Katedra Gotycka

Start!

Wiktoria Sienica

Powstawanie katedr gotyckich

Bibliografia

Konstrukcja i jej założenia

Zawalone/Spalone katedry

Jak były budowane katedry?

Jak wytyczano zarys katedry gotyckiej?

Jak projektowano katedry?

Co to katedra?

Zagadnienia

Czym się cechuje?

Co to katedra?

Była ona miejscem łączności Boga z ludźmi. Miała odzwierciedlać boską naturę i wielbić Boga.Najważniejszym miejscem w świątyni był jednak ołtarz. To miejsce, skąd wszystko promieniuje i dokąd wszystko się zbiega. Jest centrum i sercem budowli, jest zatem symbolem Chrystusa.

Katedry były rodzajem budowli sakralnych, podporządkowanych wierze chrześcijańskiej. Cechuje się wydłużoną i wysoką nawą główną, wzdłuż której biegną dwie węższe nawy boczne. Katedra gotycka łączy architekturę, rzeźbę oraz malarstwo, i każdy z jej elementów coś symbolizował.

Gotyk to styl w architekturze europejskiej okresu późnego średniowiecza, od XII do początku XVI wieku. Został zapoczątkowany we Francji i powoli się w niej rozwijał. Jest to styl sakralny, który miał zbliżać do Boga. Właśnie tym stylem były budowane katedry.

Katedra w Chartres we Francji

Projektanci gotyckich katedr opracowywali swoje plany głównie przy użyciu kompasu oraz prostej skalówki (linijki). Początkowo zajmowali się tym ludzie z doświadczeniem w kamieniarstwie, a dopiero w XIII wieku zaczęli przygotowywać je mistrzowie kreślarze. Niestety gotyccy architekci nie pozostawili żadnych źródeł pisanych, które wyjaśniałyby ich dzieła. Niektóre budowle gotyckie ujawniają cechy "ad quadratum" i "ad triangulum", czyli metody konstrukcyjne łączące w sobie określone proporcje geometryczne - w tym przypadku kwadratu i trójkąta.

Jak projektowano katedry?

Podczas wytyczania linii prostych posługiwano się przyrządami znanymi od starożytności: tyczkami, pionem i węgielnicą krzyżową z celownikiem, zwanym gromą. Przy odmierzaniu większych odcinków posługiwano się sznurami mierniczymi i od połowy XV wieku kołem, a przy wytyczaniumniejszych odcinków korzystano z łaty. Koła i odcinki wykreślano przy użyciu cyrkla - sznurka z przymocowanym gwoździem. Do niwelowania terenu posługiwano się wagą wodną oraz astrolabium.

Zarys budowli wytyczano, aby wiadomo było gdzie dokładnie wykopać trzeba fundamenty. W średniowieczu na początku budowy kościoła wytyczano jego rzut, posługując się także metodą geometryczną. Rozpoczynano od wyznaczenia środka budowli, a następnie wyznaczano ośpółnoc-południe za pomocą busoli oraz wytyczano linię do niej prostopadłą. Obie osie stanowiły bazę do wytyczania dowolnej liczby liniirównoległych w obu kierunkach, często za pomocą trójkąta równobocznego.

Jak wytyczano zarys katedry gotyckiej?

Zarysy katedry

założenia

Konstrukcja

Na obrazku przedstawiona jest konstrukcja katedry gotyckiej w przekroju

Budowle gotyckie symbolizują również zamożność fundatora, miasta bądź władcy. W konstrukcjach zostało odzwierciedlone miejsce człowieka drodze do boskiej wieczności. Architekci tej epoki wzbili się na szczyty ludzkich możliwości. Stworzyli dzieła, które przetrwały do dziś. Człowiek gotyku podążał więc drogą wyznaczoną przez teocentryzm.

Sakralna architektura gotycka posiadała strzeliste wieże i smukłe kolumny, ostre łuki, wąskie okna. Wszystko to symbolizowało skierowanie się do Boga. Boska wszechobecność była podkreślona przez światło wpadające do świątyni przez ogromne, zdobione witrażami okna. Katedra była więc odbiciem boskiego ładu i wyrazem uwielbienia Pana.

Założenia konstrukcji

WITRAŻE

Jednym z najważniejszych materiałów do budowy było drewno. Później zaczęto stosować takie materiały jak kamień lub cegła. Elegancję stylu gotyckiego podkreślały wyjątkowe elementy ozdobne. W wielkich oknach wstawiano misternie układane z kolorowego szkła witraże.

Kościół zbudowany był na planie krzyża, były to budynki o niebywałej wysokości wnętrza. Od kościołów romańskich wyróżniały się sklepieniami ostrołukowo-żebrowymi.

Jak budowano katedry gotyckie?

Polichromie, którymi dekorowano ściany kościołów zapoznawały wiernych z opowieściami biblijnymi lub dziejami świętych. W górnych partiach okien umieszczano kamienną plecionkę – maswerk.

Witraże wypełniały wnętrza świątyń wielobarwnym światłem.

Katedra św. Piotra i Pawła w Nantes

Katedra Notre Dame w Paryżu

Katedra pod wezwaniem Męczeństwa św. Jana Chrzciciela w Warszawie

Katedra św. Marcina w Utrechcie

Katedra św. Pawła w Londynie

2020

2019

1939

1666

1674

Zawalone/Spalone katedry

• pl.wikipedia.org
• bryk.pl
• hist.flog.pl
• sekulada.com
• zpe.gov.pl
• podrozepoeuropie.pl
• batoryart.wordpass.com
• edukator.pl
• historiaposzukaj.pl

Bibliografia