Toetie Froetie Ecoboulevard

De Route

Start

Toetie Froetie Ecoboulevard

TFE

Het Project

Realisatie

Thema's

Colofon

Welkom

plant en dier. De ecoboulevard rijgt als een ketting diverse parels aaneen, met focus op natuur, sociale verbinding, lokale voedselproductie en cultuurhistorische identiteit. De route draagt bij aan een aantrekkelijke en gezonde leefomgeving, die mensen uitnodigt te bewegen. De route is zo ontworpen dat de wandelaar op elk punt kan starten. Zowel linksom als rechtsom is het mogelijk een ommetje te maken (ongeveer 6 km, ofwel 1 uur wandelen). Er zijn diverse uitbreidingsmogelijkheden ontworpen voor een grotere ronde, en er is de mogelijkheid de route af te snijden. De route sluit goed aan op het bestaande wandelnetwerk ten westen van Wageningen. Vanuit het oogpunt van verkeersveiligheid is het oversteken van de provinciale weg zover mogelijk beperkt.

De Toetie Froetie Ecoboulevard is een aantrekkelijke en verbindende wandelroute door Wageningen-West:

De wandelroute verbindt bewoners in én tussen de verschillende wijken Kortenoord, Buitenoord, de Nude, Oude Nude en bedrijventerrein Nudepark. De wandelroute verbindt stad met land, door een afwisselend stedelijk en landelijk karakter tijdens de route. Daarmee wordt de overgang tussen beide landschapstypes verzacht. De wandelroute verbindt mens met leefomgeving door het aaneenrijgen van deels bestaande en deels toe te voegen parels op gebied van natuur en groen, sociale verbinding, voedselproductie en cultuurhistorie.

De route is zo groen mogelijk van karakter en vormt een 'groene loper' door stad en land. De ecoboulevard is daarbij niet alleen aantrekkelijk voor de mens, maar ook voor

Wandel mee en ontdek de Toetie Froetie Ecoboulevard!

Het Project

De Route

Start

Toetie Froetie Ecoboulevard

TFE

Het Project

Realisatie

Thema's

Colofon

Het Project

Dit project is ontstaan vanuit burgerinitiatief De Nieuwe Nu. Deze groep betrokken burgers sloeg een paar jaar geleden de handen ineen om meer grip te krijgen op de vele ruimtelijke ontwikkelingen in het westelijke buitengebied van Wageningen. Een van ideeën is het toegankelijk maken van de westelijke stadsrand door middel van een wandelroute: de Toetie Froetie Ecoboulevard (TFE). Doel is verbinding in drievoud: in en tussen de wijken, tussen stad en land en tussen mens en leefomgeving. Toetie Froetie is de ludieke naam om deze diversiteit te vieren (letterlijk: we vieren 'al het fruit', naar analogie met het van oudsher aanwezige fruit rondom De Nude). Ecoboulevard is de naam voor een samenhangende route voor mens, plant en dier die zoveel mogelijk bestaat uit aaneengesloten groene corridors en die zoveel mogelijk gebruik maakt van bestaande paden. Een overkoepelend thema is fysieke en mentale gezondheid voor inwoners, door het mogelijk maken en stimuleren van beweging dicht bij huis, in de natuur en met kans op ontmoeting met anderen. Burgerinitiatief De Nieuwe Nu klopte in 2022 aan bij de Wetenschapswinkel van Wageningen Universiteit om de TFE verder uit te werken. Van september 2022 t/m augustus 2023 volgden er vier deelonderzoeken: Deelonderzoek 1: Vraagarticulatie d.m.v. enquête; Door vijf masterstudenten 'Tourism and Sustainable Development', Wageningen UR. Deelonderzoek 2: Landschap ecologisch systeemanalyse en planverkenning; Door negen tweedejaars studenten Bos- en Natuurbeheer, Hogeschool Van Hall Larenstein. Deelonderzoek 3: Integraal ontwerp d.m.v. ontwerpend onderzoek; Door zeven derdejaars Bachelor studenten Landschapsarchitectuur, Wageningen UR. Deelonderzoek 4: Uitvoeringsstrategie d.m.v. interviews, enquête Door vier derdejaars Bachelor studenten Ruimtelijke Planning, Wageningen Universiteit. Op diverse momenten heeft er participatie met bewoners plaats gevonden: tijdens de planverkenning (maart 2023), integraal ontwerp (juni 2023), en begeleidingscommissie (december 2023). In het voorjaar van 2024 is deze synthese door het projectteam omgezet in de interactieve kaart die nu voor u ligt. Deze interactieve website bestaat uit drie niveaus (1) de route, (2) de deelgebieden en (3) de parels langs de route. De route draagt bij vier thema's (zie Thema's): natuur, sociale verbinding, lokale voedselproductie en cultuurhistorie. Het overstijgende thema is gezondheid. De route draagt hieraan bij door een toegankelijke, aantrekkelijke wandelroute die buiten zijn, bewegen en ontmoeten stimuleert. De route kan worden gerealiseerd door een integrale aanpak van betrokken stakeholders, waarvoor aanbevelingen zijn opgenomen (zie Realisatie). Het projectteam bestond uit: Hugo Hoofwijk (Wetenschapswinkel/De Groene Link), Derk Jan Stobbelaar (HVHL), Wim Bosschaart (Wageningen UR), Sabine Ruys (Wageningen UR).

Thema's

Start

De Route

Start

Toetie Froetie Ecoboulevard

TFE

Het Project

Realisatie

Thema's

Colofon

Thema's

Natuur

De Toetie Froetie Ecoboulevard is een route door een groene omgeving. Door het pad te volgen blijft de wandelaar intuïtief op de route. De parels binnen dit thema dragen bij aan (kleinschalig) natuurbeheer, biodiversiteitsherstel, buiten spelen en meer.

Sociale verbinding

De route stimuleert ontmoeting tussen de bewoners van de wijken in Wageningen zuidwest, zowel binnen de wijk als tussen wijken. De route is vanaf elk punt te starten en biedt volop ontmoetingsplekken. De parels binnen dit thema dragen bij aan ontmoeting, uitwisseling en sociale verbondenheid.

Lokale voedselproductie

De route verbindt diverse initiatieven op het gebied van lokale voedselproductie. Denk aan moestuinen, fruitgaarden, voedselbossen en meer. De parels binnen dit thema dragen bij aan (kleinschalige) lokale voedselproductie en bewustzijn hierover.

Cultuurhistorie

De route versterkt de cultuurhistorische identiteit van Wageningen-West. De route gaat over diverse landschappelijke en culturele overgangen. De parels binnen dit thema dragen bij aan het behouden, versterken en zichtbaar(der) maken van de landschapskarakteristiek, lokale verhalen en historie.

De Route

Het Project

De Route

Start

Toetie Froetie Ecoboulevard

TFE

Het Project

Realisatie

Thema's

Colofon

De Route

Kortenoord

Haarweg

Nude

Nudepark

10

Wageningse Afweg

Het Pasje

Oude Nude

Buitenoord

Zonneveld

10

De Ossenkampen

Voorkeursroute Alternatieve route

Kaart Wageningen West met de Toetie Froetie Ecoboulevard (TFE) en de deelgebieden.

Kortenoord

Thema's

De Route

Start

Toetie Froetie Ecoboulevard

TFE

Het Project

Realisatie

Thema's

Colofon

Kortenoord

De route loopt langs (1) De Nijlantsingel. U wandelt hier langs de Nijlantsingel aan de noordkant van de wijk Kortenoord. Het pad loopt parallel aan de brede waterloop met rietkragen langs de oevers. Het pad wordt gevormd door een vrijliggend voetpad in een brede groenstrook, met een diverse beplanting van bomen en struiken.

TFE-route door Kortenoord met (1) De Nijlantsingel, (A) voorkeursroute, en (B) de alternatieve route.

Als wandelaar heeft u in oostelijk richting zicht op Kortenoord/Wageningen en in westelijke richting op het Binnenveld, met aan de horizon de Grebbeberg. In de ochtenduren, met zon in de rug en dauw op het water, is dit een mooi uitzicht dat de wandelaar verleidt het gebied in te trekken.

De voorkeursroute (A) meandert door de wijk via het reeds bestaande Harmen Meurspad, dat door de groenzone van het oudere Kortenoord loopt, grofweg van de Nijlantsingel tot aan de Voorburglaan. Deze routeoptie is momenteel de meest groene, aantrekkelijke route. De landschapsidentiteit wordt mede bepaald door de kenmerkende ligusterhagen die rondom vrijwel alle huizen te vinden zijn. De alternatieve route (B) is op dit moment nog geen volwaardig wandelpad: gedeeltelijk loopt ze over olifantenpaadjes.

Nijlantsingel

De Route

De Route

Start

Toetie Froetie Ecoboulevard

TFE

Het Project

Realisatie

Thema's

Colofon

Kortenoord - Nijlantsingel

De Nijlantsingel is een parel op de route door Kortenoord. U wandelt hier langs de oever. Het pad wordt gevormd door een vrijliggend voetpad in een brede groenstrook met een diverse beplanting van bomen en struiken. Als wandelaar heeft u in oostelijk richting zicht op Kortenoord/Wageningen en in westelijke richting op het Binnenveld, met aan de horizon de Grebbeberg. Met name in de ochtenduren, met zon in de rug en dauw op het water, is dit een mooi uitzicht dat de wandelaar verleidt het gebied in te trekken.

Na de Nijlantsingel vervolgt de route zich:

Voorkeursroute

Alternatieve route

Nijlantsingel.

Visualisatie van de parel Nijlantsingel waarbij diversiteit in vegetatie bijdraagt aan een comfortabele wandeling.

Haarweg

Kortenoord

De Route

Start

Toetie Froetie Ecoboulevard

TFE

Het Project

Realisatie

Thema's

Colofon

Haarweg

De route vervolgt door het Park Kortenoord. Dit nieuwe park kenmerkt zich door inheemse beplanting, verkoeling, speel- en ontmoetingsplekken en biodiversiteit.

TFE-route door Park Kortenoord naar de Haarweg.

In dit park ligt een kleine waterplas die aantrekkelijk is voor vogelsoorten en onderdeel is van de ecologische structuur in Wageningen. Daarnaast bevinden zich in park Kortenoord diverse sociale voorzieningen, zoals de lagere school De Zwaneridder. De TFE-route draagt bij aan veiligheid door een omgeving te creëren waarin kinderen veilig en zelfstandig van en naar school kunnen reizen.

Na Park Kortenoord vervolgt de route in zuidelijke richting langs de Haarweg. Omdat het wegprofiel hier geen ruimte laat voor een gescheiden wandelpad, vervolgt de route over de parkeerplaats van de studentenflats van Haarweg. De parkeerplaats kan worden omgevormd tot een voetgangersvriendelijke ruimte door de aanleg van een wandelpad. Daarnaast zou het plaatsen van natuurlijke elementen, zoals een plukboog met eetbare voedselproducten, de omgeving kunnen verfraaien.

Visualisatie van een wandelpad met een plukboog langs de parkeerplaats van Haarweg. Visualisatie door Emma Zwart.

Kortenoord

Nude

De Route

Start

Toetie Froetie Ecoboulevard

TFE

Het Project

Realisatie

Thema's

Colofon

De Nude

In de wijk De Nude zijn meerdere routes mogelijk.

TFE-route door Nude met (1) Hofjes van Nude, (2) Schaepmanstraat, (3) Waterplas, (4) Het Voedselbos, en (5) Moestuintjes.

Vanaf het parkeerterrein van de studentenflats leidt een klein bruggetje naar de rotonde in de N225. Al snel na het oversteken van deze provinciale weg gaat een wandelpad naar rechts, dat uitkomt in een serie van (1) hofjes van De Nude. Deze deels open en deels besloten hofjes bieden potentie; zowel om de route consistent door een autovrije, groene omgeving te laten lopen als wel om de wijk meer te doorkruisen. Na het passeren van het derde hofje slaat de route linksaf de Abraham Kuyperstraat in. De route kruist (2) De Schaepmanstraat en de watergang via een bestaand bruggetje. De route loopt langs het buurtcentrum en steekt de Groen van Prinstererstraat over naar (3) een verscholen waterplas. Idealiter wordt deze waterbuffer beter beleefbaar gemaakt, maar met behoud van het besloten karakter. Na het oversteken van de Nolensstraat vervolgt de route door een nieuw aan te leggen (4) voedselbos en komt vervolgens uit op de straat Nude. Naast deze voorkeursvariant zijn er twee alternatieve routes mogelijk om de wijk De Nude te doorkruisen: In Alternatieve route A loopt de wandelaar na de rotonde in de N225 naar de Troelstraweg, langs de vijver en het Nudeplein naar de Schaepmanstraat. Idealiter zou het Nudeplein dan vergroenen en minder ruimte bieden voor de auto. Bij het bruggetje sluit deze route weer aan op de voorkeursvariant. Alternatieve route B slaat niet af naar de Abraham Kuyperstraat, maar loopt door alle 4 de Hofjes van De Nude. Bij de (5) buurtmoestuinen achter de Van Houtenstraat takt deze alternatieve route weer aan op de voorkeursvariant.

Hofjes van Nude

Haarweg

De Route

Start

Toetie Froetie Ecoboulevard

TFE

Het Project

Realisatie

Thema's

Colofon

Nude - Hofjes van Nude

De hofjes achter de Thorbeckestraat hebben veel potentie. De route is hier speels, door een afwisseling van besloten hofjes en inspringende bebouwing. Hoewel de route langs de N225 loopt (met mogelijk geluids- en zichthinder), is deze grotendeels beschut met

bomen, struweel en open grasvelden. De ietwat saaie hofjes kunnen een andere invulling krijgen, bijvoorbeeld als moestuin van de bewoners van de aangrenzende flat, als wijkontmoetingsplek (bijv. buurtbarbecue of picknick) of als sport- en speelgelegenheid. In de verte zijn de contouren van de Grebbeberg zichtbaar, wat bijdraagt aan een (prikkelende) ruimtelijke oriëntatie voor de wandelaar.

Hofjes van De Nude.

Impressie van een Hofje van Nude waarbij een ontmoetingsplek is gecreëerd met kleine ingrepen zoals een vijver, bankjes en een wandelpad.

Schaepmanstraat

Nude

De Route

Start

Toetie Froetie Ecoboulevard

TFE

Het Project

Realisatie

Thema's

Colofon

Nude - Schaepmanstraat

Momenteel zijn de waterlopen in de Nude niet bijster aantrekkelijk. Het water fungeert slechts als een (verscholen) technisch verhaal, gericht op snelle en onzichtbare afvoer van water.

De zichtbaarheid van het water, alsmede de relatie met omgeving, natuurvriendelijkheid en verkoelend effect op hete dagen biedt enorme potentie. De aanstaande herinrichtingswerkzaamheden in de wijk bieden kansen om de watergang natuurvriendelijk én menselijker in te richten, bijv. met natuurvriendelijke oevers voor vogels en waterdieren, flauwere taluuds en/of vlonders om aan het water te zitten of spelen en meer ruimte om water te bergen tijdens piekbuien.

De waterloop langs de Schaepmanstraat.

De Schaepmanstraat kan een onderdeel worden van de TFE-route als deze toegankelijk gemaakt is. Dit geeft de mogelijkheid tot recreatie. Visualisatie door Marnix Hoogenboom.

De Waterplas

Nude

De Route

Start

Toetie Froetie Ecoboulevard

TFE

Het Project

Realisatie

Thema's

Colofon

Nude - Waterplas

De waterplas ligt momenteel wat verscholen achter in de Nude, bijna niet zichtbaar door de weelderige begroeiing en laat staan beleefbaar. De hoofdfunctie van deze waterplas is die van buffer in het watersysteem: wanneer er meer regen valt dan het riool kan verwerken, bijv. tijdens piekbuien, kan de vijver tijdelijk water opslaan.

Daarnaast is de waterplas ook een ecologische parel, met name voor watervogels in de wijk. De waterkwaliteit kan verbeterd worden, onder andere door de oeverbegroeiing terug te dringen. De waterplas is ook een volgende schakel in het verbeteren van de zichtbaarheid en de beleefbaarheid van het water (zie ook Schaepmanstraat).

Verborgen waterplas in Nude.

Een informatiebord, verhoging, steiger en een pad zijn toevoegingen langs de TFE-route die de wandelaar kunnen verleiden om stil te staan.

Voedselbos

Nude

De Route

Start

Toetie Froetie Ecoboulevard

TFE

Het Project

Realisatie

Thema's

Colofon

Nude - Voedselbos

Tot de eeuwwisseling stond op deze locatie een gebouw. Sinds de sloop is hier, aan de rand van de wijk De Nude, een weelderige maar overgroeide en ontoegankelijke plek ontstaan. Deze verwilderde plek is op een natuurlijke manier ontstaan, zonder menselijk

ingrijpen, en past daarmee in potentie binnen de ecoboulevard. Maar de plek is slecht toegankelijk; deels door de parkeerplaats en de stevige haag die het terrein omzoomt, deels doordat het pad doodloopt in het ondoordringbaar struweel. Dit perceel, in eigendom van de gemeente, is zeer geschikt voor een parel langs de wandelroute: deze locatie leent zich bij uitstek voor een klein voedselbos.

Na de sloop van een gebouw heeft de vegetatie vrij kunnen groeien.

Het perceeltje tussen Nolensstraat en Nude is bij uitstek geschikt om ingericht te worden als klein voedselbos. Ter inspiratie deze afbeelding van voedselboszwolle.nl

Moestuintjes

Nude

De Route

Start

Toetie Froetie Ecoboulevard

TFE

Het Project

Realisatie

Thema's

Colofon

Nude - Moestuintjes

De alternatieve route door De Nude komt door enkele van de moestuinen in de wijk. Ook komt deze alternatieve route langs een door bewoners beheerd stukje groen en een beschutte speelplek. Iedereen die wil kan hier meehelpen, of je nu groene vingers hebt of niet: denk aan samen snoeien, zaaien, wieden en planten.

Een mooi voorbeeld zijn de moestuinen achter de flatgebouwen aan de Groen van Prinstererstraat. De bomen langs het pad door de moestuinen zorgen voor beschutting en creëren een plantrijke omgeving. Buurtmoestuinen zijn een goed voorbeeld van multifunctionaliteit: kleinschalige voedselproductie, ontmoeten, (leren over) natuur en biodiversiteit en gezondheid (buiten zijn, bewegen, eigen voedsel verbouwen).

Moestuintjes achter de Groen van Prinsterer

De alternatieve TFE-route verbindt verschillende hofjes en loopt langs ontmoetingsplekken zoals de Moestuintjes. Verfraaien en vergroenen van de omgeving kan bijdragen aan de beleving van bezoeker en bewoner.

Nudepark

Nude

De Route

Start

Toetie Froetie Ecoboulevard

TFE

Het Project

Realisatie

Thema's

Colofon

Nudepark

Na het oversteken van de Nude vervolgt de route over het bedrijventerrein Nudepark I. Het huidige karakter is dat van een verouderd, stenig en rommelig bedrijventerrein. Nu nog vormt het bedrijventerrein een barrière tussen de wijk De Nude en de Grebbedijk. Het (1) eerste stuk van het Nudepark loopt langs het onderstation van TenneT in zuidelijke richting. De (2) voorkeursroute steekt daarna meteen door naar de Grebbedijk. Er zijn twee alternatieve routes beschikbaar als de voorkeursroute toch niet gerealiseerd kan worden: (3) alternatieve route A en (4) alternatieve route B.

TFE-route door Nudepark met (1) de parkeerstrook, (2) voorkeursroute, (3) alternatieve route A en (4) alternatieve route B.

Nudepark - eerste stuk

Voorkeursroute: direct naar de dijk

Alternatieve route A: iets verderop naar de dijk

Alternatieve route B: over bestaande wegen

Nudepark 1e

Nude

De Route

Start

Toetie Froetie Ecoboulevard

TFE

Het Project

Realisatie

Thema's

Colofon

Nudepark - eerste stuk

Na oversteken van de straat Nude loopt de route verder via de straat Nudepark. Na een wat smaller begin wordt deze straat al snel erg breed: hier liggen naast de rijbaan een bomenrij en een parkeerstrook.

Het zou voor de wandelaar een stuk aangenamer en ook veiliger zijn als de parkeerstrook ingericht wordt als wandelpad. Het wandelpad eindigt op een hek: de omheinde uitstulping van het TenneT-perceel.

Parkeerterrein op het industrieterrein.

Industrieterrein met brede parkeervakken

Parkeerstrook heringericht als wandelpad.

Nudepark

Voorkeursroute

De Route

Start

Toetie Froetie Ecoboulevard

TFE

Het Project

Realisatie

Thema's

Colofon

Nudepark - Voorkeursroute

In het ideale geval kan de toekomstige wandelaar hier direct de Grebbedijk op lopen. Hiervoor is een nieuwe trap nodig, en natuurlijk de medewerking van perceeleigenaar TenneT en dijkbeheerder Rijkswaterstaat. Deze verbinding met de Grebbedijk is zeer welkom, niet alleen voor gebruikers van de Toetie Froetie Ecoboulevard maar ook voor andere wandelaars, bewoners van De Nude en werknemers van beide Nudeparken. Mogelijkheden om naar de Grebbedijk door te steken zijn nu nog erg schaars.

In de huidige situatie is er geen toegang tot de dijk.

Industrieterrein met brede parkeervakken

Bij voorkeur loopt de TFE-route direct van De Nude via een trap naar de Grebbedijk.

Nudepark

Alternatieve Route A

De Route

Start

Toetie Froetie Ecoboulevard

TFE

Het Project

Realisatie

Thema's

Colofon

Nudepark - Alternatieve route A

Mocht de voorkeursvariant niet mogelijk blijken, dan volgt de route de straat Nudepark de bocht om tot aan Tasman Autoverhuur en voormalig Bongers Verhuizingen. Tussen deze twee bedrijven ligt een smal perceel dat eigendom is van de gemeente. Momenteel is het een rafelrand, maar juist deze rafelrand biedt mogelijkheid voor een trap naar de Grebbedijk (indien medewerking Gemeente en Waterschap).

Industrieterrein met brede parkeervakken

Alternatieve route A loopt tussen twee gebouwen over een groen perceel van de gemeente Wageningen.

Alternatieve Route B

Nudepark

De Route

Start

Toetie Froetie Ecoboulevard

TFE

Het Project

Realisatie

Thema's

Colofon

Nudepark - Alternatieve route B

Mochten beide verbindingen met de Grebbedijk niet haalbaar blijken, dan loopt de route noodgedwongen over de bestaande weg langs het afvalbrengstation en de gemeentewerf. De verkeerveiligheid op dit stuk moet dan wel worden vergroot door de verschillende verkeersstromen beter van elkaar te scheiden. Om dit te bereiken is het belangrijk dat er een duidelijk en veilig wandelpad komt. Idealiter wordt ook de aansluiting naar de Grebbedijk en Wageningse Afweg aangepast (bijv. rechtstreeks, door het groen) om deze verkeersveiliger te maken dan de huidige opgang en haarspeldbocht.

Industrieterrein met brede parkeervakken

Alternatieve route B loopt verder over het industrieterrein.

Nudepark

Wageningse Afweg

De Route

Start

Toetie Froetie Ecoboulevard

TFE

Het Project

Realisatie

Thema's

Colofon

Wageningse Afweg

De route loopt via de Grebbedijk naar de Wageningse Afweg ter hoogte van de Rijnschans. De Wageningse Afweg biedt veel potentie. Aan de ene kant ziet u de Grebbedijk en het daarachter gelegen uiterwaardenlandschap. Aan de andere kant verschijnen de contouren van het oeverwallenlandschap. Hoe verder de wandelaar over de Afweg loopt, hoe meer hij of zij het landschap van de oeverwal betreedt, met van oudsher veel boomgaarden,

akkers en hagen. De oevers van de sloot kunnen natuurvriendelijker ingericht worden. Het nieuwe bedrijventerrein Nudepark II kan door het omzomen met hagen een stuk beter landschappelijk worden ingepast. Met het aanplanten van hagen langs de percelen die haaks op de Afweg staan wordt het coulisselandschap versterkt, en wordt een fijnmazige ecologische verbinding tussen Binnenveld en Uiterwaarden gerealiseerd.

Lees meer over parel Rijnschans

Wageningse Afweg. Foto door Pieter Banken.

Wageningse Afweg na het plaatsen van een haagstructuur als een natuurlijke grens tussen het industrie- terrein en de Wageningse Afweg. Visualisatie door Pieter Banken.

Nudepark

Het Pasje

De Route

Start

Toetie Froetie Ecoboulevard

TFE

Het Project

Realisatie

Thema's

Colofon

Wageningse Afweg - Rijnschans

De welgestelde Wageningse zakenman Jacob Marinus Rosenik (1775-1853) kreeg in 1837 een vergunning voor de exploitatie van een steenoven in de Steenovensweert, de plek van de huidige jachthaven. Op de hoek van de Wageningse Afweg liet hij in datzelfde jaar een riante woning bouwen: de Rijnschans. Rosenik maakte niet lang gebruik van zijn woning: in 1843 verkocht hij huis en fabriek aan de Britse Robert Bowles, die er ging wonen.

De Rijnschans is vanwege de Rijksmonumentenstatus een parel binnen de Toetie Froete Ecoboulevard, maar ook vanwege het omliggende cultuurlandschap. De uiterwaarden, met kenmerkende meidoorn, elzen, essen en wilgen, waterrijk grasland en loslopende paarden, zijn karakteristiek voor het rivierenlandschap. Aan de andere kant van Grebbedijk ligt het oeverwallenlandschap, met een regelmatige blokverkaveling, fruitgaarden en hagen.

Industrieterrein met brede parkeervakken

De Rijnschans is een monument en parel aan de Wageningse Afweg.

De TFE-Route loopt vanaf de Rijnschans verder over de Wageningse Afweg. Visualisatie door Fee de Vos.

Wageningse Afweg

Het Pasje

De Route

Start

Toetie Froetie Ecoboulevard

TFE

Het Project

Realisatie

Thema's

Colofon

Het Pasje

Halverwege de Wageningse Afweg slaat de route noordelijk af richting Het Pasje. Tot de jaren ‘70 stond dit gebied bekend als De Pasmaten. Inmiddels is het gebied ingericht als natuurcompensatie voor de ontwikkeling van het naastgelegen Nudepark II. Het gebied is in beheer van Werkgroep 't Pasje, een groep van betrokken omwonenden. Zij hebben via een right-to-challange het ecologisch beheer overgenomenvan de gemeente.

TFE-Route door Het Pasje.

De werkgroep wil het natuurgebiedje een beter leefgebied maken voor fauna. De verdere inrichting van het gebied is al van hoge kwaliteit. Wel zouden hagen en bomen het gebied beter laten aansluiten bij de omgeving. De route vervolgt in noordelijke richting. Na het oversteken van de N225 komen we in buurtschap De Oude Nude.

Luchtfoto van Het Pasje door Jan van Harten.

Wageningse Afweg

Oude Nude

De Route

Start

Toetie Froetie Ecoboulevard

TFE

Het Project

Realisatie

Thema's

Colofon

Oude Nude

De route steekt hier de provinciale weg N225 over ter hoogte van het buurtschap Oude Nude en het achterland van De Heijmaten. Aandachtspunt is de veiligheid van de Lawickse Allee/N225: fietspaden, bomenrijen en een toegestane snelheid van 80 km/u zorgen voor een potentieel gevaarlijke situatie.

TFE-route door Oude Nude langs (1) Huppelpad, (2) Boomgaardweg, en (3) Nudepad.

De route loopt langs de huizen aan het doodlopende (1) Huppelpad. Vlak na de aftakking van de (2) Boomgaardweg vervolgt de route in oostelijke richting over het (3) Nudepad. Het Nudepad volgt de grote rechthoekige perceelstructuur van de Haarweg om bij de nieuwbouwwijk Buitenoord uit te komen.

Huppelpad

Boomgaardweg

Nudepad

Buitenoord

Het Pasje

De Route

Start

Toetie Froetie Ecoboulevard

TFE

Het Project

Realisatie

Thema's

Colofon

Buitenoord

De Toetie Froetie Ecoboulevard vervolgt over de Haarweg naar Buitenoord. Ter hoogte van Haarweg nr. 16 slaat de route af in noordelijke richting, langs de nieuwbouwwijk. Dit is een bestaand pad, bestaande uit een semi-verhard pad, bosschages, een watergang en diverse wilgen die afwisselend zicht op Het Binnenveld mogelijk maken dan wel verhullen. Halverwege dit pad is een trap met zitgelegenheden aangelegd die uitzicht biedt op Het Binnenveld. Aan het eind van dit pad takt de route weer aan op de Nijlantsingel en de wijk Kortenoord.

De TFE-Route loopt langs Buitenoord.

De TFE-route loopt over deels over het Klompenpad door het Binnenveld.

De trappen bij Buitenoord geven toegang tot de TFE-route en tot het Binnenveld.

Zonneveld

Oude Nude

De Route

Start

Toetie Froetie Ecoboulevard

TFE

Het Project

Realisatie

Thema's

Colofon

Inkortingsroute

Zonneveld -

De Toetie Froetie Ecoboulevard is ongeveer 6 km lang. Het pad langs het zonneveld biedt de mogelijkheid om de route in te korten.

De TFE-route langs het Zonneveld bied de wandelaar de mogelijkheid om de route in te korten.

De inkortingsroute langs de Zonneveld loopt over een bestaand beton pad richting de studentenhuisvesting aan de Haarweg. Hier komt de route samen met de TFE-route op de parkeerplaats van de Haarweg. Voor een groot deel is dit deel van de route te bewandelen over verharde wegen. Met uitzondering op het pad direct ten oosten van het Zonneveld: hier loopt de route over de kopakker van Unifarm (onderdeel van Wageningen University & Research). Om de proefvelden te beschermen, zou ook hier het herstellen van een haag of de perceelgrens uitkomst kunnen bieden. Er is geen ander verkeer mogelijk op deze route, daarom is de route zeer geschikt voor wandelaars.

Het Zonneveld is zichtbaar vanaf de TFE-route.

TFE-route loopt tussen het Zonneveld en de proefvelden van Unifarm.

Buitenoord

Ossenkampen

De Route

Start

Toetie Froetie Ecoboulevard

TFE

Het Project

Realisatie

Thema's

Colofon

De Ossenkampen -

Uitbreidingsroute

De Ossenkampen is géén onderdeel van de vaste route maar een uitbreidingsroute - die momenteel echter nog niet bestaat. Deze uitbreidingsroute neemt de wandelaar mee naar het graslandgebied van Het Binnenveld. Nieuwe noord-zuid verbindingen over onverharde en autoloze paden maken de route hier aantrekkelijk voor de wandelaar.

TFE-route door De Ossenkampen langs (1) Boerenlandpad en vervolgens langs (2) Nat Binnenveld, (3) Het Middenpad of (4) Het Bosje.

Het weidse Binnenveld, het uitzicht op de Grebbeberg en het agrarisch gebied met meidoornhagen karakteriseren de route. Onderzocht moet worden of het haalbaar is om tussen Haarweg 20 en Haarweg 22 een nieuw (1) Boerenlandpad aan te leggen, dat over de perceelsgrens loopt en eindigt op de Haarwal. Dit nieuwe pad draagt bij aan het vergroten van het aantal noord-zuid routes in een gebied met overwegend oost-west georiënteerde routes. Bij het realiseren van het klompenpad is het belangrijk om rekening te houden met de habitat van de weidevogels. De route vervolgt in oostelijke richting langs het Nieuwe Kanaal. Vervolgens zijn er drie mogelijke route opties: (2) Nat Binnenveld, (3) het Middenpad of (4) Het Bosje. De drie opties komen elk uit op het pad dat aan de noordzijde van de Nijlantsingel loopt. Via dit pad komt men weer bij Kortenoord, het startpunt van de route.

Zonneveld

Realisatie

De Route

Start

Toetie Froetie Ecoboulevard

TFE

Het Project

Realisatie

Thema's

Colofon

Realisatie

Om het potentieel van de Ecoboulevard volledig te benutten is een integrale aanpak nodig. Bewoners en lokale organisaties zijn aan zet om, samen met gemeente en grondeigenaren, de route te verbeteren en uit te breiden. Hierbij gaat het onder meer om een herkenbare aankleding en een vergroening van bestaande paden, maar ook om het toevoegen van nieuwe groene elementen. Daar waar de route over terrein van de gemeente loopt, kan het ‘right to challenge’ hiervoor een interessant instrument zijn. De in deze interactieve kaart gepresenteerde Toetie Froetie Ecoboulevard volgt zo goed als overal bestaande paden. Maar niet overal. In Kortenoord kan worden gekozen uit twee route-varianten. Het is aan De Nieuwe Nu om hierin een keuze te maken. De variant die wij hier als voorkeursroute beschreven hebben volgt het Harmen Meurspad, een prima te bewandelen pad. Mocht de voorkeur uitgaan naar de alternatieve variant via het olifantspaadje bij de Job Jansenstraat, dan is gemeente Wageningen aan zet om de toegankelijkheid van dit pad te vergroten. Ook in De Nude liggen meerdere route-opties, en ook hier is het aan De Nieuwe Nu om een keuze te maken. In de wijk De Nude loopt de voorkeursroute door een nog te realiseren voedselbos. Hier ligt voor gemeente Wageningen, eigenaar van het perceel, een uitgelezen kans om zich te profileren en om sommige van haar ambities waar te maken. En als er werk gemaakt wordt van het voedselbos, dan is het een kleine moeite om meteen de tegenoverliggende waterplas beter beleefbaar te maken. Het eerste stuk van het Nudepark (tussen zeilmakerij Albers en het onderstation van TenneT is erg breed, zo breed dat aan de oostkant een brede strook als parkeerstrook in gebruik is. Het is aan De Nieuwe Nu, Wageningen, in overleg met gemeente Wageningen en Tennet, om hier een aantrekkelijk ingericht wandelpad te realiseren. Even verderop eindigt de parkeerstrook op de ‘uitstulping’ in het hek dat om het onderstation staat. De wandel-infrastructuur van Wageningen zou er enorm op vooruit gaan als de wandelaar hier de kans krijgt om op de Grebbedijk te komen. Het voortouw zou hier genomen moeten worden door gemeente Wageningen, in overleg met TenneT (eigenaar van het perceel) en Rijkswaterstaat (beheerder van de Grebbedijk). Mocht het echt onmogelijk zijn om op deze plek de opgang naar de Grebbedijk te realiseren, dan kan die iets verderop worden gerealiseerd: het smalle perceel naast de loods van Bongers is eigendom van de gemeente.

Lees verder

Zonneveld

Lees verder

De Route

Start

Toetie Froetie Ecoboulevard

TFE

Het Project

Realisatie

Thema's

Colofon

Realisatie

De complete Toetie Froetie Ecoboulevard is zo’n 6,2 kilometer lang. Prima voor een wat langere wandeling. Maar voor een lunchwandelingetje voor bewoners Nieuw Kortenoord, Plantenveredeling, Nude of Oude Nude, maar ook voor bijvoorbeeld werknemers Nudepark I en Nudepark II en voor studenten Haarweg is dit te lang. Een aantrekkelijke mogelijkheid om de route in te korten leidt langs het zonneveld. Het zou Wageningen Universiteit & Research sieren als ze deze route, die deels al ondanks het toegangsverbod frequent gebruikt wordt, zou willen formaliseren: dan ontstaan een noordelijk rondje van zo’n 4,1 kilometer en een zuidelijk rondje van zo’n 4,2 kilometer. Om de gewenste route-uitbreiding bij De Ossekampen te realiseren moet een nieuw boerenlandpad worden aangelegd, op de grens tussen twee percelen die eigendom zijn van Wageningen Universiteit & Research. Voor de WUR een prima kans om de stadsagenda te concretiseren en te laten zien dat ze midden in de Wageningse samenleving staat. Voor afspraken over beheer, aansprakelijkheid, vergoeding en dergelijke kan het (bewezen) model van de klompenpaden worden gevolgd.

Vorige pagina

Colofon

De Route

Start

Toetie Froetie Ecoboulevard

TFE

Het Project

Realisatie

Thema's

Colofon

Colofon

Titel De Toetie Froetie Ecoboulevard: een verbindende wandelroute in het westen van Wageningen Ondertitel een project van Wetenschapswinkel Wetenschapswinkel Auteurs Hugo Hoofwijk, Derk Jan Stobbelaar en Wim Bosschaart Rapportnummer 402 Periode September 2022 t/m april 2024 Trefwoorden Burgerinitiatief | zelforganisatie | participatie | ecoboulevard | gezonde leefomgeving | wandelroute | verbinding | mens en natuur | stad en land | ruimtelijke planning | landschapsarchitectuur Opdrachtgever Burgerinitiatief De Nieuwe Nu Projectuitvoering De Groene Link, Wageningen University & Research en Hogeschool Van Hall Larenstein Studenten Lotte Blom, Lisa Breuneval, Anna de Jong, Emily van Lookeren Campagne, Ece Kavurmaci - Glenn van den Akker, Meike Beumer, Marit Kuipers, Sjaak Olijslager, Guido Spek - Jenz Bottema, Casper Dekker, Robin van der Made, Floor van der Werf - Sarah Alen, Lars Dohmen, Lieke Giljam, Alexander de Vries - Fee de Vos, Emma Zwart, Pieter Banken, Pieter van der Meer, Tim Zuidhof, Job Zeinstra, Sabine Ruys Begeleiders Arjaan Pellis, Dienke Stomph, Nnaniki Kruizinga, Derk Jan Stobbelaar, Wim Bosschaart, Sjoerd Brandsma Financiële ondersteuning Wageningen Wetenschapswinkel Begeleidingscommissie Rita van Biesbergen (De Nieuwe Nu), Wilma Pol (Gemeente Wageningen), Ignas Heitkönig (Wageningen Biodiversity Initiative), Jesper Broekhof (Thuis Wageningen), Gerard Straver (Wetenschapswinkel), Suus van Lith (Bayer), Ruud Goossens (Bayer), Wim Bosschaart (WUR) en Hugo Hoofwijk (De Groene Link) Fotoverantwoording Alle afbeeldingen en illustraties zijn eigen werk, tenzij anders aangegeven. Visualisaties Sabine Ruys, tenzij anders vermeld. Vormgeving Sabine Ruys Bronvermelding Verspreiding van het rapport en overname van gedeelten eruit worden aangemoedigd, mits voorzien van deugdelijke bronvermelding.

Groen Kortenoord

Alternatieve route

De alternatieve route loopt ten westen van Kortenoord, achter de Job Jansenstraat en de Evert van der Heijdestraat. Hoewel een waterloop en diverse hagen al aanwezig zijn, bestaat deze route nog niet volwaardig: de route loopt afwisselend langs wegkanten zonder stoep en over olifantenpaadjes. Deze route biedt wel potentie vanwege de verbinding tussen bewoners met behulp van de diverse bestaande buurtinitiatieven. In Groen Kortenoord komen groen en sociale verbinding samen. Mensen uit heel Kortenoord (Mozaïekwijk, Tuinwijk en Buitenoord) werken informeel met elkaar samen om het groen

Buurtinitiatieven zijn op meerdere plekken in Kortenoord terug te vinden.

in de wijk te beheren en aantrekkelijker maken. Dit is onder andere zichtbaar aan een collectieve compostplaats, een groene bibliotheek, botanische inventarisaties, groenbeheer door bewoners en collectief onderhoud van meidoornhagen.

Klompenpad

De centrale route (8c) slaat als tweede af in zuidelijke richting. De route staat haaks op het Nieuwe Kanaal en Nieuwe Singel/Nijlantsingel en volgt hiermee de perceelstructuur en een naastgelegen greppel. Net zoals 8b bestaat dit pad al, alleen is het pad momenteel niet als verbinding in gebruik doordat het richting de Nieuwe Singel doodloopt. De route langs akker en grasveld biedt potentie voor een klompenpad, zoals dat ook al toegepast wordt bij het Nudepad.

Klompenpad door het Binnenveld

Het Bosje

De oostelijke route slaat pas als derde af en loopt in zuidelijke richting door het smalle, noord-zuid georiënteerde bos en daarna kort door het veld. Vanaf het Nieuwe Kanaal begint een pad, maar dit loopt op dit moment nog niet door. Een route door het bos zorgt een mooie buffer tussen Kortenoord en buitengebied, en tussen de beslotenheid van de wijk en het weidse, open karakter van het verderop gelegen Binnenveld (in verlengde van Nieuwe Kanaal).

Het Bosje geeft beschutting. De route loopt tussen de bomen door. Visualisatie door Fee de Vos.

Boerenlandpad

De route loopt noordelijk via een boerenlandpad naar de Haarwal, in de richting van het Nieuwe Kanaal. Een boerenlandpad is een smal, onverhard pad langs de rand van landbouwperceel. Onderzocht moet worden of het haalbaar is om tussen Haarweg 20 en Haarweg 22 een nieuw boerenlandpad aan te leggen, dat via de perceelsgrens eindigt op de Haarwal.

TFE-route loopt tussen de agrarische velden van Unifarm (WUR). Een smal pad langs hagen geeft structuur aan de route en draagt bij aan cultuurhistorie. Visualisatie door Pieter Banken.

Nudepad

Klompenpad Binnenveld

Na het Huppelpad vervolgt de route over het Nudepad. Dit klompenpad volgt de rechthoekige, haakse perceelstructuur van de oeverwal. U wandelt hier langs akkers en weilanden, deels omzoomd met hagen, deels open en incidentele begroeiing met bomen (o.a. bij hekje halverwege). De afwisseling van cultuur- en natuurelementen is een rode draad. Zo biedt de route een prettige afwisseling tussen openheid en weids uitzicht (o.a. op Grebbeberg en Binnenveld) naar meer besloten bosschages, hagen en waterlopen. De strijd tijdens WOII nabij de Grebbeberg is een ander cultuurhistorisch element. Het Nudepad is in totaliteit 11 kilometer lang; de TFE-route loopt slechts een deel, tot aan de Haarweg.

Klompenpad in het Binnenveld.

Groen Kortenoord

Alternatieve route

De alternatieve route loopt westelijker via een olifantenpaadje achter de Job Jansenstraat en Evert van der Heijdestraat. De route is informeel al in gebruik, maar zou beter begaanbaar gemaakt kunnen worden. Een waterloop en divere hagen zijn al aanwezig maar de route loopt afwisselend langs wegkanten zonder stoep. Deze route biedt wel potentie vanwege de diverse bestaande buurtinitiatieven.In Groen Kortenoord komen groen en sociale verbinding samen. Mensen uit heel Kortenoord (Mozaïekwijk, Tuinwijk en Buitenoord) werken informeel met elkaar samen om

Groene bibliotheek voor het uitwisselen van planten en stekjes in omgeving Kortenoord

het groen in de wijk te beheren en aantrekkelijker maken. Voorbeelden zijn: een collectieve compostplaats, een groene bibliotheek, botanische inventarisaties en groenbeheer door bewoners.

Huppelpad

Historische buurt

Buurtschap De Oude Nude bestaat uit ongeveer 60 huizen met zo'n 150 inwoners. De Oude Nude heeft historisch gezien een hechte gemeenschap met een zekere gevoelsmatige afstand tot de stad Wageningen. De Oude Nude heeft zelfs een eigen dialect, dat mede door de fruitteelt (we zitten immers op de vruchtbare oeverwal) meer verwant is aan het dialect van de Betuwe (het wordt ook wel Klein Betuwe genoemd). De Oude Nude vormt historisch gezien ook de grens tussen Gelre (Gelderland) en het Sticht (Utrecht) met ook sporen van

Huppelweg in Oude Nude.

een grensplaats waar uitwisseling plaatsvond. Nog steeds doet de Oude Nude landelijk en besloten aan, en vormt daarmee een prettig contrast met de stedelijke omgeving van Wageningen.

De groene ader

Voorkeursroute

De route meandert door de wijk via het reeds bestaande Harmen Meurspad, die door noord-zuid georiënteerde groenzone van het oudere Kortenoord loopt. De landschapsidentiteit wordt mede bepaald door de kenmerkende ligusterhagen die rondom vrijwel alle huizen te vinden zijn. Deze route loopt over een vrij liggend pad die speels door de wijk slingert, en zo de verschillende dwarsstraten aaneen rijgt. Bijkomend voordeel is dat bewoners via hun eigen straat makkelijk toegang hebben tot de route; het is om de hoek. Door de inspringende woonblokken is

TFE-route loopt tussen het groen en de woonblokken door.

het landschap dynamisch: van wijds tot gesloten. Rondom het pad bevinden zich diverse elementen die mensen trekken. Zoals de Willem Berkhemer speelplaats, sport faciliteiten en ontmoetingsmogelijkheden.

Route A

Voorkeursroute

Deze route heeft de voorkeur. Over de huidige parkeerplaatsen en over een omheinde uitsparing van het TenneT-perceel loopt u richting de dijk (indien medewerking TenneT). De route loopt vervolgens rechtstreeks naar de Grebbedijk, via een nieuw te bouwen opgang/trap (indien medewerking van Waterschap). Via deze route steekt de wandelaar het snelst toe naar de Grebbedijk, via een aantrekkelijker bedrijventerrein .

Route B

Alternatieve route 1

Mocht de voorkeursvariant niet mogelijk blijken, volgt de route de straat Nudepark de bocht om tot aan Tasman Autoverhuur en voormalig Bongers Verhuizingen (4b). Tussen deze twee bedrijven ligt een smal perceel dat eigendom is van de gemeente. Momenteel is het een raffelrand, maar biedt mogelijkheid voor een trap naar de Grebbedijk (indien medewerking Gemeente en Waterschap).

Route C

Aternatieve route 2

Mochten beide verbindingen met de Grebbedijk niet haalbaar blijken, kan de route de straat Nudepark aanhouden en de bocht volgen naar de Rijnhaven (langs afvalbrengstation en gemeentewerf). Om dit te bereiken is het belangrijk dat er een duidelijk en veilig wandelpad komt. Hierbij moet rekening gehouden worden met de omliggende ondernemers die niet gehinderd mogen worden; denk o.a. aan verkeersveiligheid, bereikbaarheid voor fiets en auto. Een voordeel van route C is dat het bedrijventerrein een prettigere

Industrie terrein (Sabine Ruys)

werkomgeving wordt. Idealiter wordt de aansluiting naar de Grebbedijk en Wageningse Afweg aangepast (bijv. rechtstreeks, door het groen) om deze verkeersveiliger te maken dan de huidige opgang en haarspeldbocht.

Boomgaardweg

Cultuurhistorie

Dit gebied op de vruchtbare oeverwal heeft veel culturele waarde vanaf de 20ste eeuw. De van oudsher voorkomende akkers en hoogstamboomgaarden zijn nog steeds aanwezig. Elk voorjaar en zomer staan er ook diverse fruitkraampjes langs de N225. Deze locatie biedt daarom potentie voor nieuwe boomgaarden. In samenspraak met bewoners van de C.J. Blaauwstraat (het voormalige Plantenveredeling) en de kerk (eigenaar van een flink aantal percelen in dit gebied) zou dit mogelijk gerealiseerd kunnen worden. Dit draagt bij aan lokale kleinschalige voedselproductie

Plaatsen van fruitbomen brengt de cultuurhistorische waarde van de Boomgaardweg terug. Visualisatie door Sabine Ruys.

en, indien op biologische wijze, ook aan de biodiversiteit. Zo wordt kan het onderscheidende karakter van de oeverwal worden hersteld.

Nat Binnenveld

De route slaat de eerste af bij Nat Binnenveld, in zuidelijke richting. Een waterloop met kenmerkende begroeiing voor het broekontginningslandschap: wilgen, elzen, berken en populieren. De paden bestaan al en zouden als onderdeel van de ecoboulevard een schakel kunnen vormen tussen het Binnenveld en Kortenoord. Dit gebied is een natuurcompensatiegebied voor de wijk Kortenoord. De natte ruige natuur vormt een mooi contrast met de stedelijke omgeving.

Nat Binnenveld heeft hoge ecologische waarde. Plaatsen van een steiger en diverse vegetatie kan de waardering van de bezoeker vergroten. Visualisatie door Sabine Ruys.

Het maakt een weelderige indruk en is daarmee een voorbeeld voor rewilding langs de route.

Boomgaardweg

Cultuurhistorie

Dit gebied op de vruchtbare oeverwal heeft veel culturele waarde vanaf de 20ste eeuw. De van oudsher voorkomende akkers en hoogstamboomgaarden zijn nog steeds aanwezig. Elk voorjaar en zomer staan er ook diverse fruitkraampjes langs de N225. Deze locatie biedt daarom potentie voor nieuwe boomgaarden. In samenspraak met bewoners van de C.J. Blaauwstraat (het voormalige Plantenveredeling) en de kerk (eigenaar van een flink aantal percelen in dit gebied) zou dit mogelijk gerealiseerd kunnen worden. Dit draagt bij aan lokale kleinschalige voedselproductie

Plaatsen van fruitbomen brengt de cultuurhistorische waarde van de Boomgaardweg terug. Visualisatie door Sabine Ruys.

en, indien op biologische wijze, ook aan de biodiversiteit. Zo wordt kan het onderscheidende karakter van de oeverwal worden hersteld.

Huppelpad

Historische buurt

Buurtschap De Oude Nude bestaat uit ongeveer 60 huizen met zo'n 150 inwoners. De Oude Nude heeft historisch gezien een hechte gemeenschap met een zekere gevoelsmatige afstand tot de stad Wageningen. De Oude Nude heeft zelfs een eigen dialect, dat mede door de fruitteelt (we zitten immers op de vruchtbare oeverwal) meer verwant is aan het dialect van de Betuwe (het wordt ook wel Klein Betuwe genoemd). De Oude Nude vormt historisch gezien ook de grens tussen Gelre (Gelderland) en het Sticht (Utrecht) met ook sporen van

Huppelweg in Oude Nude.

een grensplaats waar uitwisseling plaatsvond. Nog steeds doet de Oude Nude landelijk en besloten aan, en vormt daarmee een prettig contrast met de stedelijke omgeving van Wageningen.

Nudepad

Klompenpad Binnenveld

Na het Huppelpad vervolgt de route over het Nudepad. Dit klompenpad volgt de rechthoekige, haakse perceelstructuur van de oeverwal. U wandelt hier langs akkers en weilanden, deels omzoomd met hagen, deels open met een incidentele begroeiing met bomen (o.a. bij hekje halverwege). De afwisseling van cultuur- en natuurelementen is een rode draad. Zo biedt de route een prettige afwisseling tussen openheid en weids uitzicht (o.a. op Grebbeberg en Binnenveld) naar meer besloten bosschages, hagen en waterlopen. De strijd tijdens WOII nabij de Grebbeberg is een ander cultuurhistorisch element. Het Nudepad is in totaliteit 11 kilometer lang; de TFE-route loopt slechts een deel, tot aan de Haarweg.

Klompenpad in het Binnenveld.

De groene ader

Voorkeursroute

De route meandert door de wijk via het reeds bestaande Harmen Meurspad, dat door noord-zuid georiënteerde groenzone van het oudere Kortenoord loopt. De landschapsidentiteit wordt mede bepaald door de kenmerkende ligusterhagen die rondom vrijwel alle huizen te vinden zijn. Deze route loopt over een vrijliggend pad dat speels door de wijk slingert, en zo de verschillende dwarsstraten aaneenrijgt. Bijkomend voordeel is dat bewoners via hun eigen straat makkelijk toegang hebben tot de route; het is om de hoek. Door de inspringende woonblokken is

TFE-route loopt tussen het groen en de woonblokken door.

het landschap dynamisch: van wijds tot gesloten. Rondom het pad bevinden zich diverse elementen die mensen trekken, zoals de Willem Berkhemer speelplaats, sport faciliteiten en ontmoetingsmogelijkheden.