8.I.12

Temat: Dziedziczenie grupy krwi

Cel lekcji: Dowiesz się, że grupę krwi dziedziczysz po rodzicach, nigdy po dziadkach lub sąsiedzie :)

Nacobezu. Uczeń: - wyjaśnia dziedziczenie grup krwi człowieka (układ ABO, czynnik Rh)

CZERWONE KRWINKI to komórki, które mają błonę komórkową zbudowaną z tłuszczów W tych tłuszczach osadzone są różnego rodzaju BIAŁKA

Dwa rodzaje białek zwanych antygenami - A i B są ważne w przypadku grup krwi

SĄ 4 GRUPY KRWI:

A B AB O

Nazywają się tak w zależności od tego czy do krwinek czerwonych (erytrocytów) przyczepione są antygeny A lub B, albo A i B

Dziedziczenie czynnika Rh

W naszej krwi może być obecny antygen D W badaniach krwi + oznacza się, gdy jest obecny, a -, gdy go nie ma

Gen ten występuje w dwóch odmianach: allelu dominującego R i allelu recesywnego r Allel dominujący R warunkuje wystąpienie we krwi ANTYGENU D Allel recesywny r warunkuje brak ANTYGENU D

Znajomość grup krwi i czynnika Rh przyszłych rodziców pozwala na ustaleniu ryzyka konfliktu serologicznego

Konflikt serologiczny występuje kiedy przeciwciała z krwi mamy atakują krwinki czerwone płodu

Ma miejsce, gdy mama Rh- (nie ma antygenu D), a tata Rh+ (ma antygen D) I jeśli dziecko odziedziczy grupę krwi taty to będzie miało antygen D i jeżeli przedostanie się do krwi mamy, jej organizm będzie wytwarzać przeciwko niemu przeciwciała Te przeciwciała mogą przedostać się przez łożysko do krwi dziecka i spowodować choroby krwi płodu lub poronienie

Konflikt serologiczny może wystąpić, gdy matka ma grupę krwi Rh(–), a dziecko Rh(+)

Krew matki i dziecka podczas ciąży i porodu o prawidłowym przebiegu nie kontaktują się ze sobą

Jeżeli dochodzi do komplikacji, np. w trakcie porodu, krwinki czerwone dziecka mogą przeniknąć do krwi matki

Organizm matki pod wpływem obecności w nim krwinek z czynnikiem Rh wytwarza przeciwko niemu przeciwciała

Podczas kolejnej ciąży przeciwciała matki przenikają przez łożysko do krwi dziecka i, jeżeli kolejne dziecko ma grupę krwi Rh(+), powodują zlepianie się jego krwinek

Zadania: dziedziczenie czynnika Rh

1. Jakie genotypy może mieć osoba o grupie krwi Rh+?
2. Jakie genotypy może mieć osoba o grupie krwi Rh-?
3. Jaki jest rozkład genotypów i fenotypów u dzieci, których mama ma grupę krwi Rh(–), a tata jest heterozygotą?

Podsumowanie wiadomości

Gratuluję dotrwałeś/aś do końca…

Do przygotowania filmu/prezentacji/grafonotki/quizu wykorzystałam:

• zasoby Internetu (giphy.pl, gfycat.pl)
• treści i zdjęcia oraz fragmenty tekstów pochodzące z podręczników różnych wydawnictw (Nowa Era, MAC i inne)

Dziękuję za uwagę