Vitoria gasteiz

HAS GAITEZEN!

Gida turistikoa

Iñigo, Unai , Thiago

aurkibidea

ABIAPUNTUA

HIRIAREN GRAPEA

GASTEIZ HISTORIKOAREN ZEHAR

SANTA MARIA KATEDRALA

ABIAPUNTUA

Hori dela eta, gutxi dakigu aldi horri buruz. Gasteiz erresuma kristauen eta erresuma musulmanen arteko muga osatzen zuen . X. mendean, populazioa denborararekin, Vitoria-Gasteiz izango zen hiri-egitura baten oinarriak ezartzen eta lekua bilatzen hasi zen.

HIRIAREN GARAPENA

Erregeak sortu zuen, Gasteiz herrixka konkistatu eta Nueva Victoria izena jartzea erabaki zuenean. Baina bakarrik 19 urte beranduago, Gaztelako Alfontso VIII. erregeak beraganatu zuen hiria. Errege berriak hiria handitu zuen muinoaren mendebaldean 3 kale berri eginez (Hedegile, Zapatari eta Errementari kaleak).

GIDA TURISTIKOA

8 pasos

GIDA

Has zaitez hemen Alde Zaharraren zentroan , Bertan, plazaren goiko aldean Birjina Maria Zuriaren estatua ikusgarria ikusi ahal izango duzu. Gero Ahiotz plazara joango gara, Beste garai batean Erdi Aroko hiriko muga izan zen.

GIDA

Hori eta gero, kordoi etxetik pasatu beharko zarete orain galeria bezala erabiltzen da baina duela 500 urte baino gehiago Gasteizeko eliza bezala erabiltzen zuten, ondoren, Montehermoso jauregira joango gara, lehen jauregi oso garrantsitsu bat zen baino gaur egun erabiltzen da jendea ikusteko eta esposizio gela bezala ere.

GIDA

Hortik oso gutxira Alaba Eskibel jauregia dago. Gastizeko eraikuntza zaharrenetariko bat da 1530 urtean has zuen eraikitzen eta 11 urte bernaduago bukatu zuten, urrengo lekua San Perdroko eliza da, ikusten baduzute eliza muino batean dago oso garrantsitsua zelako herrirako.

GIDA

Hortik oso gutxira harresiko zati bat ikusiko dugu. Gaur egun dagoen harresia 1200 urtean eraiki zuten. Hurrengo tokia bisitatzeko Otxandako dorrea da. Dorrea eraiki zutenean harresiaren parte oso garrantsitsu bat zen altuera asko zeukalako. Hurrengo tokia Berastegi jauregia da, lehen oso eraikin garrantstsua zen hiriko toki oso on batean zegoelako( herriko gune altuenetariko batean).

GIDA

Gidarekin jarraitzeko Andatarren dorrerera joango gara. Dorre hori bildu zuten merkatariek herrian sartzeko. Gero etxe batera joan behar zarete Gasteizeko portal ospetsuena ikusteko. Portal horretik oso gertu dago Gasteizeko plaza zaharrena, Buruileria plaza. Kuriositate bezala 800 urtean biltzen hasi ziren. Eta bisita hau bukatzeko Gasteizeko tokirik ospetsuenera: Santa Mariako katedrala.

SANTA MARIA KATEDRALA

KATEDRALA

Erdi Aroko hiriaren iparraldean, Santa Maria eliza gotikoa dago, zehazki, XIV. mendean 1181ean zegoen gazteluaren elizaren gainean eraikia. Erdikoa altuagoa da, gurutzadura zabala du eta burualdean hiru kapera ditu irekita, kontrahormen arteko espazioa ahalik eta gehien aprobetxatuz.

TOKIETATIK informazio gehiago

10

AHIOTZ PLAZA

MONTEHERMOSO JAUREGIA

BIRJINA TXURIKO PLAZA

SANTA MARIA KATEDRALA

12

11

SAN PEDRO ELIZA

MATURANA-BERASTEGITARREN JAUREGIA

ERDI AROKO HARRESIA

ESKORIATZA ESKIBEL JAUREGIA

13

ANDATARRENDORREA

BURILLERIA PLAZA

KORDOI ETXEA

ALABA-ESKIBEL JAUREGIA

OTXANDA DORREA

BIRJINA TXURIKO PLAZA

Plaza Zaharra izenez ere ezaguna, aldirietako parte zen, eta garai batean harresiz kanpoko merkatuak egiten ziren bertan. XVII. mendean eraiki zen, erdialdean Napoleonen tropen aurkako Gasteizko guduaren monumentua dago. Mendez mende, hiriaren bihotza horixe zen eta hala izaten jarraitzen du.

ahiotz plaza

Beste garai batean Erdi Aroko hiribilduaren muga izan zen. San Migelen absideko horma-hobi batean aihotz vitorianosobre bat kontserbatzen zelako du izena, hiriaren ordezkariek beren karguen zina egiten zutena. "Epaiketaren Plazatxoa" ere deitzen zen, garrote zitalaren ondoriozko heriotza-epaiak egiten baitziren bertan.

+ info

KORDOI ETXEA

Mendean eraiki zen eta bere izena sarrerako arku baten frantziskotar kordoiari dio. Barruan, XIII. eta XIV. mendeetako Erdi Aroko dorre bat kontserbatzen da. Adriano VI.ak 1522an jaso zuen eraikin honetan eliza katolikoko 218. aita santua aukeratu zutela.

MONTEHERMOSO JAUREGIA

Monte Hermoso jauregia 1520-1524 artean Hortuño Ibáñez de Agirreren aginduz Pedro Etxaburu arkitektoak eraiki zuen.

aLABA-ESKIBEL JAUREGIA

1530 eta 1541 artean eraiki zen, Victoria de Anda eta Esquibelek eta Enrique VIII.a de Escoriaza erregeen medikuak sustatuta. Ingalaterra eta bere lehen emazte Katalina Aragoikoa. Eraikinean interes handia du bere portada platereskoak eta arkuteria bikoitzeko barruko patioak. Eraikina lehenengo harresiari atxikita eraiki zen. Honen zaharberritzea zati hori 1960ko hamarkadan egin zen, lonbardiar estiloan.

+ info

SAN PEDRO ELIZA

Eliza hau XIV. mendean eraiki zen, horietako bigarrena, Nafarroako Foru Aldundia handitzetik Erdi Aroko hiria, muinoaren mendebalderantz. Nabarmentzekoak arkupe zaharreko eskultura-multzoa (kalea Errementaritza), XVIII. mende hasierako dorrea eta, barrualdea, hilobiak eta dekorazio heraldikoa.

Erdi Aroko gotorleku harresitua XI. mendearen amaieraldean eraiki zen, 1181ean Antso IV.a Nafarroakoak Gasteiz hiribildua Nova Victoria izenpean sortu baino mende bat aurretik.

otxanda dorrea

XVIII mendean eraiki zen , dorrearen kanpoaldea hiriko harresiaren parte zen. Aldabeko ataria babestea zuen helburu. Zapardiel errekaren ertzean zegoen eta ibai honek foso funtzioa betetzen zuen Gasteizko harresien eremu horretan

eskoriatza eskibel jauregia

Eraikin dotore hau Errenazimentuko arkitektura zibilaren adibiderik nabarmenetako bat da. XVI. mendearen erdialdean eraiki zen eta Gasteizko hirigune historikoaren barruan dago, Frai Zacarias Martinez kalean. Eraikina Fernan López de Escoriaza Henrike VIII.a Ingalaterrakoaren mediku ohiaren babespean eraiki zen. Gaur egun, erregeak Luis de Vega arkitektoari jauregia eraikitzeko agindua eman ziola uste da, eta bertako langileek egin zituzten lanak.

Maturana-Berastegitarren jauregia

Jauregi hau Gasteizko alde zaharrean XVI. mendearen erdialdean eraikitako jauregi multzoaren zati da, bake eta oparotasun garai baten ondorioz

andatarren dorrea

Indusketa arkeologikoetan aurkitutako armek erakusten dutenez, sutegi bat eta etxebizitza bat egon ziren XIII-XV.mendeetan, sute baten ondorioz suntsituak.Jauregia XVI.mendean eraiki zen, Errege Katolikoek ezarritako bake-testuinguruan, Calleja eta Aiaratarren aurkako bando-gerrak amaitzeko.

EL PORTALON

Dorre gotiko eder hau merkatarien ostatu gisa eraiki zen. Gasteizko herrixka zaharraren iparraldeko irteeran dago, eta Santa Maria Katedralak, Andatarren Dorreak eta Buruileria Plazak babesten dute. Merkataritzarekin lotutako XV. mendeko eraikinen adibide ona da, nahiz eta historian zehar hainbat erabilera izan dituen.

bURILLERIA PLAZA

Henrike Knörr eta Elena Martínez de Madina Salazarrek idatzitako “Toponimia de Vitoria I – Gasteizko toponimia I” (Euskaltzaindia, 2009) liburuaren arabera, Buruileria auzoa deitzen zitzaion Santa Maria kantoia eta Txikita kalearen inguruari.

+ info

SANTA MARIA KATEDRALA

XIII. mendean eraiki zen, aurreko tenplu baten gainean eta bere arazoekin egiturek interes erantsia eman diote azkenean. Izan ere, "Obrengatik irekita" goiburupean, zaharberritze lanetara bisitak esperientzia bat 800 urteko historian zehar, eta aukera ematen dute kripta dorreraino, habeartetik, erronda-pasabidetik eta triforiotik igaroz. Katedralak Ken Follett bezalako egileen inspirazioa izan du eta Gizateriaren Ondarea Donejakue Bidearen testuinguruan Iparraldearen barnealdea.

¿Tienes una idea?

Usa este espacio para añadir una interactividad genial. Incluye texto, imágenes, vídeos, tablas, PDFs… ¡incluso preguntas interactivas! Tip premium: Obten información de cómo interacciona tu audiencia:

• Visita las preferencias de Analytics;
• Activa el seguimiento de usuarios;
• ¡Que fluya la comunicación!

¿Tienes una idea?

Usa este espacio para añadir una interactividad genial. Incluye texto, imágenes, vídeos, tablas, PDFs… ¡incluso preguntas interactivas! Tip premium: Obten información de cómo interacciona tu audiencia:

• Visita las preferencias de Analytics;
• Activa el seguimiento de usuarios;
• ¡Que fluya la comunicación!

¿Tienes una idea?

Usa este espacio para añadir una interactividad genial. Incluye texto, imágenes, vídeos, tablas, PDFs… ¡incluso preguntas interactivas! Tip premium: Obten información de cómo interacciona tu audiencia:

• Visita las preferencias de Analytics;
• Activa el seguimiento de usuarios;
• ¡Que fluya la comunicación!