Fisika Nuklearra

FISIKA NUKLEARRA

Egileak:Oier Albaina & Urko Arrieta

AURKIBIDEA:

· Zer da fisika nuklearra?· FISIO NUKLEARRA ETA FUSIO NUKLEARRA. · Zer da fisio nuklearra? · Zer da fusio nuklearra? · Haien arteko desberdintasunak? · Haien arteko berdintasunak? · Fisio nuklearraren erabilerak? · FUsio nuklearraren erabilerak? · Fisio nuklearrarekin energia lortu. · Fusio nuklearrarekin energia lortu.

Zer DA FisIkia nuklearra

• Fisika nuklearra nukleo atomikoaren propietateak eta egitura aztertzea da.
• Nukleoa eta energia askatzen duten erreakzio nuklearrak elkarri lotuta mantentzen dituzten indarrak aztertzen ditu fisika nuklearrak.

FUSIO NUKLEARRA

FISIO NUKLEARRA

ZER DA FUSIO NUKLEARRA?

ZER DA FISIO NUKLEARRA?

BERDINTASUNAK

DESBERDINTASUNAK

ERABILERAK

ERABILERAK

Zer da?

FIsio nuklearra

• Fisio nuklearra erreakzio bat da, atomo baten nukleoa bi nukleo txikiago edo gehiagotan banatzen den prozesu bat da
• Prozezu hau, nukleo bat neutroiekin bonbardatzean gertatzen da, ezegonkor bihurtzen da eta bi nukleotan banatzen da,
• Prozezu honetan energia kantitate handia askatzen da
• Fenomeno hau bereziki esanguratsua da atomo astunetan, uranio eta plutonio atomoetan adibidez.

+ Info

Zer da?

Fusio nuklearra

• Fusio nuklearra erreakzio nuklear bat da, non atomoen bi nukleo elkartzen dira beste nukleo astunago bat eratzeko, prozesuan partikulak askatuz.
• Erreakzio horiek energia xurgatu edo aska dezakete, nukleoen masa burdinarena baino handiagoa edo txikiagoa den.

+ Info

Fusioa egiteko bi modu daude

• Konfinamendu inertzialaren bidezko fusioa (FCI)

• Konfinamendu magnetiko bidezko fusioa (FCM):

DESBERDINTASUNAK

fiSio NUKLEARRA

FUSIOA NUKLEARRA

• Fusioan, hainbat nukleo atomiko elkartu egiten dira eta pisutsuago bat osatzen dute

• Guar egun ez da posible erabiltzea energia produzitzeko

• Ez du hondakin erradioaktiborik sortzen, helioa bakarrik

• Guztiz segurua da ez dago azidotasun nuklearren arriskurik

• Atomo baten nukleoa zati txikiago bitan edo gehiagotan banatzen da

• Gaur egun erabiltzen da energia egiteko.

• Hondar erradioaktiboak sortzen ditu, eta ehunka urte behar izaten dituzte desagertzeko.

• Estanda egiteko eta kutsatzeko arriskua dago.Adbides Chernobil eta Fukushima

BERDINTASUNAK

• Fusio eta Fisioaren prozezuak maila atomikoan gertatzen dira,non, atomoaren nukleoaren berezko izaera aldatzean energia askatzen den erradiazio eta bero moduan.
• Biek inguruko materiarekin elkarreragiten duten produktu erradioaktiboak sortzen dituzte.

fisio nuklearraren Erabilerak

Medikuntza

Ingurumena

Explotazio expaziala

Nekazaritza eta elikadura

Kosmologia

Meatzaritza

Elerctrizitatea

fUsio nuklearraren Erabilerak

FUSIO NUKLEARREKO BOMBAK EGITEKO(HIDROGENEKO BOMBA

ENERGIA SORTZEKO

FISIO NUKLEARRA ENERGIA LORTZEKO

• Zentral nuklearretan fisio nuklearra erabiltzen da energia lortzeko.

• Zentral baten osagai nagusia erreaktorea da. Erreaktore horretan erregai nuklearra (uranioa normalean) dago, eta erreakzio nuklearra modu kontrolatuan hastea, mantentzea eta gelditzea ahalbidetzen duten sistemak ditu

Zentral nuklearrak zelan funtziontzen dute:

1. Uranioaren fisioa erreaktore nuklearrean egiten da, presio handian zirkulatzen duen ura berotzen duen energia kopuru handi bat askatuz. Ur hori zirkuitu primarioaren bidez bero-trukagailu batera eramaten da eta bertan ur-lurruna sortzen da.
2. Lurrun hori turbina-sorgailura garraiatzen da zirkuitu baten bidez.
3. Behin hor, turbina lurrunaren eraginez biratzen du. Turbinaren ardatzak alternadorea mugitzen du, energia mekanikoa elektrizitate bihurtzen duena.
4. Ur-lurruna turbinatik igaro denean, kondentsadore batera bidaltzen da, eta han hoztu eta berriro ur likido bihurtzen da.

FISIO NUKLEARRA ENERGIA LORTZEKO

• Gaur egun energia lortzeko fsioa erabiltzen da leku askotan
• Fisio energia lortzeko modu azkarrena da, baina explotatzeko arriksuka du
• Adibidez:Chernobyl

+ Info

FUSIO NUKLEARRA ENERGIA EGITEKo

• Fusio nuklearra erabiltzen badugu energia egiteko, horain arte energia egiteko metodoetatik hoberena izango zen.
• Etorkizuneko fusio-erreaktoreek ez dute sortuko jarduera altuko eta aldi luzeko hondakin nuklearrik, eta fusio-erreaktore batean ia ezinezkoa da nukleoaren fusio-istripurik gertatzea.
• Horain arte fusio nuklearrarekin energia lortzea saitu egin dira, baina ezin izan da lortu, Fusio nuklearra egiteko energia gehiago behar da sortzen duena baino.
• Baina, Abenduaren 5ean, Kaliforniako Lawrence More Laborategi Nazionalean, fusio nuklearr lortu dute energia irabazi garbiarekin, hau da, prozesuan erabilitako energia baino gehiago sortu dute.

• Fusio nuklearra mundu guztian ikertzen ari da, baina

ZER ARI DA EGITEN EHU FUSIOARI BURUZ?

BIBLIOGRAFIA

• Fusio Definizioa

https://www.csn.es/fusion-nuclear

• Berdintasunak eta desberdintasunak

https://www.ngenespanol.com/ciencia/cual-es-la-diferencia-entre-fusion-nuclear-y-fision-nuclear/

• Fision Nuklearta

https://www.foronuclear.org/descubre-la-energia-nuclear/preguntas-y-respuestas/sobre-fisica-nuclear/que-es-la-fision-nuclear/

• Erabilerak

https://www.foronuclear.org/valores-del-sector/aplicaciones-de-la-tecnologia-nuclear/

• Chernobyl

https://www.un.org/es/observances/chernobyl-remembrance-day#:~:text=En%201986%20una%20explosi%C3%B3n%20en,fueron%20expuestas%20a%20la%20radiaci%C3%B3n.

BIBLIOGRAFIAS

• Zentral nuklearrak

https://zuzeu.eus/gaztea/zentral-nuklearrak-gaur-egungo-gaiztoak/

• Fusion nuclear

https://es.euronews.com/next/2022/12/13/cientificos-de-estados-unidos-logran-una-fusion-nuclear-con-ganancia-neta-de-energia#:~:text=El%20pasado%205%20de%20diciembre,la%20empleada%20en%20el%20proceso.

• Fusioa UPV

https://www.ehu.eus/eu/-/fusion-nuclear

CHERNOBYL

• Chernobylgo zentral nuklear bateko erreaktore batek eztanda egin eta zentrala erre zuen.
• Eztanda hori radiazioa zabaldu zuen europatik
• 8,4 milloi pertsona erradiazioaren eraginpean jazan zituzten

Zentral nuklearra

- Fisio nuklearraren adibide bat zentral nuklearrak dira, non uranio edo plutonio erabiltzen dute fiso nuklearra egiteko eta energia lortzeko

Fusio Nuklearra eguskian

Fusio-erreakzioen adibide bat eguzkian gertatzen direnak dira, non hidrogeno-nukleoen fusioa gertatzen den helioa eratzeko, prozesuan energia kantitate handi bat askatuz, lurrazalera iristen dena eta argi eta bero bezala hautematen duguna.

• Fusioaren garapenak aurre egin behar dien erronka ugarien artean, baldintza desberdinetan erreaktorea osatuko duten materialekin kontaktuan dauden hidrogenoaren isotopoen elkarrekintza ezagutzea dago.

FUSIO NUKLEARRA EHUan