RAINBOW WELCOME (NL)

Continue in English

Continuer en français

COMMENCER

START

De opvang van LGBTQIA+-asielzoekers in België verbeteren

Rainbow Welcome

Deze tool is uitgewerkt in het kader van het Rainbow Welcome-project dat de cel Gelijke kansen van de FOD Justitie gefinancierd heeft en dat de vereniging POUR LA SOLIDARITÉ-PLS uitgewerkt heeft. De tool leert u begrijpen met welke specifieke uitdagingen LGBTQIA+-asielzoekers geconfronteerd worden. Hij stuurt u ook door naar nuttige en relevante hulpmiddelen.

Deze tool in interactief!U kan op elke pagina op klikken om terug te keren naar de beginpagina. Als u op een pagina deze ziet staan, kan u op de items of gele icoontjes klikken om meer informatie te krijgen! De staat voor externe bronnen die u zeker kan raadplegen voor bijkomende informatie.

Inhoudstafel

Inleiding Seksuele oriëntatie, genderidentiteit en genderexpressie (SOGI) De impact van geweld en discriminatie Wetgeving over SOGI Asiel en migratie: de geldende procedures Vervolgingen die verband houden met SOGI Interculturaliteit, religies, gemeenschappen Na aankomst in België gaat de lijdensweg gewoon verder… Contacten

Inleiding

Een verzoek om internationale bescherming via asiel is een van de middelen die je kan inzetten voor het beschermen en waarborgen van de rechten van personen die vervolgd worden of van wie de rechten gefnuikt worden. Zo werd asiel dat gebaseerd is op seksuele oriëntatie, genderidentiteit of genderexpressie (hierna SOGI genaamd) stapsgewijs officieel erkend in de internationale, Europese en nationale normen maar er bestaan natuurlijk wel nog lacunes en problemen.

Je land verlaten omdat je vervolgd wordt omwille van je seksuele oriëntatie, je genderidentiteit of je genderexpressie (SOGI) is een realiteit en de discriminatie stopt ook niet wanneer je aangekomen bent in het land van opvang. Daar worden LGBTQIA+-asielzoekers vaak met andere vormen van kwetsbaarheid en geweld geconfronteerd.

Inleiding

+ un témoignage d'un demandeur d'asile LGTB

LGBTQIA+-asielzoekers worden gediscrimineerd omdat ze gevlucht zijn, omdat ze tot de LGBTQIA+-gemeenschappen behoren en omdat ze LGBTQIA+-vluchtelingen zijn (1 + 1 = 3). Bij de opvang en ondersteuning van asielzoekers in België moet rekening worden gehouden met die specifieke noden.

In de praktijk moeten we vaststellen dat gemarginaliseerde LGBTQIA+-asielzoekers dubbel zo hard gediscrimineerd worden en het slachtoffer van geweld worden omdat ze zich bevinden op een kruispunt waar meerdere factoren van discriminatie samenkomen, o.a. hun etnische afkomst en hun seksuele oriëntatie, hun genderidentiteit en hun genderexpressie (SOGI).

Inleiding

+ un témoignage d'un demandeur d'asile LGTB

MEER WETEN

Hieronder wordt het feit verstaan dat men erkent dat een individu op uiteenlopende wijze kan worden gediscrimineerd en dat die verschillende vormen van discriminatie niet gewoon op elkaar gestapeld worden, maar dat ze aanleiding kunnen geven tot nieuwe vormen van discriminatie. Hierdoor is 1 + 1 niet gewoon 2, maar 3. Intersectionaliteit is een instrument waarmee men zich bewust kan worden van de sociale maatschappelijke realiteiten die nog al te vaak verborgen blijven. Het intersectionele perspectief is hierdoor een kader voor een beter begrip van maatschappelijke fenomenen en op die manier ontstaan mogelijkheden om concrete acties uit te werken in de strijd tegen vormen van geweld en discriminatie die structureel verankerd zijn.

1 + 1 = 3

MEER WETEN

De intersectionaliteit van verschillende vormen van discriminatie …

Seksuele oriëntatie, genderidentiteit en genderexpressie (SOGI)

Er is ook aandacht nodig voor de specifieke kenmerken van de LGBTQIA+-asielzoekers. Hiertoe is er een woordenlijst uitgewerkt in het kader van het Rainbow Welcome-project

In tegenstelling tot wat vaak zomaar gedacht wordt, is de LGBTQIA+-gemeenschap helemaal geen homogene gemeenschap. Iedere persoon, ieder verhaal, iedere ervaring, elke “letter” uit het acroniem is anders. “Genderkoek” helpt ons om beter te begrijpen wat SOGI is. En “omdat woorden belangrijk zijn” ...

Seksuele oriëntatie, genderidentiteit en genderexpressie (SOGI)

In Vlaanderen is er ook het Transgender Infopunt.

In België is Genres Pluriels de belangrijkste vereniging met expertise ter zake.

MEER WETEN

Transgender en intersekse personen zijn heel sterk blootgesteld aan geweld omdat ze verschillende vormen van kwetsbaarheid met elkaar combineren en heel erg sterk voor het oog verborgen worden gehouden.

Seksuele oriëntatie, genderidentiteit en genderexpressie (SOGI)

De impact van verschillende vormen van geweld en discriminatie

Veel LGBTQIA+-personen verlaten hun land omdat ze er vervolgd, gediscrimineerd en/of misbruikt worden omwille van hun seksuele oriëntatie en/of hun genderidentiteit en hun genderexpressie. Deze problemen stoppen echter niet aan de grens van hun land van herkomst.

De impact van verschillende vormen van geweld en discriminatie

Globaal gezien moeten we erop wijzen dat er een Interfederaal actieplan tegen discriminatie van en geweld tegen LGBT-personen bestaat (2018 – 2019)

... terwijl discriminatie omwille van genderidentiteit een bevoegdheid is voor het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen.

In België wordt discriminatie omwille van seksuele oriëntatie vastgesteld door Unia ...

De impact van verschillende vormen van geweld en discriminatie

De impact van verschillende vormen van geweld en discriminatie

MEER WETEN

Geweld omwille van genderidentiteit wordt weliswaar steeds vaker aangeklaagd, maar toch bestaat de neiging om dit geweld te normaliseren…

Dat geldt vooral voor LGBTQIA+-asielzoekers die met geweld geconfronteerd worden in hun land van herkomst, op hun traject naar België, maar ook na aankomst in België (bij de procedure voor het aanvragen van internationale bescherming, in de onthaal- of opvangcentra, bij het proces voor hun inburgering en hun integratie in de arbeidsmarkt, enz.).

De impact van verschillende vormen van geweld en discriminatie

MEER WETEN

Zoals eerder al vastgesteld, bevinden LGBTQIA+-asielzoekers zich op een punt waar verschillende vormen van kwetsbaarheid samenkomen en ze worden met heel wat vormen van discriminatie en geweld geconfronteerd. Daarbij is het bijvoorbeeld van heel groot belang dat we rekening houden met geïnternaliseerde homofobie.

Wetgeving inzake SOGI

MEER WETEN

Seksuele oriëntatie is in het Charter voor de fundamentele rechten van de Europese Unie uitdrukkelijk vermeld als verboden motief voor discriminatie, maar dat geldt niet voor genderidentiteit en voor genderexpressie.Het Europese Hof van Justitie interpreteert het criterium van de sekse echter ruim en veroordeelt elke vorm van discriminatie op basis van de SOGI. Die teksten zijn basisteksten met een bindend karakter. Het Belgische recht moet zich bijgevolg eraan houden. Hierdoor mag in België niemand gediscrimineerd worden omwille van SOGI.

Wetgeving inzake SOGI

& Omnya: verdediging van de belangen van LGBTQI+-personen uit MantiQitna

Voor het melden van discriminatie op basis van gender

Voor het melden van discriminatie of een haatboodschap op basis van de seksuele oriëntatie

Sensibilisering en opleiding rond transidentiteiten en intersekse variaties

Opleidingen en animaties rond het thema LGBTQIA+

Tot wie kan men zich richten?

Asiel en migratie: de geldende procedures

De asielprocedure

De registratie en de opvang

Asiel en migratie: de geldende procedures

De asielprocedure is in België net zoals elders een complex proces. Voor een beter begrip hiervan heeft het Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen (CGVS) verschillende nota’s gepubliceerd, voornamelijk met uitleg over

De SOGI is een erkend motief op basis waarvan de asielzoek(st)er internationale bescherming in de vorm van asiel kan aanvragen.

Als u hierover graag meer weet, kan u de website van het Federale Agentschap voor de opvang van asielzoekers (Fedasil) raadplegen.

Het SOGICA-project is heel interessant ...

... en in 2014 is er good practice uitgewerkt door ILGA-Europe

De specifieke problemen waarmee een LGBTQIA+-asielzoeker te maken kan krijgen, staan eveneens beschreven in de studie “Het onthaal van LGBTQIA+ -asielzoekers in België verbeteren".

De binaire visie op gender, de verplichting om het bewijs te leveren van zijn SOGI, de complexiteit van de Verordening van Dublin en de notie “veilig land” resulteren voor LGBTQI+-asielzoekers in een hele reeks obstakels, gaande van de vermelding van de naam van een transgender persoon in de identiteitsdocumenten tot de inrichting van de opvang- en integratiestructuren (bv. doucheruimtes, toiletten, enz.). Er moet beter rekening worden gehouden met de noden van het LGBTQIA+-publiek.

Asiel en migratie: de geldende procedures

Vervolging omwille van SOGI

Bewijzen leveren en zich rechtvaardigen

… ook al moeten we opmerken dat bepaalde medewerkers van het CGVS recent zijn opgeleid over LGBTQIA+-gerelateerde thema’s.

De vragen die tijdens het verhoor gesteld worden, zijn soms trouwens persoonlijk en de interpretatie van de medewerkers van het CGVS kan subjectief zijn.

Tijdens het verhoor wordt van de LGBTQIA+-asielzoekers verwacht dat zij het bewijs leveren van hun SOGI, en dat houdt in dat die moet beantwoorden aan de ideeën en stereotypen die hieromtrent in België bestaan. eurocentrische visie op SOGI

MEER WETEN

Wat zijn volgens België veilige landen van herkomst?

De notie dat een land voor LGBTQIA+-personen veilig is omdat ze er juridische bescherming zouden genieten, is problematisch. Bepaalde landen worden officieel als veilige landen beschouwd omdat de wetgever er geen enkele straf voorziet omwille van iemands SOGI. In de praktijk is het daar dan toch maatschappelijk en/of cultureel verboden om blijk te geven van een SOGI die afwijkt van de normen en zeden van het land. EuroMed had dit punt in 2016 al aangekaart in een analyse

De notie “veiligheid”

Interculturalité, religions, communautés

MEER WETEN

Interculturaliteit, religies, gemeenschappen

De nationale gemeenschap en de religieuze gemeenschap kunnen bronnen van spanningen en zelfs van geweld zijn

Wanneer iemand internationale bescherming vraagt op basis van SOGI, dan doet die persoon dat omdat ze is gevlucht voor de discriminatie en het geweld in zijn of haar land van herkomst. Als die persoon in Europa in een opvangcentrum aankomt, zit hij of zij daar samen met burgers uit datzelfde land en hierdoor krijgt hij of zij vaak te maken met hetzelfde geweld. Uit de ervaring op het terrein blijkt immers dat de agressoren vaak van dezelfde origine zijn als de asielzoeker die het geweld ondergaat. Globaal gezien biedt het samenbrengen van personen van dezelfde origine zeker bepaalde voordelen (tolk, wederzijdse hulp), maar bij LGBTQIA+-personen die internationale bescherming aanvragen, blijkt het vaak een bron van spanningen en discriminatie.

PDe koepelorganisaties zijn trouwens een essentieel instrument als men over zijn SOGI wil praten en als men op zoek is naar een luisterend oor en steun. Die organisaties garanderen dat de betrokkenen worden doorverwezen naar assistentie op juridisch, sociaal, psychologisch of medisch vlak en naar verenigingen voor wederzijdse hulp en vrijetijdsbesteding:

In Vlaanderen

In Brussel

In Wallonië

Interculturaliteit, religies, gemeenschappen

De noodzaak om safe spaces ter beschikking te stellen

Het EqualCity-project waaraan RainbowHouse en equal.brussels als partners meewerken, ontwikkelt een set voor de implementatie van safe spaces.

Na aankomst in België gaat de lijdensweg gewoon voort …

De hele complexiteit van de situatie waarin LGBTQIA+-personen als asielzoekers en als vluchtelingen terechtkomen, zit ‘m in het feit dat de verschillende vormen van discriminatie waaronder ze lijden, bij hun aankomst in België voortduren, soms op een andere manier, maar vaak ook in combinatie met geweld. Die discriminatie en dat geweld kan men op verschillende vlakken vaststellen.

Het Hoge Commissariaat van de Verenigde Naties voor vluchtelingen heeft een handboek uitgewerkt dat de integratie van de LGBTQIA+-vluchtelingen moet begeleiden.

Na aankomst in België gaat de lijdensweg gewoon voort …

Na aankomst in België gaat de lijdensweg gewoon voort …

De UNHCR heeft ook video’s gepubliceerd die de procedure voor gezinshereniging uitleggen

De website commissioner.brussels is een andere bron van informatie

Als u meer wil weten over gezinshereniging, is het federale migratiecentrum (MYRIA) een belangrijke bron van informatie

Gezinshereniging

U kan zich laten begeleiden door het Centrum voor gezinsplanning, Plan F.

Na aankomst in België gaat de lijdensweg gewoon voort …

Toegang tot de gezondheidszorg

MEER WETEN

Ook de toegang tot de zorg is een centraal vraagstuk aangezien de begunstigden bijzondere noden hebben omdat ze zowel asielzoeker als LGBTQIA+-persoon zijn. Bij de medische begeleiding moet rekening worden gehouden met die specifieke elementen.

De SOGI impliceert inderdaad uiteenlopende noden op vlak van gezondheid zoals beklemtoond wordt door de Fédération laïque des Centres de Planning familiaux (FLCPF). Die federatie heeft trouwens het project Sex and Co opgestart dat te volgen is op de sociale media:

Het is belangrijk om bij onze overwegingen het niveau van een binaire visie op gender te overstijgen (vooral in de inrichtingen en de projecten die worden uitgewerkt) en om aldus bijzondere aandacht te besteden aan vraagstukken rond trans* en intersekse. Het is interessant om hiervoor een beroep te doen op de verenigingen.

LGBTQIA+-asielzoekers zijn uitermate kwetsbaar voor homofoob, lesbofoob en transfoob gedrag, racisme, xenofobie, geweld en haat in de onthaal- en opvangcentra in België. Elk centrum is natuurlijk anders, maar de ervaring toont dat de realiteit en de specifieke noden van de LGBTQIA+-asielzoekers vaak voor het oog verborgen blijven en dat de antwoorden op die noden zwak uitvallen.

Na aankomst in België gaat de lijdensweg gewoon voort …

Huisvesting

MEER WETEN

kan men zich positioneren als bondgenoot en nadenken op een manier die de norm van de cisgender overstijgt...

• « Comment être un·e bon·ne allié·e des personnes non-binaires »

Hoe kan men een goede bondgenoot zijn?

wanneer “de genderidentiteit en -expressie [van een persoon] overeenstemmen met de predominante sociale verwachtingen die gebaseerd zijn op de sekse die aan de persoon is toegekend bij de geboorte”

• « Comment être un·e bon·ne allié·e des personnes trans »

Met de podcast “Camille” van Bingo Audio (in het Frans),

voir un témoignage d'un demandeur d'asile LGTB

Contacts

De koepelorganisaties (çavaria, Arc-en-ciel Wallonie en Rainbow House) leveren ongelooflijk werk. Elke dag opnieuw bieden çavaria (via het inmiddels afgesloten project Safe Havens) in Vlaanderen en Maison Arc-en-ciel (via de sociale diensten van de provinciale vestigingen van Arc-en-Ciel, bv. van Verviers of van de provincie Luxemburg) in Wallonië immers een luisterend oor en begeleiding aan de LGBTQIA+-asielzoekers. Bepaalde gespecialiseerde verenigingen zoals Merhaba of Why me zijn ook op dat vlak actief.

MEER WETEN

Tot wie kan u zich wenden?

Le Refuge Bruxelles/Het opvanghuis Brussel is een instelling die aan jonge LGBTQIA+-personen die omwille van hun seksuele oriëntatie en/of hun genderidentiteit uitgesloten worden door hun familie, begeleiding en noodopvang biedt. Tot december 2021 bood men ook begeleiding en huisvesting aan LGBTQIA+-asielzoekers die in de centra voor collectieve opvang te maken kregen met zware vormen van discriminatie en/of geweld. Nu worden alle aanvragen van LGBTQIA+-asielzoekers of migranten overgemaakt aan het opvangcentrum voor LGBTQIA+-asielzoekers (CADAL). Dit is op dit ogenblik de enige organisatie die regelmatig en consequent huisvesting biedt aan LGBTQIA+-asielzoekers (14 plaatsen).

Tot wie kan u zich wenden?

Om nog verder te gaan

We nodigen u uit de in 2021 gepubliceerde studie te raadplegen. “Het onthaal van LGBTQIA+-asielzoekers in België verbeteren” en is beschikbaar in het Frans en in het Nederlands.

voir un témoignage d'un demandeur d'asile LGTB

Contact en informatie:info@pourlasolidarite.euwww.pourlasolidarite.eu

START AGAIN

Hartelijk dank voor uw aandacht!