HISTORY PRESENTATION III

dRUGA OKUPACJA SOWIECKA W POLSCE

LEGALNA OPOZYCJA I ZBROJNY OPÓR

DRUGA OKUPACJA SOWIECKA

Naturalne potrzeby społeczeństwa sprzyjały komunistycznej władzy-ludzie chcieli odbudować kraj, a władza starała się prezentować jako siła zdolna do spełnienia oczekiwań obywateli. Polacy mogli popierać nową władzę, która oczekiwała całkowitego podporządkowania. Jeśli jednak inaczej wyobrażali sobie nową Polskę i byli gotowi podjąć ryzyko, pozostawały im różne formy oporu. Ci, którzy nie utożsamiali się z komunizmem, ale nie podjęli się ryzyka, zostali zmuszeni do układania sobie życia na nowo zgodnie z zasadami władzy.

"Druga okupacja sowiecka" była możliwa dzięki obecności Armii Czerwonej na ziemiach polskich. Oprócz tego ważną rolę odgrywały też czynniki natury społecznej, które ułatwiały budowę nowego systemu-ludzie utracili swoich bliskich, nie mieli domów itd.W tej sytuacji najważniejsze było "wracanie do normalności"-kwestie ustroju, władzy politycznej schodziły na dalszy plan.

ROZPRAWA Z LEGALNĄ OPOZYCJĄ POLITYCZNĄ

PSL-POLSKIE STRONNICTWO LUDOWE

Początkowo PPR prezentowała umiarkowany program polityczny ze względu na to, że Polacy niechętnie podchodzili do komunizmu. Koministyczne władze eliminowały wszystkie grupy swoich przeciwników. Pozorowały one że stosują się do ustaleń podjętych na konferencjach wielkiej trójki.

W 1945-1947 ofiarą represji padło Polskie Stronnictwo Ludowe pod przywództwem Stanisława Mikołajczyka-była to najsilniejsza opozycyjna partia polityczna. Komuniści zwalczali PSL nie tylko metodami propagandowymi. Władysław Rypiński na zlecenie władz PPR zamordował ok.100 osób powiązanych z PSL i AK-był to tzw.szwadron śmierci.

We wrześniu 1945r. w miejsce DSZ powołano Zrzeszenie ,,Wolność i Niezawisłość" (,,WiN"). Jego celem było przeorganizowanie wojskowego podziemia w cywilną konspiracje prowadzącą działalność polityczną i społeczną. Członkowie zrzeszenia zajmowali się propagandą wyborczą, działalnością informacyjną, ujawniali komunistyczne zbrodnie. W kraju nasilały się represję ze strony NKWD i polskich służb podległych Ministerstwu Bezpieczeństwa Publicznego. Zrzeszenie w coraz większym stopniu zmieniało się w konspirację o charakterze wojskowym, partyzanckim, chroniącą własne struktury oraz cywilną ludność przed koministycznym terrorem i stawiająca mu opór.

ROZWIĄZANIE AK

od ,,NIE" do ,,WiN"

W styczniu 1945 r. zostało rozwiązane AK. Organizacja ,,Niepodległość"-,,NIE" stworzona przez Augusta Emila Fieldorfa(pseudonim Nil) miała kontynuuować działanie AK. Później jej miejsce zajęła Delegatura Sił Zbrojnych na Kraj (DSZ). W obliczu decyzji konferencji poczdamskiej, uznania Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej przez mocarstwa zachodnie oraz procesu szesnastu kierownictwo podziemia doszło do wniosku że walka konspiracyjna w dotychczasowym kształcie traci sens.

ŻOŁNIERZE NIEZŁOMNI (WYKLĘCI)

KPT. STANISŁAW SOJCZYŃSKI ,,WARSZYC"

PPOR. ANATOL RADZIWONIK ,,OLECH"

MJR JAN TABORTOWSKI ,,BRUZDA"

POR. JAN BORYSEWICZ ,,KRYSIA"

MJR ZYGMUNT SZENDZIELARZ ,,ŁUPASZKA", ,,ŁUPASZENKO"

ŻOŁNIERZE NIEZŁOMNI (WYKLĘCI)

ST. SIERŻ. MIECZYSŁAW DZIEMIESZKIEWICZ ,,RÓJ"

PPŁK STANISŁAW KASZNICA ,,MASZKOWSKI"

KPT.HENRYK FLAME ,,BARTEK"

POR. FRANCISZEK JASKÓLSKI ,,ZAGOŃCZYK"

KPT. KAZIMIERZ KAMIEŃSKI ,,HUZAR"

ROTMISTRZ WITOLD PILECKI ,,WITOLD"

SIERŻ. JÓZEF FRANCZAK ,,LALUŚ"

DANUTA SIEDZIKÓWNA ,,INKA"

MJR HIERONIM DEKUTOWSKI ,,ZAPORA"

podziemna walka na kresach

Walka która toczyła się do końca lat 40. kończyła się zwykle dla jej uczestników zesłaniem do łagrów lub śmiercią. Polska społeczność poniosła wielkie straty w wyniu terroru NKWD. Mocarstwa zachodnie nie reagowały na sytuacje na Kresach Wschodnich.

Na mocy decyzji teherańsko-jałtańskich włączono ponad połowę obszaru II Rzeczypospolitej do ZSRS co wywołało opór Polaków z Kresów Wschodnich. Od końca 1943r. partyzancką walkę z sowietami toczyła tam akowska lub poakowska konspiracja, zapoczątkowana przez żołnierzy AK.

SCHYŁEK NIEPODLEGŁOŚCIOWEJ KONSPIRACJI

Amnestia w lutym 1947r. była jednym z narzędzi na walkę ze zbrojną konspiracją. Żołnierzom podziemia, którzy złożą broń obiecano powrót do domu- z tej możliwości skorzystało 53 tys. osób. Wszystkich przesłuchiwano, dzięki czemu komuniści uzyskali dokładniejsze dane o podziemiu niepodległościowym. Ułatwiło to dalsze aresztowania. Po 1948r. żołnierze starali się po protu przeżyć. Pomagali im w tym zwykli ludzie.

Nie przeszkodziło to komunistom w organizowaniu przeciw nim obław. Przez formacje niepodległościowego zbrojego podziemia antykomunistycznego przewinęło się ok.120-180tys. osób. 8 tys. poległo w walkach, a blisko 80 tys. aresztowano. Prawdopodobnie 20 tys. zmarło w więzieniach w wyniku tortur. Ponad 2,5 tys. poniosło śmierć na mocy wyroków sądowych.

• Wrzesień 1945 r. W miejsce DSZ powstało Zrzeszenie ,,Wolności i Niezawisłości" (,,WiN")
• Celem Zrzeszenia było przeorganizowanie wojskowego podziemia w cywilną konspirację prowadzoncą działalność polityczną i społeczną

PODSUMOWANIE

DRUGA OKUPACJA

PODZIEMNA WALKA NA KRESACH

• Polacy toczyli walkę o WOLNOŚĆ i SUWERENNOŚĆ. Była możliwa dzięki czynnikom natury społecznej oraz obecności Armii Czerwonej na ziemiach polskich.

• Decyzje teherańskojałtańskie doprowadziły do włączenia II Rzeczpospolitej do ZSRS. • W wyniku terroru ze strony NKWD, Polska społeczeność poniosła ogromne straty.

ROZPRAWA Z LEGALNĄ OPOZYCJĄ POLITYCZNĄ

• W 1945-1947 r. ofiarą represji padło Polskie Stronnictwo Ludowe pod przywództwem Stanisława Mikołajczyka. • Komuniści dążyli do zwalczania PSL ROZWIĄZANIE AK • Styczeń 1945 r. Nastąpiło rozwiązanie AK.

SCHYŁEK NIEPODLEGŁOŚCIOWEJ KONSPIRACJI

• Dzięki przesłuchaniu wszystkich żołnierzy, Komuniści uzyskali dane o podziemiu niepodległościowym. • Tysiące ludzi poległo w walkach, było aresztowanych oraz zmarło w więzieniach w wyniku tortur.

• Kontynuowanie działań AK miała dokonywać Fieldorfa a następnie Delegatura Sił Zbrojnych na Kraj.

QUIZ

Dziękujemy za uwagę

• Małgorzata Puchała
• Nikola Kaim
• Aleksandra Mysza