SZTUKA ROMANTYZMU

start

sztukaromantyzmu

POJĘCIE OGÓLNE

Romantyzm — szeroki i wieloznaczny termin stosowany w odniesieniu do różnych przejawów sztuki (głównie malarstwa) lat ok. 1760–1850. Romantyzm nie ma cech odrębnego stylu, jest rozumiany raczej jako wyraz postawy światopoglądowej, artystycznej i uczuciowej. Znamionuje ją pojmowanie sztuki jako przejawu odrębności cywilizacyjnych, narodowych i osobowych

Romantyzm w Polsce rozwijał się od początku lat dwudziestych XIX wieku , do początku lat sześćdziesiątych dwudziestego wieku. Jednakże tendencje romantyczne , które napływały na tereny polskie z Zachodu , pojawiły się już kilkanaście lat wcześniej , były także obecne w sztukach plastycznych , także po roku 1863 , który to był uznawany za umowną datę końca epoki romantyzmu w Polsce.

Jednym z najważniejszych wyróżników romantyzmu w sztuce jest dynamika znajdująca odzwierciedlenie w pojedynczych elementach architektonicznych i malarskich oraz w całej kompozycji. Sztuka ta ma wzbudzać w odbiorcy gwałtowne emocje, jest naznaczona patosem i rozmachem. Jeżeli chodzi o architekturę, szczególnie istotną rolę odegrał tu typ ogrodu angielskiego. Jego chaotyczna organizacja, unikanie symetrii i harmonii miało podkreślać związek owej formy z naturą. Ponadto budowano w tym okresie neogotyckie zamki i wille.

Jednym z najważniejszych tematów romantyzmu jest wolność przedstawiana w formie alegorycznej bądź symbolicznej. W sztuce romantycznej z jednej strony mamy do czynienia z wyrazistą ekspresją, a drugiej z poetycką, melancholijną nastrojowością. Ważną rolę odgrywa tu również fascynacja kulturami Wschodu, a więc tak zwany orientalizm

Architektura romantyzmu wyrosła z fascynacji gotykiem i naturą. Co ważne, romantyzm nie jest osobnym stylem w sztuce, ale pojawia się w różnych epokach niosąc ze sobą zainteresowanie tym, co dysharmonijne, nietypowe i oddziaływające na wyobraźnię. Jeżeli chodzi zaś o architekturę romantyzmu jako konkretnej epoki historycznej, należy pamiętać, że miała ona charakter budowli przede wszystkim prywatnych, rzadziej natomiast sięgano po rozwiązania romantyczne w projektowaniu przestrzeni publicznej. Z pewnością najważniejszymi formami architektonicznymi były zamki, kościoły i ogrody, niejednokrotnie tworzące rozbudowane kompleksy parków.

OGRODY ANGIELSKIE

Ogród angielski to przeciwieństwo klasycystycznego ogrodu francuskiego. Projektowano go zatem precyzyjnie zacierając ślady ludzkiej ingerencji. Ogród taki miał do złudzenia przypominać dziką, nieokiełznaną naturę, miał być niejako dziełem samego Boga. Unikano zatem geometrycznych kształtów i prosto wytyczonych ścieżek. Jego teren miały wypełniać dzikie chaszcze, krzewy i żywopłoty. Ogród angielski stanowił typ tajemniczego labiryntu z niejasno wytyczonym centrum. Również granica pomiędzy ogrodem a naturalnym środowiskiem miała być niewyraźna. Ideą tego ogrodu było bowiem odzwierciedlenie łamigłówki ludzkiego umysłu, nieskrępowanego i pełnego tajemnic.

neoklasycyzm

W architekturze panowały dwa style ; pierwszy z nich to neoklasycyzm , który można było zauważyć głównie w wyglądzie budowli użytku publicznego na terenie Księstwa Warszawskiego , a potem Królestwa Polskiego. W okresie Królestwa Polskiego dążono to tego , aby wszystkie budynki użytku publicznego były do siebie podobne , dlatego budynki te były budowane w tym samym stylu. W tym czasie powstał w Warszawie Teatr Wielki , pałac Staszica , a także szereg budynków rządowych .

NEOGOTYK

Modnym stylem w architekturze był neogotyk, łączący niekiedy formy gotyckie z motywami antycznymi, orientalnymi i klasycystycznymi, który znalazł zastosowanie m.in. przy przebudowie pałaców w Dzikowie, Kórniku i Opinogórze, katedry w Warszawie oraz budowie dworców kolejowych w Krakowie i Wrocławiu.

Neogotyk był oczywiście nawiązaniem do średniowiecznego gotyku , miało to swoja wymowę religijną , ale także legendarną , mistyczną . Romantyzm w wielu elementach nawiązywał do średniowiecza , toteż nawiązał także do głównego stylu panującego w tej epoce

ORIENTALIZM

W okresie romantyzmu fascynacja gotykiem szła w parze z inspiracjami wschodnimi. Często więc ubogacano całość konstrukcji architektonicznej elementami orientu.

Orientalizm - nawiązanie do budownictwa Wschodu. Inspiracje kulturą islamską, indyjską i chińską

rzeźba

Charakteryzując rzeźbę okresu romantyzmu, należy pamiętać, że rzadko kiedy stanowiła ona całość samą w sobie, natomiast najczęściej występowała w określonym kontekście: w ogrodzie, parku, na placu lub zdobiła część budowli architektonicznej. Z tego względu rzeźba nie odegrała w tej epoce, jak również zresztą w klasycyzmie, szczególnie wybitnej roli, którą można by porównać np. z malarstwem.

Jeżeli chodzi o ogólne wyróżniki tej sztuki, można powiedzieć, że rządziły nią prawidła analogiczne do wszystkich innych dziedzin ówczesnej sztuki. Ważne zatem były w rzeźbie cechy takie, jak dynamizm formy, operowanie alegorią i symbolem, odwoływanie się do tematyki wolnościowej i rewolucyjnej.

Najważniejsi rzeźbiarze nurtu romantycznego to natomiast Francuzi Francois Rude i Antoine Louis Barye. Pierwszy z wymienionych twórców był autorem słynnej „Marsylianki”, płaskorzeźby na Łuku Triumfalnym w Paryżu. Dzieło ma charakter rzeźby zbiorowej i batalistycznej. Przedstawia grupę żołnierzy w strojach stylizowanych na czasy antyczne, ruszających do boju pod wodzą skrzydlatej Marsylianki. Całość ma kompozycję dynamiczną, na twarzach postaci rysują się gwałtowne emocje: odwaga i wojownicza agresja.

Z kolei dzieło innego ważnego twórcy Stefano Ricci, czyli nagrobek Michała Bogorii Skotnickiego (z kaplicy Skotnickich na Wawelu) jest utrzymany w zupełnie odmiennej tonacji. Przedstawia postać płaczki załamanej śmiercią najbliższej osoby. Jej postawa (smutno pochylona głowa, pozycja półleżąca) stanowi wymowną oznakę rozpaczy i rezygnacji. Rzeźba została dodatkowo wyposażona w rekwizyty alegoryczne (np. lira o pękniętej strunie) dopełniające nastrój zadumy. Kompozycja całości nie przypomina dobrze zaplanowanego, zwartego układu charakterystycznego dla estetyki klasycznej, ale jej wyróżnikiem jest swoista niedbałość formalna i chaotyczność.

1. rozszerzenie palety barw2. operowanie kontrastem3. dramatyczna tematyka4. ukazywanie tajemniczości, tęsknoty i smutku5. przedstawianie przyrody6. pejzaże z zatartymi konturami7. elementy fantastyczne8. symboliczność

CECHY MALARSTWA

CASPAR DAVID FRIEDRICH

Learning sessions

Caspar David Friedrich (ur. 5 września 1774 w Greifswaldzie, zm. 7 maja 1840 w Dreźnie) – niemiecki malarz, uznawany za jednego z najwybitniejszych przedstawicieli malarstwa romantycznego.

piotr michałowski

Polskim przedstawicielem romantyzmu jest Piotr Michałowski, portrecista oraz malarz scen batalistycznych.

Piotr Michałowski (ur. 2 lipca 1800 w Krakowie, zm. 9 czerwca 1855 w Krzysztoforzycach) – polski malarz, przedstawiciel romantyzmu, portrecista, animalista, batalista; organizator życia społecznego i gospodarczego, mąż stanu. Na pomniku nagrobnym widnieje data urodzenia 25 czerwca 1800 roku.

EUGENE DELACROIX

Ferdinand Victor Eugène Delacroix – francuski malarz, przedstawiciel romantyzmu. Sztuki malarskiej uczył się u Pierre-Narcisse Guérina, pozostawał pod silnym wpływem malarstwa Rubensa

FRANCISCO JOSE DE GOYA

Francisco José de Goya y Lucientes – hiszpański malarz, grafik i rysownik okresu romantyzmu, nadworny malarz Karola III Burbona, Karola IV Burbona i Ferdynanda VII Burbona, portrecista i malarz scen rodzajowych. Uznawany za jednego z najwybitniejszych i najbardziej oryginalnych artystów przełomu XVIII i XIX wieku.

Learning sessions

W literaturze i malarstwie zazwyczaj wyodrębnia się następujące fazy :* wczesny romantyzm (około 1789 - 1804)* pełny romantyzm (około 1804 - 1815)* późny romantyzm (około 1815 - 1848)

WAŻNE ZJAWISKA W LITERATURZE

SYNKRETYZM - łączenie w jednym utworze cech różnych gatunków lub rodzajów literackichORIENTALIZM - zainteresowanie tradycją i kultura Wschodu, fascynacja tamtejszą filozofią, obyczajami i przyrodąLUDOWOŚĆ - nawiązywanie do kultury ludowej, przedstawianie tych obyczajów, moralności, bohaterów pochodzących z ludu.

Adam Bernard Mickiewicz (ur. 13 grudnia?/24 grudnia 1798 w Zaosiu lub Nowogródku, zm. 26 listopada 1855 w Stambule) – polski poeta, działacz polityczny, publicysta, tłumacz, filozof, działacz religijny, organizator i dowódca wojskowy, nauczyciel akademicki. Obok Juliusza Słowackiego i Zygmunta Krasińskiego uważany za największego poetę polskiego romantyzmu (zaliczany do grona tzw. Trzech Wieszczów) oraz literatury polskiej, a nawet za jednego z największych na skalę europejską. Określany też przez innych jako poeta przeobrażeń.

ADAM MICKIEWICZ

Quiz completed!

Juliusz Słowacki (ur. 4 września 1809 w Krzemieńcu, zm. 3 kwietnia 1849 w Paryżu) – polski poeta, przedstawiciel romantyzmu, dramaturg. Obok Mickiewicza i Krasińskiego określany jako jeden z Wieszczów Narodowych. Obok Mickiewicza uznawany powszechnie za największego przedstawiciela polskiego romantyzmu. Utwory Słowackiego, zgodnie z duchem epoki i ówczesną sytuacją narodu polskiego, podejmowały istotne problemy związane z walką narodowowyzwoleńczą, z przeszłością narodu i przyczynami niewoli, ale także poruszały uniwersalne tematy egzystencjalne. Jego twórczość wyróżniała się wspaniałym bogactwem wyobraźni, poetyckich przenośni i języka.

JULIUSZ SŁOWACKI

Aleksander Fredro (ur. 20 czerwca 1793 w Surochowie koło Jarosławia, zm. 15 lipca 1876 we Lwowie) – polski hrabia, komediopisarz, pamiętnikarz, poeta, ziemianin, oficer, tworzył w epoce romantyzmu. Uważany jest za najwybitniejszego komediopisarza w historii literatury polskiej.

ALEKSANDER FREDRO

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ!!

Źródła :

http://www.magazynsztuki.pl/malarstwo-romantyczne/

https://eszkola.pl/jezyk-polski/architektura-999.html

https://historia.interia.pl/drogi-do-wolnosci/news-architektura-i-sztuki-plastyczne-polskiego-romantyzmu,nId,2297002#google_vignette

https://prezi.com/nkdzdpdjkfog/sztuka-romantyzmu/?fallback=1&fbclid=IwAR2O5sZLiBqLEyAg1vg5vxN2fKHA-mrbktGBVVeXEgvIfTrmOJjqx54ldE4

https://zpe.gov.pl/a/neoklasycyzm/D2jksCO3r

https://pl.wikipedia.org/

You can add additional content that excites your students' brains: videos, images, links, interactivity... Whatever you want!

With this function...