo xehetasuna : Jesukristoren irudia, burua eta besoa eskuineko aldera okertuta, Ama Birjinaren irudiarekin harmonizatzen da, tolesturaz betetako oihal lodietan bilduta. Jesukristoren aurpegiak, Michelangelok berak dioenez, giza naturan txertatutako gizon bat irudikatzen du, beraz, bere hondakin hilgarrietan ohikoa dena. Hala ere, irudian ez dugu minaren zantzurik ikusten.

05(4)

Birjina Mariaren xehetasuna : Ama Birjinak bere seme Jesukristorekiko duen monumentaltasuna zuzenketa optikorako elementua da eskultura multzoari balantzea emateko. Bere proportzioak pertsonaiaren izaera nagusiarekin ere erlazionatzen dira pieza honetan. Maria da ikuslearen arreta gunea. Pertsonaiak bere magalean eusten dio Jesusen gorputzari. Eskuineko eskuarekin soina kargatzen du, gorputzaren pisua hanketan banatzen den bitartean. Ezkerreko eskuak goruntz altxatuta dauka ahurra, otoitz gisa. Bere aurpegiak ez du emoziorik erakusten. Buruaren norabideak, beherantz makurturik, pentsarazten digu Mariak eszena ikusi eta hausnartzen duela bere bihotzean.

05 (5)

Bereziki deigarriak dira eremu bakoitzean modelatze desberdin eta xehearen bidez sortutako testurak. Pietateko marmola hainbat modutan modelatua izan da. Obraren behealdeko oihalen tolesturek bolumen handiagoa dute, eta horrek egonkortasuna ematen du. Goiko aldean, askoz ere leunagoa eta leunagoa da arropen eta tolesturen tratamendua. Horri esker, argia azaletik irrist egiten du eta fintasun handiagoa sortzen du.

05 (6)

Pietatea eskulturaren historia Vatikanoko Pietatea edo Michelangeloren Errukia Jean Bilhères de Lagraulas Saint-Denisko kardinalaren enkargua izan zen, Erromako San Pedro basilikan jartzeko helburua zuena. Errenazimentuan ohikoa zen bezala, kardinalak eta artistak 1498an sinatu zuten kontratua. Bertan, enkarguaren materiala, gaia, tamaina, epeak eta prezioa zehazten ziren, hau da, 450 dukat. Lana marmolezkoa izango zen, eta eskala naturalean Ama Birjina irudikatuko zuen bere seme Jesukristo hilari besoetan eusten.

Miguel Angel Buonarrotiren Pietatea, XV. mendearen amaieran zizelkatua, 1500eko uztailean, Pietateak, bukatu berria beharbada, Santa Petronila kapera okupatu zuen Vatikanoko San Pedro basilika konstantiniar zaharrean. Eskultura eder eta ospetsu hau basilikako Gurutzearen kaperan dago, Vatikanoan. Obra segurtasun-kristal batek babesten du, 1972ko maiatzean kolpeka eraso egin ziotenetik.

6 (2)

ESPERO DUGU GUSTATU ZAIZKIZUELA!!!

CRISTIAN ETA GORKA