Tolkien

25 marca - Światowy Dzień Czytania Tolkiena

Zapraszamy w podróż po świecie fantasy

Mapa podróży po świecie J.R.R. Tolkiena

Światowy Dzień Tolkiena

O "Hobbicie" słów kilka

Fascynacja mitologią

Kolejność czytania Tolkiena

Fenomen Tolkiena

Nie tylko Śródziemie

Inspiracje

"Władca Pierścieni"

Parę słów o autorze

Światowy Dzień Czytania Tolkiena

Skąd wzięło się to święto?

Wszystko zaczęło się od Towarzystwa Tolkienowskiego (Tolkien Society), które w 2003 roku wyszło z inicjatywą ustalenia dnia, w którym czytelnik mógłby poznawać twórczość mistrza fantasy. Dzięki temu, juz od ponad 19 lat, fani literatury fantasy z całego świata łączą się we wspólnym czytaniu dzieł Tolkiena.

25 marca nie jest dniem przypadkowym - tego dnia Jedyny Pierścien zostaje zniszczony, w konsekwencji czego natępuje upadek Saurona i zakończenie wojny o Pierścień.

Parę słów o autorze... J.R.R. Tolkien

ur. 3 stycznia 1892 - zm. 2 września 1973. J.R.R. Tolkien to brytyjski pisarz oraz profesor filologii klasycznej, który przyczynił się do spopularyzowania literatury fantasy. Opublikował ponad 100 prac z dziedziny filologii i literatury dawnej, współpracował przy powstaniu największego słownika języka angielskiego, wydawanego zaraz po I wojnie światowej - Oxford English Dictionary.

Twórczość Tolkiena jest jedyna w swoim rodzaju ze względu na bogactwo szczegółów, które oszałamia. Autor stworzył nie tylko cały świat pełen różnorodnych krain, które zasiedlił rozmaitymi rasami, stworzeniami i roślinnością, ale opracował dla niego również kompletną historię, mitologię, kulturę a nawet języki. Zasłynął przede wszystkim z dzieł, które rozgrywały się w świecie Śródziemia: "Hobbit", "Władca Pierścieni", "Silmarillon".

Fascynacja mitologią

Tolkien w wieku 3 lat, wraz z matką i bratem, przeniósł się do Birmingham w Anglii. Od wczesnej młodości przejawiał zainteresowania filologiczne, fascynowały go najstarsze zabytki języka angielskiego, historie mitologiczne, legendy, baśnie.

Jego dzieła zawierają wiele odniesień do mitologii nordyckiej. Jednym z największych źródeł inspiracji Ronalda była „Edda poetycka'' – zbiór utworów mitologicznych i pieśni heroicznych.

Inspiracje

Tolkien był pionierem w tworzeniu fantastycznych światów. Tworzył dzieła kompletne, wręcz bliskie doskonałości. Czym się inspirował?

"Wszystko zaczęło się od języka"

Tolkien tworzył szreg fikcyjnych języków na potrzeby swoich książek, Wiązało się to z jego zamiłowania i umiejętności posługiwania się językami. Był wybitnym lingwistą, znał ponad 30 języków, ale najbardziej fascynowały go te germańskie i celtyckie. "Pierwszym językiem, który Tolkien stworzył, była właśnie quenya. Język ten przypisał najszlachetniejszym z elfów. I tak, począwszy właśnie od języków, Tolkien stopniowo składał swój wielki, alternatywny świat; pod wieloma względami podobny do naszego, a jednocześnie tak bardzo różny."

Tolkien lubił również rysować, dlatego często sam tworzył szereg barwnych ilustracji do swoich dzieł. Swoich inspiracji szukał zarówno w chrześcijańskiej Biblii, czerpiąc z niej szcególnie motyw walki dobra ze złem. "Jego dzieła można czytać na wielu poziomach. Młodszy i mniej wyrobiony czytelnik znajdzie tutaj barwną, fantastyczną, pełną przygód i niezwykłych stworzeń historię. Im jednak więcej wiemy o literaturze i kulturze, tym więcej inspiracji jesteśmy w stanie wytropić,"

O Hobbicie słów kilka...

Skąd pochodzi nazwa "hobbit"? Słowo to nie było wcześniej nikomu znane, ponieważ Tolkien po prostu je wymyślił (tak jak i większość innych nazw i imion w tolkienowskim świecie). Powstało ono jako nazwa dla istoty sięgającej dorosłemu człowiekowi mniej więcej do pasa, o wielkich i owłosionych stopach, bez brody oraz o okrągłym brzuchu.

Tolkien zaczął prace nad Hobbitem we wczesnych latach 30. Pewnego dnia, sprawdzając egzaminy studentów, znalazł pustą kartkę. Pod wpływem impulsu napisał na niej In a hole in the ground there lived a hobbit. Stało się to zaczątkiem przygody o hobbitach. Fragmenty książki były czytane podczas spotkań klubu Inklingów (nieformalnej grupy oksfordzkich intelektualistów spotykających się w pubach w latach 30. i 40. XX wieku).

Pomysł na napisanie powieści „Hobbit, czyli tam i z powrotem” powstał, gdy Tolkien opowiadał swoim dzieciom (synom) na dobranoc wymyślone przez siebie historie. Swe opowieści osadzał w Śródziemiu – świecie, nad stworzeniem którego pracował od czasów I wojny światowej.

Soundtrack z filmu "Hobbit, czyli tam i z powrotem"

"Władca Pierścieni"

Tolkien tworzył "Władce Pierścieni przez ok. 12 lat (1937-1949). Powieść wydano w Wielkiej Brytanii w latach 1954–1955. W połowie lat sześćdziesiątych Władca Pierścieni stał się fenomenem wydawniczym w krajach anglosaskich, a następnie na całym świecie. Książkę przetłumaczono na dziesiątki języków (w Polsce ukazała się w latach 1961–1963)."Władcę Pierścieni" wydano w trzech częściach, ale w rzeczywistości jest to jedna, wyjątkowo długa książka. Tolkien chciał, by „Władca Pierścieni” był opublikowany w całości, jednak decyzją wydawcy zrobiono z tego tytułu trylogię. Okazało się to dobrą decyzją, gdyż pojedynczy wolumin miałby około 1500 stron.

Piosenki z filmu "Władca Pierścieni"

Kolejność czytania dzieł Tolkiena

Według chronologii wydawania dzieł. Gdybyście nie wiedzieli od czego zacząć :)

Hobbit, czyli tam i z powrotem

Władca Pierścieni - Dwie wieże

Silmarillion

Władca Pierścieni - Drużyna Pierścienia

Władca Pierścieni - Powrót króla

Oś czasu dotycząca życia i publikacji J.R.R. Tolkiena

Nie tylko Śródziemie...

J.R.R. Tolkien oprócz swoich najpopularniejszych powieści stworzył też wiele opowiadań. Najbardziej znane krótkie opowiadania to "Liść, dzieło Niggle’a", "Rudy Dżil i jego pies", "Kowal z Podlesia Większego", "Łazikanty", "Pan Bliss". Autor lubował się także w poezji. Do jego najbardziej rozpowszechnionych wierszy zalicza się "Przygody Toma Bombadila i inne wersy z Czerwonej Księgi". Pisał również ballady i poematy.

Wiele z jego dzieł zostało opublikowanych już po śmierci autora. "Silmarillion", "Niedokończone opowieści", "Księga zaginionych opowieści" i pozostałe tomy Historii Śródziemia zostały poddane edycji i wydane przez syna pisarza, Christophera, na podstawie mniej lub bardziej dopracowanych rękopisów Tolkiena znalezionych w jego archiwach już po jego śmierci. Tolkien jest także autorem "Listów Świętego Mikołaja", opracowanych przez Baillie Tolkien, drugą żonę Christophera.

Jego książki wyróżniają się wciągającą historią, nieszablonowymi postaciami, fantastyczną kreacją świata, fascynującymi literackimi i kulturowymi inspiracjami oraz posadają uniwersalne wartości.To wszystko sprawia, że zapewne jeszcze długo cieszył się będzie wielką popularnością,

Fenomen Tolkiena

Książki Tolkiena napisane są pięknym, bogatym językiem, pełno w nich zarówno elementów grozy, jak i humoru. Tolkien pisząc swoje powieści trafił w oczekiwania prawie każdego człowieka. Opowiada o bardzo charakterystycznej dla utworów fantasy walce dobra ze złem w świecie idealnie wykreowanym i opisanym przez autora.

Serdecznie zapraszamy do Biblioteki Polany Kultury, w której dostępne są publikacje J.R.R. Tolkien'a.

Źródła danych - strony internetowe

• Fotografie, https://pl.wikipedia.org; dostęp 18.02.2022;
• Okładki książek, https://lubimyczytac.pl/; dostęp 17.02.2022;
• https://pl.wikipedia.org/wiki/J.R.R._Tolkien#Hobbit_oraz_W%C5%82adca_Pier%C5%9Bcieni; dostęp 21.02.2022;
• "Władca Pierścieni", https://spidersweb.pl/rozrywka/2021/03/25/dzis-swiatowy-dzien-czytania-tolkiena-jak-sensownie-czytac-ksiazki-mistrza-fantasy-i-nie-zwariowac; dostęp 18.02.2022;
• J.R.R. Tolkien, https://niestatystyczny.pl/2017/02/07/fenomenalny-tworca-fenomenalne-dzielo-j-r-r-tolkien/; dostęp 18.02.2022;
• O Hobbicie słów kilka, https://inverso.pl/blog/wladca-pierscieni-i-hobbit-w-jakiej-kolejnosci-czytac-ksiazki; dostęp 18.02.2022;