Początki lotnictwa 4-8

ETAP 2: Początki lotnictwa

GRUPA WIEKOWA: klasy 4-8 szkoły podstawowej WYMIAR CZASU: 45-60 min MIEJSCE REALIZACJI: - stacjonarnie: sala lekcyjna, świetlica - zdalnie: w domach, z wykorzystaniem komunikatora (np. Google Meet) CELE OGÓLNE: - zapoznanie uczniów z historią lotnictwa i pojęciem aerodynamiki CELE SZCZEGÓŁOWE: UCZEŃ: - poznaje historię lotnictwa - wie jak lata samolot, helikopter i wahadłowiec - poznaje polskiego naukowca — Adama Ostaszewskiego - pracuje pod presją czasu - współpracuje z innymi i myśli kreatywnie METODY PRACY: - gry i zabawy dydaktyczne - prezentacja multimedialna - element pogadanki FORMY PRACY: - indywidualna - grupowa

Wersja prezentacji dla uczniów

Skopiuj poniższy link i wyślij uczniom, by udostępnić im prezentację. Ta wersja prezentacji nie zawiera dodatkowych informacji, które są wyłącznie dla nauczycieli. Link do prezentacji: https://view.genial.ly/614872312bacaa0dd256f139

Zadanie 1

Maksymalnie do 20 minPotrzebny jest załącznik nr 1

Kilka dni przed zajęciami każdy z uczniów dostaje jeden ze slajdów z prezentacji. Jeżeli w grupie jest więcej niż 12 uczniów, nauczyciel łączy ich w małe grupy. Wszyscy uczniowie powinni zapoznać się z treścią slajdu i przygotować się do zaprezentowania go przed resztą klasy. Wszystko musi odbyć się w odpowiedniej kolejności (slajdy są ponumerowane od 1 do 12).

Załącznik 1

Ludzie chcieli nauczyć się latać od tysięcy lat. W mitach i legendach z całego świata pojawiały się postaci, które wznosiły się powietrze, jak na przykład Ikar. Wiele kultur próbowało stworzyć latające przedmioty — najpierw były to kamienie i włócznie, a później latawce, bumerangi, a nawet sztuczne ognie. Pierwsze latawce powstały w Chinach, być może już 1000 lat przed naszą erą, chociaż nie ma na to jednoznacznych dowodów. Chińczycy jako pierwsi zrozumieli, że można unosić obiekty za pomocą ciepłego powietrza. Chińskie lampiony były „przodkami” latających balonów.

Źródło: https://antycznahellada.files.wordpress.com/2012/08/dedal-ikar-mity-grecy-hellada.jpg

Załącznik 1

W 1352 roku słynny wynalazca Leonardo da Vinci stworzył projekt pierwszego skrzydłowca. Według założeń skrzydła maszyny miały mieć rozpiętość 10 metrów i być ruchome. Pilot miał leżeć na brzuchu i używać siły mięśni, aby napędzać te skrzydła — miało to działać podobnie jak u ptaków. Szkice różnych maszyn latających inspirowały ludzi setki lat później.

Źródło: www.drawingsofleonardo.org

Załącznik 1

W XVII i XVIII wieku ludzkość badała aerodynamikę i pracę skrzydeł. Bez Zasad Dynamiki Newtona i prac wielu wybitnych matematyków i fizyków nigdy nie udałoby się tak szybko ziścić marzenia o lataniu. Za start współczesnego okresu lotnictwa uznaje się 1783 rok, kiedy to miał miejsce pierwszy udokumentowany, swobodny lot balonem z załogą braci Montgolfier. Niestety — lot pierwszych balonów był zależny od kierunku wiatru — nie dało się nimi dobrze sterować. Nie można było też nimi polecieć zbyt daleko.

Źródło: Bibliothèque nationale de France

Załącznik 1

Sterowce mogły pokonywać o wiele większe odległości niż balony. Zamiast rozgrzanego powietrza wykorzystywano w nich hel lub wodór. W 1852 roku Henri Giffard wykonał 24-kilometrowy przelot sterowcem z silnikiem parowym we Francji. Następnym ważnym krokiem było zamontowanie w sterowcach silników elektrycznych — udało się to już w 1884 roku.

Źródło: https://st.violity.com/auction/uncos-images/42/57a61ea41d7dc869e24a35d0fb8e778b.jpg

Załącznik 1

Pierwszy udany lot szybowcem odbyli bracia Wilbur i Orville Wright. Był to pierwszy w pełni kontrolowany lot samolotem z napędem spalinowym. Zbudowanie silnika było niezwykle trudne — żaden ze znanych producentów nie chciał się podjąć tego zadania. Zrobił to Charles Taylor — mechanik, który pracował w sklepie rowerowym. Czterocylindrowy silnik o masie 90 kg i mocy 12,5 koni mechanicznych nie był najbardziej zaawansowany na świecie, ale wytwarzał dokładnie taką moc, jaka była potrzebna, aby napędzić samolot nazwany “Flyer”. 17 grudnia 1903 roku braciom udało się odbyć cztery udane próby lotu, które w pełni kontrolowali. Pierwsza z prób trwała zaledwie 12 sekund. To Orville sterował pojazdem- o wszystkim decydował rzut monetą. Samolot wznosił się i opadał, podskakiwał, aż zahaczył skrzydłem o ziemię — pokonał odległość 36,5 metra. Wszystko uwiecznił na zdjęciu John T. Daniels, który nigdy wcześniej nie obsługiwał aparatu fotograficznego. Dziś to bardzo znane, historyczne zdjęcie. Najdłuższa, czwarta z prób, trwała 59 sekund — pojazd w tym czasie przebył około 300 metrów.

Źródło: https://en.wikipedia.org/wiki/John_T._Daniels#/media/File:Wright_First_Flight_1903Dec17_(restore_115).tif

Załącznik 1

Jako pierwsi samoloty w celach wojennych wykorzystali Włosi. Było to w 1911 roku podczas wojny włosko-tureckiej. Z samolotów zrzucili bomby na wrogów. I wojna światowa znacznie wpłynęła na rozwój przemysłu lotniczego. Już w 1915 roku na niebie toczyły się wielkie bitwy lotnicze. Popularny pilot Manfred von Richthofen zwany Czerwonym Baronem miał zestrzelić ponad 80 samolotów! W 1914 roku firma St. Petersburg-Tampa Airboat Line po raz pierwszy uruchomiła regularny, pasażerski transport lotniczy w USA. W kolejnych latach coraz częściej samoloty zaczęto wykorzystywać pod loty dla zwykłych pasażerów między kontynentami. W latach między I a II wojną światową konstrukcja samolotów zaczęła wyglądać zupełnie inaczej. Takie modele jak Douglas DC-3 były wykonane w całości z metalu. To znacznie zwiększało komfort, zasięg i bezpieczeństwo przelotów.

Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Douglas_DC-3#/media/Plik:Douglas_DC-3,_SE-CFP.jpg

Załącznik 1

Kiedy wojna się skończyła, samoloty zaczęły być wykorzystywane do „lotnictwa użytkowego” - robienia zdjęć, badań geograficznych, rozpylania nawozów nad polem lub lotniczych pokazów dla publiczności. W latach 30. XX wieku zbudowano pierwsze ogólnodostępne helikoptery. Najbardziej znanym z nich był Sikorsky R-4. Korzystano z nich do patroli policyjnych lub misji ratowniczych.

Źródło: https://www.sikorskyarchives.com/

Załącznik 1

Samoloty tuż przed II wojną światową były już wyposażone w proste radary, radiotelefony lub pierwsze systemy nawigacji. Wielkim krokiem naprzód było również powszechne użycie silnika odrzutowego. Dzięki temu można było zwiększyć prędkość, zwrotność, bezpieczeństwo i liczbę kilometrów, którą mogły pokonać maszyny. Co więcej, samoloty mogły zacząć latać wyżej, by uniknąć turbulencji i żeby utrzymać odpowiednie ciśnienie w kabinie. W 1947 roku pierwszy raz przekroczono barierę dźwięku — samolot Bell X-1 uzyskał prędkość 1126 km/h.

Źródło: http://afftc.edwards.af.mil/history/docs_html/aircraft/x-1_test_program.html

Załącznik 1

W 1956 roku rosyjska firma Aeroflot wprowadziła jako pierwsza regularne połączenia lotnicze oparte na samolotach odrzutowych. Używała ona samolotu Tupolev Tu-104. W 1958 roku Boeing pokazał świetny samolot 707, a Douglas Aircraft Company model DC-8. Właśnie te dwie firmy stały się najbardziej znanymi na świecie. W 1969 roku firma Aérospatial we współpracy z British Aerospace zaprezentował światu samolot pasażerski Concorde. Prawdziwe arcydzieło technologii, które poruszało się 2179 km/h.

Źródło: https://samchui.com/wp-content/uploads/2019/02/002maiden1-759x500.jpg

Załącznik 1

W historii lotnictwa swój udział mają również Polacy, na przykład Adam Ostaszewski, który był nazywany Leonardem ze Wzdowa. Był to konstruktor lotniczy, prawdziwy pionier związany z lotnictwem w Polsce. Zbudował szereg modeli samolotów (np. płatowca z silnikiem, który nawiązywał do samolotu braci Wright, samolot odrzutowy, helikopter i model sterowca).

Źródło: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/00/Adam_Ostaszewski_%282%29.jpg

Załącznik 1

W ciągu 100 lat lotnictwo przeszło niesamowite zmiany. Od prostych maszyn, przez samoloty wyposażone w dwa skrzydła aż do statków powietrznych jak Dreamliner lub samolotów pasażerskich, które przewożą nawet ponad 800 osób podczas jednej podróży - Airbus A380. W 2016 roku samolot solarny Solar Impulse 2 poleciał dookoła świata, nie spalając ani kropli paliwa. Kto wie, co na niebie będzie działo się w kolejnych latach. Możemy się spodziewać, że w przyszłości zwykli ludzie będą mogli latać w przestrzeń kosmiczną.

Źródło: https://easbcn.com/wp-content/uploads/2020/07/256409_1.jpg

Załącznik 1

Czy wiesz, że… 1. Około 1 na 5 osób boi się latać samolotem? 2. Jedzenie podczas lotu smakuje trochę inaczej niż na ziemi. To przez różnicę w ciśnieniu powietrza. 3. Latanie jest dość bezpieczne. Szansa, że przeciętny Amerykanin zginie w katastrofie lotniczej, wynosi 1 na 11 milionów, a że stanie się to w wypadku samochodowym 1 na 5000. 95% osób biorących udział w katastrofach lotniczych przeżyło je. Najbezpieczniejsze miejsca w samolocie to te z tyłu. 4. 24 lipca 2019 roku na całym świecie leciało ponad 225 000 samolotów. 5. W niektórych samolotach, np. w Boeing 777 i 787 znajdują się małe sypialnie, w których załoga może się przespać. 6. Podobno w każdy samolot raz w roku uderza piorun. Jednak od 1963 roku żaden z nich nie spowodował zniszczenia pojazdu. To dzięki specjalnej budowie maszyn. 7. Przeciętny Boeing 747 ma w swoim wnętrzu ponad 240 km przewodów. 8. W latach 30. i 40. XX wieku w samolotach nie było łazienek. Pasażerowie i załoga korzystali z kartonu. Niestety zawartość mogła się rozlać podczas turbulencji.

Zadanie 2

Maksymalnie do 15 minPotrzebna jest kreda oraz kostka do gry

W klasie: Idziemy na boisko szkolne, bierzemy kredę i wspólnie tworzymy grę planszową „samoloty”. Rysujemy kredą planszę. To uczniowie będą pionkami — samolotami. Dydaktyka polega na wymyślaniu ciekawych zadań w stylu: wpadłeś w turbulencję, musisz poczekać kolejkę/brakuje ci paliwa, musisz wylądować na lotnisku — cofasz się o dwa pola/przesiadasz się do samolotu Concorde i jesteś szybszy niż światło — masz dodatkowy rzut kostką. Ćwiczymy wyobraźnię. Opcjonalne zadanie dodatkowe/Zadanie podczas zajęć online Uczniowie przygotowują się do wywiadu z Adamem Ostaszewskim na temat maszyn latających. Każdy musi wymyślić po kilka pytań. Przykładowe pytania: Jak wpadł Pan na pomysł budowy pionowzlotu? Czy nie bał się Pan pierwszego lotu swoją maszyną latającą?

Zadanie 3

Maksymalnie do 15 minPotrzebne są kartki papieru + załącznik nr 2

Prowadzący łączy uczniów w pary. Każda z par przygotowuje samolot z papieru według swojego projektu. Następnie sprawdzamy, która z papierowych maszyn poleci najdalej. Następnie prowadzący włącza prezentację o sposobie lotu samolotów i helikopterów.

Załącznik 2

Samoloty są bardzo ciężkie — niektóre ważą setki ton. Jak to możliwe, że z taką lekkością latają? To, że samolot jest ciężki, nie jest przeszkodą. Balony też są ciężkie, a unoszą się dzięki temu, że gorące powietrze w środku ma mniejszą gęstość niż zimne powietrze na zewnątrz. Budowa samolotu jest dokładnie przemyślana. Wbrew pozorom, samoloty jak na swoje rozmiary są lekkie. Te pojazdy mają potężne silniki, które generują siłę ciągu. Siła ciągu jest większa niż siła grawitacji — to właśnie silnik „ciągnie w górę samolot”.

Źródło: https://www.smartage.pl/wp-content/uploads/2021/05/3666.jpg

Załącznik 2

Oprócz potężnych samolotów napędzanych silnikami istnieją też szybowce, które bez silników latają między chmurami. Podobnie jak niektóre ptaki — korzystają z prądów powietrza i dużej rozpiętości skrzydeł. Najczęściej są wynoszone w górę za pomocą normalnych samolotów — dzięki temu zyskują wysokość i dużą prędkość.

Źródło: https://katalogmarzen.pl/img/products/1/2019_07/nowoczesny-szybowiec-podczas-postoju.jpg

Załącznik 2

Helikopter unosi się w powietrzu dzięki wirnikowi nośnemu — nazywamy go śmigłem. Wirniki kręcą się z ogromną prędkością — dzięki temu tworzy się odpowiednie ciśnienie i ogromna siła nośna wynosi helikopter do góry.

Źródło: https://helipoland.com/wp-content/uploads/2019/11/Wynajem-s%CC%81mig%C5%82owca-1-1800x900.jpg

Dlaczego samolot lata?

Zadanie 4

Maksymalnie do 10 minPotrzebny jest komputer/laptop + załącznik nr 3

W wersji online: Test obrazkowy. Na ekranie komputera lub na rzutniku przedstawiony jest zasłonięty obrazek składający się z kilku elementów. Rozpoczynamy quiz — za prawidłową odpowiedź na pytanie zostaje odsłonięte jedno okienko. Wygrywa ten, kto najszybciej zgadnie, co przedstawia to zdjęcie lub obrazek. Po zabawie prowadzący podsumowuje lekcje — mówi, że dziś poznaliśmy ważne wydarzenia z historii lotnictwa oraz dowiedzieliśmy się, dlaczego samoloty i helikoptery latają. Zapowiada kolejne zajęcia dotyczące silników, dzięki którym pojazdy unoszą się w powietrzu oraz rakiet.

Załącznik 3

Zadanie dodatkowe - projektowe

Zadanie dodatkowe, dla kół biorących udział w konkursie. Zadanie polega na stworzeniu modelu latającego samolotu. Model można wykonać z dowolnych materiałów. Po zrealizowaniu zadania, zdjęcie lub zestaw zdjęć należy umieścić na platformie w zadaniu "raport z etapu".

ETAP 2: Początki lotnictwa

GRUPA WIEKOWA: klasy 4-8 szkoły podstawowej WYMIAR CZASU: 45-60 min MIEJSCE REALIZACJI: - stacjonarnie: sala lekcyjna, świetlica - zdalnie: w domach, z wykorzystaniem komunikatora (np. Google Meet) CELE OGÓLNE: - zapoznanie uczniów z silnikami odrzutowymi oraz rakietami CELE SZCZEGÓŁOWE: UCZEŃ: - wie, czym są i jak działają silniki odrzutowe - poznaje ciekawostki na temat rakiet - zastanawia się, z jakimi wyzwaniami mierzą się astronauci - bierze udział w dyskusji - rozwija umiejętności manualne, pracując przy budowie rakiety - pracuje pod presją czasu METODY PRACY: - gry i zabawy dydaktyczne - prezentacja multimedialna - element pogadanki FORMY PRACY: - indywidualna - grupowa

Wersja prezentacji dla uczniów

Skopiuj poniższy link i wyślij uczniom, by udostępnić im prezentację. Ta wersja prezentacji nie zawiera dodatkowych informacji, które są wyłącznie dla nauczycieli. Link do prezentacji: https://view.genial.ly/61488b0b854e300dd38368df

Zadanie 1

Maksymalnie do 15 minPotrzebny jest załącznik nr 1

Prowadzący wyjaśnia cel lekcji — dziś dowiemy się, w jaki sposób działają silniki w samolotach i poznamy lepiej rakiety. Zastanowimy się nad tym, czy praca kosmonauty jest łatwa. Zbudujemy własną rakietę i zagramy w grę „kim jestem”. Następnie włącza prezentację dotyczącą silników w lotnictwie. Uczniowie muszą uważnie patrzeć na slajdy, ponieważ po każdym ze slajdów pojawia się jeden element zdjęcia (jak w puzzlach). Który z uczniów pierwszy zgłosi się i powie, co przedstawia fotografia, ten wygra. Po każdym slajdzie wszyscy uczniowie wspólnie starają się zgadnąć. Zdjęcie będzie przedstawiało start rakiety kosmicznej widziane z nietypowej perspektywy — z kosmosu.

Załącznik 1

W jaki sposób działa silnik odrzutowy?

Załącznik 1

Pierwszy silnik odrzutowy był napędzany parą wodną. Skonstruował go już w I wieku naszej ery Heron z Aleksandrii. Jednak jego wynalazek miał bardzo małą moc i nie miał żadnego rozsądnego zastosowania. W Chinach w XII wieku wynaleziono silniki rakietowe — jednak aż do XX wieku były one używane jedynie do napędu fajerwerków oraz do zastosowań związanych z bronią.

Źródło: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/2e/Engine.f15.arp.750pix.jpg

Załącznik 1

Po wynalezieniu samolotów silnikowych inżynierowie zaczęli zastanawiać się nad zastosowaniem technologii odrzutowej, która pozwoliłaby na stworzenie maszyn o większej prędkości lotu. Wirniki napędzane silnikami tłokowymi były ograniczone. Silnik turboodrzutowy zapewnił więcej mocy i umożliwił przekroczenie niespotykanej dotychczas prędkości. Pierwszy odrzutowy silnik lotniczy (tzw. motorjet) powstał w 1910 roku. Stworzył go Henri Coanda — użyto go w samolocie Coanda-1910. Znacznie bardziej wydajne były silniki turboodrzutowe. Pierwszy z nich opatentował w 1930 roku Anglik Frank Whittle. W 1939 roku swój pierwszy lot odbył Heinkel He 178, czyli pierwszy samolot z takim silnikiem.

Źródło: https://www.renishaw.com/media/img/gen/8799113128694eedbadb1ea120be4d4d.jpg

Załącznik 1

Silniki odrzutowe zyskały dużą popularność kilka lat po zakończeniu II wojny światowej. Pozwoliły na stworzenie potężnych samolotów bojowych. Ułatwiły również podróże na długich dystansach. Takie silniki działają dobrze na dużych wysokościach. Wirniki byłyby tam nieskuteczne przez niską gęstość powietrza. Silniki odrzutowe to najpopularniejszy mechanizm napędowy nowoczesnych samolotów. Wyrzut powietrza pod wysokim ciśnieniem powoduje powstanie siły ciągu. To jak wypuszczenie nadmuchanego balona bez zawiązania supła, tylko coś o wiele bardziej dopracowanego technologicznie.

Źródło: https://i.ytimg.com/vi/gIhX2Ej-5DQ/maxresdefault.jpg

Załącznik 1

W jaki sposób działa silnik odrzutowy w samolocie? Na początku wciąga powietrze do silnika przez ogromny wentylator. Typowy silnik zasysa tonę powietrza w sekundę! Część powietrza trafia do głównej komory silnika, a reszta przepływa aż do etapu wydechu. Wirniki ściskają powietrze w małej przestrzeni i tworzą bardzo wysokie ciśnienie. Paliwo trafia do silnika przez niewielki przewód, jest mieszane z powietrzem pod wysokim ciśnieniem i ulega zapłonowi. Powstaje kontrolowana eksplozja — gazy będące produktem spalania się rozprężają. Silnik ma taki kształt, że wytworzona siła jest skierowana do tyłu. Gorące powietrze z silnika miesza się z powietrzem dostarczanym przez wirnik i cała mieszanka błyskawicznie wylatuje z tyłu silnika. To ogromna siła ciągu. Silniki odrzutowe są najczęściej stosowane w lotnictwie, ale również w dużych statkach lub w samochodach, aby pobić naziemny rekord prędkości.

Źródło: https://i.ytimg.com/vi/SdgT5ic2oPs/maxresdefault.jpg

Zadanie 2

Maksymalnie do 15 minPotrzebna jest kreda oraz kostka do gry

Dyskusja: w przypadku lekcji online korzystamy z narzędzia Burza mózgów. Staramy się przedyskutować potrzeby psychofizyczne człowieka (takie, które pozwalają mu czuć się dobrze i normalnie żyć — np. jedzenie, picie, chodzenie do toalety, ale również potrzeba bezpieczeństwa lub miłości) podczas lotu kosmicznego. Zastanawiamy się wspólnie — jakie problemy mogą mieć pasażerowie statków kosmicznych? W jaki sposób uczniowie chcieliby rozwiązać problemy, gdyby spróbowali wyobrazić sobie siebie jako astronautów.

Przykłady problemów podczas podróży kosmicznych i tego, w jaki sposób są one rozwiązywane: Kosmonauta musi być odporny na stres, cieszyć się dobrym zdrowiem, mieć mocne kości, nerki bez kamieni. Co więcej, nie powinien chrapać, nie wydzielać nieprzyjemnego potu i nie mieć nieświeżego oddechu. To musi być osoba posłuszna przełożonym, ale również samodzielna i pomysłowa. Kosmonauci walczą ze stresem, nudą i tym, że są zamknięci z grupą ludzi (których nie wybrali sobie sami) na bardzo małej przestrzeni. Problemem mogą być czynności fizjologiczne. Podczas misji Apollo w 1969 roku NASA kazała kosmonautom używać foliowych worków na odchody z samoprzylepną obręczą. Wiązało się to z zabrudzeniem siebie, ubrań i kabiny. Przy braku grawitacji trudno jest się załatwić. Żadna nieczystość nie może się wydostać na zewnątrz. W worku z odchodami trzeba było umieścić pastylkę bakteriobójczą. Obecne toalety w kosmosie są w porównaniu z workami cudami techniki. Ale żeby z nich korzystać, też trzeba przejść treningi. W Centrum Lotów Kosmicznych w Houston jest specjalna, niezwykła muszla klozetowa do treningów. Ma średnicę zaledwie 10 cm. Bez grawitacji sikanie jest naprawdę problemem — nie wie się, że już się chce, ponieważ nic nie uciska pęcherza. Dlatego warto odwiedzać toaletę regularnie. 50-75% astronautów ma objawy choroby kosmicznej, która polega na tym, że kilka godzin po starcie zaczyna się wymiotować. Kosmonauci tęsknią za przyrodą, świeżym jedzeniem, zapachami, ludźmi i miłością, rodziną. Astronauci spędzają w kosmosie całe miesiące, więc odpowiednia dieta jest dla nich bardzo ważna. Jedzenie musi mieć długi termin przydatności i zajmować jak najmniej miejsca. Musi być łatwe do spożycia i przygotowania w warunkach bez grawitacji. Najprościej przygotować potrawy w formie proszków, tubek i pastylek. Statki kosmiczne wyposażone są w stół kuchenny, do którego są mocowane tace z produktami spożywczymi. Tace mają różne paski i zaciski, aby nie móc odlecieć. Kawy, herbaty i soki są odwadniane, aby ważyły jak najmniej. Bezpośrednio przed spożyciem są one nawadniane poprzez dozownik z wodą, który znajduje się obok stołu. Niestety, spożywane potrawy wydają się mdłe i bez smaku - nosy w kosmosie są cały czas zatkane. Dlatego przygotowujący żywność wybierają przede wszystkim pikantne dania, które mają bardzo wyrazisty smak i zapach. Przyprawy są również bardzo ważne.

W podróży kosmicznej można zapomnieć o napojach gazowanych. Kiedy otwiera się puszkę, bąbelki nie idą do góry. Taki napój jest mało apetyczny. Kosmonauci mogą pomarzyć o zimnych napojach - w rakietach nie ma lodówek. Żywność jest suszona lub szczelnie pakowana. W kosmosie nie je się również świeżych owoców i warzyw, które szybko się psują. Jedzenie chleba byłoby niebezpieczne — okruszki grożą zadławieniem podczas przełykania w stanie nieważkości. Kosmonauci często jedzą tortillę. W jaki sposób radzić sobie z samotnością? Amerykański astronauta Scott Kelly radzi: warto przestrzegać harmonogramu, prowadzić dzienniczek, praktykować hobby i regularnie kontaktować się z bliskimi. Kelly spędził na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej prawie rok (340 dni i ponad 8 godzin). Astronauta podkreślił, że warto zaplanować sobie każdą chwilę. Regularnie spał i pozwalał sobie na relaks wieczorami, kiedy oglądał filmy z resztą załogi. Najbardziej brakowało mu świeżego powietrza i przyrody. Z tęsknoty za środowiskiem jego załoga słuchała nagrań śpiewu ptaków, szumu drzew i bzyczenia owadów. Astronauta polecał prowadzenie dziennika. Jak powiedział: “spisywanie swoich dni ułatwia, aby umieścić codzienne doświadczenia w perspektywie czasowej”.

Zadanie 3

Maksymalnie do 2 minPotrzebny załącznik nr 3

Nauczyciel włącza slajd/filmik z ciekawostkami na temat rakiet.

Załącznik 3

Kilka ciekawostek o rakietach. 1. Pierwszą rakietą, której udało się dotrzeć do przestrzeni kosmicznej była niemiecka rakieta V2 wystrzelona w 1942 roku. 2. Rakieta w zaledwie 8 minut przyspiesza do prędkości 24 000 kilometrów na godzinę 3. Żeby pokonać grawitację Ziemi, rakieta musi lecieć z prędkością 11 kilometrów na sekundę. 4. Rakieta Saturn V, która wysłała kosmonautów na Księżyc, miała wysokość 110 metrów, wagę 3 tysięcy ton i wynosiła w górę 110 ton ładunku. Huk silników podczas startu było słychać 80 km dalej. 5. W kosmosie nie słychać żadnych dźwięków. Gdyby zderzyły się ze sobą dwa pojazdy kosmiczne, nie spowodowałoby to żadnych odgłosów. 6. Naukowcy szacują, że w kosmosie jest około pół miliona sztuk śmieci kosmicznych — fragmentów rakiet i satelitów oraz przedmiotów takich jak klucze zrzucone podczas budowy Stacji Kosmicznej.

Źródło: http://www.nasa.gov/exploration/systems/sls/multimedia/gallery/sls_flight.html

Zadanie 4

Maksymalnie do 20 minPotrzebna butelka, papier, taśma klejąca, nożyczki, kredki lub ołówki.

Budujemy prostą rakietę według instrukcji z filmiku. (załacznik 4).

Załącznik 4

Alternatywny sposób budowania rakiety: Potrzebna pusta butelka, trochę starych gazet, klej, nożyczki, tektura/kawałek kartonu, wykałaczki lub cienkie patyki, marker, farby i pędzle/coś do malowania 1. Tworzymy bazę z czystej butelki, tektury i taśmy klejącej. Czubek rakiety wycinamy z kartonu. Przyczepiamy stateczniki i czubek do butelki taśmą. 2. Przyklejamy do rakiety klejem stare gazety. 3. Malujemy farbami nasze rakiety.

Zadanie 5

Maksymalnie do 8 min

Na koniec lekcji zabawa. Dzieci mają na głowach przepaski lub naklejone karteczki. Na nich jest napisane, kim lub czym one są. Muszą zgadnąć, kim są na podstawie pytań do reszty dzieci, które mogą odpowiadać jedynie „tak” lub „nie”. Wygrywa ten, kto zgadnie po najmniejszej liczbie pytań. Przykłady napisów: astronauta, silnik odrzutowy, samolot, rakieta. W grę można grać również online, w takiej sytuacji to grupa zgaduje kim lub czym jest dana osoba — prowadzący pisze wiadomość prywatną do konkretnego ucznia z jego rolą. Po wszystkim prowadzący podsumowuje lekcję i kończy ją.

Zadanie dodatkowe - projektowe

Zadanie dodatkowe, dla kół biorących udział w konkursie. Zadanie polega na stworzeniu modelu latajacego samolotu. Model można wykonać z dowolnych materiałów. Po zrealizowaniu zadania, zdjęcie lub film należy umieścić na platformie.