Autyzm - prezentacja

Opracowała Anna Lubasz-śledź

Co to jest świadomość?

Kwiecień to miesiąc poświęcony pogłębianiu świadomości i wiedzy na temat autyzmu. Każdy z nas zna osoby w spektrum autyzmu, choć nie każdy z nas o tym wie. Dowiedz się więcej abyśmy razem tworzyli przyjazny świat.

Symbole

Co to jest niepełnosprawność?

ROZUMIEM, SZANUJĘ, AKCEPTUJĘ

AUTYZM

Obaj opisali dzieci o specyficznym profilu trudności m.in. izolowanie się, potrzeba niezmienności, zainteresowanie przedmiotami i brak zainteresowania ludźmi, trudności w komunikowaniu się i w interakcjach z ludźmi.

Autyzm po raz pierwszy został opisany przez Leo Kannera w 1943 roku. Grupę dzieci, którą nazwał autystycznymi opisał również Hans Asperger w 1944 roku. Kanner i Asperger pracowali niezależnie od siebie, ale obaj użyli tego samego słowa – autystyczny.

Leo Kanner

Hans Asperger

Autyzm nie jest chorobą, ale całościowym zaburzeniem rozwoju to znaczy, że cała ścieżka rozwoju osoby autystycznej jest inna od standardowej. Mówiąc innymi słowami: autyzm oznacza, że mózg pracuje w niestandardowy sposób.

Czym jest Autyzm?

Kilka faktów o autyzmie:

1. Człowiek z autyzmem taki się rodzi, autyzmu nie można nagle "złapać" lub zarazić się nim.
2. Autyzm nie mija - towarzyszy człowiekowi przez całe życie.
3. Autyzmu się nie leczy ponieważ to nie choroba - to inny sposób funkcjonowania mózgu.
4. Autyzmu się nie leczy ale osoby w spektrum uczy się jak rozumieć społeczeństwo, w którym większość jest neurotypowa (czyli nie będąca w spektrum autyzmu :)
5. Osoba w spektrum może inaczej odbierać otoczenie, inaczej przetwarzać informacje, a także inaczej reagować.
6. Obszary trudności obejmują: sferę komunikacji, umiejętności społecznych, nietypowe reakcje zmysłowe oraz sferę ruchową.
7. Nie wszystkie zachowania typowe dla autyzmu muszą występować u każdego z tym zaburzeniem (mogą też przejawiać się w różny sposób).
8. To, że chłopcy są diagnozowani 3-4 razy częściej nie oznacza, że faktycznie kobiet w spektrum jest tak mało. One naprawdę potrafią dobrze maskować się czyli obserwować osoby neurotypowe i naśladować ich zachowanie.

TRIADAAUTYZMU

SZTYWNOŚĆ W ZACHOWANIU

KOMUNIKOWANIE SIĘ

INTERAKCJE SPOŁECZNE

Symptomy Autyzmu

Im większe nasilenie zaburzeń, tym trudniej osobom w spektrum odnaleźć się w naszym społeczeństwie. Niektóre z nich nie posługują się tradycyjną mową ale powtarzają słowa które usłyszą lub komunikują się gestami. Trudność mają też z samodzielnym życiem, nauką, zatroszczeniem się o własne potrzeby i potrzebują stałego wsparcia osób dorosłych.

Niektóre osoby z autyzmem lepiej radzą sobie w społeczeństwie pomimo trudności, z którymi zmagają się na codzień. Mogą chodzić do szkoły tak jak Ty, uczyć się, rozwijać swoje pasje a nawet zostać znanym piłkarzem jak Leo Messi u którego w wieku 8 lat zdiagnozowano Zespół Aspergera.

Co oznacza spektrum autyzmu?

Autyzm rozumiemy jako spektrum. Oznacza to, że każda osoba z diagnozą jest inna i przejawia bardzo różne nasilenie zachowań i cech wynikających z autyzmu. Dlatego coraz częściej osoby w spektrum mówią, że autyzm nie jest niebieski ale kolorowy i różnorodny!

• opóźniony rozwój mowy
• unikanie kontaktu wzrokowego
• problemy z tworzeniem wspólnego pola uwagi, czyli podążania za wzrokiem innej osoby
• mimika twarzy jest niedostosowana do wypowiedzi
• trudności z odczytywaniem mimiki twarzy, tonu głosu, gestów rozmówcy
• nietypowy ton głosu lub rytm mowy np. wymawianie każdego zdania jak pytania
• powtarzanie słów lub zdań tzw. echolalia np. w odpowiedzi na pytanie, powtarza je, zamiast udzielenia odpowiedzi
• wypowiedzi mogą sprawiać wrażenie nieadekwatnych do sytuacji
• trudność lub brak komunikowania potrzeb lub pragnień
• branie wypowiedzi zbyt dosłownie – ironii, metafor (połamania nóg)
• bycie dosłownym, nieznajomość niepisanych zasad komunikacji
• brak wymiany informacji w celu dzielenia zainteresowań

KOMUNIKACJA

KOMUNIKACJA ALTERNATYWNA

• dziecko nie patrzy na przedmioty, które wskazuje rodzic

• dziecko nie wskazuje palcem, żeby pokazać, że coś je interesuje
• nie interesują się zabawami społecznymi tzn. grupowymi
• nie dzielą się zainteresowaniami, uwagami i przeżyciami

• brak świadomości tego, co się dzieje z innymi ludźmi (Teoria umysłu)

• występuje brak relacji z rówieśnikami

• małe zainteresowane ludźmi lub brak świadomości ich obecności

• brak wchodzenia w role i udawania w zabawie (tzw. zabawa „na niby”)
• problemem jest brak umiejętności tworzenia bliskich relacji, a nie brak chęci do tego

• trudności w rozumieniu uczuć lub mówieniu o uczuciach

INTERAKCJE SPOŁECZNE

• niechęć do zmian, przywiązanie do rutyny, tworzenie rytuałów
• przywiązanie do stałych schematów, przedmiotów
• powtarzalne ruchy, tzw. manieryzmy ruchowe (stimy, redukcja lęku)

• koncentrowanie się na cząstkowych lub niefunkcjonalnych właściwościach przedmiotów
• powtarzalne, stereotypowe wypowiedzi

• trudności z adaptacją do zmian w planie lub w środowisku np. przemeblowanie, zmiana godziny wyjścia do szkoły
• nietypowe przywiązanie do zabawek lub obiektów tj. klucze, włączniki światła
• zainteresowanie wąską dziedziną wiedzy np. rozkłady jazdy tramwaju, dinozaury, liczby, odkurzacze określonej marki
• spędzanie dużej ilości czasu na układaniu zabawek w specyficzny sposób, obserwowaniu poruszających się przedmiotów (np. wentylator, pralka), koncentrowanie się na specyficznej części przedmiotu (np. kółko od auta)
• wielokrotne powtarzanie ruchów tj. trzepotanie rękami na wysokości oczu, kręcenie się wokół własnej osi – tzw. stereotypie ruchowe lub autostymulacje

SZTYWNOŚĆ ZACHOWAŃ

Wiele osób z autyzmem ma nietolerancje pokarmowe i dolegliwości trawienne. Częste są nietypowe preferencje pokarmowe np. dzieci mogą jeść tylko jeden rodzaj pokarmu, odmawiać jedzenia pokarmu określonego koloru lub jeść niejadalne rzeczy (kredki, papier). Częste są także trudności ze snem np. trudności z zasypianiem, bezsenność. Wiele osób z autyzmem ma nietolerancje pokarmowe i dolegliwości trawienne. Częste są nietypowe preferencje pokarmowe np. dzieci mogą jeść tylko jeden rodzaj pokarmu, odmawiać jedzenia pokarmu określonego koloru lub jeść niejadalne rzeczy (kredki, papier). Częste są także trudności ze snem np. trudności z zasypianiem, bezsenność.

Wiele osób z autyzmem ma zaburzenia sensoryczne. Mogą to być nadmiernie lub bardzo słabe reakcje na doświadczenia zmysłowe: zapachy, dotykaną fakturę przedmiotów, smaki, dźwięki, np. dziecko reaguje na ciche dźwięki tak jakby były zbyt głośne, dziecko zdaje się nie czuć kiedy upadnie i rozbije kolano, dziecko płacze kiedy dotyka piasku.

ŚWIAT ZMYSŁÓW

• Dosłowne rozumienie komunikatów.
• Brak rozumienia fikcji.
• Problemy z interpretacją emocji oraz stanów mentalnych innych osób na podstawie mimiki.
• W mowie spontanicznej osoby z ASD rzadko używają słów odnoszących się do stanu umysłu tj. myśleć, wyobrażać sobie, wiedzieć.
• Nie rozumienie udawania, nieumiejętność udawania.
• Brak identyfikacji obszaru oczu i twarzy jako ważnego źródła informacji na temat emocji, a także stanów umysłu.

• Rozumienie jedynie prostych związków między emocjami a wydarzeniami, brak zrozumienia bardziej złożonych przyczyn emocji.
• Brak różnicowani między tym, że coś stało się przypadkiem, a tym, co ktoś zrobił celowo.
• Brak zrozumienia, kiedy ktoś zwodzi, oszukuje, manipuluje.
• Trudności z empatią, rozumieniem motywacji oraz przekonań innych ludzi.

TEORIA UMYSŁU

Play

Przeciążenie sensoryczne

Autyzm wprowadza zmysły w błąd.

"Dziecko ci nie powie."

Słynne osoby

Stephen Wiltshire

Film o autystycznym chłopaku, który ma swoją galerię sztuki i przepięknie maluje.

Osoby z autyzmem mogą mieć niezwykłe zainteresowania.

Anna Lubasz-Śledź

Dziękuję za uwagę.

Go!