DNA - nośnik informacji genetycznej

START

Zuzanna Woda 8a

DNA - nośnik informacji genetycznej

1. Co to DNA?

8. Replikacja DNA

7. Budowa chromosomu

6. Chromosomy

5. Sekwencja DNA

4. Budowa nukleotydu

3. Budowa DNA

2. Gen

Spis treści

DNA (kwas deoksyrybonukleinowy) jest to cząsteczka, zawierająca unikalną dla każdego człowieka, informację genetyczną, czyli przekazywaną dziedzicznie informację dotycząca struktury białek budujących organizm.

1. Co to DNA?

Gen to odcinek DNA. Każdy z genów zawiera informacje o budowie białka. Stanowią one jedynie 2% całości DNA. Pozostałe 98% to odcinki, które nie kodują żadnych cech. Część z tych odcinków reguluje odczytywanie informacji zawartej w genach. Istnieją też fragmenty DNA, których funkcje są nieznane.

2. Gen

DNA znajduje się w jądrze komórkowym. Składa się z mniejszych jednostek - nukleotydów. Połączone szeregowo nukleotydy tworzą nić. Jedna cząsteczka DNA składa się z dwóch nici. Są one ułożone równolegle i spiralnie skręcone wokół własnej osi. Taka postać cząsteczki DNA nazywana jest podwójną helisą.

3. Budowa DNA

Zasady azotowe z leżących naprzeciw siebie nici tworzą zawsze ściśle określone pary. To dopasowanie nosi nazwę komplementarności zasad.Adenina (A) zawsze łączy się z tyminą (T), a cytozyna (C) z guaniną (G).

Pojedynczy nukleotyd tworzą:

1. Deoksyryboza - cukier
2. Reszta kwasu fosforowego
3. Jedna z czterech zasad azotowych: adenina (A), tymina(T), cytozyna (C) lub guanina (G)

4. Budowa nukleotydu

W nici DNA nukleotydy są połączone w ściśle określonej kolejności, którą nazywamy sekwencją DNA. Od tej sekwencji zależą cechy organizmu.

5. Sekwencja DNA

Wyróżnia się dwa rodzaje chromosomów płci, zwanych chromosomem X i chromosomem Y.Kobiety posiadają dwa chromosomy X (XX). Natomiast mężczyźni posiadają chromosom X oraz chromosom Y (XY).

W jednej komórce człowieka znajdują się łącznie ponad dwa metry nici DNA. Aby zmieściły się one w jądrze komórkowym, muszą być odpowiednio upakowane. Najbardziej zwartą strukturą jest chromosom.Kompletny zestaw chromosomów, charakterystyczny dla danego gatunku, nazywamy kariotypem. Kariotyp u człowieka zawiera 46 chromosomów.

6. Chromosomy

Chromosom w dzielącej się komórce składa się z połączonych ze sobą połówek - chromatyd. Każda z chromatyd zawiera jedną cząsteczkę DNA. Miejsce, w którym łączą się chromatydy nazywamy centromerem.

7. Budowa chromosomu

• Legenda do obrazka
• 1 - wolne nukleotydy
• 2 - wyjściowa nić
• 3 - nowa nić

Komórki naszego ciała co jakiś czas się dzielą. Muszą wytwarzać kopie DNA, ponieważ gdyby tego nie robiły komórki potomne miałyby o połowę mniejszą zawartość materiału genetycznego. Proces, w którym tworzy się kopia DNA nazywany jest replikacją.

8. Replikacja DNA

KONIec!

• https://zpe.gov.pl/a/dna---nosnik-informacji-genetycznej/D18yvChME

• https://flipbook.nowaera.pl/dokumenty/Flipbook/Puls-Zycia_[kl_8][pr_2018]/index.html#p=17

• https://prostowraka.pl/co-to-jest-dna/

Bibliografia