Wes

Wesele

ZAPOWIEDZI PRZEDŚLUBNE

Jeżeli ktokolwiek zna przeszkody, które umożliwiałyby zawarcie małżeństwa, proszony jest o zgłoszenie ich w biurze parafialnym.

Jadwiga Mikołajczykówna i Lucjan Rydel pragną zawrzeć sakrament małżeństwa w Kościele Mariackim w Krakowie 20 listopada 1900 r.

Chłopomania to fascynacja życiem wiejskim, a zwłaszcza ludnością chłopską i jej zwyczajami. Zainteresowanie to narodziło się wśród inteligencji w drugiej połowie XIX wieku. Modne było wówczas małżeństwo wykształconego mężczyzny z wiejską młodą dziewczyną.

Wesele Jadwigi i Lucjana odbyło się w Bronowicach Małych - w dworku znajduje się obecnie Muzeum Młodej Polski - "Rydlówka".

Zaproszenie

Goscie weselni:

Goscie weselni:

Był widok jedyny w swoim rodzaju i zupełnie niezwykły, kiedy u Tetmajerów zasiedli przy stole panowie we frakach, a między nimi wiejskie kobiety w naszywanych gorsetach i w koralach u szyi, i panie w sukniach wizytowych, i chłopi w sukmanach. A najmilsze z wszystkiego było, że całe to nadzwyczajnie dobrane towarzystwo było bardzo swobodne i wesołe i najwidoczniej dobrze się bawiło. Na prost po drugiej stronie sieni młodzież tańczyła w wielkiej izbie; w domu zaś u moich teściów reszta wiejskich zasiadła do stołu.

Lucjan Rydel w liście do przyjaciela pisał:

Gościem był również Stanisław Wyspiański …szczelnie zapięty w swój czarny tużurek stał całą noc oparty o futrynę drzwi, patrząc swoimi stalowymi, niesamowitymi oczyma. Obok wrzało weselisko, huczały tańce, a tu do tej izby raz po raz wchodziło po parę osób, raz po raz dolatywał jego uszu strzęp rozmów. I tam ujrzał i usłyszał swoją sztukę

Pierwszy akt dramatu ma charakter realistyczny - widz czuje się, jak uczestnik wesela, do uszu którego docierają strzępy rozmów. Scharakteryzuj bohaterów na podstawie ich słów. KARTA PRACY :)

Charakterystyka postaci:

Są zapalczywi, uparci i kierują się własnym rozumem,jednocześnie wykazują się dobrymi chęciami. Jest to grupa o ukształtowanej świadomości narodowej, lecz potrzebuje odpowiedniego przewodnictwa.

Ludzi bierni i bezradni w obliczu rzeczywistości i narodowej niewoli. Czują własną niemoc, cierpią przez to, choć nie podejmują żadnych kroków, aby wypełnić wyznaczone im zadanie.

CHŁOPI

INTELIGENCJA

wspomnienie chłopów - sc.26 wspomnienie inteligencji - sc.30

Przypomnij sobie, jak to wydarzenie wspominają bohaterowie. Wróć do podanych scen:

1846 - rabacja galicyjska

Wpływ przeszłości na relacje między chłopami a inteligencją.

- wydarzenia z przeszłości.

- powierzchowne zainteresowanie wsią,

- dekadentyzm inteligentów,

- lekceważenie chłopów przez inteligencję,

DLACZEGO NIE JEST TAK, JAK POWINNO BYĆ?

- naród zdolny do współdziałania.

JAK POWINNO BYĆ?

- ukryte animozje.

- pozorna zgoda,

- brak porozumienia,

JAK JEST?

Sytuacja przedstawiona w Weselu:

Zaproście tu na wesele wszystkie dziwy, kwiaty, krzewy, pioruny, brzęczenia, śpiewy... Rachela

Drugi akt dramatu ma wymiar symboliczny. Obok realistycznych postaci pojawiają się postacie fantastyczne.

MOTYWACJA PSYCHOLOGICZNA

MOTYWACJA REALISTYCZNA

MOTYWACJA ROMANTYCZNA

Sens pojawienia się zjaw:

Jeśli kto ma zapach róż; owiną go w słomę zbóż, a na wiosnę go odwiążą i sam odkwitnie. Rachela

SYMBOLIKA

UCZESTNIK WESELA

ZJAWA

Postacie realne vs fantastyczne

Łzy mnie palą, łzy mnie pieką, licho bierz grób mój; otom jest, otom twój; Czy pamiętasz jeszcze dzień, jak nas gruszy cienił cień, tu w tym sadzie, na zieleni, śród połednia, śród promieni, przy mnie stałaś: w dłoni dłoń?

SYMBOLIKA

UCZESTNIK WESELA

ZJAWA

Postacie realne vs fantastyczne

Masz tu kaduceus, chwyć!Rządź!

SYMBOLIKA

UCZESTNIK WESELA

ZJAWA

Postacie realne vs fantastyczne

Zbieraj się, skrzydlaty ptaku,nędzarzu, na koń, na koń (...) Na koń, zbudź się, ty żak, ty lecieć masz jak ptak!

SYMBOLIKA

UCZESTNIK WESELA

ZJAWA

Postacie realne vs fantastyczne

Czepiłeś się chamskiej dziewki!

SYMBOLIKA

UCZESTNIK WESELA

ZJAWA

Postacie realne vs fantastyczne

Jeno ty nie przeklinaj usty,boś brat — drzyj! ja Szela!! Przyszedłem tu do Wesela, bo byłem ich ojcom kat, a dzisiaj ja jestem swat!! Umyje się, wystroje się. Dajcie, bracie, kubeł wody: ręce myć, gębę myć, suknie prać — nie będzie znać

SYMBOLIKA

UCZESTNIK WESELA

ZJAWA

Postacie realne vs fantastyczne

Słuchaj, panie Włodzimierzu:oto chwila osobliwa, pomówimy o Przymierzu. (...) Roześlesz wici przed świtem, powołasz gromadzkie stany.

SYMBOLIKA

UCZESTNIK WESELA

ZJAWA

Postacie realne vs fantastyczne

Andrzej Wajda, który zekranizował Wesele, był absolwentem krakowskiej ASP. W jego filmie widać korespondencję sztuki filmowej i malarskiej.

Ciekawostka...

Oprócz wskazanych obrazów Jana Matejki, znajdziemy w filmie i takie połaczenie:

Na kolejnych slajdach zobaczysz różne rekwizyty. W każdej grupie wskaż ten, który pojawia się w dramacie. Podaj okoliczności jego wystąpienia oraz określ symboliczny charakter.

Symbole w Weselu

Złoty róg to symbol walki narodowowyzwoleńczej, on bowiem miał dać sygnał wzywający do powstania. Gospodarz oddaje róg Jaśkowi, lekceważąc w ten sposób zadanie, jakie ma wypełnić.

Waszmość rękę miej szczęśliwą: Daję Waści złoty róg

Złota podkowa to symbol szczęścia schowanego na później

Cała złota, a mistyrna tyz robota. Któż to zgubił ? - Schować trzeba.

Sznur to symbol niewoli

Miałeś chamie złoty róg (...)ostał ci się ino sznur

Czapka to symbol prywaty, która jest ważniejsza od dobra wspólnego

Kajsi mi sie zbyła copka - przeciem druzba, przeciem druzba, a druzbie to w copce słuzba.

Trzeci akt dramatu nazywany jest narodowym. Dlaczego?

A zaklęte słomiane straszydło, ująwszy w niezgrabne racie podane przez drużbę patyki - poczyna sobie jak grajek-skrzypak - i - słyszeć się daje jakby z atmosfery błękitnej idąca muzyka weselna, cicha a skoczna, swoja a pociągająca serce i duszę usypiająca, leniwa, w omdleniu a jak źródło krwi żywa, taktem w pulsach nierówna, krwawiąca jak rana świeża: - melodyjny dźwięk z polskiej gleby bólem i rozkoszą wykołysany

A za dziwnym dźwiękiem weselnej muzyki wodzą się liczne, przeliczne pary, w tan powolny, poważny, spokojny, pogodny, półcichy - że ledwo szumią spodnice sztywno krochmalne, szeleszczą długie wstęgi i stroiki ze świecidełek podzwaniają - głucho tupocą buty ciężkie - taniec ich tłumny, że zwartym kołem stół okrążają, ocierając o się w ścisku, natłoczeni

CHOCHOLI TANIEC symbolizuje marazm, bierność, uśpienie

Zestaw ostatnią scenę dramatu S. Wyspiańskiego Wesele z wymową obrazu J. Malczewskiego Błędne koło

Sprawdź, do jakich tematów maturalnych możesz wykorzystać Wesele

oprac. Justyna Dudzik