Historia klasa 6 (2022-23)

H I S T O R I A - klasa VI

Prezentacje

klasa VIa

klasa VIb

opracował mgr Aleksander Wiatr

Lekcja

Temat : Powtórzenie wiadomości z klasy 5

Epoki w historii ludzkości:1. Prehistoria - ok. 200.000 lat temu ( pojawienie się człowieka rozumnego) - 4.000 rok p.n.e2. Starożytność - 4.000 rok p.n.e ( wynalezienie pisma) - 476 rok3. Średniowiecze - 476 rok (upadek Rzymu) - 1492 rok4. Nowożytność - 1492 rok ( odkrycie Ameryki ) - 1914 rok5. Współczesność - 1914 rok (wybuch I wojny światowej) - dziś

LekcjaTemat: Wielkie odkrycia geograficzne.1. Przyczyny odkryć geograficznych:- chęć odnalezienia drogi morskiej do Indii- poszukiwanie nowych ziem i bogactw naturalnych- potrzeba posiadania przypraw korzennych(imbir, goździki,cynamon)- wynalezienie kompasu i astrolabium - pojawienie się nowych typów statków - karawel 2. Przebieg odkryć geograficznych:- 1488r. - Bartłomiej Diaz - dotarł do Przylądka Dobrej Nadziei- 1492r. - Krzysztof Kolumb odkrywa Amerykę- 1498r. - Vasco da Gama - opłynął Afrykę i dotarł do Indii- 1519r.-1522r. - Ferdynand Magellan - wyprawa dookoła świata

LekcjaTeamat : Skutki odkryć geograficznych.1. Cywilizacje prekolumbijskie- Majowie (dzisiejszy Meksyk)- Aztekowie (dzisiejszy Meksyk)- Inkowie (dzisiejsze Peru)Mieszkali w tropikalnych lasach i wysoko w górach. Zajmowali się hodowlą bydła i uprawą roli. Wierzyli w wielu bogów. Mieli zaawansowaną wiedze matematyczną, wznosili ogromne piramidy schodkowe, kamienne schody , wiszące mosty , posługiwali się pismem obrazkowym lub supełkowym 2. Podbój Amerykikonkwistatorzy - hiszpańscy zubożali rycerze, poszukiwacze przygód, ludzie kierujący się chęcią zdobycia złota i ziemi.

Hernan Cortez - podbił państwo AztekówFrancisco Pizzaro - podbił ludy Inków3. Powstanie kolonii w Ameryce.kolonia - najczęściej zamorskie terytorium zależne od silniejszego państwa, które czerpie z podbitego terenu korzyści.plantacje - duże tereny przeznaczone pod uprawę jednej rośliny np. trzciny cukrowej.niewolnictwo - handel ludźmi.4. Skutki WOG- upadek cywilizacji Majów, Inków, Azteków- rozwój niewolnictwa- napływ złota i srebra- nowe gatunki zwierząt i roślin Zadanie domowe nr 1 Zeszyt ćwiczeń strona 6 zadanie 7 i strona 8 zadanie 4

LekcjaTemat: Renesans - narodziny nowej epoki1. Początek epoki renesansu (odrodzenie) to umownie 1492 r.Renesans narodził się we Włoszech, we Florencji.Odrzucono zainteresowanie związane z Bogiem i wiarą, a zaczęto zajmować się tematami związanymi z człowiekiem. Taka ideę nazwano humanizmem, a jej zwolenników humanistami.Zaczęto interesowac się dziedzictwem kultury Rzymian i Greków czyli kulturą antyczną. Z tego względu epoce nadano nazwę renesans po francusku odrodzenie2. Nowy ideał człowiekaCzłowiek renesansu to przede wszystkim człowiek wszechstronny, który w swej działalności nie ogranicza się tylko to jednej dziedziny wiedzy

lub sztuki. Przykładami takich ludzi byli Leonardo da Vici , Erazm z Rotterdamu, Mikołaj Kopernik3. Wynalazek drukuW roku 1445 niemiecki rzemieślnik Jan Gutenberg opracował metodę druku za pomocą ruchomych czcionek

LekcjaTemat : Kultura renesansu w Europie.1. Renesansowa radość życia- Ludzie w okresie renesansu zaczęli zwracać uwagę na codzienne życie i doceniać jego wartość. Budowali wspaniałe kościoły, ratusze, kamienice i pałace z pieknymi wnętrzami. Ważną rolę zaczęły odgrywać drogocenne stroje i wykwintne jedzenie. Aby podkreślić swoją pozycję bogacze zaczęli zatrudniać artystów. Mecenat - wspieranie finansowe artystów przez ludzi bogatych.2. Mistrzowie epoki odrodzenia.Leonardo da VinciMichał Anioł Rafael Santi

3. Architektura renesansu Wzorowana była na budowlach antycznych, budynki epoki odrodzenia charakteryzują się idealnymi proporcjami, prostotą oraz harmonią.kopuły - półkoliste sklepienia

arkady - kolumny połaczone łukiemattyki - ozdobne przedłużenie ściany frontowej budynku na wysokości dachufreski - malowidła na świeżym tynku Zadanie domowe nr 2Zeszyt ćwiczeń - strona 12 zadanie 4 oraz strona 14 zadanie 2 i 3

LekcjaTemat: Reformacja - czas wielkich przemian.1. Kryzys w Kościele katolickim - niezadowolenie ze stylu i pracy kapłanów, ich dążenia do gromadzenia bogactw, obsadzania stanowisk kościelnych krewnymi i znajomymi.odpusty - darowanie grzechów za odpowiednią opłatą2. Początek reformacji - 1517 rok - przybicie na drzwiach kościoła w Wittenberdze 95 tez krytykujących dostojników kościelnych za ich postawę oraz sprzedaż odpustów. reformacja - ruch religijny, który dążył do wprowadzenia reform w Kościele katolickim

3. Przedstawiciele reformacji Marcin Luter (luteranizm) Niemcy- do zbawienia potrzebna jest człowiekowi łaska Boża i wiara- podstawą wiary jest Pismo Święte- nabożeństwa w języku narodowym, a nie po łacinie- likwidacja kultu świętych i Matki Boskiej, sprzedaży odpustów oraz celibatu (niezawieranie małżeństw przez księży) - uznawał tylko chrzest i Komunię Świętą- nie akceptował zwierzchnictwa papieża Jan Kalwin (kalwinizm) Szwajcaria- twierdził, że losy człowieka są z góry określone przez Boga- czynienie dobra, uzytecznośc dla społeczeństwa, powodzenie z życiu są wyrazami łaski Bożej

Henryk VIII (anglikanizm) Anglia- konflikt z papieżem na skutek odmowy unieważnienia małżeństwa- zerwanie z Kościołem katolickim, na czele kościoła narodowego w Anglii staje sam król4. Skutki reformacji - powstanie nowych wyznań chrześcijańskich - liczne wojny religijne- chłopi popierjący protestantów powstają przeciwko panom feudalnym i biskupom- w kościołach protestanckich doliturgii wprowadzono języki narodowe- przetłumaczono Biblię na na wiele języków

LekcjaTemat: Kontrreformacja1. Sobór trydencki - 1545 - 1563sobór - zjazd dostojników kościelnych pod przewodnictwem papieża- potępienie nauk Marcina Lutra i jego naśladowców (nazawno ich heretykami czyli chrześcijanami odrzucającymi prawdy wiary)- potwierdzono, że papież jest głową Kościoła i najwyższym autorytetem w sprawach wiary (nieomylność)- biskupi mieli sie skupić na głoszeniu słowa Bożego i nie mogli zarządzać kilkoma diecezjami jednocześnie- proboszczowie i biskupi mieli przbwać stale w swoich arafiach i diecezjach- postanowiono zakładać seminaria duchowne (szkoły przygotowująceprzyszłych księży)- utworzono indeks ksiąg zakazanych

- zwiększono uprawnienia inkwizycji (specjalnych sądów do sądzenia heretyków)kontrreformacja - przeciwstawienie się rozwojowi reformacji 2. Zakon jezuitów.- założony w roku 1534 przez Ignacego Loyolę zwany też Towarzystwem Jezusowym- surowa dyscyplina- bezwzględne posłuszeństwo- prowadzili działalność wśród wiernych- zakładali bezpłatne szkoły zwane kolegiami oraz wyższe uczelnieo bardzo wysokim poziomie nauczania3. Wojna trzydziestoletnia 1618 -1648- konflikt w Rzeszy Niemieckiej między katolikami a protestantami w wyniku którego zginęło ponad 30% mieszkańców Rzeszy.

- zakończony podpisaniem w roku 1648 pokoju westfalskiego4. Zmiany w Kościele katolickim- kościół zaczął dbać o rozwój nauki (astronomii, historii, archelogii, m.in zmiana kalendarza na tzw. gregoriański )- ustanowiono urząd nuncjusza (reprezentant papieża w innych krajach)- zaczęto spisywać dzieje chrześcijaństwa- kościoły zyskały bogaty wystrój, aby pokazać potęgę Boga i Kościoła- powstawały teksty literackie i pieśni chwalące Boga Zadanie domowe nr 3Zeszyt ćwiczeń strona 17 zadanie 4 i 7 oraz strona 18 zadanie 2 i 3

LekcjaTemat: Trening przed klasówką.1. Datya. Wielkie odkrycia geograficzne- 1488r. - - 1492r. - - 1498r. - - 1519-1522r. - b. Reformacja i kontrreformacja- 1517r - - 1534r. - - 1555r. -- 1545-1563r. - - 1618-1648r. -

2. Postacie historyczne- Krzysztof Kolumb - Bartłomiej Diaz - Amerigo Vespucci- Vasco da Gama- Ferdynand Magellan- Leonardo da Vinci- Mikołaj Kopernik - Michał Anioł- Marcin Luter- Ignacy Loyola- Jan Kalwin 3. Pojęcia- kolonia - niewolnictwo

- plantacja - humanizm - konkwistadorzy - kompas - arkada - kopuła 4. Infografia- karawela (str 10-11)- architektura renesansu (str 28-29)- Wielkie Odkrycia Geograficzne- Skutki odkryć geograficznych- Renesans narodziny nowej epoki- Kultura renesansu w Europie- Reformacja czas wielkich przemian- Kontrreformacja-

LekcjaTemat: Demokracja szlachecka1. Stan szlacheckiSzlachta to potomkowie rycerstwa, które pod koniec XV wieku zaczęło zajmować się swoimi majątkami ziemskimi. Mieli prawo do noszenia szabli i używania herbu2. Prawa i obowiązki szlachty.Przywileje - specjalne korzyści, które władcy nadawali szlachcie za poparcie. Ugruntowała to konstytucja Nihil Novi (nic nowego) z roku 1505 która ugruntowała pozycję szlachty, gdyż nic nie mozna było postanowić bez jej zgody. Obowiązkiem szkachty było natomiast bronienie kraju na żądanie króla poprzez wystawianie na własny koszt wojska. Takie wojsko szlacheckie nazywane było pospolitym ruszeniem.

3. Demokracja szlacheckaDemokracja szlachecka to system władzy, który istniał w Królestwie Polskim od XV wielku.Najważniejsze decyzje podejmowano na sejmie walnym, który składał się z sejmu i senatu. bardzo ważne były sejmiki ziemskie, które podejmowały decyzje w sprawach lokalnych. 4. Zróżnicowanie stanu szlacheckiego.magnateria - najbogatsza grupa polskiej szlachty średnia szlachta - właściciele jednej lub kilku wsiszlachta zagrodowa - posiadacze niewielkich gospodarstw zwanych zagrodami.gołota - szlachta bez majątku

LekcjaTemat: W folwarku szlacheckim.1. Powstanie i rozwój folwarków.- rosła liczba ludności w Europie- wzrastało zapotrzebowanie na zboże- szlachta dostrzegła szansę szybkiego wzbogacenia się- w roku 1466 po wojnie trzynastoletniej Polska odzykała Pomorze Gdańskie i dostęp do morzaFolwark szlachecki- wielkie gospodarstwo rolne prowadzone przez szlachcica. Siedzibą szlachcica i jego rodziny był dwór. Pańszczyzna - darmowa praca chłopa na polu właściciela folwarku w zamian za możliwość użytkowania jego ziemi.Spław rzeczny - transport transport zboża dużą rzeką (Wisłą)Spichlerz - miejsce do przechowywania ziarnaszkuta - statek do przewozu zboża

2. Ustawy antymieszczańskie i antychłopskie.- niezadowolenie szlachty z powodu bogacenia się mieszczan na handlu zbożem- szlachta potrzebowała robotników na folwarkach W roku 1496 za czasów panowania Jana Olbrachta uchwalono na sejmie w Piotrkowie tak zwane statuty piotrkowskie- mieszczanie nie mogli nabywać dóbr ziemskich ani sprawować wysokich urzędów- musieli płacić cła za wywożenie i wwożenie towarów (szlachta była z tego zwolniona)- szlachta kontrolowała i ustalała ceny towarów- tylko jeden chłop w ciągu roku mógł opuścić wieś i przenieś się do miasta- szlachta sprawowała sądy nad chłopami i od jej wyroków nie było odwołania

Zadanie domowe nr 4Ćwiczenia strona 22 zadanie 2 i 3 oraz strona 25 zadanie 3 i 4

LekcjaTemat: W czasach ostatnich Jagiellonów1. Rządy Zygmunta I Starego- na tronie zasiada w roku 1506, Polska jest w unii z Litwą- Jagiellonowie zasiadają na tronach Węgier i Czech- zagrożenie ze strony Krzyżaków- wojna z Krzyżakami w roku 1519 zakończona rozejmem w roku 1521- hołd lenny (zwany pruskim) w roku 15252. Wojna z Moskwą - wojska moskiewskie zdobywają Smoleńsk w roku 1514, następnie połączone wojska polsko-litewskie pokonują wroga w bitwie pod Orszą, w wyniku czego podpisano rozejm w roku 1522- śmierć króla Zygmunta Starego w roku 15483. Czasy panowania Zygmunta II Augusta- wojna o inflanty wybuchła w roku 1563 (udział w niej brały Rzaczpospolita, Szwecja, Dania, Rosja)

​​

- wojna trwała 7 lat, w jej wyniku Inflanty zostały podzielone, Polsce przyznano najwiekszą część z portem w Rydze, Szwecja otrzymała Estonię, a Dania wyspy na Morzu Bałtyckim.

LekcjaTemat: Odrodzenie na ziemiach polskich.1. Renesans w Polsce.- uzyskanie dostępu do morza, bogacenie się szlachty, pozwoliło na wyjazdy zagraniczne synów szlacheckich i podejmowanie przez nich studiów na uczelniach Europy zachodniej i południowej- do Polski przyjeżdzają w tym czasie włoscy architekci i budowniczowie (przykład dworu królewskiego na Wawelu)2. Rozwój literatury polskiej.- pisarze zaczęli sobie zdawać sprawę, że dzieła pisane w języku łacińskim docierają do niewielu ludzi (Mikołaj Rej, Jan Kochanowski)- przetłumaczono Biblię na język polski (Jakub Wujek)- powstają pierwsze drukarnie- ukazują się pierwsze podstawy gramatyki i ortografii

3. Mikołaj Kopernik- wybitny przedstawiciel polskiego rensansu, astronom, inżynier, medyk, prawnik, biskup.- największe jego dzieło "O obrotach sfer niebieskich" Zadanie domowe nr 5Zeszyt ćwiczeń strona 28 zadanie 4 i 5 oraz strona 31 zadanie 4 i 5Proszę przynieść ćwiczenia do sprawdzenia !!!

LekcjaTemat : Rzeczpospolita Obojga Narodów.1. Przyczyny zawarcia uni lubelskiej.- od roku 1385 Polskę i Litwę łączyła unia personalna (wspólny władca, lecz osobne inne instytucje państwowe, armia, sejm, prawo)- średnia szlachta litewska chciała podobnych praw jak szlachta polska- polska magnateria liczyła na powiększenie swych majątków na wschodzie- wojna z Moskwą- brak męskiego potomka Zygmunta Augusta2. Unia lubelska i jej skutki- w roku 1569 w Lublinie podpisano uroczysty akt zwany dziś unią

lubelską- Polska i Litwa stały się jednym państwem- wspólny był władca, sejm, senat, polityka zagraniczna oraz moneta. Była to unia realna, gdyż w przeciwieństwie do poprzedniej wiązał ściśle obydwa państwa. Odrębne pozostały: wojsko, skarb, sądy i urzędy. Nowo utworzone państwo nazwano Rzeczpospolitą Obojga Narodów. 3. Rzeczpospolita i jej mieszkańcy.- w skład Rzczpospolitej Obojga Narodów wchodziły oddzielne prowincje: Królestwo Polskie (zwane Koroną) i Wielkie Księstwo Litewskie. - państwo to zajmowało blisko 800 tysięcy kilometrów kwadratowych i liczyło ponad 7 milionów mieszkańców- był to kraj wielonarodowościowy i wielowyznaniowy

- mieszkali tutaj oprócz Polaków, Rusini, Litwini, Żydzi, Niemcy, Ormianie, Tatarzy. Mówili oni różnymi językami, wyznawali wiele religii, zachowywali własne tradycje. Wymagało to od nich wzajemnego poszanowania i tolerancji. Przyczyniało się do rozwoju kultury, inspirowanej wielokulturowością.

LekcjaTemat: Państwo bez stosów. 1. Państwo wielu wyznań.- Polska była w XVI wieku państwem wielowyznaniowym, najwięcej wyznawców skupiał Kościół katolicki oraz Kościół prawosławny. Na naszych ziemiach mieszkała bardzo duża ilość Żydów, którzy byli wyznawcami judaizmu oraz Tatarów praktykujących islam. - wśród szlachty i mieszczan wielu zwolenników zyskał luteranizm oraz kalwinizm. Ruchy te tak jak na zachodzie Europy powstawały z powoduniezadowolenia z bogactwa i przywilejów Kościoła Katolickiego. 2. Tolerancja religijna w Polsce. - Rzeczpospolita w XVI wieku była krajem zapewniającym tolerancję religijną (wolność wyznania i poszanowanie odmiennych poglądów)

- w roku 1573 uchwalono Akt konfederacji warszawskiej, na mocy którego zrównano w prawach katolików i wywodzących się ze szlachty przedstawicieli innych wyznań. W tamtych czasch o Polsce mówiono że jest "państwem bez stosów" 3. Reformacja w Polsce.- Luteranizm rozpowszechnił się przede wszystkim wśród niemieckojęzycznych mieszczan. - Kalwinizm znalazł wiernych wśród szlachty w Małopolsce i na Litwie. Najbardziej radyklanym odłamem kalwinizmu byli bracia polscy zwani arianami, którzy potępiali wykorzystywanie drugiego człowieka. Zadanie domowe nr 6Strona 35 zadanie 4 oraz strona 37 zadanie 3 i 4

LekcjaTemat: Pierwsza wolna elekcja.1. Pierwsze bezkrólewie.- w roku 1572 umiera bezpotomnie ostatni władca z dynastii Jagiellonów - Zygmunt II August, nastapił okres bezkrólewia- władzę obejmuje interrex , którym ustalono każdorazowo zostaje prymas Polski- każdy szlachcic ma prawo przybyć na sejm elekcyjny i brać udział w wyborze króla, taki sposób wybotu władcy nazywamy wolną elekcją2. Szlachta wybiera króla- pierwsza wolna elekcja odbyła się w roku 1573. Na króla szlachta wybrała francuskiego księcia Henryka Walezego.

- aby móc objąc władzę, przyszły król musiał się zobowiązać do przestrzegania najważniejszych zasad funkcjonowania Rzeczypospolitej spis tych zasad od imienia króla nazywamy Artykułami henrykowskimi- przyszły władca musiał także podpisać osobiste zobowiązania wobec Rzeczypospolitej nazywane pacta conventa3. Następstwa wolnych elekcji- były powodem sporów w państwie, przyczyną wojen domowych- szerzyło się przekupstwo wśród szlachty, która głosowała na tego kto dał więcej pieniędzy- obce państwa zaczęły się wtrącać w w sprawy Polski- ograniczała władzę króla a wmacniała szlachtę- wybór miejsca też byl niefortunny, najliczniej przybywała na sejm elekcyjny, szlachta z okolic Mazowsza, niewykształcona i poddatna na przekupstwa

LekcjaTemat: Powtórzenie wiadomości przed sprawdzianem (trening)1. Pojęcia historyczneszlachta - potomkowie dawnych rycerzy, pod koniec XV wieku zajęli się zarządzaniem majątkami ziemskimiprzywileje - specjalne korzyścidemokracja szlachecka - forma rządów, gdzie szlachta ma decydujący wpływ na najważniejsze sprawy w Polscesejm walny - parlament w Polsce w XV-XVIII wieku podejmujący najważniejsze decyzje w państwiesejmik ziemski - zgromadzenie szlachty z danego terenupospolite ruszenie - wojsko jakie szlachta miała obowiązek powołać za własne pieniądze na wypadek obrony krajufolwark - wielkie gospodarstwo szlacheckie

pańszczyzna - darmowa praca chłopa na folwarku szlachcicaspław rzeczny - przewóż towarów(zboża) drogą wodną (rzeką)spichlerz - budynek służący do przechowywania zbożahołd lenny - uroczysta ceremonia, podczas której władca nadawał lenno jakiemuś księciu (akt poddaństwa)tolerancja religijna - wolność wyznania i poszanowanie odmiennych poglądów religijnychinnowierca - osoba wyznająca inną religię niż ludność z jej otoczeniawolna elekcja - wybór króla na sejmie elekcyjnym dokonywany przez szlachtę podczas głosowaniaartykuły henrykowskie - spis praw związanych z funkcjonowaniem państwa, których przestrzegania musiał się zobowiązać nowy władcapacta conventa - osobiste zobowiązania przyszłego króla

2. Postacie historyczneJan Olbracht - król polski, który chciał wyruszyć na podbój Mołdawii , za udział szlachty w wyprawie przyznał nowe przywileje tej grupie zwane statutami piotrkowskimiZygmunt I Stary - król polski, za jego panowania Albrecht Hohenzollern złożył hołd lenny, Polska świetnie się rozwijała tak pod względem gospodarczym jak i kulturalnym. Jego żoną była królowa Bona (Włoszka)Zygmunt II August - ostatni król z dynastii Jagiellonów, za jego panowania doszło do wojny o Inflanty oraz podpisania Unii lubelskiejHenryk Walezy - pierwszy król elekcyjny (wybrany przez szlachtę)Mikołaj Rej, Jan Kochanowski, Andrzej Frycz Modrzewski - pisarze okresu odrodzenia w PolsceJakub Wujek - przełożył Biblię na język polskiMikołaj Kopernik - wybitny przedstawiciel polskiego renesansu, astronom, lekarz, architekt, prawnik twórca teorii heliocentrycznej.

3. Wydarzenia historyczne1466r.- odzyskanie Pomorza gdańskiego i dostępu do morza1496r. - uchwalenie statutów piotrkowskich 1505r. - uchwalenie konstytucji Nihil Novi1506r. - na tron wstępuje Zygmunt I Stary1525r. - złożenie w Krakowie hołdu lennego przez Albrechta Hohenzollerna1548r. - władzę w Polsce przejmuje Zygmunt II August1563r. - wybucha wojna o Inflanty1569r. - podpisanie unii polsko - litewskiej w Lublinie1573r. - uchwalono Akt konfederacji warszawskiej1573r. - odbyła się pierwsza wolna elekcja

LekcjaTemat: Wojny z Rosją.1. Początek wojny z Rosją o Inflanty.- na tron polski zasiada w roku 1576 Stefan Batory- Rosja zagarnia Inflanty- król polski organizuje silną armię w skłąd kórej wchodzi piechota wybraniecka 2. Wyprawy Stefana Batorego.- Stefan Batory organizuje 3 wyprawy na Rosję- w ich trakcie udaje się zdobyc Polsce twierdze Połock i Wielkie Łukioraz rozpocząć oblężenie Pskowa.- na mocy porozumienia z roku 1582 Polska odzyskuje Inflanty

3. Walka o tron Rosji.- po śmierci Stefana Batorego, królem Polski zostaje wybrany Zygmunt III Waza- Polska angażuje się w walkę o tron Rosji- w roku 1604 do Rosji ruszyła zbrojna wyprawa polskich magnatów zwana dymitriadą. - Polacy opanowują Moskwę, Dymitr zostaje carem, ale po roku w wyniku buntu car i jego otoczenie zostają zamordowani, a Polacy zmuszeni do opuszczenia Rosji 4. Zdobycie Moskwy.- ponownie w roku 1610 Polacy próbowali zdobyć Rosję i osadzić na tronie moskiewskim swojego człowieka

- w roku 1610 doszło do bitwy pod Kłuszynem w której sukces odnieśli Polacy- wybucha powstanie przeciwko Polakom w wyniku którego podpisany zostaje rozejm w Dywilinie. Polacy opuszczają Moskwę, ale uzyskują ziemię smoleńską, czernihowską, siewierską.3. Skutki wojen z Rosją.- zmagania z Rosją w pierwszej połowie XVII wieku zakończyło ostatecznie zawarcie pokoju w Polanowie w roku 1634- Polska na jego mocy utrzymała wcześniejsze zdobycze, Rosjanie zobowiązali się do wypłacenia odszkodowania za straty wojenne. W zamian za to król Polski Władysław IV Waza, zrzekł się praw do tronu rosyjskiego.hetman - naczelny dowódca w dawnej Rzeczypospolitejbojar - posiadacz wielkiego majątku ziemskiego w dawnej Rosji

LekcjaTemat: Początki wojen ze Szwecją.1. Przyczyny wojen ze Szwecją.- Zygmunt III Waza rościł sobie prawa do korony Szwedzkiej- rywalizacji Polski i Szwecji w basenie Morza Bałtyckiego2. Wojna o Inflanty.- zajęcie Inflant przez Szwedów w odpowiedzi na przyłączenie przez Rzeczpospolitą szwedzkiej Estonii.- w roku 1605 doszło do bitwy pod Kircholmem, gdzie wielkie zwycięstwo odniosły wojska polsko-litewskie pod dowództwem hetmana Jana Karola Chodkiewicza- zawarto niekorzystny rozejm - Szwecja zachowała północne Inflanty

3. Walka o ujście Wisły.- wojnę wznowiono w latach dwudziestych XVII wieku. Szwedzi zajęli prawie całe Inflanty, a nastepnie zaatakowali Pomorze Gdańskie i Prusy Książęce. Szwedzi chcieli zablokować ujście Wisły, dlatego zablokowali wejście do Gdańska.- w roku 1627 doszło do bitwy morskiej pod Oliwą. Polska flota zwyciężyła i odblokowała port gdański.4. Rozejmy w Starym Targu i Sztumskiej Wsi.- w roku 1629 podpisano niekorzystny rozejm w Starym Targu. Szwedzi zatrzymywali Inflanty wraz z Rygą oraz porty Prus Królewskich i Książęcych z wyjątkiem Gdańska, Królewca i Pucka. Szwedzi mogli pobierać cło od polskich statków zawijających do polskich portów.

- rozejm miał obowiązywać przez 6 lat. Nowy władca Polski Władysław IV po upływie tego czasu rozpoczął przygotowania do wojny. Szwedzi obawiając się Polaków zdecydowała się zawrzeć nowe porozumienie. W roku 1635 w Sztumskiej Wsi zawarto rozejm na mocy którego Szwedzi zatrzymują Inflanty, ale wycofują wojska z Pomorza I Prus Książęcych oraz rezygnują z pobierania cła z polskich portów.Husaria Zadanie domowe nr 7 Ćwiczenia strona 43 zadanie 6 i 7, strona 46 zadanie 4 i 5

LekcjaTemat : Powstanie Chmielnickiego. 1. Kozacy zaporoscy.- w południowo-zachodniej części Rzeczypospolitej leżała Ukraina. Ziemie bezludne, nie podlegające niczyjej władzy. Nazywano je Dzikie Pola albo Zaporoże. Osiedlali się tutaj chłopi zbiegli z majątków szalcheckich. Nazywano ich Kozakami, a wspólnotę Kozaczyzną.2.Wybuch powstania Chmielnickiego- szlachta zaczęła narzucać wolnym Kozakom poddaństwo i pańszczyznę, byli zmuszani do porzucania prawosławia na rzecz wyznania grecko-katolickiego- w roku 1648 wybucha powstanie na czele którego staje Bohdan

Chmielnicki, który aby zwiekszyc szanse na zwycięstwo sprzymierza się ze swoimi dawnymi wrogami Tatarami.- w trakcie walk Kozacy rozbijają wojska koronne Polski nad Żółtymi Wodami oraz pod Korsuniem. Powstańcy dotarli aż do Lwowa i Zamościa.- Kozaków zatrzymała zwycięska obrona twierdzy w Zbarażu. Po stronie Polaków stanął chan (władca tatarski).- w roku 1649 zawarto ugodę z Zborowie na mocy której przywódca Kozaków otrzymał tytuł hetmana i władzę w trzech województwach.

- walki trwały z przerwami aż do roku 1667 - zakończył je rozejm w Andruszowie, potwierdzony pokojem w 1686 roku- Ukraina została podzielona między Rzeczpospolitą a Rosję, której przypadł Kijów.- Kozaków pozbawiono przywilejów, a ludność ukraińską wyzyskiwano jeszcze bardziej.

LekcjaTemat: Potop szwedzki.1. Nowy konflikt ze Szwecją- Szwedzi zerwali pozrozumienie zawarte w 1635 roku w Sztumskiej Wsi- Polacy byli zaangażowani w walki z Rosjanami, Kozakami - król Polski Jan Kazimierz nadal używał tytułu króla Szwecji- w roku 1655 Szwedzi zaatakowali Rzeczpospolitą uderzając jednoczesnie na Wielkopolskę i Litwę, bardzo szybko opanowując dużą część kraju. Skala zniszczeń, ogromna ilość wojsk szwedzkich oraz rozmiar ziem zajętych przez wojska szwedzkie spowodował, że najazd ten przeszedł do historii jako potop szwedzki. 2. Potop szwedzki.

- od początku wojny w roku 1655 Szwedzi odnosili znaczące sukcesy- słabe pospolite ruszenie skapitulowało pod Ujściem, szlachta poddała się w Kiejdanach- wiele rodów przechodziło na stronę Szwedów- król Jan Kazimierz schronił się poza granice kraju na Śląsk- przełomem była obrona klasztoru na Jasnej Górze w Częstochowie, zwycięstwo garstki żołnierzy nad wielokrotnie liczniejszym wrogiemobudził w społeczeństwie zryw patriotyczny- do kraju wrócił Jan Kazimierz i złożył uroczystą przysięgę zwaną ślubami lwowskimi, w której obiecał poprawę losu mieszczan i chłopów- na czele armii stanął Stefan Czarniecki, który stosował w walce ze Szwedami taktykę wojny podjazdowej, czyli ataków z zsakoczenia, podjazdów, szarpania wroga o każdej porze dnia i nocy. Metoda okazała się skuteczna i doprowadziła do wielu zwycięstw w tym najważniejszego w roku 1656 pod Warką- wojnę zakończył pokój w Oliwie w roku 1660

3. Skutki potopu szwedzkiego- Szwecja zagarnęła całe Inflanty- król Jan Kazimierz musiał się zrzec pretensji do tronu szwedzkiego- Rzeczpospolita poniosła ogromne straty ludnościowe i materialne- utracilismy zwierzchność nad Prusami Książęcymi- bardzo ucierpiała nasza kultura gdyż Szwedzi zrabowali ogromną ilość bezcennych księgozbiorów i dzieł sztuki, które nigdy do Polski nie wróciły. Szwdzi spalili kilkaset zamków i warowni. Zadanie domowe nr 8Zeszyt ćwiczeń - strona 48 zadanie 1 i 2 oraz strona 50 zadanie 1 i 2

LekcjaTemat: Wojny z Turcją. 1. Turcja - potężny sąsiad Rzeczypospolitej.- połudnowy sąsiad naszego kraju w XVII wieku - potężne państwo tureckie, zwane też imperium osmańskim.- stosunki były napięte , gdyż oba państwa rywalizowały o wpływy polityczne w Mołdawii. Ponadto bardzo często naruszano wzajemnie granice państw. Kozacy poddani Polski atakowali ziemie tureckie, Tatarzy podlegający Turcji ziemie Polski.- jednak do otwrtego konfliktu doszło, kiedy Rzeczpospolita udzieliła pomocy dynastii Habsburgów w walce z księciem Siedmiogrodu, który był popierany przez Turków.

2. Wybuch konfliktu z Turcją- początek wojny to przede wszystkim klęska wojsk dowodzonych przez hetmana Stanisława Żółkiewicza w roku 1620 pod Cecorą- Polski sejm uchwalił podatki na powoałanie armii. Na czele wojsk stanął hetman Jan Karol Chodkiewicz, który znakomicie dowodził obroną twierdzy Chocim w roku 1621, w wyniku czego podpisano porozumienieustalając granicę na rzeca Dniestr.3. Od klęski do zwycięstwa- W roku 1672 potęzna armia turecka znowu wkroczyła na ters naszego kraju. Turcy zdobyli twierdzę w Kamieńcu Podolskim. Król Polski Michał Korybut Wiśniowiecki zgodził się na zawarcie traktatu pokojowego

pokojowego w Buczaczu w roku 1672. Polska musiała oddać część Ukrainy, Podole i twierdzę w Kamieńcu Podolskim oraz płacić ogromny haracz. Były to warunki upokarzające dlatego sejm nie zatwierdził tego traktatu i Polska znów szykowała się do wojny. Wodzem wojsk polskich został hetman Jan Sobieski.- w roku 1673 odniósł on wielkie zwycięstwo nad Turcją pod Chocimiem i dzięki temu zyskał ogromną popularność, która pozwoliła mu zostać królem Polski, znanym jako Jan III Sobieski.- jako król nadal kontynuował walki z Turcją, doprowadzająć do rozejmu, dzieki ktoremu nie musieliśmy płacić sułtanowi haraczu, ale terenów straciwnych nie odzyskaliśmy.4. Odsiecz wiedeńska- armia turecka w roku 1683 wkroczyła do Austrii i rozpoczęła obleganie Wiednia. Na prośbę cesarza Austrii oraz papieża Jan III

Sobieski ruszył na odsiecz. 12 września 1683 roku armia naszego króla rozbiła wojska tureckie pod Wiedniem.- wojny z Turcja toczyły się jeszcze wiele lat, skończyły się zawarcirm pokoju w roku 1699 , na mocy porozumienia Rzeczpospolita odzyskała część Ukrainy i Podole.

LekcjaTemat: Kryzys Rzeczypospolitej1. Skutki wojen prowadzonych w XVII wieku.- Polska utraciła około jedej trzeciej swojego terytorium (m.in.Inflanty, wschodnią Ukrainę)- utraciliśmy zwirzchność nad Prusami Książęcymi- ludnośćw wyniku wojen, głodu i chorób zmniejszyła się o ponad 4 miliony (do 7 milionów)- zniszczonych zostało wiele miast, wsi, folwarków, liczne grunty leżały odłogiem - nastał czas kryzysu gospodarczego. Szlachta zwiększała wymiar pańszczyzny aby nadrobić straty.- w Europie spadły ceny na zboże, handel nim sie załamał, co doprowadziło do zubożenia mieszczaństwa i uapdku znaczenia miast

2. Kryzys państwa- skarbirc był pusty, brakowało funduszy na wyszkolenie wojska- zmalała rola sejmu, bardzo niekorzystne było wykorzystywanie przez szlachtę zasady liberum weto (czyli wolne nie pozwalam), która pozwalała przez pojedyńczwego posła zakonczyć obrady i unieważnić dotychczasowe postanowienia, pirwszy sejm zerwał w roku 1652 Władysław Siciński- władza królów elekcyjnych była stopniowo ograniczana, a gdy monarcha chciał przeprowadzic reformy konczyło się to zawiązaniem przez szlachtę rokoszu czyli zbrojnego wystąpienia przeciw królowi- taki rokosz doprowadził m.in do wojny domowej i rokoszu na którego czele stanął hetman Jerzy Lubomirski. W wyniku ugody w roku 1668 król Polski Jan Kazimierz abdykował (zrezygnował z tronu) i opuściłkraj. Zadanie domowe nr 9Zeszyt ćwiczeń strona 52 zadanie 2 i 3 oraz strona 54 zadanie 3 i 4

Lekcja Temat: Barok i sarmatyzm 1. Epoka sprzeczności- okres wojen, klęsk głodu , chorób w XVI wieku w Europie spowodował że w świadomości ludzi nastąpił zwrot w kierunku Boga. Ludzie szukali w Bogu oparcia, uczestniczyli w nabożeństwach , pielgrzymwali i pościli- ludzie z jednej strony oddawali się żarliwym modlitwom z drugiej zaś strony ucztowali i uczestniczyli w zabawach. To była epoka pełna kontrastów. Nazwano ją barokiem od słowa barocco oznaczającego perłę o nieregularnym kształcie.- w architekturze i sztuce stul ten rozpowszechnił się pod koniec XVI wieku.- architektura i dzieła tego okresu cechuje bogactwo dekoracji- powszechnie wykorzystywano ornamenty (elementy zdobnicze),

- celem twórców tego okresu było wywarcie na widzu ogromnego wrażenia- pojawił się ten styl nie tylko w architekturze, malarstwie, rzeźbie , ale też w muzyce. Najsłynniejszym kompozytorem tamtych czasów był Jan Sebastian Bach.Wtedy także narodziła się opera- styl ten bardzo odpowiadał Kościołowi katolickiemu, ktory w tamtych czasach rywalizował o wiernych z wyznaniami protestanckimi. Budowano kościoły monumentalne, bogato zdobione, wywołujące zachwyt u wiernych.- w Polsce barok pojawił się w XVII wieku. Kościoły w nowym stylu powstały w Krakowie, Poznaniu, Nieświeżu, w Lublinie i we Lwowie.- bogaci mieszcznie wznosili w tym stylu kamienice- Polska toczyła wiele wojen , ludzie bardzo cierpieli i często zwracali się do Boga, uczestniczyli w nabożeństwach i pielgrzymkach do licznych sanktuariów oraz kalwarii

2. Sarmatyzm w Polsce- w XVII wieku wśród szlachty upowszechnił się mit , że pochodzi od prastarego ludu Sarmatów, dzidzicząc po nich waleczność, odwagę, umiłowanie wolności, szczerość i gościnność. - wśród szlachty panowało przeświadczenie że ustórj w Polsce nazywany złotą wolnością szlachecką jest najlepszym ustrojem na świecie.- wyzwalało to postawy niechęc , a nawet pogarda przejawiana wobec cudzoziemców- życie sarmackie skupiało się wokół dworów szlacheckich. Ulobionymi rozrywkami były polowania, kuligi i wystawne uczty, przeradzające się w burdy i pijaństwo.- ważne dla szlachty były uroczystości kościelne, manifestowała ona swoją pobożność i przywiązanie do wiary katolickiej. Zadanie domowe nr 10Zeszyt ćwiczeń strona 57 zadanie 4 i 5

LekcjaTemat: Przygotowanie do sprawdzianu.1. Wydarzenia i daty- bitwa pod Kłuszynem- pokój w Polanowie- bitwa pod Kircholmem- bitwa pod Oliwą- rozejm w Starym Targu- porozumienie w Sztumskiej Wsi- wybuch powstania kozackiego-bitwa pod Beresteczkiem- układ w Perejesławiu- rozejm w Andruszewie-początki "potopu szwedzkiego"

- bitwa pod Cecorą- obrona Chocimia- traktat pokojowy w Buczaczu- bitwa pod Chocimiem (hetman Jan Sobieski)- odsiecz wiedeńska- zerwanie pierwszego sejmu ("liberum veto")2. Przyczyny - skutki- wojna polsko- rosyjska- wojna polsko-szwedzka- wojna polsko-kozacka- potop szwedzki- wojna polsko-turecka

3. Ważne postacie historyczne- Stefan Batory- Zygmunt III Waza- Władysław IV Waza- Jan Kazimierz- Michał Korybut Wiśniowiecki- Jan III Sobieski- Dymitr Samozwaniec- Iwan Groźny- Bohdan Chmielnicki- Karol X Gustaw- Stefan Czarniecki- Jan Karol Chodkiewicz- Władysław Siciński- Jan Sebastian Bach

4. Pojęcia historyczne- piechota wybraniecka- hetman- bojar- husaria- kozacy- chan- potop szwedzki- jasyr- janczarzy- wielki wezyr- ornament- sarmaci

LekcjaTemat: Monarchia absolutna we Francji 1. Umacnianie władzy królewskiej- pod koniec XVI wieku Francja była ogarnięta walkami między katolikami a hugenotami- królem Francji zostaje Henryk IV- w roku 1598 król wydaje Edykt Nantejski, który przynosi koniec wojen religijnych we Francji- po Henryku IV , królem zostaje jego syn Ludwik XIII- najważniejszą funkcję pierwszego ministra król powierza kardynałowi Armandowi Richelieu , który przekazał w ręce królewskich urzędników uprawnienia arystokracji i szlachty w zakresie sądownictwa i ściągania podatków

2. Rządy Ludwika XVI- nowy król nie powołał pierwszego ministra po śmierci Juliusza Mazarina, lecz sam ustanawiał i wprowadzał w życie prawa, którym sam nie podlegał. Taki system władzy nazywamy - władzą absolutną- król był najwyższym sędzią i naczelnym wodzem często powtarzał o sobie "państwo to ja". Nazywano go również "Królem Słońce"- z jego rozkazu wzniesiono pałac w Wersalu niedaleko Paryża 3. Potęga gospodarcza i militarna Francji- Francja za czasów Ludwika IV prowadziła ożywioną politykę gospodarczą- kierujący nią minister Jean-Baptiste Colbert zniósł cła wewnętrzne czyli opłaty między poszczególnymi prowincjami Francji

- sprowadzał zagranicznych rzemieślników, tworzył huty , stocznie , manufaktury- ograniczał import, był twórcą francuskiej floty handlowej i wojennej- ze względu na doskonały stan finansów, Francja stworzyła doskonale uzbrojoną armię liczącą 250 tysięcy żołnierzy- Francja stała sie w tamtym czasie potęgą 4. Podsumowanie rządów Króla Słońce- dzieki mecenatowi króla rozwijała się sztuka i literatura, do najwybitniejszych tworców tamtych czasów należy Molier- język francuski zaczął wypierac łacinę- w roku 1685 król unieważnił Edykt nantejski, kraj opuściło ponad 250 tysięcy osób- ogromne wydatki na armię i wystawne zycie dworu królewskiego W Wersalu zaczęło rujnowanie gospodarki kraju.

LekcjaTemat: Monarchia parlamentarna w Anglii1. Konflikt króla z parlamentem.- w roku 1625 na tronie Anglii zasiada Karol I Stuart, który dążył do wprowadzenia w kraju absolutyzmu na wzór francuski- przeciwni temu byli przedstawiciele tzw. nowej szlachty , którzy zdobyli władzę w parlamencie i chcięli zreformować państwo- spór z władcą miał też podłoże religijne, król popierał anglikanizm, natomiast w parlamencie przeważali wyznawcy purytanizmu.- w roku 1642 konflikt króla z parlamentem przerodził się w wojnę domową2. Wojna domowa i stracenie króla.

- na czele przeciwników króla stanął Oliver Cromwell, który zdobył ogromne wpływy wśród mieszczaństwa i szlachty- zwolennicy króla zwani rojalistami to byli przede wszystkim przedstawieciele starej arystokracji - w roku 1645 zostali oni pokonani w bitwie pod Naseby, a sam król dostał się do niewoli- został on skazany przez parlamentarzystów na śmierć w roku 16493. Republika angielska- po egzekucji króla, Anglię ogłoszono republiką. Prawa uchwalał parlament, a ich wprowadzeniem zajmowała się Rada Stanu- w 1649 roku Cromweli na czele armii republiki podbił Irlandię ,a później całą Szkocję- w roku 1653 Cromwell objął najwyższą władzę w państwie jako lord protektor

- rozwiązał parlament i wprowadził rządy dyktatorskie- powołał policję, przyczynił się do rozwoju floty i handlu międzynarodowego, władze sprawował do śmierci w roku 1658 4. Monarchia parlamentarna- po śmierci Cromwella władzę przejął parlament, który w roku 1660 przywrócił monarchię w Anglii- w roku 1689 parlament uchwalił Deklaracje Praw Narodu Angielskiego, zatwierdzona przez króla. Ograniczała ona uprawnienia władcy, władza trafiała w ręce parlamentu i rządu. Na mocy tego dokumentu w Anglii wprowadzono monarchię parlamentarną.- rola krola została ograniczona do funkcji reprezentacyjnych Zadanie domowe nr 11 Ćwiczenia - strona 63 zadanie 3 i 4 oraz strona 65 zadanie 5 i 6

LekcjaTemat: Oświecenie w Europie1. Wiek rozumu-m w XVIII wieku rozpowszechnił się pogląd, o tym że każdy ma prawo do niezależnego myślenia i własnej opinii- twierdzono, że człowiek powinien kierować się rozumem, a nie polegać na wierze- twierdzono , że prawdziwe są tylko te rzeczy, które można udowodnić za pomocą doświadczenia- rozum porównywano do światła, które rozjaśnia świat i wskazuje właściwą drogę, dlatego nową epokę nazywano oświeceniem2. Podważanie istniejącego porządku

- oświeceniowi mysliciele wystepowali przeciwko religii, szczególnie zaś przeciwko Kościołowi jako instytucji, twierdząc, że nauka jest nie do pogodzenia z religią, propagowali więc ateizm. - krytykowali także rządy absolutne- trójpodział władzy według Monteskiusza polegał na oddzieleniu i uniezależnieniu od siebie władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej-swoja wizję państwa przedstawił też Jan Jakub Rousseau , który głosił , że wszyscy ludzie są równi i wolni.3. Rozwój nauki- dzięki nowemu rozumowaniu bardzo rozwinęły się badania naukowe przede wszystkim matematyka i astronomia- dokonano odkryć w fizyce (Izaak Newton) , chemii, medycynie, biologii (Karol Linneusz)- opublikowano Wielką encyklopedię francuską

4. Pod znakiem umiaru i harmonii- w epoce oświecenia wzrosło zainteresowanie starożytnością - wykształcił się nowy styl określany jako klasycyzm nawiązujący do sztuki dawnych Greków i Rzymian- bardzo często w dziełach malarzy i rzeźbiarzy tworzących w XVIIIwieku poruszano tematykę mitologiczną i historyczną

LekcjaTemat: Nowe potęgi europejskie.1. Absolutyzm oświecony.- podobny ustrój do panującego we Francji polegającego na rządach absolutnych wprowadzono także w Królestwie Prus, monarchii austriackiej czy Cesarstwie Rosyjskim- w tych krajach wprowadzono bardzo wiele waznych reform, które pozwoliły uczynić z tych krajów mocarstwa- władcy w tych krajach dawali podwładnym pewne swobody, jednak cały czas posiadali w swoich rękach władzę absolutną, nazywano ją absolutyzmem oświeconym. 2. Narodziny potęgi Prus

- w roku 1701 władca Prus Książęcych ogłasz się królem co daje początek Królestwu Prus- Prusy stały się potęgą dzięki zniesieniu cenzury, likwidacji stosowania tortur, wprowadzeniu powszechnego obowiązku szkolnego,władcy wspierali rozwój gospodarczy i tworzenie manufaktur- wszyscy płacili podatki, co pozwoliło sfinalizować wielką, świetnie wyszkoloną i wyposażoną armię. 3. Monarchia austriackich Habsburgów.- za czasów panowania cesarzowej Marii Teresy oraz cesarza Józefa II, przeprowadzono w Austrii wiele reform- stworzono sieć urzędów podległych władzom cesarskim, nałożono na wszystkich podatki dzieki czemu powiekszono armię- przyznano wolność religijną, ograniczono przęsladowania Żydów, zniesiono poddaństwo chłopów, ograniczono wpływy Kościoła

4. Unowocześnienie państwa rosyjskiego.- w roku 1689 rządy w Rosji objął Piotr I Wielki, który wprowadził wiele reform- zmodernizował rosyjską armię- zmusił szlachtę do słuzby wojskowej lub urzędniczej- rozwinął gospodarkę, zakładał manufaktury i kopalnie- Rosja uzyskała dostep do Morza Bałtyckiego- przeniesiono stolicę z Moskwy do Petersburga- w roku 1721 Piotr I przyjął tytuł cesarza, a nazwę państwa zmieniono na Cesarstwo Rosyjskie Zadanie nr 12Zeszyt ćwiczeń strona 67 zadanie 3 i 4 oraz strona 70 zadanie 4 i 5

LekcjaTemat: Stany Zjednoczone Ameryki1. Kolonie brytyjskie w Ameryce Północnej.- od XVII wieku na wschodnim wybrzeżu Ameryki Północnej zaczęli osiedlać się Anglicy, posuwając sie w głąb kontynentu zaczęto wypierać Indian- w połowie XVIII wieku doszło do konfliktu między kolonistami a Wielką Brytanią (podwyższenie ceł i zakaz produkcji wielu towarów w koloniach)- osadnicy zastosowali bojkot towarów sprowadzanych z W.Brytanii- w roku 1770 brytujscy żołnierze otworzyli ogień do demonstrantów- osadnicy zaczęli dążyć do wyzwolenia się spod władzy WielkiejBrytanii

2. Wojna o niepodległośc Stanów Zjednoczonych- w roku 1775 rozpoczęła się wojna między kolonistami a W.Brytanią- 4 lipca 1776 roku ogłoszono Deklarację Niepodległości- był to początek Stanów Zjednoczonych Ameryki- do wojny po stronie Stanów zjednoczonych przystapili wrogowie W.Brytanii: Francja, Hiszpania, Holandia- decydujące starcie miało miejsce w roku 1781 pod Yorktown- w roku 1783 podpisano pokój na mocy którego W.Brytania uznała niepodległość Stanów Zjednoczonych Ameryki- w wojnie tej uczestniczyli tez Polacy: Kazimierz Puławski i Tadeusz Kościuszko, którzy zostali uznani za bohaterów wojny o niepodległość.Pamięć o nich przetrwała w Stanach Zjednoczonych do dziś.

3. Powstanie nowego państwa- w roku 1787 Amerykanie uchwalili pierwsza w świecie konstytucję, która wprowadziła ustrój republiki.- przyjęto w ramach ustroju trójpodział władzy- władza ustawodawcza należała do Kongresu, który składał się z izby wyższej-senatu i izby niższej-Izby Reprezentantów- władza wykonawcza została przyznana prezydentowi- władza sądownicza była w rękach niezależnych sądów

LekcjaTemat: Przygotowanie do sprawdzianu.1. Wydarzenia i daty- 1598r. - Edykt nantejski - 1689r. - uchwalenie Deklaracji Praw Narodu Angielskiego- 1701r. - początek Królestwa Prus- 1721r. - Piotr I przyjmuje tytuł cesarza tworzy Cesarstwo Rosyjskie- 4 lipca 1776r. - ogłoszenie Deklaracji Niepodległości, utworzenie Stanów zjednoczonych Ameryki- 1783r. - podpisanie pokoju, uznanie przez Wielka Brytanię Stanów Zjednoczonych Ameryki- 1787r. - uchwalenie w USA pierwszej konstytucji na świecie2. Pojęcia historyczne:Hugenoci, kardynał, arystokracja, manufaktura, import, purytanizm, republika, lord protektor, rządy dyktatorskie, monarchia

tany owe parlamentarna, oświecenie, ateizm, trójpodział władzy, klasycyzm,absolutyzm oświecony, tolerancja religijna, powszechny obowiązek szkolny, bojkot, konstytucja3. Postaci historyczneLudwik XIV, Molier, Karol I Stuart, Oliver Cromwell, Monteskiusz, Jan Jakub Rousseau, Izaak Newton, Fryderyk II Wielki, Maria Teresa, Józef II, Piotr I Wielki, Jerzy Waszyngton, Kazimierz Puławski, Tadeusz KościuszkoMonarchia absolutna we Francji Monarchia Parlamentarna w Anglii Oświecenie w Europie Nowe potęgi europejskieStany Zjednoczone Ameryki

LekcjaTemat: Rzeczpospolita pod rządami Wettinów.1. Początki panowania Augusta II Mocnego.- w roku 1697 po śmierci Jana III Sobieskiego na tron Polski zasiadł August II Mocny pochodzący z dynastii Wettinów, książe Saksonii- chciał unowoczesnić państwo na wzór państw zachodnich, ale porażka w wojnie ze Szwedami w którą się wplątał poperając Rosjan, spowodowała że porzucił tron polski i uciekł do Saksonii2. Początek ingerencji Rosji w sprawy Polski.- po ucieczce Augusta II Mocnego część szlachty wybrała na króla Stanisława Leszczyńskiego, lecz wkrótce kiedy armia szwedzka została pokonana przez Rosjan to kraju powrócił August II i odzyskał tron

- władca chciał ponownie przeprowadznia reform , jednak szlachta była temu przeciwna i zawiązała konfederację- w roku 1717 zatwierdzono porozumienie króla i szlachty na sejmie zwanym niemym 3. Podwójna elekcja- w roku 1773 umiera August II Mocny, sejm uchwalił , że na tron nie mogą kandydować cudzoziemcy. Szlachta znów wybrała Stanisława Leszczyńskiego na króla. - w odpowiedzi Rosja wprowadza swoje wojska do Polski i pod ich osłoną grupa szlachty ogłasza królem Augusta III zwanego Sasem- wybucha wojna domowa w której górą są zwolennicy Augusta III4. Rządy Augusta III

- przez 30 lat panowania Augusta III nie przeprowadzono żadnych poważnych reform, Sejmy były zrywane lub po prostu nie zwoływane- wolnośc szlachecka zaczęła przeradzac się w anarchię- jednak wobec braku wojen zaczęła rozwijac się gospodarka i kultura5. Projekty reform Rzeczpospolitej- do Polski zaczynają docierać poglądy oświeceniowe- coraz więcej światłych ludzi zaczęło mysleć o konieczności reform- do najwiekszych reformatorów tamtych czasów zaliczamy Stanisława Leszczyńskiego oraz Stanisława Konarskiego Zadanie nr 13Zeszyt ćwiczeń - strona 72 zadanie 2 i 3 oraz strona 79 zadanie 3 i 4

LekcjaTemat: Pierwszy rozbiór Polski1. Pierwsze reformy nowego króla.- w roku 1764 na tronie Polski zasiada Stanisław August Poniatowski- był zwolennikiem reform, w czasie swoich rządów udało mu się dokonać wielu zmian- przeprowadził reformę finansów, wypuszczono do obiegu nowe monety- ujednolicono miary i wagi, zniesiono prywatne cła na terenie kraju- założył Szkołę Rycerską- chciał ograniczyć liberum veto i głosowanie w sejmie wiekszością głosów

2. Konfederacja barska- planowanie reform zaniepokoiło Rosję i Prusy- pod pozorem obrony praw mniejszości religijnych wprowadzono prawa kardynalne czyli prawa które nigdy nie mogły byc zmienione- wywołało to oburzenie wśród szlachty, w roku 1768 w miasteczku Bar szlachta zawiązała konfederację - konfederacja zwana barską zakończyła się klęską konfederatów, część wysłano na Syberię inni zdołali uciec z kraju na emigrację3. Tragedia pierwszego rozbioru- osłabienie kraju po walkach wykorzystali sąsiedzi- w roku 1772 Prusy, Austria i Rosja zawarły traktat rozbiorowy określany jako pierwszy rozbiór Polski

- Prusy zajęły Pomorze Gdańskie oraz Warmię- Austria zajęła południową Małopolskę- Rosja zajęła ziemie białoruskie nad górną Dźwiną i Dnieprem

4. Sejm rozbiorowy- państwa zaborcze zażadały aby sejm zatwierdził postanowienia rozbiorowe- posłowie przegłosowali wszystkie żądania zaborców- sprzeciwiła się grupa szlachciców z Tadeuszem Rejtanem na czele, jednak nic to nie dało- funkcję rządu wspierającego króla objęła Rada Nieustająca złożona ze zwolenników Rosji Zadanie domowe nr 14Zeszyt ćwiczeń strona 79 zadanie 3 i 4 oraz strona 80 zadanie 5 i 6

LekcjaTemat: Kultura polskiego oświecenia.1. Literatura okresu oświecenia.- rozkwit epoki oświecenia w Europie (Wolter, Monteskiusz)- krytyka szlachty za egoizm, zacofanie, pijaństwo, rozrzutność- do najwybitniejszych pisarzytego okresu w Polsce zaliczamy: Ignacego Krasickiego (autora bajek, fraszek, poematów) krytykującego w swoich utworach wady szlachty, Hugona Kołłątaja, Stanisława Staszica- krytykowali oni wolną elekcję, liberum veto i przywileje szlacheckie2. Powstanie Teatru Narodowego- w roku 1765 utworzony został z inicjatywy króla Stanisława

Augusta Poniatowskiego, Teatr Narodowy- prezentowano tam sztuki które ośmieszały sarmackie zwyczajei popularyzowały program reform- najwibitniejszymi twórcami dramatów w tym czasie w Polsce byliJan Ursyn Niemcewicz, Wojciech Bogusławski nazywany zresztą"ojcem polskiego teatru narodowego"3. Król mecenas- Stanisław August Poniatowski miał bardzo duzy wpływ na rozwój kultury i nauki- sprowadził do Polski wielu wybitnych artystów, był kolekcjonerem sztuki, wspierał finansowo pismo "Monitor", organizował obiady czwartkowe na które zapraszał ludzi związanych z kulturą, poetów, filozofów, publicystów. - król dawał przykład magnatom i szlachcie

4. Reforma szkolnictwa w Polsce- I rozbiór Polski uświadomił części społeczeństwa, że reformy są potrzebne- w roku 1773 sejm powołał Komisję Edukacji Narodowej która przejęła prowadzenia szkół po zakonie jezuitów- w szkołach prowadzonych przez KEN staranow się wychować młodzież na mądrych obywateli i patriotów- lekcje odbywały się w języku polskim , a nie po łacinie- uczono czytania, pisania, prostych obliczeń, zasad higieny- podręczniki przygotowywała instytucja , która nazywała się Towarzystwo do Ksiąg Elementarnych Zadanie domowe nr 15Zeszyt ćwiczeń strona 83 zadanie 2 i 3 oraz strona 84 zadanie 4 i 5 Proszę przynieść zeszyty ćwiczeń do sprawdzenia !!!

LekcjaTemat: Sejm Wielki i Konstytucja 3 maja1. Reformy Sejmu Wielkiego- na sejmie zwołanym w roku 1788, nazywanym przez historyków Sejmem Wielkim uchwalono zwiększenie armii, obłozono podatkami szlachtę i duchowieństwo, ustanowiono prawo o miastach - bardzo ważny dokument dla mieszczan2. Uchwalenie Konstytucji 3 maja- projekt konstytucji został przyjęty przez sejm 3 maja 1791 roku, była to pierwsza Konstytucja w Europie a druga na świecie- na mocy Konstytucji zniesiono wolną elekcje i liberum veto, zniesiono podział na Polskę i Litwę i ustanowiono jedno państwo

Rzeczpospolitą Polską- wprowadzono trójpodział władzy, prawa polityczne szlachty gołoty zostały ograniczone, zwiększyły się natomiast prawa mieszczan, chłopi mieli zostać objęci ochroną prawną.3. Konfederacja targowicka i wojna polsko-rosyjska- niektórzy magnaci nie zgadzali się z zapisami Konstytucji i w roku 1792 powołali konfederację , którą ogłosili w miasteczku Targowica stąd nazwa konfederacja targowicka- wezwali przez nich armia rosyjska wkroczyła na ziemie Polski- w wyniku walk zagrożony utratą tronu król Stanisław August Poniatowski przystepuje do konfederatów.4. Drugi rozbiór Polski

- pomimo kapitulacji Rosja i Prusy dokonują w roku 1793 drugiego rozbioru Polski- Rosja zagarnęła wschodnią część Rzczypospolitej - ziemie białoruskie, ukraińskie i Podole- Prusy zajęły Wielkopolskę, część Mazowsza, Gdańsk i Toruń- sejm zatwierdził rozbiór oraz unieważnił Konstytucję 3 maja- wielu patriotów udało się na emigrację Zadanie domowe nr 16Zeszyt ćwiczeń strona 85 zadanie 2 i 3 oraz strona 86 zadanie 6

LekcjaTemat : Powstanie kościuszkowskie i trzeci rozbiór Polski 1. Wybuch powstania kościuszkowskiego- rządy w Polsce faktycznie sprawował ambasador Rosji co budziło opór Polaków- duża liczba patriotów pragnęła przywrócenia niezależności i zaczęła przygotowywać powstanie- funkcję naczelnika powierzono Tadeuszowi Kościuszce- 24 marca 1794 roku ogłosił on w Krakowie wybuch powstania przeciw Rosji oraz złożył przysięgę na wierność ojczyźnie- walki ktore się rozpoczęły przeszły do historii jako powstanie kościuszkowskie

2. Początek powstania- 4 kwietnia 1794 roku rozegrała się pierwsza bitwa pod Racławicami, zakończona polskim zwycięstwem w czym duże znaczenie odegrali kosynierzy- po bitwie kościuszko ogłosił Uniwersał Połaniecki w którym naczelnik przyznał chłopom wolność i gwarancję nieusuwalności z ziemi 3. Przebieg i upadek powstania.- zwycięstwo pod Racławicami miało tylko znaczenie moralne- sytuacja z czasem zaczęła się pogarszać- Rosję poparły Prusy- w Wielkopolsce wybucha powstanie antypruskie wsparte przez

generała Jana Henryka Dąbrowskiego- 10 października 1794 roku wojska powstańcze poniosły dotkliwą klęską w bitwie pod Maciejowicami, a sam Kościuszko został ranny i dostał się do niewoli- wojska rosyjskie wkroczyły do Warszawy i dokonały straszliwej rzezi na ludności , powstanie upada.4. Utrata niepodległości przez Polskę.- 1795r - Rosja, Prusy, Austria podjęły decyzję o III rozbiorze Polski- Prusy zajęły część Mazowsza z Warszawą- Austria zajęła pozostały obszar Mazowsza oraz terytorium między Pilicą a Bugiem- Rosja zajęła Litwę, ziemie białoruskie, Polesie i Wołyń- Stanisław August Poniatowski zrzekł się korony, Polska zniknęła z map świata na 123 lata

Zadanie domowe nr 17Zeszyt ćwiczeń strona 88 zadanie 1 i 2 oraz strona 89 zadanie 3 i 4

LekcjaTemat: Upadek Rzeczypospolitej - utrwalenie wiadomości1. Wydarzenia:- Sejm Niemy- Konfederacja barska- I rozbiór Polski- powstanie Teatru Narodowego- utworzenie Komisji Edukacji Narodowej- Sejm Wielki (Czteroletni)- Konstytucja 3 Maja- Konfeederacja targowicka- II rozbiór Polski- Powstanie kościuszkowskie- bitwa pod Racławicami, Maciejowicami- III rozbiór Polski

2. Postacie historyczne:- August II Mocny- Stanisław Leszczyński- August III Sas- Stanisław Konarski- Stanisław August Poniatowski- Tadeusz Rejtan- Hugo Kołłątaj- Ignacy Krasicki- Stanisław Staszic- Tadeusz Kościuszko- Jan Henryk Dąbrowski3. Pojęcia:- konfederacja- anarchia

- emigracja- prawa kardynalne- ambasador- Rada Nieustająca- obiady czwartkowe- szkoła parafialna- uniwersał połaniecki- kosynierzy4. Filmy edukacyjne dotyczące przerabianych tematów lekcji:- Rzeczypospolita pod rządami Wettinów - Pierwszy rozbiór Polski - Kultura polskiego oświecenia - Sejm Wielki i Konstytucja 3 Maja- Powstanie Kościuszkowskie i trzeci rozbiór Polski

LekcjaTemat: Rewolucja francuska - wybuch rewolucji francuskiej1. Sytuacja we Francji przed rewolucją- władzę absolutną sprawowała dynastia Burbonów- Francja brała udział w licznych wojnach, kosztowone utrzymanie dworu w Wersalu powodowały że skarbiec był pusty- Ludwik XVI nałożył nowe podatki, w związku z tym zwołuje w roku 1789 Stany Generalne 2. Wybuch rewolucji francuskiej- społeczeństwo francuskie było podzielone na trzy stany: duchowieństwo, szlachtę i stan trzeci (cała reszta)

- przedstawiciele stanu trzeciego którzy chcieli zreformować państwo, obwołali się Zgromadzeniem Narodowym reprezentującym lud Francj- wkrótce zmieniło się ono w Konstytuantę , a głownym jej zadaniem było uchwalenie konstytucji- na wieść o gromadzeniu wojska przez króla, lud Paryża zdobywa 14 lipca 1789 roku Bastylię, co jest początkiem Wielkiej Rewolucji Francuskiej 3. Uchwalenie Deklaracji praw człowieka i obywatela- w sierpniu 1789 roku Konstytuanta uchwaliła Deklarację praw człowieka i obywatela- był to dokument w którym dotyczący swobód obywatelskich, wolności wyznania oraz prawa do bezpieczeństwa i własności- głosił że wszyscy ludzie są równi wobec prawa, zniesiono także stanowy podział społeczeństwa

4. Francja monarchią konstytucyjną- we wrześniu 1971 roku została uchwalona konstytucja Francji- gwarantowała ona obywatelom wszystkie prawa zapisane z Deklaracji praw człowieka i obywatela- wprowadzono trójpodział władzy- po uchwaleniu konstutucji Francja stała się monarchią konstytucyjną, na czele państwa stał król, ale jego władza była ograniczona przepisami konstytucji Zadanie domowe nr 18Zeszyt ćwiczeń strona 94 zadanie 2 oraz strona 95 zadanie 3 i 4

LekcjaTemat: Republika Francuska1. Obalenie monarchii i początek republiki- konflikty Francji z Austrią i Prusami- początkowe niepowodzenia na frontach- wysokie ceny żywności- uwięzienie Ludwika XVI wraz z rodziną- w roku 1792 parlament znosi monarchię we Francji i ogłasza republikę- na początku roku 1793 król Ludwik XVI zostaje uznany za winnego zdrady narodu i skazany na śmierć 2. Terror jakobinów.- do wojny z Francją przystepują oprócz Austrii i Prus m.in. Portugalia

Wielka Brytania, Holandia, Hiszpania- we Francji przeciwnicy nowego ustroju próbują przejąć władzę- ludność buntuje się przeciwko rewolucji i wysokim cenom żywności- we Francji zaczyna panować głód- w roku 1793 rządy przejmuje radykalne stronnictwo jakobinówna czele z Maksymilianem Robespierre- zostaje wprowadzony ogromny terror - powołano specjalny sąd , który skazał na śmierć wile tysięcy ludzi posądzonych o wrogość do rewolucji, ten okres nazywamy Wielkim Terrorem3. Upadek rządów jakobinów- w społeczeństwie zapanował strach- postanowiono odsunąc jakobinów od władzy, zostali oni aresztowani i skazani na śmierć-w roku 1795 uchwalono nową konstytucję

Zadanie domowe nr 19Strona 96 zadanie 2 i 3 oraz strona 97 zadanie 4 i 5

LekcjaTemat: Epoka Napoleona Bonaparte1. Obalenie rządów dyrektoriatu we Francji- kryzys we Francji po upadku rządu jakobinów (głód, podatki,korupcja)- nadal trwała wojna, sławę podczas walk zdobył generał Napoleon Bonaparte- w roku 1799 Napoleon dokonuje zamachu stanu i przejmuje władzę we Francji2. Od konsula do cesarza- w miejsce dyrektoriatu powołano trzyosobowy konsulat- Bonaparte zostaje dożywotnim pierwszym konsulem

- Napoleon skupia się na gospodarce kraju i poprawie warunków życia- rozwija rolnictwo i przemysł- w roku 1804 z jego inicjatywy uchwalono Kodeks Napoleona- kodeks gwarantował wszystkim wolności zdobyte w wyniku rewolucji-mimo że Francja była formalnie republiką, Napoleon sprawował władzę zbliżoną do władzy królewskiej- w roku 1804 odbyła się koronacja Napoleona Bonaparte na cesarza Francuzów 3. Napoleon u szczytu potęgi- rosnąca w sie Francja była zagrożeniem dla innych państw Europy- pod przywództwem Wilekiej Brytanii zawązano w roku 1805 kolejną koalicję antyfrancuską- wybuchła wojna, decydująca bitwa rozegrała się pod koniec 1805 roku pod Austerlitz

- armia Napoleona rozbiła wojska rosyjskie i austriackie- rok póżniej Napoleon pokonał wojska pruskie i zajął całe terytorium tego kraju- na polu walki pozostała Wielka Brytania, którą nNapoleon postanowił zmusić do kapitualcji za pomocą blokady kontynentalnej- do blokady zobowiązał się także przyłączyć car Rosji na mocy pokoju w Tylży z roku 1807 4. Armia Napoleona- w skład armii napoleońskiej wchodziła głownie piechota, a także kawaleria i bardzo skuteczna artyleria- w oddziałach oprócz Francuzów słuzyli żołnierze z krajów przyłączonych do Cesarstwa Francuskiego i od niego zależnych Zadanie domowe nr 20Zeszyt ćwiczeń strona 98 zadanie 2 i 3 oraz strona 100 zadanie 7 i 8 Proszę przynieść zeszyty ćwiczeń do sprawdzenia !!!

LekcjaTemat: Upadek Napoleona 1. Wyprawa na Rosję.- Napoleonowi nie udała się blokada Wielkiej Brytanii międzu innymi dzieki Rosji- chcąc zmusić Rosję do przestrzegania blokady Napoleon wyruszył na wojnę- w roku 1812 cesarz zromadził ogromne siły , jego armia liczyła ponad 400.000 żołnierzy- do wielkiej bitwy doszło we wrześniu 1812 roku pod Borodino , armii rosyjskiej nie udało się rozbić, ale Napoleon wkroczył do Moskwy2. Odwrót Wielkiej Armii

- w połowie września Napoleon wkracza do Moskwy- w mieście nie ma nikogo- nadciąga surowa zima, Napoleon nakazuje odwrót- Rosjanie stosują taktykę spalonej ziemi, Francuzi umierają z głodu, mrozu, chorób- do Francji wróciło niespełna 30.000 żołnierzy z Wielkiej Armii Napoleona3. Klęska Napoleona- w grudniu 1812roku Napoleon wyrusza do Paryża aby zgromadzic ponownie wojska- państwa europejskie tworzą nową antyfrancuską koalicję- decydująca bitwa rozgrywa się w roku 1813 pod Lipskiem- Napoleon abdykuje i zostaje zesłany na wyspę Elbę Zadanie domowe nr 21Zeszyt ćwiczeń - strona 101 zadanie 1 i 2 oraz strona 102 zadanie 3

LekcjaTemat: Legiony Polskie we Włoszech. 1. Polacy po utracie niepodległości- wprowadzanie praw i urzędów na ziemiach pod rozbiorami- Polacy płacili podatki i byli zmuszani do słuzby w obcych armiach- wieli Polaków nie pogodziło się z utratą niepodległości i emigrowało do innych krajów, najczęściej do Francji 2. Utworzenie Legionów Polskich we Włoszech - w roku 1797 rząd francuski zgodział się na utworzenie Legionów Polskich- dowódcą został Jan Henryk Dąbrowski- legiony zaczęto formować w Republice Lombardzkiej w północnych Włoszech, wkrótce zgłosiło się do Legionów ponad 7000 ochotników

3. Legiony szkołą patriotyzmu i demokracji- legioniści mieli umundurowanie zblizone do tego jakie noszono w dawnej Rzeczypospolitej, na znak przywiązania do idei rewolucyjnych przypinali trójkolorowe kokardy- używano polskich stopni wojskowych- żołnierze uczyli się nie tylko obsługi broni i taktyki , ale także czytania, pisania i historii Polski- w legionach szanowano godnośc wszystkich żołnierzy- zniesiono karę chłosty- mozliwość awansu mieli także legioniści spoza stanu szlacheckiego

4. Walki Legionów Polskich- w latach 1797-1801 legioniści walczyli u boku armii francuskiej

- liczba legionistów w yniku walk spadła do 800- generał Dąbrowski przeprowadził dodatkowy pobór- gdy Francuzi zawarli pokój z państwami zaborczymi, nie zrobili nic w sprawie Polski- niepotrzebne juz oddziały polskie, skierowano do tłumienia powstania niewolników na San Domingo- mimo niepowodzenia misji, Legiony Polskie stały się wzorem poświecenia sprawie narodowej Zadanie domowe nr 22Zeszyt ćwiczeń strona 103 zadanie 2 i 3 oraz strona 104 zadanie 5

LekcjaTemat: Księstwo Warszawskie1. Utworzenie Księstwa Warszawskiego - zwycięstwa Napoleona nad zaborcami rozbudziły nadzieje na odzyskanie niepodległoeści- kiedy armia Napoleona wkroczyła na Prusy, Polacy wywołali udane powstanie w Wielkopolsce- w roku 1807 Napoleonzawarł z Rosją i Prusami pokój w Tylży- jednym z jego postanowień było utworzenie Księstwa Warszawskiego zz ziem które Rzeczpospolita utraciła na rzecz Prus w drugim i trzecim rozbiorze- Gdańsk stał się wolnym miastem, w rzeczywistości pod kontrolą Francji- mimo niezadowolenia Polaków, była to namiastka wolności

2. Ustrój Księstwa Warszwaskiego- w roku 1807 Napoleon nadał Księstwu Warszawskiemu konstytucję- wprowadzała ona trójpodział władzy: książe Fryderyk August wraz z Radą Ministrów był władzą wykonawczą, dwuizbowy sejm ustawodawczą, a władzę sądowniczą pełniły niezależne sądy- wprowadzono zasadę znaną z Kodeksu Napoleona według której wszyscy obuwatele byli równi wobec prawa- zniesiono poddaństw, przyznano chłopom wolność osobistą- mieszczanie mogli sprawować urzędy państwowe i nabyli prawo nabywania ziemi- Księstwo miało własną armię, jej dowódcą został książe Józef Poniatowski

3. Polacy pod rozkazami Napoleona- Polacy bardzo liczyli na Napoleona w sprawie odzyskania niepodległości- wojsko polskie wzięło udział w wojnie Napoleona przeciwko Hiszpanii, gdzie do historii przeszła szarża polskich szwoleżerów w wąwozie pod Samosierrą- w roku 1809 wybuchła wojna Francji z Austrią- Polacy pod wodzą Józefa Poniatowskiego skutecznie walczyli w bitwie pod Raszynem- na podstawie traktaktu kończącego wojnę między Francją a Austrią powiększono Księstwo Warszawskie4. Polacy w wyprawie na Rosją, upadek Napoleona i Księstwa Warszawskiego- w roku 1812 wojska polskie wraz z Napoleonem ruszyły na Rosję

- Polacy bohatersko walczyli pod Smoleńskiem, Borodino, Berezyną- w czasie odwrotu Napoleona osłaniali żołnierzy francuskich- po klęsce Napoleona w roku 1815 Księstwo Warszawskie zostało zlikwidowane- mit napoleoński przetrwał w polskim społeczeństwie przez cały okres rozbiorów, a żołnierze Legionów i Księstwa Warszawskiego byli wzorem dla przyszłych pokoleń walczących o wolność Zadanie domowe nr 23Zeszyt ćwiczeń strona 105 zadanie 2 i 3 oraz strona 107 zadanie 6

LekcjaTemat: Powtórzenie i utrwalenie wiadomości.1. Daty- 1789r.- 1792r.- 1797r.- 1799r.- 1804r.- 1805r.- 1807r.- 1809r.- 1812r.- 1815r.2. Pojęcia historyczne- Stany Generalne, Konstytuanta, Zgromadzenie Narodowe, Wielka Rewolucja Francuska, monarchia konstytucyjna, gilotyna, radykalizm,

jakobini, Wielki Terror, dyrektoriat, korupcja, zamach stanu, konsulat, konsul, Kodeks Napoleona, blokada kontynentalna, Wielka Armia, taktyka spalonej ziemi, wojna podjazdowa, "bitwa narodów", abdykacja, Legiony Polskie we Włoszech, San Domingo, Księstwo Warszawskie, szwoleżer.3. Wydarzenia- wybuch Wielkiej Rewolucji Francuskiej- uchwalenie Deklaracji praw człowieka i obywatela- uchwalenie konstytucji Francji- zniesienie monarchii we Francji- śmierć na gilotynie Ludwika XVI- Wielki Terror we Francji- zamach stanu Napoleona Bonaparte- uchwalenie Kodeksu Napoleona- koronacja Napoleona na cesarza Francji- bitwa pod Austerlitz

- pokój w Tylży- wyprawa Napoleona na Rosję- bitwa pod Borodino- bitwa pod Lipskiem- utworzenie Legionów Polskich we Włoszech- utworzenie Księstwa Warszawskiego- wojna między Francją a Austrią i powiększenie Księstwa Warszawskiego- likwidacja Księstwa Warszawskiego4. Postaci historyczne- Ludwik XVI- Maksymilian Robespierre- Napoleon Bonaparte- Jan Henryk Dąbrowski- Józef Wysocki- Józef Poniatowski

5. Filmy edukacyjne- Rewolucja francuska - Republika Francuska- Epoka Napoleona Bonaparte- Upadek Napoleona- Legiony Polskie we Włoszech- Księstwo Warszawskie