;ght

PRESENTATION

Samorozmój a pracoholizm

Julia Brzezińska

Spis treści

10. Pracoholizm w koncepcji Schaufeliego

1. Czym jest samorealizacja?

2. Samorealizacja według A.Maslov'a.

11. Pracoholizm w zachowaniach kompulsywnych ICD-10, DSM-V

3. Samorealizacja według J.Górniewicza.

4. Samorealizacja według Z.Skornego.

12. Etapy uzależnienia od pracy

5. Pracoholizm

13. Rodzaje pracoholików według Oates'a

6. Pracoholizm według Spence'a i Robinsona'a

14. Porównanie cech pozytywnych i negatywnych

7. Podział ze wzgledu na "zadowolenie z pracy"

15. Film o pracoholizmie

8. Test Workaholism battery

16. Bibliografia

9. Skala WART

17. Zakończenie

Samorealizacja

W ujęciu Maslov'a oraz innych wielkich twórców

Samorealizacja to [...] proces zmian rozwojowych polegających na doskonaleniu osobowości w przeciwieństwie do procesu zmian degenerujących.

Kazimierz Obuchowski (W,Okoń, Nowy słownik pedagogiczny, Wydawnictwo Akademickie "Żak", Warszawa 1998 s.188)

Samorealizacja według A.Maslov'a

Potrzeba samorealizacji znajduje się na samym szczycie Piramidy Maslov'a

Zaspokajanie wyższych potrzeb jest bliższe samorealizacji niż zaspokajanie potrzeb niższych

A.H.Maslov Motywacja i osobowość, PWN, Warszawa 2009, s.118

Maslow określa Samrealizację jako:

jedną z najważniejszych potrzeb ludzkich, mechanizm regulujący funkcjonowanie wszystkich struktur psychicznych jednostki

jeden z warunków i jednocześnie skutków miłości, szczęścia duchowego człowieka inspirację do działania i stanowi wewnętrznekryterium oceny działań w kategoriach poczucia satysfakcji i osobistego szczęścia

J.Górniewicz, Kategorie Pedagogiczne, Wydawnictwo Wyższej szkoły pedagogicznej, Olsztyn 1997, s.52.

Samorealizacja wg. Józefa Górniewicza

Samorealizacja jest celem wychowania i kształcenia, procesem aktualizowania potencjalnych zdolności człowieka oraz jego właściowści, dzięki której może osiągnąć poczucie szcześcia, spełnienie swoich marzeń, realizowanie zdolności, odczuwanie radości z egzystencji.

J.Górniewicz, Kategorie Pedagogiczne, Wydawnictwo Wyższej szkoły pedagogicznej, Olsztyn 1997, s.45-55

Samorealizacja wg. Z.Skornego

Samorealizacja może przyjąć formy samokształcenia, wzbogacania wiedzy i doskonalenia własnej osobowości, zgodnie z aspiracjami jednostki.

Samorealizacja wg. Z.Skornego

Samorealizacja dokonuje się przez uczestnictwo w działaniu zmierzającym do urzeczywistnienia uwewnętrznionych wartości, które w toku realizacji przyjmują wymierne korzyści społeczne.

Z.Skorny, Koncepcje samorealizacji ,Oświata dorosłych, 1989, nr I

Pracoholizm

Koncepcja Spence'a i Robbinson'a oraz innych twórców

Pracoholizm według Spence'a i Robbinson'a

Pracoholizm jest wielowymiarowym, opartym na cechach konstruktu obejmującego zaangażowanie w pracę, napęd do pracy oraz zadowolenie z pracy.

I.Grzegorzewska, L.Cierpiałkowska, Uzależnienia behawioralne, PWN, Warszawa 2018

Rozróznienie ze względu na Ostatni element"Zadowolenie z pracy"

Nieentuzjastyczny pracownik

Entuzjastyczny Pracownik

wysokie zaangażowanie i napęd niski poziom satysfakcjitrakuje się jako uzależnienie

wysokie zaangażowaniei napędwysoki poziom satysfakcji

I.Grzegorzewska, L.Cierpiałkowska, Uzależnienia behawioralne, PWN,Warszawa 2018

Test Workaholism Battery

To narzędzie badawcze jest jednym ze sposobów diagnozowania szkodliwego zaangażowania w pracę u pacjenta.

Spence, Robbins, 1992

skala Wart (Work addiction rsk test)

Ważnym narzędziem do określania pracoholizmu jest skala WART, składająca się z 25 pozycji, którym odpowiada 5 czynników ryzyka.

Robinson, Post, Khakee, 1992

Pracoholizm w koncepcji Schaufeliego

Pracoholizm może być postrzegany jako forma uzależnienia od pracy, charakteryzująca się tym, iż pracownik odczuwa wewnętrzny, trudny do kontrolowania, przymus pracy, przez co pracuje więcej i ciężej niż współpracownicy lub niż jest to od niego oficjalnie wymagane

Schaufeli, Taris, van Rhenen, 2008

Pracoholizm

ICD-10, DSM-V

Pracoholizm możemy przenieść na kryteria diagnostyczne dotyczace zachowań kompulsywnych

Zachowania kompulsywne

• spędzanie coraz większej ilości czasu w pracy w celu zredukowania niepokoju, osiągnięcia zadowolenia czy dobrego samopoczucia, które poprzednio uzyskiwane były w normalnym czasie pracy

• postępujące zaniedbywanie alternatywnych źródeł przyjemności lub dotychczasowych zainteresowań na rzecz wykonywania obowiązków zawodowych

• wykonywanie czynności zawodowych pomimo szkodliwych następstw (fizycznych, psychicznych i społecznych), o których wiadomo, że mają związek z poświęcaniem dużej ilości czasu na pracę

• silna potrzeba lub poczucie przymusu wykonywania czynności związanych z pracą zawodową

• subiektywne przekonanie o mniejszych możliwościach kontrolowania swoich zachowań związanych z pracą

• występowanie, przy próbach przerwania lub ograniczenia pracy, stanów niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia oraz ustępowanie tych stanów z chwilą powrotu do wykonywania zadań zawodowych

ICD-10, DSM-V

Etapy uzależnienia od pracy

step 1

Etap 1

Etap 2

Duis autem vel eum iriure dolor in hendrerit in

Etap 3

Etap 4

+info

Etap pracy kompulsywnej

Etap zaangażowania sie w pracę

Etap uzależnienia od pracy

etap zapracowywania się

I.Grzegorzewska, L.Cierpiałkowska, Uzależnienia behawioralne, PWN, Warszawa 2018

Rodzaje pracoholików

Według Oates'a

• pracoholicy „do szpiku kości” – perfekcjoniści, zaangażowani w pracę, stawiający sobie ambitne cele, źle znoszący drażni brak kompetencji;

• pracoholicy nawróceni — przestali być pracoholikami, cenią sobie czas wolny i wykorzystują go w pełni na odpoczynek, nie podejmują się w tym czasie wykonywania zadań związanych z pracą

• pracoholicy eskapiści – praca stanowi dla nich ucieczkę od różnych trudności, rodzinnych

• pracoholicy sytuacyjni – pracują, by zapewnić sobie poczucie bezpieczeństwa, nie przejawiają cech typowych dla pracoholików;

• pseudopracooholicy – przypominają prawdziwych pracoholików, ale ich zaangażowanie wynika z chęci uzyskania wysokiej pozycji zawodowej, władzy (inna motywacja niż u autentycznych pracoholików)

N. Ogińska – Bulik, Pracoholizm. Typy pracowników, w: Uzależnienie od czynności. Mit czy rzeczywistość?, Difin, Warszawa 2010

Badania na świecie

Europa (Norwegia)

USA

Kanada

W Stanach Zjednoczonych szacuje się, że występuje w populacji ogólnej 18% osób, które możemy zaliczyć do kategorii pracoholików

W populacji kandyjskiej, u osób w wieku 18-64 lata, pracujących zawodowo, współczynnik pracoholizmu wynosi 33%, co stanowi 18% populacji ogólnej

W Norwegii wykazano, że rozpowszechnienie pracoholizmu wśród populacji znajduje się na poziomie 8,3%

Andreassen i in., 2014

Matuski, 2010

Sussman, 2012

I.Grzegorzewska, L.Cierpiałkowska, Uzależnienia behawioralne, PWN, Warszawa 2018

Porównanie

Pozytywne i negatywne cechy samorozwoju i pracoholizmu

Pracoholizm

Cechy negatywne

jest źródłem nieporozumień i niezadowolenia w parze niesie za sobą istotne, negatywne konsekwencje zdrowotne, psychologiczne i społeczne

może wystepować ryzyko zgonu z powodu przepracowania

T.Chirkowska-Smolak, Psychologiczny model zaangażowania w pracę, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2012

Pracoholizm

Cechy pozytywne (pozornie)

często pracoholizm jest traktowany jako przejaw zaangażowania w pracę pracoholicy są uważani za pasjonatów pracy

pracoholik wykonuje pracę ponad stan, przez co przyczynia się do rozwoju firmy zlecona praca jest wykonywana w szybszym czasie

T.Chirkowska-Smolak, Psychologiczny model zaangażowania w pracę, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2012

Samorozwój

Cechy negatywne (pozornie)

Cechy pozytywne

udoskonalanie swoich umiejętności realizowanie własnych zainteresowań kształtowanie pozytywnego obrazu siebie

może zabierać dużo czasu wymaga opracowania planu rozwoju wymaga poświęcenia swojego "życia prywatego" na rzecz rozwoju

T.Chirkowska-Smolak, Psychologiczny model zaangażowania w pracę, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2012

Film o pracoholizmie

Bibliografia

1. T.Chirkowska-Smolak, Psychologiczny model zaangażowania w pracę, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2012
2. I.Grzegorzewska, L.Cierpiałkowska, Uzależnienia behawioralne, PWN, Warszawa 2018
3. Z.Skorny, Koncepcje samorealizacji ",Oświata dorosłych, 1989, nr I
4. J.Górniewicz, Kategorie Pedagogiczne, Wydawnictwo Wyższej szkoły pedagogicznej, Olsztyn 1997
5. A.H.Maslov, Motywacja i osobowość, PWN, Warszawa 2009
6. W.Okoń, Nowy słownik pedagogiczny, Wydawnictwo Akademickie "Żak", Waszawa 1998
7. N. Ogińska – Bulik, Pracoholizm. Typy pracowników, w: Uzależnienie od czynności. Mit czy rzeczywistość?, Difin, Warszawa 2010

Dziekuję za poświęcony czas

Julia Brzezińska