Hardver računara

teme

HARDVER

Elementi (opis)

Vježbe

Dragana Blagojević

SOFTVER je programski dio (programi i podaci u računaru) >>>

Hardver je materijalni dio računara (dijelovi računara)

procesor- CPU

-elementi centralne jedinice

-dodatna oprema

vježbe >

-osnovni elementi-(centar +periferija)

Dragana Blagojević

lekcije

grafička kartca

l e k c i j e

DIJELOVI matične ploče

Vježbe

laptop je vrsta PC računara

Dragana B.

JU Tehnički školski centar Zvornik

UPS- akumulator za napajanje računara kada nestane struje

• nije obavezan elemenat sistema, ali daje sigurniji rad

Osnovna karakteristika procesora jevelika brzina (MIPS), na koju utiču parametri •Radni takt procesora (frekvencija, GHz) •Dužina procesorske riječi (32 ili 64 bita,...) •Interna keš memorija(L1)

Dijelovi procesora: • A-L Jedinica vrši arimetičke i logičke operacije nad podacima • U-J- Upravljačka Jedinica: Izvršava instrukcije (komande)programa. Ona prima instrukciju iz radne memorije, tumači je (analizira) i pokreće odgovarajući uređaj na izvršenje.

• Sat: je minijaturni kristal koji oscilira velikom brzinom (milijardu puta u sekundi). Svaka oscilacija ovog sata izaziva izvršenje jedne operacije u računaru.
• U registrima su smješteni podaci i instrukcije nad kojima CPU vrši operacije. To su grupisani bitovi

SPOLJAŠNJA MEMORIJA koja služi za trajno čuvanje podataka; tu se čuva Operativni sistem (softver za upravljaanje računarom).

• HDD (hard disk, magnetni nosilac, ima mehaničke elemente) i/ili
• SSD (noviji, brži, sadrži elektronske elemente za čuvanje podataka)

MONITOR je osnovni izlazni elemenat

• pripada grupi perifernih elemenata
• daje grafički prikaz podataka
• preko njega pratimo rad sa aktivnim podacima

detaljnije objašnjenje u poglavlju- Periferni elementi

NAPAJANJE ili napojna jedinica sistema.

• struju gradske mreže transformiše u pogodan oblik i razvodi do ostalih elemenata na matičnoj ploči i kućištu

• oblici izlaznih konektora su različiti da ne dođe do zamjene priključaka

ZVUČNICI

• pripadaju grupi perifernih elemenata (izlazni uređaj)
• zvučnici nisu obavezni elementi;
• digitalni podatak iz računara konvertuju u analogni, u zvuk, i šalje korisnicima

detaljnije objašnjenje u poglavlju- Periferni elementi

CENRALNA JEDINICA računara ili "računar" .

KUČIŠTE čuva elemente od fizičkog oštećenja i prašine a daje i cjelovitost dijelova.

• mora omogućiti hlađenje elemenata u njemu
• profiliše se prema formatu matične ploče, primjer ATX ploče
• HP, Dell, IBM,...

Vrste:

• uspravno (tower)
• položeno (desktop)

RAM (Random Access Memory) je glavna, osnovna, centralna memorija.

• sarađuje sa procesorom u toku njegove obrade podataka,
• tu su smješteni aktivni tj. pokrenutu programi i podaci,
• gubi sadržaj isključivanjem računara,
• može biti postavljeno više RAM kartica na matičnoj ploči,
• prosječni kapacitet memorije je oko 16GB, 32 GB i više

Oznake: DDR3, DDR4, ...

Za GRAFIČKU KARTICU se koristi brzi slot na matičnoj ploči PCI Express (vrste : x1, x2,x4,... ) ili stariji AGPslot. Obično je grafička kartica sa x16 pinovima za PCIe x16 slot.

konektori za monitor: DVI-za LCD monitore, (VGA- za CRT monitore), ViVo- za analogne video kamere, FireWire ili USB- za digitalne kamere , TV U/I- za TV ili video

MIŠ je pokazivački ulazni elemenat računara

• utiče na pomjeranje kursora po ekranu
• pripada perifernim uređajima

ŠTAMPAČ je periferni elemenat.

• Podatke iz računara štampa na papir.
• ubrajamo ga u izlazne uređaje

detaljnije objašnjenje u poglavlju- Periferni elementi

• OPTIČKI DISKOVI služe za trajni smještaj podataka;
• Pripadaju grupa prenosivih memorija.
• Nisu obavezni, pa ih današnji računari nemaju;

(detaljnije u okviru lekcije Memorije)

Hardver računara je grupisan u dvije cjeline: - centralnu jedinicu (dijelovi u kućištu računara) - periferija (ulazni i izlazni elementi, van kućišta);

SOFTVER su programi i podaci u računaru.

Na ekranu je prikazan aplikativni softver koji koristi čovjek za svoje aktivnosti.

PROCESOR je centralni elemenat računarskog sistema (mozak računara).

• služi za OBRADU podataka
• odlikuje se velikom brzinom, koja se izražava kroz frekvenciju (nekoliko GHz)
• po njemu se računar imenuje

Proizvođači i vrste:INTEL (Celeron, Pentium, Core i5,i7,i9,...) AMD (Sempron, Duron, Athlon, Ryzen,...)

MATIČNA PLOČA služi za povezivanje elemenata u jednu cjelinu, jer ima slotove i portove za priključak drugih elemenata

MAGISTRALE su putanje za prenos podataka kroz ploču

• povezuju procesor sa ostalim elementima
• vrste: adresa, kontrolna i magistrala podataka

PCI KARTICE služe za nadogradnju računarskog sistema

• mrežna kartica, zvučna kartica, TV kartica,...

GRAFIČKA KARTICA je ili integrisana u matičnu ploču ili se instalira koa poseban modul i služi za obradu slike i video signala (tako oslobađa glavni CPU jednog dijela posla)

• Preko nje se monitor povezuje u računarski sistem

SKENER je periferni uređaj, iz grupe ulaznih uređaja

• nije obavezni elemenat sistema
• štampani dokument ubacuje u računar kao digitalnu sliku

***detalnije objašnjenje u poglavlju- Periferni elementi

Hardver računara je grupisan u dvije cjeline i to kao: - centralna jedinica (dijelovi u kućištu računara) i - periferija (ulazni i izlazni elementi, van kućišta);

TASTATURA je osnovni ulazni elemenat računara, sa većim prioritetom od miša.

• pripada grupi obaveznih perifernih elemenata
• služi za unos komandi i simbola u računar

detaljnije objašnjenje u poglavlju- Periferni elementi