maitgor

zelulatik gure gorputzera

Egilea: Maitane Tejado Alsua

JUSTIFICACIÓN Y CONTEXTUALIZACIÓN

METODOLOGÍA

ARGUMENTACIÓN CURRICULAR

RESPUESTA A LA DIVERSIDAD

SECUENCIA DE ACTIVIDADES

EVALUACIÓN

PERFIL DE SALIDA: COMPETENCIAS CLAVE Y DESCRIPTORES OPERATIVOS

COMPETENCIAS ESPECÍFICAS

OBJETIVOS DE ETAPA

CRITERIOS DE EVALUACIÓN

SABERES BÁSICOS

SITUACIÓN DE APRENDIZAJE actividades

EVALUACIÓN

La evaluación del alumnado será global, continua y formativa, y tendrá en cuenta el grado de desarrollo de las competencias clave.(Decreto 77/2023, art. 31)

instrumentos y herramientas

" Evaluar siempre, calificar solo cuando el alumnado esté preparado "

CALIFICACIÓN

Se expresará de acuerdo a la normativa en INSUFICIENTE, SUFICIENTE, BIEN, NOTABLE, SOBRESALIENTE

criterios de evaluación

niveles mínimos de logro

indicadores de logro

pRINCIPIOS METODOLÓGICOS

METODOLOGÍA ACTIVA: alumnado protagonista, docente guía... INCLUSIVIDAD PLURILINGÜISMO DESDE EL EJE DEL EUSKARA COEDUCACIÓN EVALUACIÓN FORMATIVA Y FORMADORA USO DE TICS APRENDER A APRENDER SUSCITAR MOTIVACIÓN E INTERÉS

metodología

TRABAJO COOPERATIVO

Tríada cooperativa:

1. Interdependencia positiva
2. Equidad participativa
3. Responsabilidad individual

Grupos heterogéneos establecidos una vez por trimestre: Puede ayudar + Necesita ayuda + el resto Técnicas: 1,2,4 , lápices al centro , folio giratorio...

APRENDIZAJE BASADO EN PROYECTOS

Nuestra principal metodología activa, será el Aprendizaje Basado en Proyectos , trabajando en su desarrollo, estrategias y técnicas del Aprendizaje Cooperativo.

diseño universal del aprendizaje

PRINCIPIOS: 1.- Proporcionar múltiples formas de representación 2.- Proporcionar múltiples formas de acción y expresión 3.- Proporcionar múltiples formas de implicación

ORGANIZACIÓN ESPACIAL, TEMPORAL Y DEL TRABAJO POR PROYECTOS

• Gran grupo: exposiciones, reto...
• Individual: exámenes, autoevaluaciones...
• Grupo cooperativo: diferentes actividades haciendo uso de técnicas cooperativas...

Dependiendo de la actividad, situación....

recursos

- Digitales e internet:

• Para realizar organizadores gráficos, presentaciones y cómic: Canva, Genially, StoryboardThat
• Búsqueda de información: Wikipedia, Txikipedia, YouTube, National Geographic, Gurutze Gorria...
• Fichas interactivas: liveworksheets
• Cuestionario: Quizizz
• Realidad Aumentada: Quiver
• Vídeo presentación del reto: Voki

- Analógicos:Porfolio, pizarra... - Personales: Docente de apoyo ordinario en el aula y tutora.

RESPUESTA A LA DIVERSIDAD

Fase inicial

giza -gorputza: hainbat aparatuk osaturiko organismoa

zer dira zelulak?

zelula eukariotoak. motak

nola zaindu gure burua eta gure gorputza?

zer ikertuko dugu?

izaki bizidunen antolakuntza-mailak

izaki-bizidunen bizi- funtzioak

emakumeak biologian

Fase de desarrollo

Zer dira zelulak?

Zelula, izaki bizidun guztien oinarrizko osagaia da (bizirik dagoen unitaterik txikiena da), zelulaz osatuta gaude izaki bizidun guztiok. Eraikuntza-blokeen antzeko zerbait direla esan genezake. Izaki bizidunak daukaten zelula-kopuruaren arabera banatzen dira:

• Organismo zelulabakarra: zelula bakarrez osatuta daude; adibidez, bakterioak, amebak eta legamiak.

• Organismo zelulanitza: zelula ugariz osatuta daude; honelakoak dira landareak eta animaliak, baita gizakia ere; gizakiok, adibidez, ehun bilioi zelula ditugu.

Lorem ipsum dolor sit amet consectetur auri.

Lorem ipsum dolor sit amet consectetur auri.

Animalia-zelula

Landare-zelula

zelula EUKARIOTOAk

NOLA DAUDE ZELULAK OSATUTA?

Mintza: zelula inguratzen duen azal edo paretaren antzeko zerbait da; azal hori mintz plasmatikoa deitzen da. Nukleoa: izaki bizidunaren material genetikoa duen zatia da, gurasoengandik seme-alabengana transmititzen dena; hau da, izaki bizidunak ugaltzeko behar duen materiala da. Material genetiko hori DNA da, eta bertan organismoaren ezaugarri biologiko garrantzitsuenak daude. Zitoplasma: zelularen barrua betetzen duen substantzia da. Nukleoa inguratzen du eta beste parte edo osagai batzuk ditu, "organulu" deitzen direnak.

Landareen zelulek, gainera, beste bi osagai dituzte, animalia-zeluletatik ezberdintzen dituztenak: Kloroplastoak: argia hartu eta mantenugaiak sortzen dituzten organulu berdeak. Zelula-pareta: zelularen mintza inguratzen eta zelula babesten duen egitura zurruna.

Bilatu aurreko atalak azpian agertzen diren zeluletan. Ondoren, medikuak eman dizkigun irudietan hauek izendatu.

Ikusi ditzagun ea zelulen atalak ikasi dituzun ! Ariketa:

Animalia-zelula

Landare-zelula

IZAKI BIZIDUNEN ANTOLAKUNTZA MAILAK

Geure buruari edo gure kideei begiratuz gero, ziur aski ez gara gai izango zelula zehatzak identifikatzeko. Hau da, zelulak ez dira begiekin ikusten, mikroskopioak erabili behar ditugu horretarako. Zelulak sistema konplexuagoetan antolatzen dira, guk ikusten dugun giza gorputzera iritsi arte. Izaki bizidunen antolamendu-maila desberdinak daude.

Hurrengo bideoa ikusi eta zeluletatik organismora dauden antolamendu-mailak identifikatu. Ondoren, alboko irudiak izendatu eta ordenatu:

Zelula Ehuna Organoa Aparatu/sistema Organismoa

Bizi-funtzioak

Bizi-funtzioak izaki bizidunek beren bizitzan zehar betetzen dituzten hiru prozesuak dira. Zeintzuk uste duzue direla?

• Nutrizioa
• Erlazioa
• Ugalketa

giza-gorputza: hainbat aparatuk osaturiko organismoa

Gorputz aparatu eta sistemak

Arnas-aparatuaDigestio-aparatuaZirkulazio-aparatuaIraitz-aparatuaNerbio-sistemaLokomozio-aparatuaUgaltze-aparatua

Zein bizi-funtzio dagokio bakoitzari?

Jarduera: Bizi-funtzioen eta gorputz-aparatuen/sistemen mapa kontzeptuala egin

BIZI-FUNTZIOAK

Eredua:

BIZI-FUNTZIOAK

1. Laguntza: bisuala eta idatzia

2. Laguntza: bisuala

3. Laguntzarik gabe!

Komikia idaztera goaz!

NIRE GORPUTZA DA

Berritsu-isilak, polit-itsusiak,argal-lodi, ilun-argi, altu-baxuak,elbarri eta itsu, gor edo mutuak.DENAK EZBERDINAK, ESKUBIDE BERBERAK.GORPUTZ ETA IZAERA BAKARREKOAK GU,NORK BERE DURUA MAITATU,nik badakit zer nahi dudan, zer egingo dudan,aukera nirea izango da!Nire gorputza da,ASKE ETA LIBREA,nahi dudan moduan,maite dudan munduan. Elkartu, sentitu, nahi duzunarekin.Zer lagunekin batu, aukera zeuk egin.Zure desio eta zaletasunekin,AURRERA EGIN MAITATZEN ZAITUZTENEKIN.

Nola zaindu gure burua eta gorputza?

ARGUDIO-TESTUA

Nola idatzi?

JANARI OSASUNTSUA

JANARI LASTERRA

vs

• Alde onak

• Alde txarrak

• Alde onak

• Alde txarrak

emakumeak biologian

XIX. mendean, Biologia zientzia independente gisa garatzen hasi zen, mikroskopioaren garapenarekin eta Teoria Zelularraren enuntziatuarekin. Une horretan bertan, Alemanian, Britainia Handian edo Estatu Batuetan, esaterako, emakumeek lehen aldiz lortu zuten unibertsitateetarako sarbidea.

Bilatu emakume hauek alboko webgunean eta gure denboraren lerroan kokatu

Mary Davis Treat (1830-1923)

Helen Dean King (1869-1955)

Nettie Maria Stevens (1861-1912)

Margarita Salas (1938- 2019)

HAUSNARKETA

Orain arte ikertu dugunari erreferentzia eginez, esan dezakegu, historia hasi zenetik, emakumeak zientziaren eta teknologiaren parte izan direla, eta haien ekarpenak funtsezkoak izan direla disziplina horiek aurrera egiteko. Hala ere, kasu gehienetan, haien lorpenak eta aurkikuntzak sistematikoki alde batera utzi dira, eta emakumeek oso gutxitan jaso dute merezi zuten aintzatespena.

Emakumea zientzian gaur egun

Espainian, emakumeen % 30ek baino ez du erabakitzen STEM unibertsitate graduetan matrikulatzea... (UNESCOk 2021ean egindako To be smart, the digital revolution will need to be inclusive azterlanak erakusten duen bezala) Matrikulatutako guztien % 30etik...

• % 3k informazioaren eta komunikazioaren teknologiak aukeratzen dituzte
• % 5ek natur zientziak
• % 8k ingeniaritza eta eraikuntza
• % 14k osasuna eta ongizatea.

National Geographic, 2023

Ehunekoak, zatikiak eta zenbaki hamartarrak eraldatzen

Aurreko berrian agertu diren ehunekoak kopiatu eta ikasi dugun bezala, zatiki eta zenbaki hamartar bihurtu.

• %30 ehunekoa 30 zatikia 30:100= 0,03 zenbaki hamartarra

100

Hasi baino lehen.... % 30-a emakumeak badira, grafikoko kolore grisak edo urdinak islatzen du ehuneko hori? Zenbat izango dira gizonak? Ehuneko baten bidez adierazi.

BURUKETA

Matrikulatutako guztien % 30etik...

1. % 3k informazioaren eta komunikazioaren teknologiak aukeratzen dituzte
2. % 5ek natur zientziak
3. % 8k ingeniaritza eta eraikuntza
4. % 14k osasuna eta ongizatea.

Demagun 500 emakume direla guztira matrikulatu direnak. Aurreko ehunekoak kontuan izanda...

• Zenbatek informazioaren eta komunikazioaren teknologiak aukeratzen dituzte?
• Eta natur zientziak?
• Osasuna eta ongizatea?

LEHENENGO GALDERA. ADIBIDEA.

PROZESUA: 500en %3= Nola?... 500 x (ehunekoa hamartar edo zatiki bihurtu, ikasi dugun bezala) 500 x 0,03 beste aukera 500 x _3_ 1 100

DATUAK:

• 500 emakume apuntatu dira guztira
• %3ak IKT aukeratu dituzte

GALDERA: Zenbatek IKT...? ERANTZUNA: 500en %3= Emakume guztien ehuneko hiruak...

mila esker!

Proiektuaren balorazioa

Gogoratzen zarete zeintzuk diren gure gorputz-aparatu eta sistemak?

Folio birakariaren teknika erabiliz, saiatu denak izendatzen.

CONOCIMIENTO DEL MEDIO 1.- Buscar y seleccionar información... 3.- Resolver problemas a través de proyectos interdiscipilinares... 4.- Conocer y tomar conciencia del propio cuerpo... desarrollando hábitos saludables... 5.- Identificar características... describiendo su organización... estableciendo relaciones... 7.- Comprender cambios... 8.- Valorar la diversidad y la igualdad de género... ÁREAS LINGÜÍSTICAS 2-3-4-5 6-10 MATEMÁTICAS 1.- Interpretar situaciones de la vida cotidiana proporcionando una representación matemática...

GORPUTZ APARATU ETA SISTEMAK: komikia

Aurreko ikasturteetan ikasi dituzuen gorputz-aparatuei buruzko komiki bat egingo dugu. Komiki hauetan, azaldu beharko duzue nola funtzionatzen duen gorputz-aparatu horrek, ze funtzio betetzen duen, ze organok osatzen duten... Gonbidatzen zaituztet "StoryboardThat" programarekin egitera.

DESCRIPTORES OPERATIVOS

CCL1: Expresa en euskara y castellano conceptos, pensamientos, opiniones o sentimientos... con claridad y adecuación... STEM3: Realiza de forma guiada proyectos... para generar cooperativamente, un producto creativo... CPSAA2. Conoce los riesgos más relevantes para la salud y comienza a adoptar hábitos saludables para su bienestar físico y mental... CPSAA5: ...participa en procesos de auto y coevaluación... CE3: crea ideas y soluciones originales... CD2: crea... contenido mediante el uso de herramientas digitales... CCEC4. Utiliza con creatividad distintas representaciones y expresiones artísticas...