Want to create interactive content? It’s easy in Genially!
Get started free
Aro Garaikidea (Lea Alberdi)
Lea Alberdi
Created on April 8, 2024
Start designing with a free template
Discover more than 1500 professional designs like these:
Transcript
ARO GARAIKIDEA
FRANTZIAKO IRAULTZA
gerra hotza
Lehen mundu gerra
2.Mundu gerra
RUSIAvs UKRANIA
iraultza industriala
Gerra zibila
Noiz
Zer da
Kausak
Audioa
Gertakari nagusiak
Ondorioak
NOIZ?
XVIII. mendearen amaieran izan zen 1789.urtean Frantzian. Aro modernoa eta Aro Garaikidearen erdian gertatu zen.
Zer da?
Frantziako Iraultzan herritarrek borroka bat egin zuten eskubideak, berdintasuna eta janaria lortzeko. Monarkia erori zen eta errepublika sortu zen.Aldaketak egon ziren Politikan (Legeen aldaketa) eta aldaketa Sozialak (Erlazionatzeko era) ere egon ziren.
Gertakari nagusiak
Luis XVI.ari eta bere emazteari burua moztu zioten. Iada nazkatuta zaudelako oso berekoia baitzen eta ez zuen herriarengan pentsatzen. Bastilla hartu zuten eta asamblea nazionala sortu zuten.
Ondorioak
Iraultzako sinboloa izan zen 'Bastilla' hartzea .Asanblea nazionala egin zuten hau da batzar bat herritarren artekoa, eta poterea hartu zuen eta agindu zuen 3 ideia handirekin : Askatasuna, Berdintasuna eta maitasuna.
Kausak
Luis XVIek potere asko zuen eta herritarrei zerga asko ordaintzea derrigortzen zituzten horregaitik asamblea nazional bat egin zuten herritarrek eta gertakari horren ondoren gaztelua bonbardatu zuten 1789ko uztailaren 14an atxilotutako jendea askatzeko asmoz.
Kausak
Noiz
Zer da
Bideoa
Sozialismoa eta Anarkismoa
Noiz
Kausak
Gertakari nagusiak
Ondorioak
Zer da?
Iraultza industriala aldaketa teknologikoa, ekonomikoa eta sozial bat da.
Anarkismoa
Sozialismoa
Proudon eta Bakunin
Engels eta Karl Marx
Noiz?
1780.urtean hasi zen Inglaterran eta 1850.urtera arte iraun zuen. Aro modernoaren amaieran eta Aro garaikidearen hasiera markatzen du.
Ondorioak
Merkataritza eta bidaiak erraztu ziren. Europa trenez bete zen. Artisau tailer txikiak desagertu egin ziren fabrikei lekua utziz, orduan langile guztiak fabriketan egiten zuten lan. Bizimodua asko aldatu zen, pauso handia eman zuten eta horrekin batera gaixotasunak ere etorri ziren.
Gertakari nagusiak
Lurrunezko makina sortu zuen James Wattek eta horrekin merkataritza eta bidaiak erraztu ziren. Mundu guztia fabriketara joan zen lan egitera.Hiri gizartea sortu zen. Langileak hasieran oso baldintza txarretan egiten zuten lan, orduan eskubideak lortu nahi zituzten eta ez zizkioten eman. Azkenean hainbat borroka eta grebaren ondoren obreroak eskubideak lortu zituzten: 8h lan egitea egunean, igandeak libre eta oporrak. Jende asko pobretu zen horren ondorioz.
Kausak
Makina asko sortu ziren eta makina gehiago egin ziren orduan fabrikak sortu ziren. Gizarteak lan gutxiago nahi zuen eta gehiago ekoiztu. Horregaitik teknologia aurreratu zen eta fabrikak sortu ziren, jendea fabriketara joan zen lan egitera.
Zer da?
Gertakari nagusiak
Noiz?
Audioa
Kausak
Ondorioak
Zer da?
I. mundu gerra mundu mailako borroka bat izan zen non herrialde inportanteenak borrokatu ziren hau da 'Triple entente' : Rusia, Frantzia eta Erresuma batua eta Triple alianza' : Alemania, Italia, eta Astro-hungar inperioa.
Imperialismo lasterketa
Noiz?
1914an hasi zen eta 1915ean Italia 'triple ententera' pasatu zen gerra erdian eta gerra 1918an bukatu zen.
1915
1914
1918
Kausak
Kausa printzipala Imperialismoa da, hau da herrialde inportante guztiak leku berriak konkistatu nahi zituzten bertako lehengaiak hartzeko. Beste kausa bat Francisco Fernando artxidukearen hilketa izan zen 1914ko ekainaren 14an. Hilketa Astro-hungar talde batek egin zuen 'mano negra' izenekoa .
Ondorioak
Alemaniak gerra galdu zuen orduan, ekonomikoki erori egin zen. Gerran 20.000 pertsona inguru hil ziren, herriak txikituta zeuden eta jendea ekonomikoki erori zen. Lurraldeak galdu zituen Europan eta Europatik kanpo eta bere ejerzitoa berrezkuratzeko limite oso gogorrak jarri zizkioten.
Gertakari nagusiak
Francisco Fernando artxidukearen hilketa. Italia gerran, taldez aldatzea. Austria-Hungariak gerra deklaratu zion Serbiari (1914-07-28an) orduan Errusiak tropak mobilizatu zituen Serbiari laguntzeko. Hau dela eta, Alemaniak gerra deklaratu zion Errusiari eta bere aliatu Frantziari . Alemania Belgikan sartu zenean Frantzia inbaditzeko, Inglaterrak Alemaniari gerra deklaratu zion (1914-08-04). Inglaterrak lehenengoz tankea erabili zuen. Alemaniak gerra galdu zuen. 1919ko urtarrila eta ekaina bitartean gerran parte hartu zuten herrialdeetako ordezkariak bildu ziren. Potentzia altua zutenak baldintza gogorrak jarri zizkioten galtzaileei. Beste akordio garrantzitsu bat Nazioen Elkartea sortzea izan zen, bake iraunkorra bermatu behar zuen nazioarteko erakundea.
Zer da?
Kausak
Noiz?
Gertakari nagusiak
Ondorioak
Noiz
1939. urtean hasi zen, eta 1945.urtean bukatu zen lehen mundu gerraren 20 urte ondoren.
Zer da?
Historiako gatazka armatu odoltsuena izan zen eta bertan bi talde borrokatu ziren: Aliatuak: Estatu Batuak eta Frantzia vs Eje potentziak: Italia eta Japon.
Kausak
1. Mundu gerran Alemaniak galdu zuenez zigor haundiak jaso zituen, orduan Hitlerek zigorrak kendu nahi zituen horregaitik hasi zen 2. Mundu gerra. Polonia inbaditu zuten orduan beste herrialde batzuek poloniari lagundu zioten. Japoniak Txina inbaditu zuen. Pearl Harbor-en aurkako erasoa. Dinamarkako lurreratzea. Dunkerke.
Gertakari nagusiak
Austria-Hungaria banandu egin zen eta herrialde berriak sortu ziren. Sobietikar Batasuna sortu zen. Alemaniari soldatuak kendu zizkioten 1. mundu gerra galdu zuelako. Alemaniari lurrak kendu zizkioten Europan eta Europatik kanpo. Adolf Hitler Alemaniako diktadorea bihurtu zen. Hitlerek bere buruaz beste egin zuen. Defentza tratu bat egin zuen poloniak frantziarekin eta Estatu Batuekin. Alemaniak Polonia inbaditu zuen 1939.urteko Irailaren 1ean. Alemaniak Blitzkrieg teknika erabili zuen. Alemaniak Dinamarka eta Norvegia inbaditu zituen. Italia taldez aldatu zen.
Ondorioak
Alemanian, Italian eta Japonen diktadoreak kendu ziren. Lehenengoz bonba atomikoa erabili zen. Dirua zegoen leku guztietan borrokak zeuden. Pertsona asko hil ziren. Irabazleak botere ekonomikoa lortu zuten. Alemaniak galdu zuen eta Estatu Batuak eta Sobietikar batasunak irabazi egin zuten. Berlingo harresia kentzea.
Lehen M. G.
2. M. G.
Berdintasunak
Bietan Alemaniak galdu egin zuen eta protagonista izan zen.
Guda gogorrak izan ziren.
Hitler bietan egon zen.
Italia bietan taldez aldatu zen.
Ezberdintasunak
HIldakoak
15.000.000
50.000.000
Armak
Aurreratuagoak
Lehenengotarikoak
Urteak
1939-1945
1914-1918
Ez
Bai
Estatu Batuak parte hartu
Kausak
Zer da?
Gertakari nagusiak
Noiz?
Ondorioak
Zer da?
Gatazka armatu bat izan zen. Indar errepublikanoa eta beste alde batetik matxinatuen borroka izan zen. Indar errepublikanoa: Herri frontea, Espainiako langile sozialisten alderdia, Komunistak, Anarkistak, sindikalistak... Indar matxinatuak: Burgesak, lur jabeak, militar karguak, eliza, Espainiako falangea, frankistak, karlistak....
Noiz
1936. urtean hasi zen Uztailaren 17an eta 1939. urtean bukatu zen Apirilaren 1ean.
Kausak
2. errepublika gobernuan egon zen eta ez zuten onartzen. Injustizia soziala. Klase politikoaren porrota. Prozesu iraultzaile Antiklerikalismoa. Nazionalismoa. Bizitza politikoaren erradikalizazioa. Gizartearen erradikalizazioa.
Gertakari nagusiak
1975. urtean Franko hil zen eta diktadura kendu zen Espainian. 1936ko Uztailaren 17ko estatu kolpea. Ebroko gudua. (Gerrako luzeena eta odoltsuena) Gernikako bonbardaketa. ( 'Legion Condor eta Aviación Legionaria Italianak' botatako bonbak) Terueleko gudua. (Eguraldi baldintza oso txarra, hotz handia.) Erbestea eta Espainiako Diaspora.
Gudua: Borroka Gaztelanieraz: Batalla.
Ondorioak
600.000 pertsona hil ziren eta gutxienez 50.000 pertsona exekutatu ziren. Frankismoaren ezarpena. Diktadura militar eta katolikoa. Hamarkada batzuetan bere etsaiak torturatu zituen. Errepresioa eta sozialismoa, komunismoa eta espainiar anarkismoa ezabatzea izan zen. Hizkuntza txikien kontrako jarrera, hau da Euskara eta Katalana.
Zer da?
Kausak
Noiz
Gertakari nagusiak
Ondorioak
Zer da?
Estatu Batuen eta Sobietar Batasun ohiaren arteko gatazka politiko-ideologiko batek markatutako garaia izan zen.
Noiz
Gerra hotza 1947. urtean hasi zen 2.mundu gerraren amaierarekin hasten da eta gutxigora behera 1991n.Beraz 44 urteko gatazka izan zen .
Kausak
E.E.U.U Kapitalista (Bakoitzak berea) zen eta Sobietikar batasuna Komunista (Dena denena)eta bakoitzak mundua bere erara izatea nahi zuten. Amerikak arma atomikoak edukitzea SESB (Sobietar Batasuna) kezkatu zuen. 2 Herrialdeek elkarren erasoaren beldur ziren.
Gertakari nagusiak
Alemania 4 zatitan banandu zen. Berlineko harresia sortu zen. Truman dotrina sortu zen. Gerra Hotzaren hasieran komunismoaren hedapena munduan zehar eutsi nahi izan zuen Amerikako kanpo politika Zhdánov dotrina sortu zen.( Komunisten aldeko dotrina) Kominforma sortu zuen Sobietikar batasunak. Proxy gerra egin zuten Sobietikar batasunak eta E.E.U.Uk Espainiak Madrideko paktoa firmatu zuen 1953an. Korean gerra egon zen (Iparraldeko Korea Sobietikar batasuna eta hegoaldeko Korea E.E.U.U. Lehen gauzak bidali zituzten espaziora.
Ondorioak
Gaur egun munduan kapitalista da. Mundua 2 aldetan banatu zen kapitalismoa vs sozialismoa. Herrialde gehiago dago E.E.U.Uren alde orduan mundu kapitalista baten bizi gara. Gaur egungo aliantzak oso lotuta
Kausak
Zer da?
Galdetegia
Noiz
Gertakari nagusiak
Ondorioak
Zer da?
Borroka bat da non Errusiak Ukraniaren kontra egiten duen ez duelako nahi Europara sartzea.
Noiz
Nahiz eta Gerra ofizialki 2022ko otsailaren 24an hasi, gatzaka ulertzeko 2013ra joan behar dugu. Bertan Ukraniak europara joateko nahi zuen.
Kausak
URSS banantzea 1991.Ukrainak Europara sartu nahi izatea. Errusiak Ukrainaren zati batzuk kontrolatu nahi ditu eta ez du onartzen Ukraina Mendebaldeko herrialdeekin (NATO eta Europar Batasuna) hurbiltzea. Ukrainak, berriz, bere lurralde osoaren independentzia eta burujabetza defendatu nahi du. Zer nahi du bakoitzak Errusiak: Ukraina kontrolpean izatea edo gutxienez haren politiketan eragina izatea. Ukraina nahi du gasa pasatzeko eta diru gehiago irabazeko. Ukrainak: Bere burujabetza eta lurralde osoa defendatu eta mantendu.
Gertakari nagusiak
Lurralde okupazioa: Errusiak Ukrainako zati batzuk okupatu ditu, besteak beste, Donetsk eta Luhansk eskualdeak, eta Krimea 2014an anexionatu zuen hauteskunde susmagarri batzuen bitartez. Errusiak eraso handiak egin ditu hiri eta herrietan. Ukrainak bere armada eta herritarrak mobilizatu ditu erresistentzia egiteko.
Ondorioak
Guda honetan, jende asko hiltzen eta zauritzen ari da. Ukrainako hiri eta herri asko suntsitu dira. Milioika pertsona etxetik alde egin behar izan dute. Ekonomiaren kalte handiak bai Errusian, bai Ukrainakoan, eta baita mundu mailan ere.Jende askoren bizitza hondatu da. Gerraren bukaera noiz eta nola izango den oraindik ez dakigu. Milaka pertsona hil dira eta milioika etxetik alde egin behar izan dute. Ukrainako hiri eta herri asko suntsituta daude. Mundu osoko ekonomian eragin handia izan du, energiaren eta elikagaien prezioak igo direlako.