BARROKOA

wow

MUSEO VIRTUALA

Eneko Molina, Nekane Larrea, Adrián Cabezuelo eta Raúl Vara

¡Vamos!

AURKIBIDEA

HUMANISMOA

BARROKOA

ERREFORMA ETA KONTRAERREFORMA

BERPIZKUNDEA

ITURRIAK

ITURRIAK

Google

Wikipedia

PowerPoint

OneNote

Genial.ly

Apunteak

wow

BARROKOA

ZER DA?

ZER DA BARROKOA?

Zer da? Arte adierazpen berria da. Non? Italian sortu zen eta hortik Europara hedatu zen. Noiz? XVI. eta XVII mendeetan. Zertarako? Boterea erakusteko eta zirrara sortzeko. Nolakoa? Arte konplexua da, errealismoa eta mugimendua bilatzen du.

EzaugarriAK

EZAUGARRIAK

- Barrokoa erreforma eta kontraerreforma garaian gertatu zen, Europan. - Europako Monarkiak bere boterea irudikatzeko erabiliko da. - Beste alde batetik, Europako iparraldeko protestanteak euren bizimodua indartu nahi zuten. - Gremioek ere euren lanaren garrantzia islatu nahi zuten.

ESKULTURA

MARGOA

ARKITEKTURA

ARKITEKTURAREN EZAUGARRIAK

• Lerro uhinduak
• Oinplano konplexuak
• Zutabe erraldoiak
• Gehiegizko dekorazioa

(Horror Vacui)

adibideak

2. PORTADA PALACIO DE SAN TERMO

1. SAN CARLOS DE LAS 4 FUENTES

Egilea: Francesco BorrominiEstiloa: Errenazentista Funtzioa: Funtzio erlijiosoa du. Lekua: Lazio, Italia Urtea: 1611-1638 Materiala: Harria

Egilea: Francesco BorrominiEstiloa: Errenazentista Funtzioa: Funtzio erlijiosoa du. Lekua: Lazio, Italia Urtea: 1611-1638 Materiala: Harria

ESKULTURAREN EZAUGARRIAK

• Mukulu biribila eta exzentoa egongo da
• Gai mitologikoak zein erlijosoak egongo dira.
• Mugimendu eta Errealismoa bilatuko da.

adibideak

1. PROSERPINAREN BAHIKETA

3. SANTA TERESAREN ESTASIA

Egilea: Gian Lorenzo BerniniEstiloa: Barrokoa Funtzioa: Funtzio mitologikoa du.

Egilea: Gian Lorenzo BerniniEstiloa: Barrokoa Funtzioa: Funtzio erlijiosoa du.

2. APOLO ETA DAFNE

4. FONTANA DI TREVI

Egilea: Gian Lorenzo BerniniEstiloa: Barrokoa Funtzioa: Funtzio mitologikoa du.

Egilea: Pietro Bracci, Filippo della Valle, Giovanni Pannini.Estiloa: Barrokoa. Funtzioa: Enkargu bat izan zen.

MARGOEN EZAUGARRIAK

• Argi ilunen erabilpena
• Tenebrismoaren sorrera / Gaien aberastasuna
• Errealismo / Mugimendu / Dramatismo

adibideak

1. MENINAK

3. LA LECHERA

Egilea: Johannes VermeerEstiloa: Barrokoa GFuntzioa: remioak lanaren garrantzia islatzeko.

Egilea: Diego VelazquezEstiloa: Errealista eta eragin tenebrista. Funtzioa: Boterea irudikatzeko erabiltzen da.

4. JUDITH HOLOFERNESEN BURUA MOZTEN

2. LA JOVEN DE LA PERLA

Egilea: Johannes VermeerEstiloa: Barrokoa Funtzioa: Protestanteak euren bizimodua indartzeko erabiltzen da.

Egilea: CaravaggioEstiloa: Barrokoa eta eragin tenebrista. Funtzioa: Biblian inspiratutako margolana da

wow

HUMANISMOA

IDEIAK

HUMANISMOAREN IDEIAK

• Aintzinaroko filosofo klasikoen ideiak (Socrates / Platón / Aristoteles)
• Jakin-min zientifikoa (arrazoia)
• Antropozentrismoa VS Teozentrismoa
• Mezenak garrantzi handia hartzen dute

hedapena

HUMANISMOAREN HEDAPENA

• Elizaren boterea gizartearen gain murriztu zen.
• Hizkuntza modernoen erabilera humanismoa zabaltzeko erabiliko da.
• Inprenta hobetu zen (Johannes Guttenberg)
• Akademia eta unibertsitateak (Bolonia / Florentzia / Salamanca / Tours)

wow

BERPIZKUNDEA

EZAUGARRIAK

BERPIZKUNDEAREN EZAUGARRIAK

• Humanismoan dago oinarritura
• Aintzinako molde artistikoa (Proportzioa/ Natura/Giza Atonomia)
• Prespektiba legeak aztertertuko dira

• Gaiak ez dira guztirik erlijiosoak, lehenengo biluzi ez erlijiosoak.
• Arkitektura harmonia eta lerro garbiak bilatzen dute
• Proportzioa eta oreka bilatuko dute

qUATROCENTO

Eskultura

Arkitektura

CINQUECENTO

Margoa

Quattrocentoa

• QUATROCENTO (XV. mendearen hasiera)
• Lehenengo aldaketak
• Gotikoaren jarraipena
• Eskultura: Donatello eta Ghiberti
• Arkitektura: Brunelleschi eta Alberti
• Margoa: Fra Angelico, Botticelli, Piero de la Frantzesca

Cinquecentoa

• CINQUECENTO (XV. Mendearen amaieratik XVI. mendera)
• Berpizkundea Europara hedatzen da [Inprenta (1450), ] estilo ezberdinak sortuz.
• Garapen ekonomikoa eta lurralde hedapena (Gaztela eta Portugal itsasoa menderatuko dute)
• Protestantismoa agertuko da = Eliza Katolikoaren apurketa
• Italian: Leonardo Da Vinci, Miguel Angel Buonarroti, Rafael Sanzio, Tiziano
• Herbeheretan: Jan van Eyck, Brueghel Zaharra
• Alemanian: Durero
• Espainian: Diego de Siloé, Pedro Machuca, Bartolomé Ordónez, Pedro Berruguete, Alonso Sánchez Coello.

Proportzioa eta oreka

• Proportzioa: objektuen tamaina erlatiboa da, piezaren beste zati batzuekin alderatuta.
• Oreka: piezaren barruan dagoen elementuen antolaketa da, eta oreka estetikoki atsegina da ikuslearentzat.

Prespektiba

• Perspektiba espazio eta sakontasun ilusioa sor dezake azalera lauan.​
• Artistak ikuspuntua erabiltzen du hiru dimentsiotako objektuak irudikatzeko bi dimentsiotako azaleran itzura natural eta errealista.
• Ikuspuntu lineala - ilusio optikoa lerro konbergenteak erabiliz eta objektuak ateratzen dituzten urruneko puntuak txikiagoak dira

Arkitekturaren ezaugarriak

• Gai aberastasuna egongo da(erlijiosoak, mitologikoak, eskultura multzoak...)
• Materiala: marmol zuria, brontzea.​
• Edertasuna/Mugimendua/Naturalismoa

adibideak

1. SANTA MARIA DE FIORE

3.PALACIO MEDICI-RICARDI

Egilea: Michelozzo di BartolomeoEstiloa: Berpizkundea Funtzioa: Medici familiaren egoitza bat zen baina barruan bulegoak eta negozioak zeuden.

Egilea: Fellipo BurneleschiEstiloa: Berpizkundea Funtzioa: Erlijiosoa

2.SAN ANDRES DE MANTUA

4. PALAZZO FARNESE

Egilea: Leon Bautista AlegrEstiloa: Barrokoa Funtzioa: Funtzio erlijiosoa zuen, peregrinoak albergatzen zuen

Egilea: Antonio da Sallagelo eta Jacopo VignolaEstiloa: Errenazimenduko arkitektura Funtzioa: Funtzio zibila du.

Eskulturaren ezaugarriak

• GAIAK: erlijiosoak, mitologikoak, eskultura multzoak, exentoak eta mukulo biribilekoak, erretratoak.​
• MATERIALA: marmol zuria (Carrara), brontzea.​
• EDERTASUNA, NATURALISMOA ETA MUGIMENDUA: oihalen trataera, adierazkortasuna (aurpegiak sentimenduak eta emozioak adierazten dituzte).

adibideak

2. DAVID

1. PARADISUKO ATEAK

3. CONDOTIERO GATTAMELATA

Egilea: Donatello

Egilea: Lorenzo Ghiberti

Egilea: Donatello

Margoaren ezaugarriak

• Humanismoaren ideietan oinarrituko da.
• Aintzinaroko molde artistikoak berreskuratuko ditu: Proportzioak, natura eta gizarte anatomia aztertu.
• Perspektibaren legeak aztertuko ditu.
• Gaiak ez soilik erlijiosoak: lehenengo biluziak agertuko dira.
• Arkitekturan harmonia eta lerro garbiak bilatuko dituzte giza neurrietara egokituz.
• Egileek euren artelanak sinatzen hasiko dira.

adibideak

1. UDABERRIA

2. VENUSEN JAIOTZA

Egilea: Sandro BotticceliEstiloa: Berpizkundea Funtzioa: Medicciren enkargu bat izan zen.

Egilea: Sandro BotticceliEstiloa: Berpizkundea Funtzioa: Lorenzo de Medicci-ren enkargu bat zen.

ERREFORMA ETA KONTRAERREFORMA

wow

ERREFORMA

kONTRAERREFORMA

ELIZA BERRIEN SORRERA

1517​an, Martin Lutero​k Wittenbergen (Alemania)​​

• Eliza Katolikoaren aurkako ​95 tesiak idatzi eta zabaldu zituen.​
• Aita Santuak atzera egitea behar zuen ​
• Carlos Vak ere saiatu zen​
• Eskumikatua izan zen​
• Printzipe alemaniarren laguntza izan zuen

aRRAZOIAK

ELIZA BERRIEN ARRAZOIAK

ELIZA KATOLIKOARI KRITIKAK:​ Ohiturak.​ Hierarkia.​ Luxuzko bizimodua​ GEHIEGIZKO LITURGIA

BULDA ETA BARKAMEN SALMENTA: ​ bekatuak barkatzeko.​

Hainbat humanistek ​​ (adibidez, Rotterdamgo Erasmok)​​ hasi ziren Eliza katolikoaren aurkako erantzuna bideratzen. ​​​

Luteranismoa

anglikanismoa

Kalbinismoa

LUTERANISMOA

1517​an, Martin Lutero​k Wittenbergen (Alemania)​​

• Fedea zen salbazioarako bidea eta ez egintza onak.
• Sakramentuak: bataio eta eukaristia bakarrik ziren.
• Edonork izan behar zuen apaiz izateko aukera.
• Fededun orok eman ahal zuten ezagutzera jainkoaren hitza.
• Ama birjinari eta santuak gurtzeari uko egin zitzaionez
• Ez dago hierarkiarik.

KALBINISMOA

• Fedea eta Predestinazioa zen salbazioarako bidea
• Sakramentuak: bataio eta eukaristia bakarrik ziren.
• Predestinazioaren doktrina: jaio baino lehen pertsonak hautatuta zeuden salbaziorako edo kondenarako.
• Fededun orok eman ahal zuten ezagutzera jainkoaren hitza.
• Ama birjinari eta santuak gurtzeari uko egin zitzaionez
• Ez dago hierarkiarik.

ANGLIKANISMOA

• Fedea zen salbazioarako bidea eta ez egintza onak.
• Sakramentuak: bataio eta eukaristia bakarrik ziren.
• Apurtu zuen erlazioa aita santuarekin
• Fededun orok eman ahal zuten ezagutzera jainkoaren hitza.
• Ama birjinari eta santuak gurtzeari uko egin zitzaionez
• Erregea elizaren burua da.

ZER DA KONTRAERREFORMA

Eliza Katolikoak sortutako mugimendua ​ereforma protestanteari erantzuteko da

Mugimenduak

KONTRAERREFORMA MUGIMENDUAK

Eliza Katolikoak sortutako mugimendua ​ereforma protestanteari erantzuteko da INKISIZIOA​: Doktrina katolikoaren kontra ​idatzi ziren liburuak ere debekatu zituen DOGMA KATOLIKOA BERRESTA:​ Aita Santua mundu osoko elizaren buruzagitza, zazpi sakramentuak, ama Birjina eta santuak gurtzea. ELIZAREN ERREFORMA: ​Trentoko Kontzilioa​ (1545-1563)​ :Barkamenak galarazi zituzten, gotzainak elizbarrutian bizitzera ​ behartu zituzten.