QUO VADIS

QUO VADIS

H. Sienkiewicz

plan wydarzeń

6. Winicjusz pragnie za wszelką cenę odnaleźć Ligię. Eunice sprowadza Chilona Chilonidesa, który próbuje dowiedzieć się, gdzie dziewczyna przebywa. 7. Chilon przynosi wiadomość, że Ligia jest chrześcijanką. Udaje przed Ursusem chrześcijanina i nakazuje mu zabić Glaukosa jako prześladowcę wiernych nauce Chrystusa. 8. Chilon i Winicjusz na spotkaniu chrześcijan. Słuchają kazania św. Piotra. Odnajdują Ligię. Śledzą ją i docierają do domu, w którym mieszka wraz z innymi chrześcijanami. Winicjusz chce porwać Ligię, ale do akcji znowu wkracza Ursus. 9. Ranny Winicjusz pozostaje pod opieką chrześcijan i Ligii. Zmienia się. Nauka chrześcijan staje mu się coraz bliższa. Oboje z Ligią wyznają sobie miłość. Św. Piotr błogosławi Ligię i Marka. 10. Neron podróżuje, udaje się do Ancjum. Winicjusz znajduje się w orszaku cezara. 11. Winicjusz i Petroniusz towarzyszą Neronowi. Pewnego dnia posłaniec przynosi straszną wieść o płonącym Rzymie. 12. Zrozpaczony Winicjusz poszukuje Ligii. Okazuje się, że udało się jej przeżyć pożar. Marek przyjmuje chrzest.

1. Winicjusz przybywa do swego przyjaciela Petroniusza, opowiada mu o pięknej Ligii, która jest wychowanką Aulusa Plaucjusza i Pomponii Grecyny.2. Obydwaj udają się do domu Plaucjusza. Winicjusz wyznaje Ligii uczucie, ale dziewczyna jest chrześcijanką i nie chce zostać jego kochanką. 3. Petroniusz wpada na pomysł: ponieważ Ligia jest rzymską zakładniczką, podsuwa Neronowi myśl, aby wezwał ją na swój dwór. 4. Ligia na uczcie u Nerona. Marek próbuje ją uwieść. Poppea postanawia, że Ligia zostanie niewolnicą Winicjusza. W drodze do jego domu Ursus uwalnia dziewczynę i razem uciekają. 5. Akte uświadamia Winicjuszowi wielkość charakteru i pochodzenie Ligii, którą traktował dotąd jak zwykłą niewolnicę.

kilka słów o quo vadis

„Quo vadis” to powieść Henryka Sienkiewicza napisana w 1896 r., opowiadająca o narodzinach chrześcijańskiego świata. W romansie o pierwszych chrześcijanach pisarz dał wspaniałe opisy ostatnich blasków starożytnego świata. Według krytyków i badaczy literatury siłą jego utworu nie było jednak nakreślenie postępującego zmierzchu imperium i świtu chrześcijaństwa, ale sugestywne odmalowane postacie i barwne opisy z życia Rzymian, odtworzone niemal z dokumentalną precyzją. Sienkiewicz chciał ukazać triumfalne narodziny chrześcijaństwa.

Jednak wbrew intencjom pisarza na pierwszy plan wysunęła się historia romansu Ligii i Winicjusza, których rozdzielają dramatyczne okoliczności, zanim wreszcie szczęśliwy obrót wypadków pozwala im się połączyć. Powodzenie powieści było niespotykane. Tematyka bliska czytelnikowi europejskiemu sprawiła, że powieść szybko zyskała szeroki rezonans i przyniosła autorowi literacką Nagrodę Nobla w 1905 r. Została przełożona prawie na wszystkie języki świata, nawet na turecki i japoński.

czas i miejsce akcji

Powieść historyczna, w której ukazany został Rzym za panowania Nerona, w czasach prześladowania chrześcijan. Akcja powieści rozgrywa się w latach 63-66 n.e., zaś epilog przypada na rok 64, jest to data śmierci cesarza rzymskiego - Nerona. Miejscem akcji większości wydarzeń powieściowych jest Rzym, a w nim dzielnice zamieszkane przez bogaczy: willa Petroniusza, dom Winicjusza, pałac Nerona, amfiteatr, Cyrk Nerona i jego ogrody; dzielnica biedoty - Zatybrze. Niektóre wypadki mają miejsce w Ancjum - miejscowości położonej nieopodal Rzymu. W powieści pojawiają się liczne nazwy ulic, placów, dzielnic i miejsc, np.: Wielki Cyrk, Via Partuenisis, Forum Boarium, Kapitol, Palatyn, Amfiteatr Pompejusza.

13. Za namową Tygellina Neron, który rozkazał podpalenie miasta, obwinia chrześcijan. Rozpoczynają się prześladowania wyznawców Chrystusa.14. Ligia wraz z innymi chrześcijanami zostaje uwięziona w więzieniu Mamertyńskim. Winicjusz odwiedza ukochaną. Planuje jej ucieczkę, niestety plan zawodzi, ponieważ kilka godzin wcześniej zostaje wraz z Ursusem przeniesiona do więzienia Eskwilińskiego. Ligia choruje. W końcu żegna się z Markiem i prosi go by nie porzucał wiary chrześcijańskiej. 16. W amfiteatrach odbywają się mrożące krew w żyłach widowiska - chrześcijanie zostają wydani na pastwę dzikich zwierząt. 17. Winicjusz zostaje grabarzem, żeby być bliżej Ligii. Rozpacz doprowadza go na skraj obłędu. Spotyka się z Ligią. 18. Glaukos przebacza Chilonowi, który publicznie ujawnia, że to Neron jest podpalaczem Rzymu. 19. Chilon nawraca się. Św. Paweł udziela mu chrztu i rozgrzeszenia. Po długich mękach Grek umiera śmiercią męczennika. 20. Ursus ratuje Ligię przed śmiercią. Na żądanie tłumu Neron niechętnie uwalnia Ligię i Ursusa. Marek Winicjusz odzyskuje ukochaną.

21. Św. Piotr na prośbę wiernych opuszcza Rzym, w drodze spotyka Chrystusa i pod wpływem jego słów wraca, aby opiekować się chrześcijanami, wkrótce umiera na krzyżu, św. Paweł zostaje ścięty na drodze do Ostii. 22. Terror na dworze cezara, ginie coraz więcej jego dworzan, m.in. Seneka. Petroniusz i Eunice popełniają samobójstwo. 23. Bunt żołnierzy przeciw Neronowi. Cezar znajduje się poza Rzymem, dopiero groźba utraty tronu skłania go do powrotu. W Rzymie Neron zostaje zmuszony do popełnienia samobójstwa, pomaga mu w tym Epafrodyt.

Marek Winicjusz - młody patrycjusz, przyjaciel Pertoniusza, wysoki, harmonijnie zbudowany, muskularny, wesoły, towarzyski, chętnie bierze udział w zabawach w pałacu, porywczy, niecierpliwy, przyzwyczajony do tego, że każda jego zachcianka zostaje natychmiast spełniona, uważa, że wszystko, nawet miłość, można kupić, bardzo pewny siebie. Pod wpływem ukochanej kobiety przeżywa przemianę wewnętrzną - staje się opanowany, spokojny, cierpliwy, skłonny do refleksji, ceni teraz wartości takie jak: prawość, dobroć, miłosierdzie, pokora.Chilon Chilonides - pochodzi z Mezembrii, jest Grekiem, ma niechlujny i odrażający wygląd. Jest sprytnym i przebiegłym człowiekiem, wobec mniej znaczących od siebie jest groźny i lekceważący, wobec silniejszych stosuje pochlebstwo, myśli tylko o własnych korzyściach, jest inteligentny. Akte - dawna kochanka Nerona, jest dobra, uczciwa, cicha i skromna.

bohaterowie

Petroniusz - wykwintny i elegancki patrycjusz, ma nieskazitelne maniery, jest doradcą samego Nerona w sprawach gustu. Jego zdanie liczy się także w sprawach sztuki, zwłaszcza poezji i aktorstwa. Kiedyś był rządcą Bitynii, z dystansem i ironią traktuje otoczenie, właściwie ocenia dzieła Nerona, ale potrafi to ukryć, schlebia cezarowi, nikomu się nie podporządkowuje, jest bardzo bogaty, interesuje się sztuką, uwielbia piękno, otacza się zbytkiem i pięknymi przedmiotami, jest przenikliwy, ceni wygody i luksus.Neron - cezar rzymski w latach 37-68, znany z okrucieństwa, jest niespełnionym, pozbawionym talentu artystą, okrutnym, bezwzględnym i nieobliczalnym człowiekiem.

Poppea Sabina - żona Nerona, uważana przez chrześcijan za „wcielenie zbrodni i zła”, niezwykle piękną i niebezpieczną kobietą. Eunice - niewolnica Petroniusza bezgranicznie w nim zakochana, piękna i dobra, do końca pozostaje wierna Petroniuszowi, umiera wraz z nim. Tygellin - rywal Petroniusza w pozyskaniu łask Nerona, niebezpieczny, nieobliczalny, bezwzględny, okrutny, zazdrosny, zawistny, jeden z największych prześladowców chrześcijan. Jedna z najbardziej negatywnych postaci powieści. Ligia Kallina - córka króla Ligów, rzymska zakładniczka, wychowana w domu Aulusa Plaucjusza, niezwykle piękna, zgrabna, cicha, skromna, mądra, wesoła, nieskazitelnie dobra, uczciwa, szlachetna, pokorna, uległa, posłuszna wobec nakazów apostołów, dobra wobec innych, jest chrześcijanką. Aulus Plaucjusz i Pomponia Grecyna - Rzymianie, przyjęli religię chrześcijańską, wychowali Ligię.

Ursus - wysoki, niepospolicie silny, Ligijczyk, wraz z Ligią i jej matką dostał się do niewoli, jest chrześcijaninem. Glaukos - Grek, lekarz, były niewolnik, wzorowy chrześcijanin, bardzo szlachetny, uczciwy i prawy, ponosi męczeńską śmierć płonąc w ogrodach Nerona. Kryspus - starzec, chrześcijanin, trochę fanatyk, bardzo surowy wobec siebie i innych, nieustannie rozmyśla o Chrystusie i Jego nauce, żyje w oderwaniu od ziemskich spraw i problemów, umiera na krzyżu jako męczennik. św. Piotr - apostoł, uczeń i towarzysz Chrystusa, przeznaczony do opieki nad chrześcijanami, naucza, udziela chrztu, stara się pozyskać dla nowej wiary jak najwięcej osób, św. Piotr umiera na krzyżu. św. Paweł z Tarsu - Piotr apostoł sprowadza go do Rzymu, nawrócił Winicjusza, był gorliwym prześladowcą chrześcijan, przeżył wewnętrzną przemianę i stał się głosicielem nauki Chrystusa.

Legenda

motywy

Motyw przemiany wewnętrznej - Marek Winicjusz przechodzi zmianę światopoglądową (zostaje chrześcijaninem)

W 1894 r. Henryk Sienkiewicz zwiedzał zabytki rzymskie. Jego przewodnikiem był słynny malarz Henryk Siemiradzki. Od niego pisarz dowiedział się o epizodzie apokryficznym — spotkaniu św. Piotra z Chrystusem. Na prośbę prześladowanych przez Nerona chrześcijan Apostoł opuszcza Rzym i — podobnie jak niegdyś Szaweł — zostaje zaskoczony wizją Chrystusa; pyta Go: „Quo vadis, Domine?”. I słyszy odpowiedź: „Po to, by znowu zostać ukrzyżowanym”. Legenda ta wywodzi się z dość wczesnych apokryfów chrześcijańskich i została odnotowana przez niektórych pisarzy starochrześcijańskich, a Henryk Sienkiewicz uwiecznił ją w tytule swej książki. Inne, bardzo ciekawe wydarzenia, apokryfy, legendy z pierwszych lat chrześcijaństwa można znaleźć w opracowaniach ks. prof. Marka Starowieyskiego.

Motyw miłości - miłość Winicjusza i Ligii

motyw przyjaźni -przyjaźń Petroniusza i Wimnicjusza

Motyw cierpienia- cierpienie chrześcijan

Motyw artysty- Neron nazywał siebie artystą.

Motyw śmierci- śmierć chrześcijan na arenie